Σε ψηφοθηρικό οίστρο βρίσκεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη λίγο πριν τις εκλογές, ανακοινώνοντας νέο πακέτο μέτρων στήριξης με επτά παρεμβάσεις συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ.
Τις ανακοινώσεις έκανε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, και αφορούν έκτακτο επίδομα σε 1,1 εκατ. συνταξιούχους που δεν έλαβαν ακέραιη αύξηση 7,75% στις συντάξεις τους, αναβίωση παλαιών ρυθμίσεων οφειλών, επιβράβευση όσων κράτησαν «ζωντανές» τις ρυθμίσεις αλλά δημιούργησαν νέα χρέη λόγω πανδημίας ή πληθωρισμού, ενώ παράλληλα ανακοινώθηκε η παράταση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ σε συγκεκριμένους κλάδους ή υπηρεσίες. Επίσης ανακοινώθηκαν μέτρα στήριξης για τους αγρότες.
Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο υπουργός Οικονομικών «η καλή πορεία της οικονομίας, το ακόμη καλύτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2022, και η εφετινή εκτέλεση του Προϋπολογισμού, μάς δίνουν – με ασφάλεια – το αναγκαίο δημοσιονομικό περιθώριο, ύψους περίπου 800 εκατ. ευρώ, για 7 νέες, σημαντικές παρεμβάσεις».
Σημείωσε επίσης «Η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η Ευρώπη, εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με πολυ-επίπεδες προκλήσεις, που απορρέουν από εξωγενείς κρίσεις. Προκλήσεις στις οποίες, όμως, η χώρα μας απαντά δυναμικά και αποτελεσματικά, όπως καταδεικνύεται από την ισχυρή ανθεκτικότητα και τις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Αυτά επιβεβαιώθηκαν προχθές, στις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με τις οποίες ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας είναι – σταθερά – σημαντικά υψηλότερος του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται, και διαμορφώνεται σε χαμηλότερο ύψος συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο».
Αναλυτικά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι τα εξής:
Χορήγηση έκτακτης ενίσχυσης σε συνταξιούχους
Λόγω της σημαντικής αύξησης του επιπέδου των τιμών, οι συνταξιούχοι που δεν έλαβαν αύξηση σύνταξης λόγω προσωπικής διαφοράς με βάση Νόμο του 2016 ή που η αύξηση της σύνταξής τους ήταν μικρότερη του 7%, θα λάβουν, μέχρι το τέλος Μαρτίου, έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση.
Αυτή η ενίσχυση καλύπτει περισσότερους από 1 εκατ. συνταξιούχους και διαμορφώνεται από τα 200 έως τα 300 ευρώ, ανάλογα με το ύψος των συντάξιμων αποδοχών και την τυχόν αύξηση που έλαβαν.
Η ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, και δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 280 εκατ. ευρώ.
Παράταση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ
Επεκτείνεται, για άλλους 6 μήνες, και έως το τέλος του έτους, η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, η οποία έχει νομοθετηθεί έως τον Ιούνιο του 2023, σε μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες, όπως είναι οι μεταφορές επιβατών, ο καφές και τα μη αλκοολούχα ποτά, οι κινηματογράφοι, τα γυμναστήρια και οι σχολές χορού.
Αυτό το μέτρο έχει στόχο να στηρίξει την επιχειρηματικότητα, καθώς οι εν λόγω κλάδοι, που επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, συνεχίζουν να επηρεάζονται από τα αυξημένα κόστη λειτουργίας, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης.
Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος, για το 2ο εξάμηνο του έτους, εκτιμάται στα 250 εκατ. ευρώ.
3. Επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο αγροτικό πετρέλαιο.
Για τον περιορισμό του αυξημένου κόστους παραγωγής και τη στήριξη της γεωργικής παραγωγής, η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο συνεχίζεται και για το 2023.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 76 εκατ. ευρώ.
