Ο πρόεδρος Τραμπ στη νέα προεδρία του δείχνει διατεθειμένος ή και αποφασισμένος να εφαρμόσει πλήρως την ισχύουσα αμερικανική νομοθεσία όσον αφορά τους εξοπλισμούς Ελλάδας και Τουρκίας, και συγκεκριμένα στα εξοπλιστικά προγράμματα με αναλογία 7/10, που ισχύει από το 1952 με την προσχώρηση Ελλάδας και Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
- Από την
Κύρα Αδάμ
Το θέμα αυτό απασχόλησε την πρόσφατη τηλεφωνική συνομιλία Τραμπ – Ερντογάν και συγκεκριμένα συζητήθηκε να εφαρμοστεί η αναλογία 7/10, χωρίς εμφανή αντίρρηση από τον Αμερικανό πρόεδρο και χωρίς να γίνει καμία αναφορά και συζήτηση για τους ρωσικούς πυραύλους S-400. Υπενθυμίζεται ότι η αγορά των ρωσικών αμυντικών συστημάτων S-400 από την Τουρκία ήταν η αιτία για να πετάξει ο Τραμπ στην πρώτη θητεία του την Τουρκία έξω από το πρόγραμμα των F-35.
Η τήρηση και η εφαρμογή της αναλογίας 7/10 στους εξοπλισμούς Ελλάδας – Τουρκίας θα επιφέρουν τουλάχιστον δύο τροποποιήσεις όσον αφορά τους αμερικανικούς εξοπλισμούς της Ελλάδας και της Τουρκίας.
-Η πρώτη αφορά τη μη παραχώρηση στην Ελλάδα των F-35, στην περίπτωση που η Τουρκία παραμείνει εκτός προγράμματος F-35, οπότε και δεν θα εφαρμοστεί η αναλογία 7/10.
-Η δεύτερη αφορά τη χορήγηση των αεροσκαφών F 35 στην Ελλάδα και ταυτόχρονα τη χορήγηση F-35 και στην Τουρκία, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αναλογία 7/10.
Μέχρι στιγμής όμως είναι άγνωστος ο αριθμός των F-35 που ενδεχομένως θα χορηγηθεί στην Τουρκία, δηλαδή αν θα είναι 4 ή 60 ή 100 ή και 120, όπως αρχικά είχε συμφωνηθεί με την ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των υπερσύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών. Δηλαδή, 100 F-35 και 20 F-35 καθέτου απογειώσεως για να τα χρησιμοποιεί η Τουρκία από τουρκικό αεροπλανοφόρο.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν μετά την απομάκρυνση του γερουσιαστή Μενέντεζ από το Κογκρέσο, αποφάσισε την αναβάθμιση 80 τουρκικών F-16 σε VIBER και την προμήθεια 40 νέων αεροσκαφών F-16. Σημειώνεται ότι κανένας περιορισμός δεν ετέθη για την αναβάθμιση των τουρκικών 80 αεροσκαφών και την προμήθεια 40 νέων F-16, ούτε ακόμα και για του S-400, για τους οποίους η προηγούμενη κυβέρνηση Τραμπ είχε θέσει την Τουρκία εκτός προγράμματος F-35, μολονότι είχαν ήδη εκπαιδευτεί στις ΗΠΑ 12 Τούρκοι πιλότοι στα μαχητικά αεροσκάφη 5ης γενιάς και το αντίστοιχο τεχνικό προσωπικό συντήρησης. Παράλληλα, δεν επεστράφη στην Τουρκία το ποσό του 1,5 δισ. δολ. που είχε πληρώσει ο Ερντογάν ως προκαταβολή.
Ο Τούρκος πρόεδρος, προκειμένου να διασφαλίσει την προμήθεια των F-35, θα καταστήσει σαφές ότι θα χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης την προμήθεια 100 Eurofighter από την ευρωπαϊκή αγορά, γεγονός που θα επηρεάσει οποιαδήποτε άρνηση των ΗΠΑ για χορήγηση των μαχητικών 5ης γενιάς στην Τουρκία.
Με τυχόν χορήγηση F-35 στην Τουρκία η ισορροπία δυνάμεων θα είναι αρνητική για την Ελλάδα, ανεξάρτητα με τα RAFALE που έχει προμηθευθεί η Ελλάδα από τη Γαλλία ή ακόμα και στην περίπτωση που οι Ηνωμένες Πολιτείες θέσουν σε εφαρμογή την αναλογία 7/10 και χορηγήσουν F-35 και στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Και τούτο διότι η Τουρκία διαθέτει σήμερα ένα σύστημα S-400 και τον Ιούνιο 2025 θα διαθέτει και δεύτερο, γεγονός που θα καθιστά τα ελληνικά F-35 εξόχως ευάλωτα για οποιουδήποτε είδους επιχειρήσεις, είτε αυτές είναι εγγύς αεροπορικής υποστήριξης των νήσων του Αιγαίου είτε σε αποστολές αντεπίθεσης ή ακόμα και σε ρόλο αεράμυνας στο Αιγαίο για απόκτηση αεροπορικής υπεροχής.
