Μια σειρά από μέτρα στήριξης που οδηγούν σε ενίσχυση των εισοδημάτων ενεργοποιούνται από την Πρωτοχρονιά και αφορούν εργαζομένους στον δημόσιο τομέα, μισθωτούς τους ιδιωτικού τομέα, αγρότες και συνταξιούχους.
Το ύψος των νέων μόνιμων παρεμβάσεων ανέρχεται στα 1,6 δισ. ευρώ και αφορά σχεδόν 3 εκατομμύρια φορολογουμένους, ωστόσο πριν καν εφαρμοστούν οι οποίες ενισχύσεις έχουν «ροκανιστεί» από την ακρίβεια και τις πληθωριστικές πιέσεις, που εξαντλούν λίγο μετά τα μέσα του μήνα τους μισθούς και τις συντάξεις. Συγκεκριμένα, ύστερα από 14 χρόνια αυξάνονται οι μισθοί στο Δημόσιο, ενισχύεται το εισόδημα οικογενειών με παιδιά με αύξηση του αφορολογήτου κατά 1.000 ευρώ, αυξάνονται οι συντάξεις κατά 3%, ενώ «ξεπαγώνουν» και οι τριετίες, που όμως δεν αφορούν άμεσα όλους τους εργαζομένους.
Οι μισθοί στο Δημόσιο
«Ξεπαγώνουν» πρώτη φορά ύστερα από 14 χρόνια οι μισθοί στο Δημόσιο, καθώς αναμορφώνεται το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα για την ενίσχυση των εισοδημάτων, τη στήριξη σε μεγαλύτερο βαθμό των χαμηλόμισθων δημοσίων υπαλλήλων, των οικογενειών με παιδιά και όσων κατέχουν θέση ευθύνης στο Δημόσιο (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 25.000.000 ευρώ για το 2023 και 931.000.000 ευρώ για το 2024). Οι βασικές παρεμβάσεις αφορούν την οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ στον βασικό μισθό, την αύξηση της οικογενειακής παροχής από 20 έως 50 ευρώ μηνιαίως, την αύξηση των επιδομάτων θέσης ευθύνης κατά 30% και την αύξηση του επιδόματος παραμεθορίου και ειδικών συνθηκών εργασίας στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Παράλληλα, αυξάνεται το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ καθώς και τα έξοδα μετακίνησης και διανυκτέρευσης του πολιτικού και ένστολου προσωπικού. Πιο αναλυτικά:
Βασικός μισθός: Αυξάνεται κατά 70 ευρώ μεικτά κάθε βασικός μισθός. Η αύξηση χορηγείται τόσο στους 463.000 πολιτικούς δημοσίους υπαλλήλους που εντάσσονται στο ενιαίο μισθολόγιο όσο και στους 200.000 που εντάσσονται στα ειδικά μισθολόγια (στρατιωτικούς, αστυνομικούς, λιμενικούς, πυροσβέστες, δικαστικούς λειτουργούς, ιατρούς του ΕΣΥ, ερευνητές, διπλωματικούς υπαλλήλους, πανεπιστημιακούς κ.λπ.). Το ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 840 ευρώ, δηλαδή περίπου ένας μισθός ετησίως για όσους λαμβάνουν τον εισαγωγικό.
Οικογενειακή παροχή: Η οικογενειακή παροχή αυξάνεται σε 70 ευρώ για ένα τέκνο, 120 ευρώ για δύο τέκνα, 170 ευρώ για τρία τέκνα, 220 ευρώ για τέσσερα τέκνα και συν 70 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο. Ετσι, ένας δημόσιος υπάλληλος με ένα τέκνο θα λάβει επιπλέον αύξηση 20 ευρώ κάθε μήνα, ενώ ένας δημόσιος υπάλληλος με δύο ή περισσότερα παιδιά θα λάβει αύξηση 50 ευρώ τον μήνα. Το ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 240-600 ευρώ επιπλέον.
