Ριζική αλλαγή του χάρτη των ακινήτων στην Ελλάδα αναμένεται να αρχίσει από τον Σεπτέμβριο, με ένα «τσουνάμι» ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
Υστερα από 10 χρόνια Μνημονίων και δύο χρόνια πανδημίας, στο «εκρηκτικό κοκτέιλ» ήρθαν να προστεθούν και οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις, που «ροκανίζουν» καθημερινά το εισόδημα των πολιτών, με την Πολιτεία να αδιαφορεί για την οικονομική δεινότητα στην οποία έχουν περιέλθει οι Ελληνες φορολογούμενοι.
Με τον μέσο μισθό στη χώρα μας μόλις να ξεπερνά τα 1.220 ευρώ μεικτά, δηλαδή κάτω από 965 ευρώ καθαρά, και στα 900 ευρώ τη μέση σύνταξη μεικτά ή 770 ευρώ καθαρά, οι πολίτες έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν ένα τεράστιο κύμα ακρίβειας, που έρχεται να προστεθεί στο ήδη υψηλό κόστος ζωής.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να δημιουργούνται συνεχώς νέες οφειλές τόσο προς την Εφορία και τα ταμεία όσο και προς τις τράπεζες και τα ξένα funds. Είναι χαρακτηριστικό ότι «ανοιχτούς λογαριασμούς» με την Εφορία έχουν πάνω από 4.000.000 πολίτες, «ξανακοκκινίζει» ένα στα τρία ρυθμισμένα δάνεια, ενώ τα ληξιπρόθεσμα χρέη καταναλωτών προς τους παρόχους, με βάση τους υπολογισμούς της ΡΑΕ, ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, με βάση την ανάρτηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στην ιστοσελίδα eauction του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετών Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου, έως το τέλος του έτους έχουν αναρτηθεί 8.836 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, εκ των οποίων οι 3.934 αφορούν ακίνητα.
Αξίζει να σημειωθεί πως στον προγραμματισμό δεν έχουν ενταχθεί ακόμα οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί στους οποίους αναμένεται να προχωρήσουν και τα funds, με τον συνολικό αριθμό των πλειστηριασμών για το τρέχον έτος να υπολογίζεται ότι θα υπερβεί τους 140.000!
Τα στοιχεία δεν «αποκαλύπτουν» αν πρόκειται για πρώτες ή δευτερεύουσες κατοικίες, ωστόσο δικηγόροι που ασχολούνται με το θέμα των «κόκκινων» δανείων θεωρούν βέβαιο ότι η λίστα περιλαμβάνει και πρώτες κατοικίες.
Αγοράζουν σπίτια οι τράπεζες και τα funds
Σημειώνεται ότι για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο είχαν προγραμματιστεί περίπου 5.000 πλειστηριασμοί μηνιαίως, εκ των οποίων περίπου το 1/3 αφορούσε κατοικίες. Τα υπόλοιπα ενέχυρα που εκπλειστηριάζονται αφορούσαν είτε εμπορικά είτε βιομηχανικά ακίνητα, οικόπεδα, αγροτεμάχια, αποθήκες κ.ά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, μεγάλοι αγοραστές δεν είναι ιδιώτες που θέλουν να αποκτήσουν κάποιο από τα ακίνητα που βγαίνουν στο «σφυρί». Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως τη συντριπτική πλειονότητα των πλειστηριασμών «χτυπούν» οι ίδιες οι τράπεζες και τα funds, με αποτέλεσμα να έχουν ήδη αποκτήσει ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο με ακίνητα.
Στο γαϊτανάκι και η ΑΑΔΕ
Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου αρχίζουν ξανά οι πλειστηριασμοί της ΑΑΔΕ για οφειλές στο Δημόσιο. Μαζί τους αρχίζει ο εφιάλτης χιλιάδων δανειοληπτών και οφειλετών της Εφορίας, με την Αρχή να προετοιμάζεται για τον νέο γύρο των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Το επόμενο πεντάμηνο, λοιπόν, είναι προγραμματισμένοι πάνω από 6.000 πλειστηριασμοί, βάσει του πλάνου που έχει εκπονηθεί.
Πιο αναλυτικά, η έναρξη των πλειστηριασμών αναμένεται να γίνει στις 18 Σεπτεμβρίου, με τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ να αγγίζουν συνολικά τα 90 δισ. ευρώ για 8.827 οφειλέτες.
Το επόμενο διάστημα, ωστόσο, αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω ο αριθμός εκείνων που θα αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις δανειακές υποχρεώσεις τους, είτε πρόκειται για παλαιότερες οφειλές αλλά είτε και για όσες έχουν προχωρήσει σε ρύθμιση.
Προστασία α’ κατοικίας για ελάχιστους
Σημειώνεται πως η μόνη προστασία πρώτης κατοικίας προσφέρεται αποκλειστικά προς όσους ευάλωτους δανειολήπτες έχουν δηλώσει πρόθεση πτώχευσης, με την προστασία να διαρκεί έως τη δημιουργία του νέου Ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, κάτι που έχει τοποθετηθεί για την άνοιξη του 2023.
Αξίζει να σημειωθεί, όμως, ότι η διαδικασία που προβλέπεται για τους ευάλωτους οφειλέτες στο τέλος οδηγεί στην απώλεια της κυριότητας της κατοικίας τους, μετατρέποντάς τους από ιδιοκτήτες σε ενοικιαστές.
Υπενθυμίζεται πως ο Φορέας θα αποκτά την πρώτη κατοικία όσων δανειοληπτών ενταχθούν στο πλαίσιο της πτώχευσης, έχοντας το δικαίωμα να παραμείνουν σε αυτά καταβάλλοντας ένα μηνιαίο μίσθωμα, διατηρώντας τη δυνατότητα επαναγοράς του ακινήτου έπειτα από 12 χρόνια με βάση τις εμπορικές τιμές εκείνης της εποχής, ενώ δεν θα υπολογίζονται ούτε τα ενοίκια που έχει καταβάλει όλο αυτό το χρονικό διάστημα ούτε οι δόσεις του δανείου για το σπίτι που έχει καταβάλει μέχρι να ενταχθεί στον πτωχευτικό. Πάντως, τα ευάλωτα νοικοκυριά θα λαμβάνουν και επίδομα στέγασης για να πληρώνουν το ενοίκιο.
Στο νέο πλαίσιο προβλέπεται η επιδότηση των ευάλωτων νοικοκυριών από το κράτος, που θα αρχίζει από τα 70 ευρώ και θα φτάνει έως και τα 210 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με την οικογενειακή και περιουσιακή κατάσταση του οφειλέτη.
Για να θεωρηθεί κάποιος ευάλωτος θα πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια:
- ο άγαμος θα πρέπει να έχει ετήσιο εισόδημα έως 7.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ.
- για ζευγάρι, το εισόδημα δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 10.500 ευρώ και η αξία της κατοικίας τα 135.000 ευρώ,
- για τριμελή οικογένεια, το εισόδημα αυξάνεται στα 14.000 ευρώ και η αξία κατοικίας στα 150.000 ευρώ και
- για τετραμελή οικογένεια, στα 17.500 ευρώ και στα 165.000 ευρώ η αξία κατοικίας.