Εγκατάσταση πλωτών φωτοβολταϊκών σε τεχνητές λίμνες, επιτάχυνση των έργων αποθήκευσης ενέργειας, αδειοδότηση αντλιών θερμότητας και σειρά άλλων ρυθμίσεων για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι και τις 12 του μήνα.
- Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
Με τίτλο «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων», το νομοσχέδιο εισάγει για πρώτη φορά τα πλωτά φωτοβολταϊκά σε λιμνοδεξαμενές, τεχνητές λίμνες και τεχνητά υδάτινα σώματα. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, οι πλωτοί σταθμοί έχουν μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση από τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς επί εδάφους, είναι συνήθως κοντά σε υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα και έχουν χαμηλή περιβαλλοντική επίπτωση, διότι εγκαθίστανται σε τεχνητούς ταμιευτήρες και υδάτινα σώματα.
Συγκεκριμένα, καθορίζονται η αδειοδότηση και η εγκατάσταση πιλοτικών πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών με ισχύ έως 8 μεγαβάτ (MW) έκαστος και συνολικής ισχύος μέχρι 80 MW. Τα έργα υλοποιούνται σε λιμνοδεξαμενές ή τεχνητές λίμνες, που δεν εμπίπτουν σε κανένα καθεστώς προστασίας ή σε ταμιευτήρες ή σε τεχνητά υδάτινα σώματα που έχουν δημιουργηθεί σε εξαντλημένες εξορυκτικές εκμεταλλεύσεις για χρήση ηλεκτροπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένων μεταλλείων, ορυχείων και λατομείων. Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί που εγκαθίστανται σε λιμνοδεξαμενές ή τεχνητές λίμνες που δεν εμπίπτουν σε κανένα καθεστώς προστασίας ή σε ταμιευτήρες δεν δύναται να καλύπτουν επιφάνεια μεγαλύτερη του 5% της συνολικής επιφάνειας αυτών. Τα έργα συμμετέχουν στις αγορές ηλεκτρισμού, αλλά δεν μπορούν να λάβουν λειτουργική ενίσχυση.
Οι πλωτοί φωτοβολταϊκοί σταθμοί αποτελούνται από: α) τις πλωτές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, β) τον οικίσκο στέγασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού επί χερσαίου χώρου που περιλαμβάνει τον υποσταθμό διασύνδεσης με το δίκτυο και λοιπό ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό, γ) καλώδια σύνδεσης των πλωτών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων με τον οικίσκο στέγασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και δ) συνοδά έργα, απαραίτητα για την πρόσβαση στον χώρο της εγκατάστασης και την ασφαλή λειτουργία του σταθμού.
Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλλουν έως τις 30 Νοεμβρίου 2024 αίτημα εκδήλωσης ενδιαφέροντος στη Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εναλλακτικών Καυσίμων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η αίτηση θα περιλαμβάνει:
1) τη βεβαίωση ή τη βεβαίωση ειδικών έργων που αφορά το έργο το οποίο θέλουν να αναπτύξουν και
2) αίτημα για Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) στην αρμόδια υπηρεσία. Εντός 10 ημερών από το πέρας της προθεσμίας (30 Νοεμβρίου) η Διεύθυνση θα δημοσιεύσει πίνακα με τις υποβληθείσες αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος, οι οποίες κατατάσσονται σύμφωνα με την ημερομηνία και τη σειρά υποβολής αιτήματος για Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων. Επίσης, θα εκδώσει και θα αποστείλει στους ενδιαφερομένους στη βάση του πίνακα τις σχετικές βεβαιώσεις κατοχύρωσης ενδιαφέροντος.
