«Πάρτι» στην πλάτη των καταναλωτών κάνουν οι επιχειρήσεις, που στο όνομα του πληθωρισμού και της κρίσης όχι μόνο έχουν εκτοξεύσει τις τιμές, αλλά έχουν αυξήσει και τα δικά τους περιθώρια κέρδους.
Με την κυβέρνηση να βρίσκεται σε ρόλο παρατηρητή, οι επιχειρήσεις καταγράφουν ιστορικό ρεκόρ στα περιθώρια κέρδους, με το «φαινόμενο της απληστίας», όπως έχει ονομαστεί, να αποκαλύπτεται από την ίδια την Τράπεζα της Ελλάδος. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο ρυθμός μεταβολής του δείκτη περιθωρίου κέρδους των επιχειρήσεων στο σύνολο της οικονομίας, από μηδενικός που ήταν το 2019 και ελαφρώς αρνητικός την πρώτη χρονιά της πανδημίας, το 2020 έφτασε στο 4% το 2021 και στο 9% το 2022, σημειώνοντας ιστορικό ρεκόρ. Σωρευτικά, δηλαδή, τη συγκεκριμένη διετία το περιθώριο κέρδους των ελληνικών επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 15%. Στο όνομα της ενεργειακής κρίσης, των πληθωριστικών πιέσεων και των αυξήσεων σε πρώτες ύλες και προϊόντα, οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να διατηρούν σε υψηλά επίπεδα το ποσοστό κέρδους τους, στην πλάτη των καταναλωτών, παρά το γεγονός ότι οι τιμές της ενέργειας που είχαν εκτοξεύσει τις τιμές τα προηγούμενα χρόνια, έχουν επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα και πλέον δεν υπάρχει δικαιολογία για τη διατήρηση των τιμών στα σημερινά επίπεδα. Όπως αναφέρει η έκθεση της ΤτΕ, στον βιομηχανικό τομέα τα περιθώρια κέρδους ξεπέρασαν κάθε υψηλό των τελευταίων δεκαετιών. «Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να αποδοθεί στο υψηλό ενεργειακό κόστος, το οποίο φαίνεται ότι όχι μόνο μετακυλίστηκε στις τελικές τιμές, αλλά και ότι οι τελευταίες αυξήθηκαν πολύ παραπάνω, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση που επικράτησε τη συγκεκριμένη περίοδο» σημειώνεται στην έκθεση της ΤτΕ. Μέσα σε αυτή τη διετία πρωταγωνιστής ήταν ο τομέας των υπηρεσιών, ο οποίος έφτασε το 30%, ενώ η βιομηχανία κατάφερε να ξεπεράσει το 25%. Οι κατασκευές κινήθηκαν με αυξήσεις περιθωρίων κέρδους της τάξεως του 15% στη διετία.
Αναλυτικά, τη μεγαλύτερη αύξηση περιθωρίων κέρδους εμφάνισαν οι εξής κλάδοι:
• Η βιομηχανία με ρυθμό 6,5% το 2021 και 19,5% το 2022
• Οι υπηρεσίες, δηλαδή εμπόριο, ξενοδοχεία, εστιατόρια, μεταφορές και αποθήκευση, με ρυθμό 11,1% το 2021 και 17% το 2022
• Οι κατασκευές με ρυθμό 3,6% το 2021 και 10,4% το 2022
• Οι τέχνες και η διασκέδαση με ρυθμούς 7,9% το 2021 και 7,2% το 2022
• Οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες με ρυθμούς 2,4% το 2021 και 5,1% το 2022
Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος, η αύξηση των περιθωρίων κέρδους που δημιουργεί τον «πληθωρισμό κέρδους» είναι αποτέλεσμα της αύξησης του κόστους παραγωγής μαζί με την υπερβάλλουσα ζήτηση που εκδηλώθηκε αμέσως μετά το τέλος της πανδημίας. Αν και οι βιομηχανίες επιβαρύνθηκαν από το υψηλό ενεργειακό κόστος, κατάφεραν να περάσουν την επιβάρυνση στις τελικές τιμές, λαμβάνοντας υπόψη τους το δεδομένο της υψηλής ζήτησης που υπήρξε στην αγορά.