Καταβολή εκκρεμών αγροτικών αποζημιώσεων
Επιδιώκεται με επισπεύδον το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η επιτάχυνση της καταβολής εκκρεμών αγροτικών αποζημιώσεων, τόσο μέσω του ΕΛΓΑ και του μηχανισμού ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, όσο και μέσω του Ουκρανικού πλαισίου στήριξης.
Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 120 εκατ. ευρώ.
Αύξηση και διεύρυνση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας
Αυξάνεται, όπως ήδη έχει ανακοινωθεί, στα 200 ευρώ, από 150 ευρώ μέχρι πρότινος, το ανώτατο ύψος του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας για απασχολούμενους στον τομέα της υγείας, καθώς επίσης για υπαλλήλους που ανήκουν και υπηρετούν στο Πυροσβεστικό Σώμα, ενώ παράλληλα διευρύνονται οι ειδικότητες εργαζομένων που μπορούν να λάβουν το συγκεκριμένο είδος επιδόματος.
Για τα υπόλοιπα Υπουργεία θα ακολουθήσουν αντίστοιχες Αποφάσεις για τις κατηγορίες δικαιούχων, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 80 εκατ. ευρώ, οπότε πλέον το συνολικό, μόνιμο ετήσιο δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται στα 250 εκατ. ευρώ.
Νέο πλαίσιο ρυθμίσεων οφειλών
Εξαιτίας των νέων δυσκολιών, όπως σημειώνει ο ΥΠΟΙΚ, που «προκάλεσαν στους οφειλέτες, μετά την πανδημία, η ενεργειακή κρίση και η σημαντική αύξηση του πληθωρισμού, συνεκτιμώντας την ανάγκη διατήρησης της κουλτούρας πληρωμών, και με αίσθημα δικαίου απέναντι στους συνεπείς φορολογούμενους, προχωράμε σε ένα νέο πλαίσιο ρυθμίσεων οφειλών».
Συγκεκριμένα:
§ Για όσους έχουν απολέσει τις φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις των 120 ή 72 δόσεων ή αυτές κατέστησαν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, δίνεται η δυνατότητα να τις αναβιώσουν, καταβάλλοντας δύο μηνιαίες δόσεις έως τις 31 Ιουλίου 2023, την τρέχουσα και μία επιπλέον, που αποσβένει παλαιές υποχρεώσεις, με σειρά παλαιότητας.
Ποσά που έχουν καταβληθεί ως υπερ-είσπραξη, αποσβένουν τις παλαιότερες δόσεις, με σειρά παλαιότητας.
Οι δόσεις που έχουν απολεσθεί, μεταφέρονται, έντοκα, στο τέλος της ρύθμισης.
Η αναβίωση πραγματοποιείται με όλα τα ευεργετήματα των ρυθμίσεων αυτών, όπως ισχύουν για κάθε ρύθμιση, π.χ. χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας, αναστολή της συνέχισης της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί των οφειλών που ρυθμίζονται κτλ.
§ Για όσους φορολογούμενους είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους ή/και είχαν ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές την 1η Νοεμβρίου 2021, που συνέχισαν να τις εξυπηρετούν έως σήμερα, αλλά δημιούργησαν νέες οφειλές, δημιουργείται ένα νέο σχήμα.
Συγκεκριμένα, οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά τις 1η Νοεμβρίου 2021 και έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε 36 δόσεις με το αντίστοιχο επιτόκιο που ισχύει στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, είτε σε 72 δόσεις με το αντίστοιχο επιτόκιο που ισχύει στην πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων.
Σε περίπτωση ένταξης στην νέα ρύθμιση, ισχύουν τα ευεργετήματα της αναβίωσης των ρυθμίσεων.
Μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση και οφειλές που είναι ενταγμένες σε εξυπηρετούμενες – κατά την 1η Φεβρουαρίου 2023 – πάγιες ρυθμίσεις, εφόσον οι ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνουν, αποκλειστικά, νέες οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την 1η Νοεμβρίου 2021.
Βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό
Όπως σημείωσε ο Χρ. Σταϊκούρας «ο συγκεκριμένος μηχανισμός ρύθμισης συνολικών οφειλών λειτουργεί ικανοποιητικά τους τελευταίους μήνες. Αποδεικνύεται το πιο επιτυχημένο εργαλείο των τελευταίων 12 ετών. Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 3.631 οφειλέτες έχουν ρυθμίσει οφειλές προς το Δημόσιο και χρηματοδοτικούς φορείς, συνολικού ύψους αρχικών οφειλών 1,18 δισ. ευρώ. Μάλιστα το ποσοστό εγκρισιμότητας των αιτήσεων έχει ανέλθει στο 70%, με αυξητική τάση. Συγκριτικά, στον προηγούμενο εξωδικαστικό μηχανισμό της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μόλις 2.200 οφειλέτες ολοκλήρωσαν τη διαδικασία ρύθμισης οφειλών».
Το υπουργείο Οικονομικών, όπως τόνισε ο υπουργός:
* Υποχρεώνουμε την αιτιολόγηση μη συναίνεσης στην πρόταση ρύθμισης που παράγει ο αλγόριθμος, τόσο των χρηματοδοτικών φορέων όσο και του οφειλέτη.
Απαιτείται δημόσια ανάρτηση της αιτιολόγησης στην πλατφόρμα. Με τον τρόπο αυτό, θα γίνεται συνειδητή διαχείριση των αιτήσεων, ενώ, η τυχόν άρνηση των χρηματοδοτικών φορέων σε πρόταση ρύθμισης θα τεκμηριώνεται από πλήρως αιτιολογημένες συνθήκες που αφορούν στον εκάστοτε οφειλέτη.
§ Διευρύνουμε το πεδίο εφαρμογής του εξωδικαστικού μηχανισμού, προκειμένου να εντάσσονται οφειλέτες και με μία και μοναδική οφειλή προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, όπως είναι τα νοικοκυριά με ένα στεγαστικό δάνειο, το οποίο επιθυμούν να ρυθμίσουν, διασώζοντας την περιουσία τους.
§ Εντάσσουμε και νέες κατηγορίες οφειλών που μπορούν να ρυθμιστούν, όπως είναι οι οφειλές υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση.
Με τον τρόπο αυτό, ένας συμπατριώτης μας, που επιβαρύνεται – για παράδειγμα – με μια οφειλή προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία έχει βεβαιωθεί στην φορολογική διοίκηση, θα μπορεί να την ρυθμίσει μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
§ Καταργούμε την ποινή προεξόφλησης των οφειλών προς το Δημόσιο, και μειώνουμε το επιτόκιο ρύθμισης αυτών.
Ειδικά, ως προς την κατάργηση της ποινής προεξόφλησης, θα αφαιρούνται, στο ακέραιο, οι τόκοι που αντιστοιχούν στις υπολειπόμενες δόσεις, ενώ παράλληλα θα επωφελείται ο πολίτης από όλα τα ευεργετήματα της ρύθμισης, όπως είναι η διαγραφή τόκων, προσαυξήσεων, ή ακόμη και της βασικής οφειλής.
Επιπλέον, το επιτόκιο ρύθμισης διαμορφώνεται στο 3%, σταθερό, από Euribor συν 5 ποσοστιαίες μονάδες που είναι σήμερα.
Market Pass
Ο υπουργός Οικονομικών επίσης ανέφερε ότι, μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας, αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα χορήγησης του Market Pass, δηλαδή της ενίσχυσης με ποσοστό 10% επί των αγορών νοικοκυριών σε σούπερ-μάρκετ και άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο τροφίμων. Ενίσχυση η οποία καλύπτει το 85% των νοικοκυριών. Οι πρώτες καταβολές προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν στις αρχές Μαρτίου. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 650 εκατ. ευρώ.