Σημειώνεται ότι μπορεί να εκδώσει έως 10 βεβαιώσεις κατοχύρωσης ενδιαφέροντος ή, αν δεν καλυφθεί με αυτές η ανώτατη συνολική ισχύς, εκδίδει βεβαιώσεις κατοχύρωσης ενδιαφέροντος για συνολική ισχύ έως την εξάντληση των 80 ΜW. Αν συμπληρωθεί η συνολική ισχύς, οι λοιπές αιτήσεις που έχουν υποβληθεί παραμένουν επιλαχούσες. Oι κάτοχοι της βεβαίωσης κατοχύρωσης ενδιαφέροντος θα πρέπει εντός ενός μήνα από την έκδοση της ΑΕΠΟ να αιτηθούν τη χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης (ΟΠΣ) από τον αρμόδιο διαχειριστή. Στη συνέχεια, εντός τεσσάρων μηνών από τη χορήγηση της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, υποβάλλουν πλήρες αίτημα για σύναψη της σύμβασης σύνδεσης προς τον αρμόδιο διαχειριστή και εντός έξι μηνών από τη χορήγηση της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης θα υποβάλουν πλήρες αίτημα για έκδοση της άδειας εγκατάστασης προς την αρμόδια αδειοδοτούσα Αρχή.
Μέτρα αποθήκευσης
Με σκοπό να επιταχυνθεί η εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, που θα συμβάλουν στην ενίσχυση της διείσδυσης των σταθμών ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και στη μείωση του ενεργειακού κόστους, προωθείται μια σειρά από πρωτοβουλίες:
– Η πρόσκληση για τη χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης για την εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Προβλέπονται η διαδικασία και το πλαίσιο για την κατά προτεραιότητα χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης σε μεμονωμένους σταθμούς αποθήκευσης που ικανοποιούν κριτήρια, προϋποθέσεις και τεχνικά χαρακτηριστικά που θα ορίσει η σχετική υπουργική απόφαση. Οι σταθμοί αποθήκευσης της περίπτωσης αυτής δεν θα λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση και παράλληλα θα ενισχύουν τη διείσδυση της ενέργειας ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Επίσης, με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας να προβούν σε κατά προτεραιότητα τροποποίηση των αδειών και των εγκρίσεων που έχουν λάβει, ώστε να υποβάλουν αίτηση στο πρόγραμμα της παρούσας ρύθμισης για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης και εγκατάσταση μεμονωμένου σταθμού αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
– Η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ, που τέθηκαν σε λειτουργία μετά το 2019, να εγκαταστήσουν συστήματα αποθήκευσης. Οι μονάδες αποθήκευσης θα απορροφούν την ενέργεια ΑΠΕ των σταθμών που θα απορριπτόταν και θα έχουν τη δυνατότητα να την εγχέουν στο δίκτυο τις βραδινές ώρες της ημέρας. Η ενέργεια που θα εγχέεται από τις μονάδες αποθήκευσης θα αποζημιώνεται με βάση τις τιμές των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ που συνδέονται σε κοινό σημείο στο δίκτυο να εγκαταστήσουν από κοινού έναν σταθμό αποθήκευσης που θα συνδέεται ομοίως στο κοινό αυτό σημείο του δικτύου (και όχι να εγκαταστήσουν διακριτές μονάδες αποθήκευσης). Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιτυγχάνεται η ενίσχυση της διείσδυσης της παραγωγής ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, περιορίζοντας τις περικοπές της παραγωγής των σταθμών ΑΠΕ.
– Η δυνατότητα εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε θερμικούς σταθμούς που τίθενται εκτός λειτουργίας, μέσω τροποποίησης των σχετικών αδειών, ώστε να καταστεί δυνατή η χρήση υφιστάμενων υποδομών δικτύου. Μέσω της πρωτοβουλίας αυτής θα επιτευχθεί μείωση του κόστους ανάπτυξης των σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και κατ’ επέκταση μείωση της επιβάρυνσης των καταναλωτών.
Πλαίσιο για τις αντλίες θερμότητας με φόντο το «Εξοικονομώ»
Στο υπό δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ συμπεριλαμβάνονται επίσης διατάξεις που αφορούν τη διαδικασία αδειοδότησης για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, ενσωματώνοντας ουσιαστικά σχετική Κοινοτική Οδηγία. Ειδικότερα, θεσπίζεται το πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης αντλιών θερμότητας, προβλέποντας τους απαραίτητους ορισμούς, τη διαδικασία αδειοδότησης, καθώς και τη διενέργεια ελέγχων, δεδομένου του σχετικού κενού που υπάρχει, με φόντο τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, που αναμένεται να τρέξουν το φθινόπωρο.
