Το σύστημα βαθιάς κερδοφορίας που έχει στηθεί γύρω από την ενέργεια είναι αποφασισμένο από την κυβέρνηση να μην υποστεί συνέπειες. Αυτό αποδεικνύει η άνευ προηγουμένου παρέμβαση σε ανεξάρτητη Αρχή από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που, όπως αποκαλύπτουμε με αδιαμφισβήτητα στοιχεία, επιχείρησε να ελέγξει το πόρισμα της ΡΑΕ για τον υπολογισμό των υπερκερδών στις εταιρίες ενέργειας.
- Από τον
Βασίλη Γαλούπη
Η τραγική ειρωνεία είναι ότι λίγες μέρες μετά ο Ελληνας πρωθυπουργός έβγαζε κήρυγμα περί… δημοκρατίας στο Κογκρέσο. Κι όλα αυτά ενώ ηγείται μιας κυβέρνησης που παρεμβαίνει σε ανεξάρτητες Αρχές, που χειραγωγεί την επιτροπή ειδικών για την πανδημία, που χρηματοδοτεί ΜΜΕ μέσω λιστών Πέτσα και που ο ίδιος ο Μητσοτάκης χαρακτηρίζει τα social media «διαβρωτικά» και θέλει να τα… μεταρρυθμίσει.
Τόση δημοκρατία…
Η υπόθεση που φέρνει στο φως η «κυριακάτικη δημοκρατία» χαρακτηρίζεται πρωτοφανής ακόμα και για τα βεβαρημένα χρονικά του τόπου μας. Και μοιάζει με τριτοκοσμικό πισωγύρισμα. Μάλιστα, τα έγγραφα που παρουσιάζουμε δεν επιδέχονται αμφισβήτηση ούτε παρερμηνείες. Ο τρόπος που η κυβέρνηση επιχείρησε να παρέμβει στο έργο της «ανεξάρτητης ΡΑΕ», όπως είχε πει στο διάγγελμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις 5 Μαΐου, τρομάζει με την ωμότητά του.
«Με βάση το τελικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που αναμένεται τις αμέσως επόμενες μέρες, τα πρόσθετα συγκυριακά έσοδά τους θα φορολογηθούν με ένα ειδικό τέλος ύψους 90%» έλεγε ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του, όταν γνώριζε πως μόλις λίγες ημέρες πριν η κυβέρνησή του είχε επιχειρήσει να παρέμβει στον υπολογισμό των υπερκερδών.
Το πόρισμα στη Βουλή
Η «κυριακάτικη δημοκρατία» παρουσιάζει τα αποδεικτικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο πόρισμα και τα υπομνήματα που παρέδωσε η ΡΑΕ στη Βουλή. Συγκεκριμένα, στην «Επιτελική Σύνοψη» του Πορίσματος της ΡΑΕ αναφέρεται λεπτομερώς η παρέμβαση της κυβέρνησης, με την απόπειρα του υπουργού Ενέργειας Κώστα Σκρέκα να υποδείξει στην Αρχή τον τρόπο μεθοδολογίας για τον υπολογισμό των υπερκερδών.
Μια σαφής ενέργεια επηρεασμού της ανεξάρτητης Αρχής, που ήταν και η πλέον αρμόδια να διαχειριστεί το συγκεκριμένο θέμα. Αναφέρει η ΡΑΕ στο πόρισμά της:
«Εν συνεχεία, με την υπ’ αριθμ. 42163/4067/28.04.2022 επιστολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ζητήθηκε από την Αρχή: α) ανάλυση των οικονομικών
αποτελεσμάτων του έτους 2021 των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει των στοιχείων εκ της συμμετοχής τους στη χονδρεμπορική αγορά, β) σύγκριση με τα αντίστοιχα αποτελέσματα των οικονομικών καταστάσεων των εταιριών των ετών 2019-2020, για το σκέλος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και γ) αποτύπωση των οικονομικών αποτελεσμάτων των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου
για τα έτη 2019-2021».
Τι ζήτησε ο Σκρέκας
Η ΡΑΕ ανακοινώνει με τον πλέον επίσημο τρόπο ότι ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας απέστειλε επιστολή προς την ανεξάρτητη Αρχή στις 28 Απριλίου, στην οποία δεν ζητά μόνο τον έλεγχο για την εξεύρεση πιθανών υπερκερδών, κάτι που θα ήταν θεμιτό, αλλά υποδεικνύει στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τι ακριβώς να ψάξει, ορίζοντας τα τρία βήματα της μεθοδολογίας που θα πρέπει να ακολουθήσει.
