Για ένα πολύ δύσκολο χειμώνα λόγω της ενεργειακής κρίσης προετοιμάζεται η Ευρώπη, καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν φτάσει στα ύψη και οι προμήθειες εξαντλούνται. Οι φόβοι για το τι έρχεται τους επόμενους μήνες ενισχύονται σε όλη τη γηραιά ήπειρο.
Η Ρωσία ανέστειλε τις προμήθειες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούσε για χρόνια η Ευρώπη για τη λειτουργία εργοστασίων, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη θέρμανση (προμήθευε περίπου το 40% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Αν και εξακολουθεί να στέλνει αέριο μέσω της Ουκρανίας και επίσης μέσω της Τουρκίας και της Μαύρης Θάλασσας μέσω του αγωγού TurkStream, η προοπτική μιας πλήρους διακοπής εμφανίζει δυσοίωνο το άμεσο μέλλον.
Η Μόσχα ξεκαθάρισε ότι αυτή είναι η φυσική συνέπεια των οικονομικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν από τη Δύση. «…Οι ίδιες οι κυρώσεις που εμποδίζουν τη συντήρηση των μονάδων, οι οποίες τους εμποδίζουν να κινούνται χωρίς κατάλληλες νομικές εγγυήσεις», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ τον Σεπτέμβριο. Η απάντηση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ήταν να αγοράσουν περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο, καθώς και να προχωρήσουν σε μέτρα για τη μείωση της ζήτησης και την εξοικονόμηση ενέργειας.
Όπως δήλωσε ο Adam Pankratz, καθηγητής στο Sauder School of Business του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας, στο Al Jazeera, «η Ευρώπη δεν διαθέτει φυσικούς πόρους. Αποφάσισαν ότι πρόκειται να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα και να μην εξορύξουν τους δικούς τους φυσικούς πόρους. Η Ευρώπη έχει πραγματικά πολύ φυσικό αέριο, αλλά αποφάσισαν ότι δεν πρόκειται να το κάνουν και εξαρτήθηκαν από το εισαγόμενο ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, και τώρα που αυτό κόπηκε, δεν έχουν εφεδρικό σχέδιο».
Τα πλήγματα που δέχεται η Ευρώπη
Οι αγορές που σχετίζονται με τις βιομηχανίες γάλακτος και αρτοποιίας έχουν πληγεί σκληρά επειδή είναι ενεργοβόρες, με αποτέλεσμα να έχουν σημειωθεί σημαντικές αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι τιμές του βουτύρου αυξήθηκαν κατά 80% μέχρι τον Αύγουστο, ενώ το τυρί αυξήθηκε κατά 43%, το βοδινό κρέας κατά 27% και το γάλα σε σκόνη αυξήθηκε περισσότερο από 50%! Τα λιπάσματα έχουν επίσης πληγεί σκληρά και οι τιμές τους αυξάνονται κατά 60% ετησίως, θέτοντας τους αγρότες σε οικονομική πίεση και διακόπτοντας το 70% της παραγωγής.
Καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνονται, εκατομμύρια στην Ευρώπη ξοδεύουν τώρα ποσά ρεκόρ του εισοδήματός τους στην ενέργεια. Οι ειδικοί βλέπουν επίσης «τεράστια επίπεδα φτώχειας καυσίμων», δηλαδή δεν θα μπορούν οι πολίτες να διατηρήσουν ζεστά τα σπίτια τους, όπως δήλωσε στο Al Jazeera ο Simon Francis, συντονιστής του End Fuel Poverty Coalition.