Το ένα πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά την επιδότηση αγοράς και εγκατάστασης αντλιών θερμότητας σε πόλεις στις οποίες παρατηρείται αυξημένη χρήση τζακιών για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης, με άμεση συνέπεια την αύξηση των μικροσωματιδίων και την επιδείνωση του προβλήματος της ρύπανσης. Το δεύτερο πρόγραμμα είναι το «Εξοικονομώ 2024», που σύμφωνα με πληροφορίες θα προβλέπει αυξημένα κίνητρα και μεγαλύτερη επιδότηση για την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας.
Οπως επισημαίνεται στο σχέδιο νόμου, δεν θα απαιτείται άδεια για την εγκατάσταση α) αερόψυκτων αντλιών θερμότητας (συνδυασμός μηχανημάτων ή δικτύων ή εγκαταστάσεων, με τον οποίο επιτυγχάνεται η θέρμανση ή η ψύξη χώρων μέσω της εκμετάλλευσης της θερμότητας του αέρα) ανεξαρτήτως ισχύος και β) γεωθερμικών αντλιών θερμότητας κλειστού κυκλώματος με ισχύ που δεν υπερβαίνει τα 100 κιλοβάτ ηλεκτρικά (η αντλία που περιλαμβάνει γεωεναλλάκτη, ο οποίος αναπτύσσεται είτε εντός γεώτρησης -κάθετος- είτε εντός εκσκαφής ή κατά μήκος τάφρων – οριζόντιος).
Πριν από την έναρξη των εργασιών εγκατάστασης των αερόψυκτων αντλιών θερμότητας, ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει δήλωση γνωστοποίησης στη Διεύθυνση Ανάπτυξης της Περιφερειακής Ενότητας, στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται το ακίνητο στο οποίο γίνεται η εγκατάσταση, σύμφωνα με την απόφαση της παρ. Αν δεν προβεί στην εν λόγω γνωστοποίηση, επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ. Οι εγκαταστάσεις αυτές λογίζονται ως ηλεκτρικές συσκευές ή εγκαταστάσεις και οι Διαχειριστές Δικτύων Μεταφοράς ή Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας προχωρούν στη σύνδεση στο δίκτυο και στην ηλεκτροδότησή τους. Αν η ηλεκτρική ισχύς των ανωτέρω αντλιών θερμότητας δεν υπερβαίνει τα 20 κιλοβάτ ηλεκτρικά (50 kWe), ο Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας προβαίνει στη σύνδεση στο δίκτυο και στην ηλεκτροδότησή τους εντός δύο εβδομάδων από την υποβολή αίτησης, εκτός εάν απαιτούνται περαιτέρω εργασίες για τις συνδέσεις με το δίκτυο.
Μικρές ανεμογεννήτριες
Με άλλες ρυθμίσεις του σχεδίου το ΥΠΕΝ προβλέπει την επιστροφή και τη μείωση εγγυητικών επιστολών (κατά 70%) σε κατόχους σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, αλλά και τη διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου με σκοπό την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών και σταθμών βιομάζας που συνδέονται στο δίκτυο του ΕΔΔΗΕ. Στόχος να ενισχυθεί, κατά το δυνατό, η ποικιλία τεχνολογιών ΑΠΕ που συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα του τοπικού συστήματος και της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα το ΥΠΕΝ χορηγεί παρατάσεις σχετικά με τις προθεσμίες που έχουν θεσμοθετηθεί για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ, ώστε να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που αντιμετωπίζουν και να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων αυτών.
Ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων σε Συστάδες
πιπλέον με το νομοσχέδιο εισάγεται η δημιουργία Συστάδων Επιλέξιμων Δημοσίων Κτιρίων για την ενεργειακή αναβάθμισή τους και τη βελτίωση του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Πρόκειται για clusters κτιρίων του Δημοσίου, ώστε να επιταχυνθεί η εφαρμογή προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης (π.χ. πρόγραμμα «Ηλέκτρα»). Δημιουργείται πλαίσιο για το πρόγραμμα που θεσπίζεται και παρέχεται εξουσιοδοτική διάταξη με σκοπό τον καθορισμό όλων των απαραίτητων λεπτομερειών.