Στο πόρισμά της η ΡΑΕ αμφισβητεί τη μεθοδολογία που της πρότεινε η κυβέρνηση, με την ανεξάρτητη Αρχή να χρησιμοποιεί τελικά τη δική της μέθοδο υπολογισμού. Μάλιστα, η ΡΑΕ υπογραμμίζει τρεις συγκεκριμένες σειρές στο πόρισμά της, ώστε να αναδείξει τους λόγους που αρνείται όσα προτείνει η κυβέρνηση με την απλή σύγκριση οικονομικών καταστάσεων:
«Η Αρχή δεν θεωρεί ότι η σύγκριση των οικονομικών καταστάσεων με αυτά των προηγούμενων ετών αρκεί ως η πλέον αντιπροσωπευτική μεθοδολογία για την εξέταση της
πιθανής αυξημένης κερδοφορίας κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης».
Και αιτιολογεί ότι «η κερδοφορία των συμμετεχόντων στις οικονομικές καταστάσεις
επηρεάζεται από εγγραφές, όπως το χρηματοοικονομικό κόστος, επιμερισθέντα έξοδα Διοίκησης, αποσβέσεις, συναλλαγματικές διαφορές και λοιπά έξοδα, τα οποία αποτελούν λογιστική αποτύπωση ευρύτερων επιχειρηματικών αποφάσεων και δεν σχετίζονται άμεσα με το περιθώριο κέρδους στη δραστηριότητα της παραγωγής».
Η ΡΑΕ επισημαίνει, απαντώντας εμμέσως πλην σαφώς στην κυβερνητική παρέμβαση, ότι «δεν έχει την αρμοδιότητα (ούτε την επιστημονική εξειδίκευση) ορκωτού λογιστή, ώστε να
σχολιάσει το ορθό και το εύλογο όλων των εγγραφών των οικονομικών καταστάσεων, καθώς
1. κάθε δραστηριότητα πρέπει να εξετάζεται διακριτά, όπως επιβάλλει η θεμελιώδης διάκριση των αγορών, ώστε να αποφεύγονται στρεβλώσεις μέσω της υιοθέτησης στρατηγικών συμπεριφορών από τους καθετοποιημένους συμμετέχοντες
2. οι οικονομικές καταστάσεις αφορούν όλο το έτος 2021 και όχι την υπό εξέταση περίοδο της ενεργειακής κρίσης (Οκτώβριος 2021 – Μάρτιος 2022)
3. οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν χρεoπιστώσεις που δεν σχετίζονται άμεσα με τη συμμετοχή των εταιριών στη χονδρεμπορική αγορά».
Απόπειρα μεθόδευσης
Η έγγραφη αναφορά της ΡΑΕ αποτελεί μια βαρύτατη κατηγορία κυβερνητικής παρέμβασης σε μια ανεξάρτητη Αρχή. Η κυβέρνηση ήθελε να μεθοδεύσει τον υπολογισμό με σύγκριση των αποτελεσμάτων οικονομικών καταστάσεων (με λογιστικά, λειτουργικά έξοδα κ.λπ.). Η ΡΑΕ, που ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι ορκωτός λογιστής για έλεγχο τέτοιων στοιχείων, ακολούθησε τη δική της μέθοδο συγκρίνοντας τα μεικτά περιθώρια κέρδους για το εξάμηνο από Οκτώβριο 2021 έως Μάρτιο 2022 με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου
έτους.
927.000.000 υπερκέρδη
Με τη μέθοδο της ΡΑΕ, που παρουσιάζει σοβαρότατες αδυναμίες, αφού δεν υπολόγισε πόσο κόστισε το ρεύμα σε κάθε εταιρία και πόσο το πουλούσε, βρέθηκαν έστω 927.000.000 υπερκέρδη που ήδη γίνεται απόπειρα να συμπιεστούν κατά πολύ. Με τη μέθοδο που πρότεινε η κυβέρνηση ίσως και να μην υπήρχαν καν υπερκέρδη. Γι’ αυτό και οι διεργασίες συνεχίζονται.
Ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος δήλωνε στις 9 Μαΐου: «Πήραμε το πόρισμα και εντός της εβδομάδας η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τα συμπεράσματά της». Το πόρισμα, όπως αναφέρει η ΡΑΕ στο υπόμνημά της, παραδόθηκε στην κυβέρνηση στις 6 Μαΐου. Ομως οι εβδομάδες περνούν και δεν υπάρχουν ανακοινώσεις για τη φορολόγηση 90% όποιων υπερκερδών απομείνουν μετά τόσο μαγείρεμα και πιέσεις…
Σοκαρισμένη η κυβέρνηση, επέστρεψε το πόρισμα (και το μπαλάκι) στην Αρχή
Η πιστοποίηση υπερκερδών ξάφνιασε και πανικόβαλε την κυβέρνηση. Γι’ αυτό και προσπαθεί αγωνιωδώς να κερδίσει χρόνο. Σε βάρος, φυσικά, των καταναλωτών που, αντί για φορολόγηση των υπερκερδών, εξακολουθούν να βλέπουν στους λογαριασμούς τη ληστρική ρήτρα αναπροσαρμογής που επέβαλαν μεθοδευμένα και από κοινού κυβέρνηση, ΡΑΕ, ΔΕΗ
και ιδιώτες πάροχοι.
Με μια αιφνιδιαστική κίνηση το υπουργείο Ενέργειας επέστρεψε το πόρισμα στη ΡΑΕ, κάνοντας καψώνια και δίνοντας νέα εντολή. Αυτή τη φορά για να καθοριστεί από τη
ρυθμιστική Αρχή ποιο είναι το τελικό ποσό που πρέπει να φορολογηθεί. Ταυτόχρονα ζήτησε από τη ΡΑΕ να υπολογίσει και τυχόν υπερκέρδη από Απρίλιο έως Ιούνιο 2022.
Οπως όλα δείχνουν, ο προσδιορισμός των υπερκερδών, όπως θα αποτυπωθούν σε εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών, θα καθυστερήσει κι άλλο. Ενδεχομένως και μετά το πέρας
Ιουνίου… Και είναι οφθαλμοφανές ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να είναι αυτή που θα οριστικοποιήσει το τελικό ποσό, ώστε να μην έρθει αντιμέτωπη με τις εταιρίες και τους μετόχους τους. Γι’ αυτό και ρίχνει το μπαλάκι στη ΡΑΕ.
Παρόμοια αναβλητικότητα παρατηρείται και στο Μαξίμου. Τα «παπαγαλάκια» του αφήνουν να διαρρεύσει ότι μέσα στον Μάιο το πρόγραμμα του Μητσοτάκη είναι βαρύ και παραπέμπουν στο καλοκαίρι για τη συζήτηση περί ενέργειας στη Βουλή, μετά την ερώτηση Τσίπρα για το μπόνους 16.000.000 του Στάσση.
Υπενθυμίζεται ότι το αρχικό ποσό υπερκερδών που ανακοίνωσε η ΡΑΕ ήταν 927.000.000, όμως αμέσως μειώθηκε σε 591.000.000 επειδή η ρυθμιστική Αρχή εκτίμησε ότι έπρεπε
να αφαιρεθούν εκπτώσεις ύψους 336.000.000 ευρώ της ΔΕΗ προς τους πελάτες της.
Μάλιστα, η ΡΑΕ άφησε κι άλλο ένα περιθώριο μείωσης 5%-20% από το κόστος που έχουν όλες οι εταιρίες λόγω των σταθερών συμβολαίων. Η ΔΕΗ έσπευσε να μας ενημερώσει
ότι τα σταθερά συμβόλαια τής στοίχισαν 400.000.000 ευρώ. Το πόρισμα στάλθηκε στην κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσει στα περαιτέρω, αλλά τώρα το ΥΠΕΝ ζητάει ένα τελικό ποσό.
Ασφαλώς και οποιοδήποτε άλλο ποσό εφευρεθεί από την κυβέρνηση ή τη ΡΑΕ εκτός από το ήδη πενιχρό των 927.000.000 ευρώ θα είναι σκάνδαλο σε βάρος των καταναλωτών. Τα λεφτά αυτά τα έχουν πληρώσει από το υστέρημά τους εκατομμύρια Ελληνες πολίτες μέσω της ληστρικής ρήτρας και πρέπει να τους επιστραφούν εδώ και τώρα μέχρι το τελευταίο ευρώ. Δεν δόθηκαν για να διασφαλίζουν τις τσέπες των golden boys και των μετόχων
ούτε για να χαϊδεύει τις εταιρίες ο Μητσοτάκης.
Οσο για τις εκπτώσεις και τα σταθερά τιμολόγια, αφορούν τις συνήθεις εμπορικές πρακτικές των εταιριών για προσέλκυση πελατών και ουδεμία σχέση έχουν με τα υπερκέρδη της
χονδρεμπορικής. Και προκαλεί απορία πώς η ΔΕΗ ισχυριζόταν τον Απρίλιο ότι έχει επιστρέψει στους καταναλωτές εκπτώσεις 800.000.000 ευρώ στο β ́ εξάμηνο του 2021. Η ΡΑΕ βρήκε εκπτώσεις μόλις 337.000.000 ευρώ στο εξάμηνο που διερεύνησε. Εκτός κι αν η ΔΕΗ περιλαμβάνει αυθαίρετα και τα 400.000.000 από τα σταθερά τιμολόγια, τα οποία, όμως, εκ νόμου είναι υποχρεωμένη να διατηρεί και δεν μπορούν με καμία οικονομική λογική να θεωρηθούν χαριστική έκπτωση.
Αντιδρούν οι βολεμένοι
Το μεγάλο πρόβλημα της κυβέρνησης είναι ότι η μερίδα του λέοντος των υπερκερδών αφορά τη ΔΕΗ, με 727.000.000 που πρέπει να φορολογηθούν με 90%. Κάτι που προκαλεί αντιδράσεις από τα βολεμένα golden boys και τους ιδιώτες μετόχους της που θέλουν να αρμέγουν τη χρυσή αγελάδα σε βάρος των πολιτών.
Η κυβέρνηση, όμως, έχει να αντιμετωπίσει και τις ενστάσεις των ιδιωτών παρόχων που απαιτούν κι αυτοί ίδια μεταχείριση με τη ΔΕΗ όσον αφορά τη μείωση των υπερκερδών. Οι
εταιρίες ήδη άρχισαν να στέλνουν υπομνήματα στη ρυθμιστική Αρχή, αμφισβητώντας τη μεθοδολογία και επισημαίνοντας παραλείψεις.
Φορολογικό σύστημα στα μέτρα των «γαλάζιων» golden boys χτίζει ο Μητσοτάκης
Ενα φορολογικό σύστημα στα μέτρα των «γαλάζιων» golden boys χτίζει ο Μητσοτάκης από τη μέρα που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Η φορολογία στα μερίσματα μειώθηκε, οι μετοχές μπόνους έγιναν ξαφνικά αφορολόγητες, ενώ ακόμα και ο φόρος της υπεραξίας μιας μετοχής άλλαξε.
Με λίγα λόγια, τα 16.000.000 από τις μετοχές της ΔΕΗ που αγοράστηκαν σκανδαλωδώς με δημόσιο χρήμα, προκειμένου να δωριστούν στον κ. Στάσση και στα άλλα «γαλάζια» παιδιά, «κρύβουν» κι άλλα κέρδη. Από τις πρώτες αποφάσεις που έλαβε η κυβέρνηση
Μητσοτάκη το 2019 ήταν να μειωθεί η φορολογία από μερίσματα στο μισό, πέφτοντας στο 5%, όπως έχουμε αναφέρει. Ομως η κυβέρνηση είχε κι άλλα μεγαλόπνοα σχέδια προς όφελος των golden boys, με τους μισθούς Λουξεμβούργου και τα μπόνους Ελβετίας.
Υπουλη διάταξη
Συγκεκριμένα, με τροποποίηση που έγινε επί διακυβέρνησης Μητσοτάκη, η δωρεάν παραχώρηση μετοχών εξαιρείται του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες. Οπως αναφέρεται, «από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και
συντάξεις εξαιρούνται η παροχή σε είδος με τη μορφή μετοχών που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα στο πλαίσιο
προγραμμάτων δωρεάν διάθεσης μετοχών στα οποία τίθεται ως προϋπόθεση η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ή η επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η διάθεση των μετοχών».
Μια άλλη τροποποίηση που έγινε, στο άρθρο 42 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, παρουσιάζει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον. Στη σχετική εγκύκλιο του Δεκεμβρίου 2020, που
αφορά τη φορολόγηση της υπεραξίας από την πώληση – μεταβίβαση μετοχών, αναφέρεται ότι η διαφορά αγοράς μιας μετοχής με το δικαίωμα της προαίρεσης φορολογείται μόνο ως υπεραξία από μεταβίβαση μετοχών.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Τα ποσά που προέρχονται από δωρεάν μετοχές, όπως στην περιβόητη υπόθεση με τα μπόνους της ΔΕΗ, δεν φορολογούνται με τη κλίμακα 44%, όπως συμβαίνει με τα
εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ ετησίως. Το κέρδος από την αγορά των μετοχών σε μειωμένη τιμή (Κανονική Τιμή Μετοχής – Πραγματική Τιμή Αγοράς της) φορολογείται μόνο με 15% και όχι με 44%, αρκεί να κρατηθούν οι μετοχές 24 μήνες από την ημέρα απόκτησής τους.
Το κέρδος από την πώληση (Τιμή Πώλησης – Κανονική Τιμή Μετοχής την Ημέρα Αγοράς) των εν λόγω μετοχών, αν πρόκειται για εταιρίες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, έχει
φόρο μηδέν! Μόνο αν δεν πρόκειται για εισηγμένη ο φόρος είναι στο 15%.
