Αλλες δέκα ημέρες έχουν στη διάθεσή τους όσοι ενδιαφέρονται να υποβάλουν αίτηση στο «Εξοικονομώ», καθώς η προθεσμία εκπνέει στις 15 Μαρτίου. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 21 Μαρτίου, θα εκκινήσει η διαδικασία για τις πολυκατοικίες.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη έχουν κατατεθεί περισσότερες από 100.000 αιτήσεις, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί τις επόμενες ημέρες. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει προϋπολογίσει 632.000.000 ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 κατοικιών, δεν αποκλείεται όμως το ποσό αυτό να αυξηθεί, δίνοντας τη δυνατότητα στο ΥΠΕΝ να εγκρίνει περισσότερες αιτήσεις.
Το πρόγραμμα άλλωστε προβλέπει τη δημιουργία λίστας επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων.
Αξιολόγηση αιτήσεων
Η αξιολόγηση των αιτήσεων θα γίνεται βάσει ενεργειακών, οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων, με φθίνουσα σειρά προτεραιότητας, ενώ ως κριτήριο ένταξης παραμένει η υποχρέωση της ενεργειακής αναβάθμισης κατά 3 κλάσεις. Το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται από 40% έως 75% (ανάλογα με το εισόδημα) και το υπόλοιπο της συμμετοχής θα μπορεί να καλύπτεται και μέσω δανεισμού.
Με δεδομένο ότι όλη η διαδικασία διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει οπωσδήποτε να διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης στην εφαρμογή TAXISnet. Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά.
Κατά τη συμπλήρωση της αίτησης γίνονται:
- Η διενέργεια αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών ελέγχων επιλεξιμότητας,
- η καταχώριση των απαιτούμενων κατά περίπτωση δικαιολογητικών,
- η λήψη των ενεργειακών στοιχείων του Α’ ΠΕΑ,
- η υποβολή της πρότασης με τα κόστη παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών και
- η αρχική δήλωση χρηματοδοτικού σχήματος.
Ακύρωση και επανυποβολή
Κατά την περίοδο υποβολής αιτήσεων δίνεται το δικαίωμα ακύρωσης και επανυποβολής αίτησης. Μετά το πέρας της περιόδου υποβολής αιτήσεων δεν επιτρέπεται η ακύρωση αίτησης από τον αιτούντα.
Με την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα γίνεται και η λήψη μοναδικού αριθμού πρωτοκόλλου και υπολογίζεται αυτόματα η συνολική βαθμολογία της αίτησης, βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης του προγράμματος. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης είναι η συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων της.
Οι 5 κατηγορίες επιδοτήσεων
Για τις αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία διαμορφώνονται πέντε κατηγορίες επιδοτήσεων:
- Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 75%,
- για ατομικό εισόδημα 5.000-10.000 ευρώ και οικογενειακό 10.000-20.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 70%,
- για ατομικό εισόδημα 10.000-20.000 ευρώ και οικογενειακό 20.000-30.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 55%,
- για ατομικό εισόδημα 20.000-30.000 ευρώ και οικογενειακό 30.000-40.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 45%,
- για ατομικό εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ και οικογενειακό άνω των 40.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 40%.
19+1 ερωταποκρίσεις: Οροι, προϋποθέσεις, επιλέξιμες κατοικίες και παρεμβάσεις
Τι πρέπει να κάνουν όσοι επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις κατοικίες τους; Το ΥΠΕΝ ανάρτησε πρόσφατα έναν οδηγό με ερωταποκρίσεις και η «κυριακάτικη δημοκρατία» παρουσιάζει τις 20 πιο σημαντικές.
1) Εχω μία μονοκατοικία / μεμονωμένο διαμέρισμα. Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να κάνω για να υποβάλω αίτηση;
Κάθε φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα πρέπει αρχικά να ελέγξει εάν είναι «επιλέξιμος Ωφελούμενος» βάσει των εισοδηματικών κριτηρίων και εάν η ιδιοκτησία του μπορεί να θεωρηθεί «επιλέξιμη κατοικία». Στη συνέχεια απευθύνεται σε ενεργειακό επιθεωρητή για την έκδοση του Α’ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης καθώς και για τη συμπλήρωση του Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων (καταχωρίζεται ηλεκτρονικά). Ο αιτών, εφόσον συγκεντρώσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, υποβάλλει ηλεκτρονικά, σε συνεργασία με τον ενεργειακό επιθεωρητή που εξέδωσε το ΠΕΑ, την αίτησή του στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του προγράμματος κατά το διάστημα υποβολής αιτήσεων.