Τα επιλέξιμα κτίρια που εντάσσονται στο πρόγραμμα θα πρέπει, μετά τις παρεμβάσεις αναβάθμισης, να κατατάσσονται κατ’ ελάχιστον στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «Β» ή σε όποια κατηγορία ορίζεται από την κείμενη νομοθεσία ως αντίστοιχη αυτής. Με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται Συστάδες Δημόσιων Κτιρίων και καταρτίζεται πλάνο υλοποίησης με σκοπό την προκήρυξη διαγωνιστικών διαδικασιών για την ενεργειακή αναβάθμιση κάθε Συστάδας στο πλαίσιο του προγράμματος. Για κάθε Συστάδα επιλέγεται ανάδοχος μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας με σκοπό τη διενέργεια παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης του συνόλου των κτιρίων που εντάχθηκαν σε αυτή.
Οι παρεμβάσεις γίνονται με ίδιους πόρους και μέσα του αναδόχου, ενώ δύναται να ορίζονται εξειδικευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027, των ταμείων Απανθρακοποίησης και Εκσυγχρονισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, για την ενίσχυση των αναδόχων που αναλαμβάνουν την ενεργειακή αναβάθμιση των Συστάδων Επιλέξιμων Κτιρίων.
Ρυθμίσεις για την Κρήτη και τον Πόρο
Για την Κρήτη προβλέπεται ότι στην περίπτωση μονάδων από συμβατικά καύσιμα που συνδέονται στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) και την 1η Ιανουαρίου 2024 βρίσκονταν σε λειτουργία και παύσουν ή έχουν παύσει μετά την 1η Ιανουαρίου 2024 οριστικά να λειτουργούν, οι άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που διέπουν τις μονάδες αυτές παραμένουν σε ισχύ για το υπολειπόμενο διάστημα της χρονικής διάρκειας ισχύος τους. Οι άδειες αυτές μπορούν να τροποποιούνται αποκλειστικά, σύμφωνα με τον Κανονισμό Αδειών Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας και τον Κανονισμό Αδειών σε σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας κατόπιν αίτησης των κατόχων των αδειών αυτών στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων. Η συνολική ισχύς των οριστικών προσφορών σύνδεσης για την εγκατάσταση των σταθμών αποθήκευσης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 450 MW. Επίσης, για την προσθήκη μονάδων αποθήκευσης σε υφιστάμενους σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αναφέρει ότι οι κάτοχοι φωτοβολταϊκών σταθμών που συνδέονται στο Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ή στο Ελληνικό Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας μπορούν να προσθέσουν αποθήκευση ενέργειας και να μετατραπούν σε υβριδικούς.
Οσον αφορά τον Πόρο, προβλέπονται παρεμβάσεις για την επίτευξη υψηλότερης διείσδυσης ενέργειας από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και προκειμένου να επιτευχθεί η ενεργειακή αυτονομία του νησιού, στο πλαίσιο της υλοποίησης του στρατηγικού πλαισίου πρωτοβουλίας για τα ελληνικά νησιά «GR-eco islands». Ετσι, μπορούν να εγκατασταθούν σταθμοί παραγωγής ΑΠΕ ή σταθμοί παραγωγής ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, που συνδέονται στο διασυνδεδεμένο σύστημα, ακόμα και πέραν των ορίων απορρόφησης εγκατεστημένης ισχύος από σταθμούς ΑΠΕ του κορεσμένου ηλεκτρικού δικτύου, και μέχρι το όριο εγκατεστημένης ισχύος που καθορίζεται αποκλειστικά για το εν λόγω έργο του παρόντος στο πλαίσιο των «GR-eco islands» και σε κάθε περίπτωση εγκατεστημένης ισχύος μέχρι 7 ΜW, λαμβάνοντας προσφορά όρων σύνδεσης από τον αρμόδιο διαχειριστή κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης.
Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία
