Στον «πάγο» η αγορά ακινήτων

Χάος έχει προκαλέσει στην αγορά ακινήτων η ανακοίνωση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Οι υπηρεσίες δόμησης δεν εκδίδουν οικοδομικές άδειες, αναμένοντας να καθαρογραφεί η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, αλλά και τις νομοθετικές παρεμβάσεις από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

• Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο

Ο κίνδυνος για πολυετείς δικαστικές διαμάχες είναι ορατός, τη στιγμή που κάποιοι δήμοι ανακαλούν άδειες που εκδόθηκαν με τα κίνητρα του Οικοδομικού Κανονισμού, αλλά δεν έχουν αρχίσει οικοδομικές εργασίες.

Εκτιμάται ότι ο αριθμός των αδειών που έχουν εκδοθεί με διατάξεις του ΝΟΚ ξεπερνά τις 14.000, χωρίς όμως να είναι ξεκάθαρο πόσες από αυτές έχουν κάνει έναρξη εργασιών και πόσες όχι. Με την απόφαση του ΣτΕ να αναμένεται να δημοσιευτεί εντός του Ιανουαρίου, το μέγεθος του προβλήματος αποτυπώνεται στα περισσότερα από 630 σχόλια που υποβλήθηκαν στην πλατφόρμα την οποία άνοιξε το ΥΠΕΝ για τη διαβούλευση σχετικά με τον ΝΟΚ.

Η πλειονότητα των πολιτών εστιάζει στην ερμηνεία της έναρξης εργασιών που προβλέπει η απόφαση του ΣτΕ, ορίζοντας την 11η Δεκεμβρίου 2024 ως καταληκτική ημερομηνία για να διατηρηθούν τα μπόνους, ζητώντας να εκτελεστούν οι άδειες που έχουν εκδοθεί και να παρασχεθεί επαρκής χρόνος για την προσαρμογή στα νέα δεδομένα, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό.

«Οι προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών είναι διοικητικές πράξεις. Δεν μπορεί να έχουν εκδοθεί διοικητικές πράξεις οι οποίες θα καταργηθούν και να μιλάμε για κράτος δικαίου. Πόσο μάλλον, όταν έχουν αγοραστεί οικόπεδα εντός του 2024 για να οικοδομηθούν και όλος ο προγραμματισμός των ιδιοκτητών να καταργείται» αναφέρεται χαρακτηριστικά σε ένα σχόλιο.

Κράτος δικαίου

«Τα οικόπεδα που έχουν αγοραστεί κατά την περίοδο ισχύος του ΝΟΚ αγοράστηκαν σε αξίες βάσει των τετραγωνικών που θα έχτιζαν βάσει του ΝΟΚ. Είναι χιλιάδες οι επενδυτές και, μάλιστα, όχι μόνο από την Ελλάδα. Σε ένα κράτος δικαίου θα έπρεπε να δοθεί χρόνος για έκδοση οικοδομικής άδειας βάσει των διατάξεων του ΝΟΚ γι’ αυτά τα οικόπεδα. Αλλιώς η ζημιά των κατόχων τους είναι αδικαιολόγητη και πάρα πολύ μεγάλη» σημειώνει ένας άλλος πολίτης.

Από την πλευρά της η επενδυτική εταιρία υποστηρίζει ότι χιλιάδες άδειες βρίσκονται στον «αέρα» λόγω της ακύρωσης των «μπόνους» δόμησης που είχαν ενσωματωθεί στις άδειες αυτές.

Παράλληλα η αγορά ακινήτων αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους, καθώς ακυρώνονται συμβόλαια αγοραπωλησιών και επενδύσεων. Οι μελέτες και οι άδειες που βασίστηκαν στον ΝΟΚ τίθενται υπό αμφισβήτηση, δημιουργώντας σοβαρούς κραδασμούς στην οικονομία.

«Η περίοδος αναμονής για την οριστική έκδοση της απόφασης μέσα στον Ιανουάριο και εν συνεχεία η παράταση στην αγωνία που δίνεται για τη διευθέτηση της νομοθετικής εφαρμογής αυτής έως τα τέλη Φλεβάρη από το κράτος, μέσω της νομοθετικής ρύθμισης που κατατέθηκε στις 19 Δεκεμβρίου από το ΥΠΕΝ, δημιουργεί συνθήκες αβεβαιότητας για χιλιάδες πολίτες, επενδυτές και μηχανικούς, που καλούνται να βάλουν στον “πάγο” συμφωνίες, χρήματα που έχουν δαπανήσει έως τώρα και προσωπική εργασία, κάνοντας το “λάθος” να εμπιστευτούν τους νόμους του κράτους» υπογραμμίζει από την πλευρά του το ΤΕΕ Θράκης, προσθέτοντας ότι, για να φτάσουμε στην έκδοση μίας οικοδομικής άδειας, απαιτείται πλήθος εγκρίσεων τρίτων.