Επισημαίνεται ότι για να προβεί στην αίτηση ο αιτών θα πρέπει: α) Να έχει κωδικούς πρόσβασης στην εφαρμογή TAXISnet, β) σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης / τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης, γ) να έχει ολοκληρωθεί η υποβολή και εκκαθάριση φορολογικής δήλωσης για το φορολογικό έτος 2020, δ) σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλιστεί η συναίνεση των συγκυρίων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9) τους, ε) σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου (απόκτηση για πρώτη φορά εμπράγματου δικαιώματος επί του ακινήτου μετά τις 31/12/2020) θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώριση / τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης.
2) Πόσες αιτήσεις μπορεί να υποβάλει κάθε ενδιαφερόμενος;
Για κάθε φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντος) είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης, σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος. Η υποβολή αιτήσεων για περισσότερες ιδιοκτησίες από το ίδιο πρόσωπο επιτρέπεται μόνον εάν οι επιπλέον της μιας αίτησης αποτελούν μέρος αίτησης/αιτήσεων που αφορά πολυκατοικία.
3) Ποιες κατοικίες είναι επιλέξιμες;
Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Σε περίπτωση κτιρίου πολυκατοικίας, επισημαίνεται ότι δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτιρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου). Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις: να υφίσταται νόμιμα, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταχθεί βάσει του Α’ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ’.
4) Εχω εξοχική κατοικία, την οποία θέλω να αναβαθμίσω ενεργειακά. Μπορώ να υποβάλω αίτηση;
Οχι. Οι εξοχικές και δευτερεύουσες κατοικίες δεν είναι επιλέξιμες.
5) Υπό κατασκευή ή ημιτελείς κατοικίες εντάσσονται στο πρόγραμμα;
Οχι, ημιτελείς κατοικίες δεν είναι επιλέξιμες. Οταν το πρόγραμμα αναφέρεται σε «κατοικίες», νοούνται οι αποπερατωμένες και ήδη ηλεκτροδοτημένες.
6) Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής;
Φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκύριων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση τής υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκύριων, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει μόνο ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση τής υπό αίτηση κατοικίας αφορά έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (δωρεάν παραχώρηση /ενοικίαση), δικαίωμα συμμετοχής έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκύριων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα). Δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.
7) Είναι απαραίτητη η συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών του ακινήτου για την υποβολή της αίτησης; Με ποιον τρόπο δηλώνεται στο πρόγραμμα;
Η συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών του ακινήτου είναι απαραίτητη. Ο αιτών κατά την υποβολή της αίτησης δηλώνει υπεύθυνα ότι την έχει εξασφαλίσει.
8) Είμαι ενοικιαστής σε μια κατοικία. Εχω δικαίωμα υποβολής αίτησης;
Οχι. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν μόνο όσοι διαθέτουν εμπράγματο δικαίωμα επί της κατοικίας.
9) Ποιος είναι ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων;
Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων με ΦΠΑ 24% ανά αίτηση ωφελουμένου (για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία) δεν μπορεί να υπερβαίνει: α) το γινόμενο του 1,0 € επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, β) το γινόμενο του 200 € επί την επιφάνεια κυρίων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9, γ) τα 28.000 € για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία. Συνεπώς, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός σε μία αίτηση θα είναι το κατώτερο από τα άνω τρία όρια.
10) Ποιο εισόδημα λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό της κατηγορίας επιχορήγησης;
Ως εισόδημα λαμβάνεται το άθροισμα του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος, των απαλλασσόμενων και αυτοτελών φορολογούμενων εισοδημάτων καθώς και της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικών δαπανών όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος. Τα άνω εισοδήματα προκύπτουν από την πράξη προσδιορισμού φόρου του φορολογικού έτους 2020.
11) Αλλάζει το όριο οικογενειακού εισοδήματος αν υπάρχουν παιδιά;
Οχι. Η κατηγορία επιχορήγησης στην οποία εντάσσεται κάποιος πολίτης εξαρτάται μόνο από το συνολικό εισόδημα. Στο εισόδημα προσμετρούνται το συνολικό δηλωθέν εισόδημα, τα απαλλασσόμενα και αυτοτελή φορολογούμενα εισοδήματα καθώς και η προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος.
12) Πότε είναι επιλέξιμες οι παρεμβάσεις;
Επιλέξιμες είναι οι παρεμβάσεις που ολοκληρώνονται μετά την έκδοση του Α’ ΠΕΑ. Σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί από την 01/02/2020 (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών και μετά). Δεν είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Διευκρινίζεται ότι στο πλαίσιο των απαιτήσεων του προγράμματος γίνονται δεκτά ΠΕΑ που έχουν εκδοθεί μετά την 27.11.2017 (ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕΝΑΚ) και προ τις 01/02/2020, καθώς και μελέτες και Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας που έχουν εκδοθεί προ τις 01/02/2020, η δαπάνη τους όμως δεν είναι επιλέξιμη από το πρόγραμμα.
