Τα σοβαρά προβλήματα που έχουν προκύψει από τη διαδικασία ελέγχου των αιτήσεων του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», που άπτονται της αρμοδιότητας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, αναδεικνύουν το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Πιστοποιημένων Ενεργειακών Επιθεωρητών.
Από το σύνολο των περίπου 37.000 αιτήσεων που έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 740.000.000 ευρώ, μέχρι στιγμής έχουν εγκριθεί 21.000 και έχουν εκταμιευτεί 390.000.000 ευρώ, 3.500 είναι σε διαδικασία αξιολόγησης, ενώ 62 αιτήσεις βρίσκονται στο στάδιο της πληρωμής. Οι εκκρεμείς αιτήσεις ανέρχονται σε 12.500, αριθμός που αντιστοιχεί στο 38% των συνολικών αιτήσεων που έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα, με αποτέλεσμα επιδοτήσεις της τάξης των 260.000.000 ευρώ να μην μπορούν να εκταμιευτούν. Τη στιγμή πάντως, που το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» ουσιαστικά σέρνεται, ο Κώστας Σκρέκας γνωστοποίησε σε ραδιοφωνική του συνέντευξη ότι τις επόμενες ημέρες θα δοθούν οι προκαταβολές για το «Εξοικονομώ 2021», το οποίο προκηρύχθηκε έναν χρόνο αργότερα. Χωρίς περαιτέρω σχόλια…
Στην κοινή τους ανακοίνωση, λοιπόν, οι δύο φορείς τονίζουν ότι οι κύριες και επαναλαμβανόμενες αναφορές μελών για προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά τη διεκπεραίωση υποβολής και ελέγχου φακέλων για την τελική εκταμίευση των επιδοτήσεων είναι οι ακόλουθες:
1. Μεγάλη καθυστέρηση στην αξιολόγηση των αιτημάτων τελικής εκταμίευσης. Είτε πρόκειται για την αρχική υποβολή για τελικό έλεγχο και εκταμίευση είτε για υποβολή διορθώσεων / συμπληρώσεων από / σε παρατηρήσεις, η απάντηση έρχεται συνήθως μετά την παρέλευση τουλάχιστον τριών εβδομάδων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται παράδειγμα αίτησης που έχει υποβληθεί για τελικό έλεγχο εκταμίευσης την 1η Μαρτίου 2021 και έλαβε απάντηση μετά την παρέλευση δύο μηνών, καθώς και άλλη που έλαβε τις ίδιες -αρχικές- παρατηρήσεις μετά την παρέλευση τεσσάρων μηνών από τη διόρθωση των παρατηρήσεων του πρώτου, αρχικού ελέγχου
2. Αδυναμία επικοινωνίας με ελεγκτικό μηχανισμό. Πρακτικά δεν υπάρχει καμία απολύτως δυνατότητα του ωφελούμενου και των εκπροσώπων του (μηχανικός – σύμβουλος) για έλεγχο, ενημέρωση, πολλώ δε μάλλον για αντίδραση σχετικά με την πορεία της αίτησής του, αφού και η υποτιθέμενη επικοινωνία μέσω email στην πράξη είναι παντελώς αναποτελεσματική, γιατί κανένα e-mail δεν απαντάται ποτέ ουσιαστικά
3. Αποσπασματικός έλεγχος, με τυχαία επαναλαμβανόμενες και άστοχες παρατηρήσεις, με την κατάσταση να γίνεται ολοένα και χειρότερη. Υπάρχουν αρκετά συχνά και παρατηρήσεις που κάνουν κάτι περισσότερο από προφανές πως ο ελεγκτής ενός τεχνικού έργου δεν έχει καμία σχέση και αντίληψη επ’ αυτού
4. Απαίτηση υποβολής επιπρόσθετων δικαιολογητικών, για τα οποία δεν υπάρχει καμία αναφορά στον οδηγό του προγράμματος
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων το ΤΕΕ και οι ενεργειακοί επιθεωρητές προτείνουν -μεταξύ άλλων- την υποχρεωτική αποστολή του συνόλου των παρατηρήσεων ενός φακέλου στον πρώτο έλεγχο που δεν θα διαρκεί πάνω από 30 ημέρες και 15 ημέρες για τους επανελέγχους. Επίσης, τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας του συμβούλου ή του επιθεωρητή με τον αξιολογητή προκειμένου να αποσαφηνίζονται εύκολα και γρήγορα αιτήματα ή/και δικαιολογητικά, αλλά και την απλοποίηση της διαδικασίας ελέγχου και την απαίτηση πρόσθετων δικαιολογητικών ανά περίπτωση, όταν προκύπτουν συγκεκριμένα ευρήματα από τον ελεγκτικό μηχανισμό και όχι οριζόντια από όλους.