Χιλιάδες οικογένειες και φορολογούμενοι μένουν χωρίς επιδόματα και φοροελαφρύνσεις

Η αύξηση του κατώτατου μισθού και το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα οδηγεί σε απώλειες

• Του Γιάννη  Στεργίου – Εστία της Κυριακής 

Σε σημαντικό περιορισμό των δικαιούχων επιδομάτων και φοροελαφρύνσεων οδηγεί η αύξησις των ονομαστικών εισοδημάτων χωρίς αντίστοιχη προσαρμογή των εισοδηματικών κριτηριων. Τα στοιχεία που  έχουν στη διάθεσή τους ο ΕΦΚΑ,η ΑΑΔΕ ή ο ΟΠΕΚΑ αποτυπώνουν περιορισμό του αριθμού των δικαιούχων λόγω της αυξήσεως του κατώτατου μισθού ή των αυξήσεων αποδοχώνα αλλά και της ενεργοποιήσης του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδηματος των αυτοαπασχολουμένων.Εκατοντάδες δικαιούχοι χάνουν το  επίδομα τέκνων  ,το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ακόμη και στην έκπτωση 50% από τον ΕΝΦΙΑ λόγω των αλλαγων οποίες δεν συνοδεύονται και από αύξηση των εισοδηματικών ορίων στα κοινωνικά επιδόματα.

Εκτιμάται ότι η  μείωση της δαπάνης για κοινωνικά επιδόματα μπορεί να ξεπεράσει τα 200 εκατομμύρια ευρω. Φοροτεχνικοί υποστηρίζουν ότι επτά στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες που λαμβάνουν προνοιακά και κοινωνικά επιδόματα θα πρέπει να τα …ξεχάσουν από το 2024.

Με βάση το νέο τεκμαρτό εισόδημα που ξεκινάει από 10.920 ευρώ τον χρόνο και φτάνει τα 14.196 ευρώ μετά από 12 χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας, χιλιάδες επαγγελματίες θα αποκλειστούν από την καταβολή μιας σειράς επιδομάτων όπως το επίδομα τέκνων, το επίδομα στέγασης  ή ο ΕΝΦΙΑ.

Μέχρι τώρα το χαμηλό δηλωθέν εισόδημα οδηγούσε στη χορήγηση των επιδομάτων στο 70% των επαγγελματιών, αλλά πλέον πολλοί από τους σημερινούς δικαιούχους είτε θα κοπούν είτε θα λαμβάνουν πολύ χαμηλότερο επίδομα.

Τα χαμένα επιδόματα

Ειδικότερα τα επιδόματα που θα απωλέσουν οι επαγγελματίες είναι:

1. Επίδομα τέκνων: Το επίδομα παιδιού καταβάλλεται με βάση τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων, το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα και την κατηγορία του ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος. Στο νόμο προβλέπονται τρεις κατηγορίες οικογενειακού εισοδήματος και συγκεκριμένα α) η πρώτη κατηγορία: έως 6.000€, β) η δεύτερη: από 6.001€ έως 10.000€ και γ) η τρίτη: από 10.001€ έως 15.000€. Για τον προσδιορισμό της κατηγορίας οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό του τρέχοντος οικονομικού έτους. το ποσό του επιδόματος παιδιού ανέρχεται μηνιαίως: α) για την πρώτη κατηγορία οικογενειακού εισοδήματος σε 70€ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 70€ για το δεύτερο και 140€ για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου, β) για την δεύτερη κατηγορία σε 42€ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 42€ για το δεύτερο και 84€ για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου και γ) για την τρίτη κατηγορία σε 28€ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 28€ για το δεύτερο και 56€ για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου.
2. Επίδομα στέγασης: Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Το ποσό του επιδόματος στέγασης ορίζεται για τον δικαιούχο 70 ευρώ το μήνα και για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού προσαύξηση 35 ευρώ το μήνα.
3. ΕΝΦΙΑ: Σήμερα ο ΕΝΦΙΑ περιορίζεται στο ήμισυ εφόσον το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος. Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματά της ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ. και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι επαγγελματίες που απολάμβαναν τη μείωση αυτή θα τη χάσουν. Για παράδειγμα, σήμερα επαγγελματίας με έξι χρόνια λειτουργίας, δηλώνει 5.000 ευρώ, έχει μειωμένο ΕΝΦΙΑ κατά 50%. Με το νέο σύστημα το δηλωθέν εισόδημα θα είναι τουλάχιστον 10.920 ευρώ (τεκμαρτό). Εξαιτίας της αύξησης του εισοδήματος θα χάσει την έκπτωση.

Επίδομα παιδιού

Αντιμέτωπες  με την απώλεια του επιδόματος τέκνων θα έρθουν φέτος εκατοντάδες οικογένειες με παιδια  καθώς δεν θα πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια για την χορήγηση του. Για παράδειγμα, ζευγάρι με ένα παιδί, εμφάνισε στη φορολογική δήλωση του 2023  οικογενειακό εισόδημα 25.000 ευρώ. Με αυτό το ποσό, το επίδομα τέκνων προσδιορίστηκε στα 28 ευρώ το μήνα . Στη φετινή φορολογική δήλωση, το οικογενειακό εισόδημα αναμένεται να διαμορφωθεί στα 26.500 ευρώ. Αυτή η αύξηση θα οδηγήσει σε μηδενισμό του επιδόματος.