- Υπάλληλος με 1 παιδί: 70 ευρώ
- Υπάλληλος με 2 παιδιά: 120 ευρώ
- Υπάλληλος με 3 παιδιά: 170 ευρώ
- Υπάλληλος με 4 παιδιά: 220 ευρώ
- Υπάλληλος με 5 παιδιά: 290 ευρώ
- Υπάλληλος με 6 παιδιά: 360 ευρώ
Επίδομα θέσης ευθύνης: Το επίδομα θέσης ευθύνης που αυξάνεται κατά 30% λαμβάνουν περίπου 65.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Αφορά τμηματάρχες, υποδιευθυντές, διευθυντές, γενικούς διευθυντές, ενώ αντιστοίχως αφορά και τα επιδόματα θέσης ευθύνης των ενστόλων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, των ιατρών του ΕΣΥ, των ερευνητών, των προϊσταμένων εκπαίδευσης κ.λπ. Σε ετήσια βάση λαμβάνουν αύξηση ίση με 4-5 μηνιαία επιδόματα επιπλέον όσων ήδη λάμβαναν ως τώρα κάθε χρόνο. ]Ετσι, ένας τμηματάρχης θα λαμβάνει επιπλέον 87 ευρώ, ένας υποδιευθυντής 105 ευρώ, ένας διευθυντής 135 ευρώ και ένας γενικός διευθυντής 300 ευρώ περισσότερα τον μήνα.
Ενστολοι: Αύξηση 15 ευρώ στο επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας θα λάβουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που είναι έγγαμα ή έχουν παιδιά. Το ειδικό επίδομα λαμβάνουν 112.000 δικαιούχοι και αυξάνεται από 55 ευρώ σε 70 ευρώ για τους εγγάμους χωρίς τέκνα και από 115 ευρώ σε 130 ευρώ για τους εγγάμους με τέκνα.
Επίδομα παραμεθορίου: Αύξηση κατά 30% θα δοθεί και στο επίδομα παραμεθορίου (στα 130 ευρώ από 100 ευρώ που ισχύει ως τώρα ή 360 ευρώ επιπλέον ετησίως) για 21.200 στελέχη Ενόπλων Δυνάμεων, Λιμενικού, Ελληνικής Αστυνομίας και Πυροσβεστικού Σώματος.
Μέλη ΔΕΠ: Χορηγούνται επιπλέον αυξήσεις μισθών στα μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό) και θεσπίζεται ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης, με τη συνολική μεσοσταθμική αύξηση των αμοιβών τους να φτάνει το 10%. Συγκεκριμένα, αναπροσαρμόζεται αναδρομικά από 07/10/2022 το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ (12.500 δικαιούχοι) σε συμμόρφωση με τις σχετικές αποφάσεις του ΣτΕ. Η αύξηση αυτή είναι επιπλέον της αύξησης των 70 ευρώ και της οικογενειακής παροχής που θα λάβουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι.
Επίσης, αυξάνεται η χιλιομετρική αποζημίωση των υπαλλήλων από τα 0,15 ευρώ στα 0,20 ευρώ (κατά 33%) για μετακινήσεις που αφορούν υπηρεσιακές ανάγκες. Επιπλέον αναπροσαρμόζονται οι δαπάνες διανυκτέρευσης στο εσωτερικό από 25% έως 33%, καθώς και στο εξωτερικό κατά 10%. Αφορά το σύνολο των φυσικών προσώπων που μετακινούνται με εντολή Δημοσίου για υπηρεσιακές ανάγκες.
Αυξήσεις κατά 3% στις εθνικές συντάξεις – Πώς διαμορφώνονται
Μια σειρά από παρεμβάσεις αναμένεται να δουν άμεσα οι συνταξιούχοι, με κυριότερη να είναι η νέα αύξηση των συντάξεων κατά 3%, ένα ποσοστό που προκύπτει από τον μέσο όρο του πληθωρισμού και της ανάπτυξης. Η εθνική σύνταξη, η οποία έως 31.12.2023 ανερχόταν σε 413,76 ευρώ, αυξάνεται σε 426,17 ευρώ από 1ης Ιανουαρίου 2024. Το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως τις 31.12.2023 ανερχόταν σε 4.965,12 ευρώ, αυξάνεται αυτόματα σε 5.114,04 ευρώ από 1ης Ιανουαρίου 2024.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος χωρίς προσωπική διαφορά που λαμβάνει τώρα 413,76 ευρώ εθνική σύνταξη και 950 ευρώ ανταποδοτική, από 1ης/1/2024 θα έχει αύξηση 3% και στα δύο ποσά και η μεν εθνική θα διαμορφωθεί στα 426,17 ευρώ, η δε ανταποδοτική στα 978,5 ευρώ. Το νέο σύνολο σύνταξης (εθνικής και ανταποδοτικής) θα είναι 1.404,67 ευρώ, από 1.363,76 ευρώ που λαμβάνει σήμερα. Η αύξηση που θα έχει με το 3% είναι 40,9 ευρώ τον μήνα ή 491 ευρώ ετησίως.
Παλαιός συνταξιούχος που λαμβάνει 413,76 ευρώ εθνική σύνταξη, 1.150 ευρώ ανταποδοτική (σύνολο 1.563,76 ευρώ) και έχει προσωπική διαφορά 50 ευρώ θα έχει αύξηση 3% σε εθνική και ανταποδοτική σύνταξη και κέρδος, αν η αύξηση είναι μεγαλύτερη από την προσωπική διαφορά. Η αύξηση θα υπολογιστεί στα 1.563,76 ευρώ και θα είναι 46,91 ευρώ. Η αύξηση είναι μικρότερη από την προσωπική διαφορά των 50 ευρώ και δεν προκύπτει κέρδος στην τσέπη, ωστόσο, επειδή η αύξηση θα συμψηφιστεί, η προσωπική διαφορά θα μειωθεί κατά 46,91 ευρώ και θα μείνει υπόλοιπο διαφοράς 3 ευρώ, το οποίο θα μηδενιστεί με την αύξηση του 2025. Ο εν λόγω συνταξιούχος όμως ήταν δικαιούχος του έκτακτου επιδόματος της κυβέρνησης, επειδή η προσωπική διαφορά πριν από την αύξηση είναι πάνω από 10 ευρώ και η σύνταξή του μαζί με την προσωπική διαφορά πριν από τον φόρο είναι κάτω από 1.600 ευρώ.
Οσον αφορά τους συνταξιούχους, γίνεται μόνιμη η πλήρης απαλλαγή περίπου 200.000 πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, με δημοσιονομικό κόστος 38.000.000 ευρώ κατ’ έτος.
Από την Πρωτοχρονιά καταργείται η μείωση 30% επί των συντάξεων για τους απασχολούμενους συνταξιούχους και αντικαθίσταται με έναν μη ανταποδοτικό πόρο υπέρ του e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους, θα ισούται με το 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους με το 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη. Επίσης, ορίζεται ετήσιο πλαφόν του πόρου, που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλάσιο της μηνιαίας εθνικής σύνταξης.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος που εργάζεται και λαμβάνει σύνταξη ύψους 1.200 ευρώ, είχε παρακράτηση ύψους 360 ευρώ, με βάση το ισχύον καθεστώς. Εάν αυτός ο συνταξιούχος εργάζεται ως μισθωτός, με μεικτό μηνιαίο μισθό 780 ευρώ, θα λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξή του και η παρακράτηση, ύψους 360 ευρώ, αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο, ύψους 78 ευρώ. Το όφελος ανέρχεται σε 282 ευρώ μηνιαίως. Εάν ο ίδιος συνταξιούχος εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και έχει επιλέξει την πρώτη ασφαλιστική κλάση, τότε η παρακράτηση, ύψους 360 ευρώ, αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο, ύψους 84,98 ευρώ, ο οποίος προκύπτει από το 50% της ασφαλιστικής κλάσης που έχει επιλέξει, δηλαδή των 169,95 ευρώ. Το όφελος για τον συγκεκριμένο εργαζόμενο συνταξιούχο φτάνει τα 275,02 ευρώ μηνιαίως.
«Ξεπαγώνει» η προϋπηρεσία για 700.000 εργαζομένους
Αυξήσεις στους μισθούς τους θα δουν χιλιάδες εργαζόμενοι, καθώς βγαίνουν από τον «πάγο» οι τριετίες. Σε πρώτη φάση το πλήθος των δικαιούχων εκτιμάται ότι δεν ξεπερνά τα 100.000 άτομα, ωστόσο σε βάθος τριετίας οι δικαιούχοι θα ανέλθουν σε 600.000-700.000 άτομα.
Οι αυξήσεις που θα ξεκινήσουν από την Πρωτοχρονιά συνδέονται με την προϋπηρεσία που είχε σταματήσει να προσμετράται για την προσαύξηση των αποδοχών όλων των εργαζομένων μετά το δεύτερο Μνημόνιο, δηλαδή από τον Φεβρουάριο του 2012.
Ετσι, ένας μισθωτός πλήρους απασχόλησης που θα κλείσει μια τριετία μέσα στο 2024 θα δει αύξηση στον μισθό του κατά 10% στα 780 ευρώ του βασικού μεικτού μισθού, δηλαδή αύξηση 78 ευρώ τον μήνα ή 1.092 ευρώ σε ετήσια βάση για 14 μισθούς. Αντίστοιχα, με δύο τριετίες η αύξηση είναι 156 ευρώ μηνιαίως ή 2.184 ευρώ τον χρόνο, ενώ με τρεις τριετίες προκύπτει μηνιαία αύξηση 234 ευρώ που φτάνει ετησίως τα 3.276 ευρώ.