«Εάν έχετε ήδη προϋπάρχουσες παθήσεις υγείας, όπως άσθμα ή καρδιακή πάθηση, ή εάν προσπαθείτε να ανακάμψετε από τη χειρουργική επέμβαση, ή εάν είστε κάπως ηλικιωμένοι ή εάν είστε ανάπηροι και ζείτε σε κρυολόγημα , υγρό σπίτι, που μπορεί να επιδεινώσει όλες τις προϋπάρχουσες καταστάσεις υγείας σας», είπε χαρακτηριστικά. Ενώ ανέφερε ότι υπάρχουν
ιστορίες οικογενειών που έχουν ήδη αρχίσει να προσπαθούν και να σκέφτονται ότι «θα κοιμόμαστε όλοι σε ένα δωμάτιο» για εξοικονόμηση ενέργειας! Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιταλικές και γερμανικές οικογένειες είναι από τις πιο πληγείσες από την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου.
Το χειρότερο σενάριο
Η Ευρώπη έχει ήδη καταφέρει να ξαναγεμίσει τις αποθηκευτικές της εγκαταστάσεις κατά 80% μέχρι τον Νοέμβριο και έχει αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις για τις προμήθειες φυσικού αερίου, όπως αποστολές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και περισσότερου φυσικού αερίου από τη Νορβηγία και το Αζερμπαϊτζάν. Οι κυβερνήσεις έχουν επίσης εγκρίνει μέτρα για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες τιμές.
Ωστόσο, η σταθερότητα της Ευρώπης εξαρτάται και από τις κλιματολογικές συνθήκες, διότι εάν πέσουν πολύ οι θερμοκρασίες, θα μπορούσε να αυξηθεί η ζήτηση σε επίπεδα που δεν μπορούν να αντέξουν τα αποθέματα της Ευρώπης. Το χειρότερο οικονομικό σενάριο είναι η ευρωπαϊκή οικονομία να βρεθεί σε απόλυτη ελεύθερη πτώση, επειδή δεν θα μπορεί να παράγει τίποτα, επειδή θα είναι πολύ ακριβό.
Μέχρι στιγμής, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων έχει πει ότι η Ευρώπη μπορεί να υποστεί έναν ψυχρότερο, ξηρότερο και δυνητικά λιγότερο θυελλώδη χειμώνα.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι παρόλο που αυτή είναι μια δύσκολη σεζόν, η Ευρώπη πιθανότατα θα περάσει τον χειμώνα, αλλά το θέμα είναι τι θα συμβεί του χρόνου. Η Ευρώπη λέει ότι μπορούμε να περάσουμε αυτόν τον χειμώνα, αλλά αν υποθέτουμε ότι το ρωσικό αέριο δεν θα επιστρέψει και δεν θα υπάρχουν αποθέματα, ο επόμενος χειμώνας θα είναι ακόμη δυσκολότερος.
Η Ευρώπη θα πρέπει να σκεφτεί τι θα κάνει τα επόμενα χρόνια, καθώς το πρόβλημα δεν θα εξαφανιστεί…
Εάν οι λογαριασμοί κοινής ωφελείας συνεχίσουν να αυξάνονται, οι αριθμοί της ανεργίας αυξηθούν και υπάρχει οικονομική επιβράδυνση, οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει κοινωνικές αναταραχές, ενώ ήδη στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν προγραμματισμένες διαδηλώσεις και ο θυμός μεγαλώνει μέρα με τη μέρα.
Εν τω μεταξύ, ενώ η Ευρώπη προσπαθεί να διευθετήσει την ενεργειακή κρίση και τις απαιτήσεις των ανθρώπων, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της είναι ο χρόνος που χρειάζεται για να δώσει λύσεις. Το πρόβλημα που έχει η Ευρώπη είναι ότι όλες οι λύσεις χρειάζονται χρόνο. Χρειάζεται χρόνος για την κατασκευή ενός αγωγού. Χρειάζεται χρόνος για να κατασκευαστεί ένας πυρηνικός αντιδραστήρας, χρειάζεται χρόνος για να κατασκευαστεί μια εγκατάσταση εισαγωγής LNG και η Ευρώπη δεν έχει απαραίτητα αυτόν τον χρόνο.