Παρά τη σημαντική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 380.000.000 ευρώ εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες κινδυνεύουν να πληρώσουν έξτρα φόρο μόνο και μόνο επειδή άλλαξαν οι αντικειμενικές αξίες. Η αύξηση των τιμών οδηγούν σε μπαράζ φόρων, αλλά και σε χιλιάδες
χαμένα επιδόματα, όπως είναι το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, το επίδομα θέρμανσης έως και το κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ.
Στην πράξη πρόκειται για επιδόματα που αφορούν ευάλωτα νοικοκυριά και πλέον κινδυνεύουν να τα χάσουν λόγω της αύξησης στις τιμές ζώνης. Παρά το γεγονός ότι το οικονομικό επιτελείο είχε εξαγγείλει πως θα σχεδιάσει αλλαγές στους συντελεστές και στα κριτήρια για τους συγκεκριμένους φόρους και τα επιδόματα, στην πορεία αποδείχθηκε ότιη 18μελης επιτροπή που είχε συσταθεί για την αναπροσαρμογή του φόρου δεν προχώρησε σε απολύτως καμία αλλαγή των κριτηρίων.
Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα
Για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
Πρακτικά, ένα νοικοκυριό σε μια λαϊκή συνοικία της Αττικής που είδε την αντικειμενική αξία του σπιτιού του να εκτοξεύεται λόγω της αναπροσαρμογής των τιμών κινδυνεύει να χάσει το κρατικό βοήθημα, καθώς θα ενεργοποιηθούν οι «κόφτες» που προβλέπει ο νόμος.
Ετσι, μια τετραμελής οικογένεια θα πρέπει να έχει στην κατοχή της ακίνητο αξίας έως 135.000 ευρώ. Με βάση τις περσινές αντικειμενικές αξίες, για ένα διαμέρισμα 80 τετραγωνικών στο Χαϊδάρι η τιμή του ακινήτου άγγιζε τα 105.000 ευρώ. Ωστόσο, μετά την αύξηση της τιμής ζώνης κατά 46,2%, στα 1.900 ευρώ / τετραγωνικό, η αξία του ακινήτου εκτοξεύεται στα 152.000 ευρώ, με αποτέλεσμα να χάσει το κρατικό επίδομα.
Κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο
Εκτός του κοινωνικού οικιακού τιμολογίου της ΔΕΗ κινδυνεύουν να βρεθούν χιλιάδες δικαιούχοι, λόγω της αύξησης στις αντικειμενικές αξίες. Ενας άγαμος θα πρέπει να διαθέτει συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του έως 120.000 ευρώ, ενώ για τις οικογένειες το όριο των 120.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος.
Με τις τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα να παραμένουν στα ύψη, χιλιάδες ευάλωτα νοικοκυριά θα χάσουν το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο και θα μεταφερθούν σε ακριβότερες χρεώσεις, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να πληρώσουν τους τεράστιους λογαριασμούς.
Επίδομα θέρμανσης
Σε δύσκολη θέση βρίσκονται και οι δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης. Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας αυξάνεται φέτος στα 180.000 ευρώ από τα 130.000 ευρώ για τον άγαμο και στα 300.000 ευρώ από 250.000 για τον έγγαμο δικαιούχο. Συνεπώς, η επαναφορά των κριτηρίων στα επίπεδα που ορίζει ο νόμος θα αποτελέσουν και πάλι το 2022 τη βάση υπολογισμού για την ένταξη στο επίδομα θέρμανσης.
«Καραμπόλες» με τα τεκμήρια διαβίωσης
Οι φορολογούμενοι «κοστολογούνται» κάθε χρόνο από την Εφορία για τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, όπως είναι οι κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τα δίδακτρα που πληρώνονται σε ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια, τα σκάφη αναψυχής, οι πισίνες, η δαπάνη για οικιακές βοηθούς και για σοφέρ.
Με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών επηρεάζεται άμεσα και το τεκμήριο για τις κατοικίες, καθώς σε πολλές περιοχές της χώρας άλλαξαν οι κλίμακες υπολογισμού των δαπανών διαβίωσης. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά, με βάση την επιφάνειά της, ως ακολούθως:
* Μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
* Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
* Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
* Από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
* Από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου. Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές:
* από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και
* κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
Για τις μονοκατοικίες τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%. Επίσης, για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%.
Τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογουμένους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών είτε τα νοικιάζουν ή τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν. Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 100 τ.μ σε περιοχή με αντικειμενική αξία 1.500 ευρώ/ τ.μ., το τεκμήριο της Εφορίας ανήλθε πέρυσι στα 4.500 ευρώ.
Φέτος, που η αντικειμενική αξία θα αυξηθεί στα 2.800 ευρώ, αλλάζει η κλίμακα υπολογισμού και το τεκμήριο εκτοξεύεται στα 6.300 ευρώ, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να φορολογηθεί με τεκμαρτό εισόδημα που οδηγεί σε υψηλότερους φόρους.
Αντίστοιχα, ιδιοκτήτης μονοκατοικίας 100 τ.μ. σε περιοχή με αντικειμενική αξία πέρυσι στα 1.600 ευρώ / τ.μ., η δαπάνη διαβίωσης ανήλθε στα 5.400 ευρώ. Από τη στιγμή που αλλάζει η κλίμακα και η νέτιμή ζώνης αυξάνεται στα 2.800 ευρώ / τ.μ., το τεκμήριο θα ανέλθει στα
7.560 ευρώ.