Το «ξεπάγωμα» των «τριετιών» δεν θα έχει αναδρομική ισχύ από τις 14 Φεβρουαρίου του 2012. Αυτό σημαίνει πως δεν θα αναγνωριστεί η προϋπηρεσία προκειμένου να υπολογιστούν οι αυξήσεις από την 15η Φεβρουαρίου 2012 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Για παράδειγμα, μισθωτός ο οποίος είχε κατοχυρώσει προϋπηρεσία 2 ετών και 10 μηνών τον Φεβρουάριο του 2012, θα λάβει υποχρεωτικά αύξηση 10% τον Φεβρουάριο του 2024, οπότε θα κλείσει τρία έτη προϋπηρεσίας. Μισθωτός που είχε κατοχυρώσει προϋπηρεσία π.χ. 8 ετών και 11 μηνών τον Φεβρουάριο του 2012, θα λάβει αύξηση 30% τον Φεβρουάριο του 2024.
Σε περίπτωση επίσης που οι εργαζόμενοι έχουν ήδη δει αυξήσεις στους μισθούς ενδιαμέσως από το 2012 έως το 2023, και υπερβαίνουν τα σημερινά ισχύοντα είτε στον κατώτατο είτε σε αυτά που ορίζονται στις ΣΣΕ, τότε συμψηφίζονται με τα καταβαλλόμενα. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ, ο μέσος μισθός στη χώρα μας είναι 1.190 ευρώ, δηλαδή 52% πάνω από τον κατώτατο.
Αυξάνεται το αφορολόγητο όριο κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά
Στους «τυχερούς» συγκαταλέγονται οι φορολογούμενοι με παιδιά, που θα δουν έμμεση αύξηση του μισθού τους, καθώς αυξάνεται το αφορολόγητο όριο κατά 1.000 ευρώ.
Η εφαρμογή του μέτρου αφορά τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από την 1η Ιανουαρίου του 2024 και έπειτα και αφορά κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη φορολογούμενο με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Η νέα αυτή φορολογική ελάφρυνση αφορά οικογένειες με ετήσια εισοδήματα άνω των 9.000 ευρώ.
Το αφορολόγητο όριο ετήσιου ατομικού εισοδήματος για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο ή κατ’ επάγγελμα αγρότη με εξαρτώμενα τέκνα θα αυξηθεί:
- από τα 9.000 ευρώ στα 10.000 ευρώ εάν έχει 1 εξαρτώμενο τέκνο,
- από τα 10.000 ευρώ στα 11.000 ευρώ εάν έχει 2 εξαρτώμενα τέκνα,
- από τα 11.000 ευρώ στα 12.000 ευρώ εάν έχει 3 εξαρτώμενα τέκνα,
- από τα 12.000 ευρώ στα 13.000 ευρώ εάν έχει 4 εξαρτώμενα τέκνα,
- από τα 13.000 ευρώ στα 14.000 ευρώ εάν έχει 5 εξαρτώμενα τέκνα κ.ο.κ.
Το όφελος σε ετήσια μείωση φόρου θα ανέλθει σε 90 ευρώ για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο ή κατ’ επάγγελμα αγρότη με 1 εξαρτώμενο τέκνο και σε 220 ευρώ για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη με 2 ή 3 τέκνα. Οσο αυξάνεται ο αριθμός των τέκνων τόσο ανεβαίνει και το ετήσιο όφελος.
Για παράδειγμα, μισθωτός με ένα παιδί και ετήσιο εισόδημα 12.000 ευρώ φέτος θα πληρώσει φόρο 310 ευρώ. Από το 2024 ο φόρος μειώνεται στα 220 ευρώ, δηλαδή θα έχει όφελος της τάξης των 90 ευρώ. Αντίστοιχα, ένας φορολογούμενος με δύο παιδιά και ετήσιο εισόδημα 16.000 ευρώ, από τα 1.400 ευρώ που θα κληθεί να πληρώσει ως φόρο για τα φετινά του εισοδήματα, το ποσό μειώνεται στα 1.180 ευρώ το 2024, δηλαδή το όφελος αντιστοιχεί σε 220 ευρώ.