Τι ισχύει σήμερα με τις οικοδομικές άδειες και τις προεγκρίσεις που έκαναν χρήση των κινήτρων

Εως τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ το ΥΠΕΝ έχει «παγώσει» την έκδοση νέων οικοδομικών αδειών και προεγκρίσεων που κάνουν χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ, ενώ δεν θα ανακαλούνται όσες οικοδομικές άδειες έχουν ήδη εκδοθεί.

Ειδικότερα, έχει ανασταλεί η έκδοση προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών άδειων που κάνουν χρήση: 1) του συστήματος των διατάξεων του ΝΟΚ, με τις οποίες θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (άρθρα 10, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25) και 2) μη προσμέτρησης στον συντελεστή δόμησης δυνάμει της παρ. 6 του άρθρου 11 του ν. 4067/2012, των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια της παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4067/2012.

Παράλληλα έχουν ανασταλεί οι συνεδριάσεις των πολεοδομικών συμβουλίων για τα θέματα αυτά έως ότου δημοσιευτεί η σχετική απόφαση, προκειμένου τα αιτήματα των πολιτών να εξεταστούν με βάση την αρχή της ισότητας. Για την περίπτωση που απαιτηθεί η επεξεργασία νομοθετικής πρωτοβουλίας, όπως και η θεσμοθέτηση σχετικών ρυθμίσεων, με στόχο την προσαρμογή στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, και οι δύο αναστολές -της έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών, όπως και οι συνεδριάσεις των πολεοδομικών συμβουλίων- δύνανται να παραταθούν με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τον έναν μήνα από τη δημοσίευση της εν λόγω απόφασης του ΣτΕ.

Οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί με χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται από τη διοίκηση έως τη δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Τυχόν ανακλήσεις οικοδομικών αδειών από τη διοίκηση λόγω της χρήσης των κινήτρων του ΝΟΚ που έλαβαν χώρα από 11/12/2024 ανακαλούνται αυτοδικαίως.

Αναστολή εργασιών στον Αλιμο

Ηδη, πάντως, ο Δήμος Αλίμου… ντρίπλαρε τη ρύθμιση του υπουργείου, αναστέλλοντας λίγο πριν από την εκπνοή του χρόνου περισσότερες από 40 οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν με τις διατάξεις του ΝΟΚ. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου προχώρησε σε αναστολή οικοδομικών αδειών και απαγόρευση συνέχισης οικοδομικών εργασιών μαζικά για τις άδειες με ΝΟΚ, αντί της ανάκλησης των αδειών από τις υπηρεσίες δόμησης. Η αναστολή αφορά άδειες που είχαν εκδοθεί μετά τον περασμένο Μάρτιο και την πρώτη απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων που είχε κερδίσει ο δήμος. Πρόκειται για περιπτώσεις για τις οποίες δεν υπάρχει πόρισμα ελεγκτή δόμησης αρχικού ελέγχου. Οπως έχει επισημάνει ο δήμαρχος Αλίμου, Ανδρέας Κονδύλης, οι φάκελοι αυτοί θα επανεξεταστούν ένας προς έναν.

Τη διαφωνία της με τη ρύθμιση του ΥΠΕΝ για την ανάκληση διοικητικών πράξεων έχει εκφράσει και η ΚΕΔΕ, υποστηρίζοντας ότι έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το άρθρ. 21 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999), σύμφωνα με το οποίο αποκλειστικά αρμόδιο για την ανάκληση διοικητικής πράξης είναι το όργανο που την εξέδωσε ή εκείνο που είναι αρμόδιο για την έκδοσή της. Η δε διαδικασία ανάκλησης επίσης ρυθμίζεται ρητά με την παρ. 2 του άρθρ. 21 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, κατά τις διατάξεις της οποίας για την ανάκληση διοικητικής πράξης απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται για την έκδοσή της, ύστερα από εκτίμηση πραγματικών περιστατικών.

Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία