Υψηλό και επίμονο πληθωρισμό στα τρόφιμα, τεράστιο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και εκτόξευση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου παρατηρεί η Κομισιόν για την Ελλάδα, σε νέα έκθεσή της στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής παρακολούθησης. Παράλληλα, η Ε.Ε. στέκεται μάλλον… τηλεγραφικά στην εφαρμογή του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος στους ελεύθερους επαγγελματίες, σημειώνοντας πως θα έχει ελαφρώς θετικό αντίκτυπο στο συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο.
Επειτα από μια περίοδο σταθερών ρυθμών πληθωρισμού από τα μέσα του 2023, ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί με μέτριο ρυθμό, φθάνοντας στο 2,8% το 2024 και στο 2,1% το 2025.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν μόνο σταδιακά, λόγω του συνεχούς υψηλού πληθωρισμού των τροφίμων και της σταθερής αύξησης των μισθών, η οποία τροφοδοτείται από τις πιο σφιχτές συνθήκες στην αγορά εργασίας και την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού.
Στην πράξη η Ε.Ε. «γκρεμίζει» το αφήγημα της κυβέρνησης για τη μείωση των τιμών στα τρόφιμα και μάλιστα την ίδια ημέρα που ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε το υπουργείο Ανάπτυξης, το χαρτοφυλάκιο του οποίου ανέλαβε μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό ο Τάκης Θεοδωρικάκος.
Παρά τη σημαντική μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2023 στο 6,3% του ΑΕΠ, παραμένει υψηλό και αναμένεται να περιοριστεί μόνο μέτρια τα επόμενα χρόνια, λόγω της αναμενόμενης αύξησης των εισαγωγών κεφαλαιουχικών αγαθών, εν μέσω ισχυρότερης επενδυτικής δραστηριότητας.
Το ονομαστικό έλλειμμα του Προϋπολογισμού βελτιώθηκε το 2023 και αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω στο 1,2% του ΑΕΠ το 2024 και στο 0,8% το 2025. Η πορεία το 2023 οφείλεται κυρίως στη σταδιακή κατάργηση των μέτρων αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης. Η βελτίωση και τα δύο έτη οφείλεται κυρίως στη συγκρατημένη αύξηση των τρεχουσών δαπανών.
Παράλληλα, χτύπα καμπανάκια και για το ληξιπρόθεσμο χρέος του Δημοσίου, σημειώνοντας πως το συνολικό απόθεμα έχει αυξηθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών στα νοσοκομεία. Ταυτόχρονα, το απόθεμα των εκκρεμών συντάξεων μειώθηκε περαιτέρω.
Ανάπτυξη 2,3%
Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επιταχυνθεί ελαφρά, με την ανάπτυξη να συνεχίζει να υπερβαίνει το μακροπρόθεσμο δυναμικό το 2024-2025. Η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ 2% το 2023, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. και της ζώνης του ευρώ, 0,4%. Η αύξηση της παραγωγής αναμένεται να ανακτήσει δυναμική, υποστηριζόμενη από την επιτάχυνση των επενδύσεων και τη σταθερή ανάπτυξη της ιδιωτικής κατανάλωσης, φθάνοντας στο 2,2% και 2,3% το 2024 και το 2025, αντίστοιχα.
Η ανεργία, τέλος, σύμφωνα με την Κομισιόν, προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται. Η εκτίμηση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα τελευταία στοιχεία από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. και τη Eurostat. Ειδικότερα, η Ελληνική Στατιστική Αρχή στην τελευταία ανακοίνωσή της γνωστοποίησε πως κατά το 1ο τρίμηνο του 2024 το ποσοστό ανήλθε σε 12,1% από 10,5% το 4ο τρίμηνο του 2023 και 11,8% κατά το 1ο τρίμηνο του 2023. Ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 4.173.424 άτομα, παρουσιάζοντας μείωση 0,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αύξηση 1,8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 574.130 άτομα, παρουσιάζοντας αύξηση 17,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αύξηση 4,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Θέλουν και εισπράξεις από πλειστηριασμούς
Η διαχείριση του μη εξυπηρετούμενου χρέους από τους servicers προχωρά, αλλά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις, και διάφορα χαρτοφυλάκια τιτλοποιημένων δανείων συνέχισαν να υποαποδίδουν. Αυτό οφείλεται ιδίως σε δικαστικά εμπόδια, κυρίως στο πλαίσιο της διαδικασίας ρευστοποίησης. Αυτά επηρεάζουν τη διεξαγωγή των πλειστηριασμών, με αποτέλεσμα εισπράξεις χαμηλότερες από τις αναμενόμενες από ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων.
Η διαδικασία εκκαθάρισης των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας των νοικοκυριών έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, καθώς σχεδόν όλες οι υποθέσεις (99,5%) θα έχουν εκδικαστεί στο δικαστήρια έως τα μέσα του 2024. Η διαδικασία για τη σύσταση του οργανισμού Sale & Lease Back αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο του 2024.
Οι αναδιαρθρώσεις με εξωδικαστικό συμβιβασμό έχουν αυξηθεί από το τρίτο τρίμηνο του 2023, δείχνοντας ότι η πλατφόρμα έχει κερδίσει περαιτέρω έλξη μετά τις στοχευμένες νομικές τροποποιήσεις. Ωστόσο, υπάρχει περιθώριο περαιτέρω διευκόλυνσης της χρήσης άλλων εργαλείων από τον νέο κώδικα αφερεγγυότητας, όπως η πλατφόρμα δεύτερης ευκαιρίας.
Η κερδοφορία του τραπεζικού τομέα ήταν ισχυρή το 2023, ενώ η διευθέτηση των προβληματικών δανείων από τους servicers προχωρά, αλλά συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες. Η κερδοφορία του τραπεζικού τομέα παρέμεινε ισχυρή το δεύτερο εξάμηνο του 2023, καθώς τα καθαρά έσοδα από τόκους παρέμειναν υψηλά, με μικρές μόνο ανατιμήσεις των καταθέσεων.
Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες μειώθηκε περαιτέρω το 2023, λόγω κυρίως των πωλήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι πωλήσεις χαρτοφυλακίου και οι τιτλοποιήσεις με χρήση του ανανεωμένου «Ηρακλή» πιθανότατα θα παραμείνουν τα κύρια εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες για τη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων το 2024.
Το χρέος μπορεί να εξυπηρετηθεί
Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, η Ελλάδα διατηρεί την ικανότητα να εξυπηρετήσει το χρέος της. Η Ελλάδα αναβαθμίστηκε σε επενδυτική βαθμίδα από τρίτο μεγάλο οίκο αξιολόγησης τον Δεκέμβριο του 2023. Σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, η Ελλάδα θεωρείται ότι αντιμετωπίζει χαμηλούς κινδύνους βραχυπρόθεσμα, υψηλούς κινδύνους μεσοπρόθεσμα και χαμηλούς κινδύνους μακροπρόθεσμα.
Πηγή: Εφημερίδα «Δημοκρατία»