13) Οι τέντες είναι επιλέξιμες στο πρόγραμμα; Οι πέργκολες;
Η τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης, για παράδειγμα οι τέντες και οι πέργκολές με πανί ή περσίδες, εμπίπτουν στις επιλέξιμες παρεμβάσεις. Αντίθετα η αντικατάσταση υφιστάμενου τεντόπανου δεν είναι επιλέξιμη, εκτός από την περίπτωση που αυτό είναι κατεστραμμένο και δεν λήφθηκε υπόψη η ύπαρξη της τέντας/τεντοπέργκολας κατά την έκδοση του Α’ ΠΕΑ.
14) Είναι επιλέξιμη η εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης πετρελαίου;
Στο πλαίσιο της μετάβασης σε ένα μοντέλο χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου δεν είναι επιλέξιμη.
15) Σε μια κατοικία που δεν έχει ηλιακό θερμοσίφωνα, είναι υποχρεωτική η τοποθέτησή του για να ενταχθεί γενικά στο πρόγραμμα;
Εφόσον στην κατοικία δεν υπάρχει ήδη εγκατεστημένο σύστημα παροχής ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση ΑΠΕ, η τοποθέτηση ηλιακού συστήματος παροχής ΖΝΧ είναι υποχρεωτική για την ένταξη μιας κατοικίας στο πρόγραμμα. Στην περίπτωση που η εγκατάσταση δεν είναι εφικτή, θα πρέπει να υπάρχει καταγεγραμμένη η σχετική τεκμηρίωση από τον ενεργειακό επιθεωρητή.
16) Πού μπορώ να βρω ενεργειακό επιθεωρητή;
Στην ιστοσελίδα www.buildingcert.gr μπορείτε να αναζητήσετε στο μητρώο των ενεργειακών επιθεωρητών ανά περιφερειακή ενότητα και δήμο ενεργειακό επιθεωρητή ή εταιρία που παρέχει υπηρεσίες ενεργειακών επιθεωρήσεων.
17) Σε περίπτωση που χρειάζεται να αλλάξει η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση που έχει καταγραφεί στο Α’ ́ ΠΕΑ, ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται;
Η υποβολή της αίτησης ενέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του Ν.1599/1986 και συνεπώς θα πρέπει να παρουσιάζει ορθά δεδομένα. Το προτεινόμενο σενάριο του Α’ ΠΕΑ θα πρέπει να βασίζεται στα γεωμετρικά χαρακτηριστικά της υφιστάμενης κατάστασης της κατοικίας. Αντίστοιχα, κατά την ολοκλήρωση του έργου στο Β’ ΠΕΑ θα καταγράφονται οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν, ανεξάρτητα αν υπάρχουν τροποποιήσεις από το προτεινόμενο σενάριο ή όχι. Σε κάθε περίπτωση, με τις τελικές υλοποιημένες παρεμβάσεις θα πρέπει να επιτυγχάνεται ο ελάχιστος ενεργειακός στόχος του προγράμματος, καθώς και το απαιτούμενο ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας σε σχέση με το Α’ ΠΕΑ.
18) Με ποιον τρόπο θα πρέπει να πληρώνω τους επαγγελματίες; Μπορώ με μετρητά;
Οχι. Η πληρωμή με μετρητά, παρά την ύπαρξη αποδεικτικού είσπραξης, δεν είναι αποδεκτή σε καμία περίπτωση. Ολες οι συναλλαγές θα πρέπει να γίνονται αποκλειστικά τραπεζικά και πάντα με αιτιολογία τις ανάγκες του προγράμματος «Εξοικονομώ 2021», ενώ θα πρέπει να προκύπτει ότι η πληρωμή έγινε από τον ωφελούμενο καθώς και ποιος τα έλαβε, με ποια ιδιότητα και για ποιον σκοπό.
19) Μπορώ να πληρώσω δαπάνες του προγράμματος με πιστωτική κάρτα και να εξοφλήσω το ποσό με δόσεις;
Ναι, οι πληρωμές με πιστωτική κάρτα είναι επιλέξιμες.
20) Για τη λήψη δανείου θα τίθενται από την εκάστοτε τράπεζα που συμμετέχει στο πρόγραμμα επιπλέον προϋποθέσεις;
Τίθενται προϋποθέσεις, στο πλαίσιο της πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί κάθε τράπεζα για τη χορήγηση δανείου.
Βασίλης Παπακωνσταντόπουλος
