Τη δυνατότητα να διεκδικήσουν κρατική επιδότηση ενεργειακής αναβάθμισης για ακίνητα με πολεοδομικές παραβάσεις ή και ολόκληρα αυθαίρετα δίνει στους ιδιοκτήτες τους και το νέο «Εξοικονομώ».
- Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλου
Κλειδί για τους ενδιαφερομένους αποτελούν η υπαγωγή σε ρύθμιση τακτοποίησης του αυθαιρέτου και η καταβολή του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης.
Πολίτες, δηλαδή, που έχουν σπεύσει να τακτοποιήσουν πολεοδομικές παραβάσεις, όπως ημιυπαίθριοι, υπόγεια κ.λπ., αλλά και ολόκληρα αυθαίρετα θεωρούνται επιλέξιμοι για το πρόγραμμα, αρκεί να έχουν εξοφλήσει το πρόστιμο μέχρι την ημέρα εκταμίευσης του ποσού της επιδότησης που δικαιούνται μέσω του προγράμματος. Οσοι, πάλι, δεν έχουν υπαχθεί σε κάποια ρύθμιση θα πρέπει να το κάνουν πριν υποβάλουν την αίτησή τους. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του «Εξοικονομώ 2023» άρχισε να λειτουργεί στις 12 Ιουνίου και θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 15 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος, προκειμένου να κριθεί μια κατοικία επιλέξιμη πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις: Να υφίσταται νόμιμα, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. Για την υποβολή αίτησης απαιτείται οικοδομική άδεια ή/και άλλο αντίστοιχο/πρόσθετο νομιμοποιητικό έγγραφο, όπως υπαγωγή της δηλούμενης κατασκευής ή χρήσης σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο «Εξοικονομώ 2023». Μεταγενέστερη δήλωση, από την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα, για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων, προκειμένου οι ενεργειακές παρεμβάσεις να είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία. Σε κάθε περίπτωση, πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, όπου θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου.
Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δεν διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να προσκομιστεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι η εν λόγω κατοικία υφίσταται νόμιμα. Ειδικότερα ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να προσκομίσει:
- Εγγραφο από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης από το οποίο να προκύπτει η απαλλαγή από κατεδάφιση βάσει της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 720/1977.
- Εγγραφο από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης από το οποίο να προκύπτει η εξαίρεση από κατεδάφιση βάσει της παρ. 5 του άρθρου 16 του ν. 1337/1983.
- Εγγραφο από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης από το οποίο να προκύπτει ότι έχει ανασταλεί η κατεδάφιση βάσει των άρθρων 15, 16, 20 και 21 του ν. 1337/1983 (έχει περαιωθεί η α΄ και β΄ φάση, έχει αποπληρωθεί το σύνολο του προστίμου και δεν έχει απορριφθεί με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση).
- Απόφαση εξαίρεσης από κατεδάφιση σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.8 του άρθρου 9 του ν. 1512/1985.
- Βεβαίωση από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης για την περαίωση της διαδικασίας διατήρησης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3775/2009 ή του ν. 3843/2010.
- Βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής στον ν. 4178/2013 (η βεβαίωση εκδίδεται και για τις δηλώσεις που έχουν υπαχθεί στο ν.4014/2011 και έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013 πριν από τη λήξη του).
- Βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής στον ν. 4495/2017 (η βεβαίωση εκδίδεται και για τις δηλώσεις που έχουν υπαχθεί στους ν. 4014/2011 και ν. 4178/2013 και έχουν μεταφερθεί στον ν. 4495/2017 σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις) ή δήλωση υπαγωγής του αυθαιρέτου στον ν. 4495/2017.
- Απόφαση χαρακτηρισμού ακινήτου ως διατηρητέου ή νεότερου μνημείου, είτε στο σύνολο είτε τμήμα αυτού.
- Στην περίπτωση κτιρίου ή τμήματος αυτού που βάσει ειδικών διατάξεων έχει ανεγερθεί χωρίς την υποχρέωση έκδοσης οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία 6 (π.χ. κτίριο που κατασκευάστηκε από την Πρόνοια), προσκομίζεται σχετικό έγγραφο από την αρμόδια υπηρεσία (π.χ. Τμήμα Πρόνοιας της Γενικής Διεύθυνσης Περιφέρειας στο οποίο τηρούνται σήμερα τα στοιχεία).
- Στην περίπτωση ακινήτου που έχει κατασκευαστεί με αρωγή προσκομίζεται βεβαίωση υποθηκοφυλακείου ότι πρόκειται για αρωγή του Ελληνικού Δημοσίου ή οικοδομική άδεια για προσθήκη σε ήδη υπάρχον κτίριο από αρωγή.
- Τέλος, στην περίπτωση ανέγερσης ακινήτου πριν από την ισχύ του βασιλικού διατάγματος της 9/8/1955, προσκομίζεται μεταγενέστερη πολεοδομική άδεια/έγκριση για την εκτέλεση εργασιών στο κτίριο από την οποία να προκύπτει η αρχική ημερομηνία κατασκευής της κατοικίας ή βεβαίωση νομίμου περιγράμματος από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης ή αποδεικτικό έγγραφο ότι το κτίριο προϋφίσταται του 1955, όπως συμβόλαιο ή τίτλοι ιδιοκτησίας όπου γίνεται αναφορά στο εν λόγω κτίριο με ημερομηνία προ της 30.11.1955 και αναφέρεται η επιφάνειά του.
Τι ισχύει για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου
Μετά την υποβολή αίτησης και μόνο στην περίπτωση όπου βάσει των αρχικών πινάκων κατάταξης αιτήσεων μία αίτηση κληθεί «Καταρχήν Επιλέξιμη», θα απαιτηθεί η έκδοση και υποβολή στο Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, για τον έλεγχο και τη διασταύρωση των στοιχείων νομιμότητας, χρήσης, επιφανείας και παλαιότητας του ακινήτου.
Σκοπός της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας (ΗΤΚ) είναι η αποτύπωση της υφισταμένης κατάστασης του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας, αντιστοίχως και των αδειών τους, καθώς και η παρακολούθηση και ο έλεγχος των μεταβολών τους, κατά τη διάρκεια του χρόνου ζωής τους. Κατά την υποβολή της η ΗΤΚ θα πρέπει να διαθέτει το σχετικό Πιστοποιητικό Πληρότητας. Η διαδικασία έκδοσης και ενημέρωσης της ΗΤΚ διενεργείται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, με ευθύνη του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος.