Δύο εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις ενδέχεται να διαμορφώσουν ένα νέο τοπίο και να «τσαλακώσουν» σημαντικά το success story που επιχειρούν να στήσουν οι κ. Χατζηδάκης και Μητσοτάκης σε σχέση με τα χρόνια και σοβαρά προβλήματα του δημόσιου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Η μεν πρώτη υπόθεση αφορά δυνητικά εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους, οι οποίοι περίμεναν επί σειρά ετών να λάβουν τη σύνταξή τους, είτε είχε εκδοθεί συνταξιοδοτική απόφαση και έπαιρναν σύνταξη μόνο για ένα από τα ταμεία στα οποία ήταν ασφαλισμένοι. Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη, έρχεται να παρακάμψει το πλαφόν για τις ασφαλιστικές οφειλές (20.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες), πάνω από το οποίο δεν επιτρέπεται η χορήγηση σύνταξης εάν δεν καταβληθεί εφάπαξ το πλεονάζον ποσό.
Στις 13 Μαρτίου 2023 εκδικάζεται ενώπιον του 11ου Τμήματος του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών η έφεση του ΕΦΚΑ κατά ασφαλισμένης που δικαιώθηκε αποζημίωση 4.357 ευρώ επειδή το ασφαλιστικό ταμείο καθυστέρησε για χρόνια να εκδώσει την απόφαση συνταξιοδότησής της. Με την υπ’ αριθμόν 1806/2021 απόφασή του το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών καταδίκασε τον ΕΦΚΑ στην καταβολή του ανωτέρω ποσού με τόκο 6% επειδή οι υπηρεσίες του καθυστέρησαν να προσδιορίσουν τον χρόνο ασφάλισης ασφαλισμένης με καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης.
Προσφυγή
Συγκεκριμένα, η ασφαλισμένη που προσέφυγε στη Δικαιοσύνη παραιτήθηκε λόγω συνταξιοδότησης τον Οκτώβριο του 2010 και έλαβε απόφαση σύνταξης από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ύψους 588 ευρώ τον Απρίλιο του 2011. Ομως, ο πραγματικός χρόνος ασφάλισης που είχε διανύσει υπολογίστηκε οριστικά τον Μάιο του 2015, δηλαδή ύστερα από τέσσερα χρόνια και επτά μήνες! Μετά τον συνυπολογισμό του χρόνου που είχε διανύσει στην ασφάλιση του ΙΚΑ, εκδόθηκε τροποποιητική πράξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και η σύνταξή της, με συνολική συντάξιμη υπηρεσία 27 ετών 11 μηνών, διαμορφώθηκε σε 782 ευρώ.
Στη συνέχεια προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, επισημαίνοντας ότι απώλεσε τμήμα της σύνταξής της κατά το χρονικό διάστημα από 9/10/2010 έως 31/8/2012, ποσού 189,45 ευρώ μηνιαίως, το οποίο αντιστοιχεί στο καταβαλλόμενο ποσό από τον συμμετέχοντα ασφαλιστικό οργανισμό, όπως υπολογίστηκε με τροποποιητική πράξη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Η απόφαση είναι η πρώτη στη χώρα μας με παρόμοιο διατακτικό και η έκδοσή της χτύπησε «καμπανάκι» στην κυβέρνηση, υποχρεώνοντας τον ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων να επισπεύσουν την εκκαθάριση των κύριων συντάξεων υπό τον φόβο της έγερσης μαζικών αγωγών αποζημίωσης σε βάρος τους από τους συνταξιούχους.
Αργότερα μέσα στο 2023 αναμένεται η εκδίκαση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας της αναίρεσης του ΕΦΚΑ κατά της υπ’ αριθμόν 2309/2022 απόφασης Διοικητικού Εφετείου Αθηνών που αποφάσισε τη χορήγηση σύνταξης σε ασφαλισμένη με χρέος 86.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε η χορήγηση σύνταξης σε ασφαλισμένη του ΕΦΚΑ, που είχε χρέος τετραπλάσιο του πλαφόν, απορρίπτοντας έφεση του e-ΕΦΚΑ κατά της ασφαλισμένης.
Ο ΕΦΚΑ (πρώην ΕΤΑΑ) είχε αναστείλει την καταβολή της σύνταξης στην ασφαλισμένη λόγω μη εξόφλησης της συγκεκριμένης οφειλής της. Η ασφαλισμένη, επικαλούμενη τη δεινή οικονομική της κατάσταση και προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, ζήτησε με προσφυγή της στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών να της χορηγηθεί σύνταξη, έστω και με υπολογισμό λιγότερων ετών ασφάλισης, άλλως να καταβάλει την οφειλή της σε δόσεις ή, έστω, να της χορηγηθεί σύνταξη για τα έτη που θεωρούνταν ότι είχε καταβάλει εισφορές.
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών με την υπ’ αριθμόν 16015/2020 απόφασή του είχε κάνει δεκτή την προσφυγή της συνταξιούχου, δικαιώνοντάς την και υποχρεώνοντας τον e-ΕΦΚΑ να της καταβάλει κανονικά τη σύνταξή της, όμως ο e-ΕΦΚΑ έκρινε σκόπιμο να ασκήσει έφεση. Επί της έφεσης του e-ΕΦΚΑ εκδόθηκε η πολύ σημαντική απόφαση 2309/2022 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών (9ο Τμήμα Τριμελές) που απέρριψε την έφεση του ασφαλιστικού οργανισμού και του επέβαλε μάλιστα και τα δικαστικά έξοδα της εφεσίβλητης συνταξιούχου. Ετσι, ισχύει η πρωτόδικη απόφαση με αριθμό 16015/2020 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, που δικαίωσε τη συνταξιούχο, η οποία μάλιστα έχει πραγματοποιήσει 46 χρόνια ασφάλισης! Ακολούθως, ο ΕΦΚΑ άσκησε αναίρεση, η εκδίκαση της οποίας αναμένεται εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους.
Τι ισχύει με το πλαφόν στις οφειλές προς τα Ταμεία
Υπενθυμίζεται ότι, όπως ορίζει ο νόμος, οι ασφαλισμένοι με οφειλές προς τα Ταμεία έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης εφόσον το ύψος των χρεών δεν ξεπερνά ένα συγκεκριμένο ύψος. Ειδικότερα, το πλαφόν έχει οριστεί σε 20.000 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους και σε 6.000 ευρώ για τους αγρότες. Επιπλέον, με ρύθμιση που ψηφίστηκε την περασμένη άνοιξη ορίζεται ότι έλεγχος οφειλών, προκειμένου να διαπιστωθεί αν πληρούνται οι προϋποθέσεις σε σχέση με τα όρια οφειλών, θα γίνεται ηλεκτρονικά κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Αν διαπιστωθεί ότι ο ασφαλισμένος έχει υψηλότερες οφειλές, του δίνεται προθεσμία δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης για να εξοφλήσει το σύνολο ή μέρος των οφειλών του, ώστε αυτές να μειωθούν κάτω από τα όρια αυτά. Εφόσον ο ασφαλισμένος πέσει κάτω από το πλαφόν, θα καταβάλει το υπόλοιπο της οφειλής του σε 30 ισόποσες δόσεις, μέσω παρακράτησης της σύνταξής του.