Η μόνη ελπίδα για την Ελλάδα να μην προμηθευτεί η Τουρκία τα F-35 σε εφαρμογή της αναλογίας 7/10 είναι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να πείσει το Ισραήλ να εφαρμόσει πίεση στη νέα κυβέρνηση Τραμπ να μη χορηγήσει τα F-35 στην Τουρκία με το αιτιολογικό ότι μαζί με το Ιράν η Τουρκία αποτελεί απειλή για το κράτος του Ισραήλ. Διαφορετικά θα καταστεί η ελληνική κυριαρχία νήσων και βραχονησίδων στο Αιγαίο, και όχι μόνο, εξόχως ευάλωτη.
Το κοινό στοιχείο της πολιτικής του Τραμπ και του Μπάιντεν
Η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ και η κυβέρνηση Μπάιντεν είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό στη στάση τους απέναντι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις: Και στις δύο αυτές θητείες δεν εκδηλώθηκε άμεση, απευθείας αμερικανική διαμεσολάβηση, στις περιπτώσεις που η Αθήνα και η Αγκυρα βρέθηκαν μπροστά σε διμερή ένταση. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, η εποχή που το «Oruc Reis» αλώνιζε ανενόχλητο στην περιοχή Κρήτης – Ρόδου – Καστελόριζου, με τα ελληνικά και τα τουρκικά πολεμικά πλοία προς στιγμήν να βρεθούν σε διάταξη μάχης. Η εκτόνωση αυτής της δύσκολης κατάστασης «ρυθμίστηκε» ανάμεσα στην Αθήνα και την Αγκυρα χωρίς εμφανή αμερικανική ανάμειξη, με την υποχώρηση της Αθήνας ότι υπερασπίζει την κυριαρχία στα 6 ν.μ. χωρικά ύδατα και το «Oruc Reis» να σαλπάρει για άλλες θάλασσες…
Σύμφωνα με τα στοιχεία των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., φαίνεται ότι κατά την πρώτη διακυβέρνηση Τραμπ οι ελληνοτουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο ήταν στην πλειονότητά τους λεκτικές και πολύ λιγότερο συνιστούσαν επιχειρησιακή εχθρική απειλή.
Εντούτοις, και με κριτήριο μόνον την αμερικανική πολιτική και τα αμερικανικά συμφέροντα, η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ επί της ουσίας έδρασε εισ βάρος των τουρκικών συμφερόντων με την απόφαση μη παραχώρησης των F-35 στην Τουρκία και ταυτόχρονη άρνηση αναβάθμισης των τουρκικών F-16, λόγω της «εμπλοκής» των ρωσικών S-400. Δηλαδή οι κινήσεις Τραμπ της πρώτης θητείας του για την εφαρμογή της αμερικανικής πολιτικής έδρασαν έμμεσα υπέρ της Ελλάδας -όχι υποστηρίζοντας ευθέως την Ελλάδα- και τούτο διότι με τις συνεχείς αρνήσεις πωλήσεων αμερικανικών αεροσκαφών στην Τουρκία ουσιαστικά αποδυναμώθηκε η τουρκική πολεμική αεροπορία ως προς αυτό το σκέλος της.
Επί κυβέρνησης Μπάιντεν και μέχρι τον Οκτώβριο του 2024 η μεγάλη, άνευ όρων, υποστήριξη και οι παραχωρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης προς τις ΗΠΑ για την εξυπηρέτηση των αμερικανικών επιχειρησιακών σχεδίων στην Ουκρανία -παραβιάζοντας ακόμα και το Σύνταγμα της Ελλάδας- δεν ωφέλησαν τη χώρα, αλλά ακριβώς το αντίθετο, καταρράκωσαν την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο. Συγκεκριμένα:
Σύμφωνα με τα στοιχεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, τα οποία είναι έγκυρα και ενυπόγραφα από την κυβέρνηση, προκύπτει ότι από το 2020 μέχρι τον Οκτώβριο του 2024 η Τουρκία έχει προβεί σε 29.200 παραβιάσεις με UAV. Tις παραβιάσεις αυτές, τις οποίες υπογράφει η ελληνική κυβέρνηση, δεν τις καταχωρίζει στο δελτίο ημερήσιας αναφοράς του υπουργείου Αμυνας, είτε για να κρατήσει στο σκοτάδι τους Ελληνες και να έχουμε ήρεμο Αιγαίο είτε διότι το ελληνικό σύστημα αεράμυνας δεν βλέπει τα UAV.
Επί κυβέρνησης Μπάιντεν το Κογκρέσο γνωμάτευσε σε έκθεση της αρμόδιας διεύθυνσης ότι 29 νησιά και βραχονησίδες στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο δεν είναι ούτε ελληνικές ούτε τουρκικές, αλλά διαφιλονικούμενες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, χωρίς καμία αντίδραση από την κυβέρνηση προκειμένου να αρθεί η έκθεση του Κογκρέσου, που ταυτίζεται με τις θέσεις της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας. Με αποτέλεσμα, ακόμα και σήμερα η έκθεση να είναι ενεργή. Τονίζεται ότι, πέραν των άλλων, η έκθεση χαρακτηρίζει διαφιλονικούμενη τη Γαύδο νοτίως Κρήτης και την Τζουράφα ανατολικά της Σαμοθράκης, γεγονός που δίνει το δικαίωμα στη Λιβύη και την Τουρκία να θέσουν περιορισμό στην ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης και να θέσουν στα άχρηστα την ελληνική κυριαρχία στην Τζουράφα.
Η έκθεση του Κογκρέσου αποτέλεσε την αφορμή να σταλεί από την Τουρκία επιστολή στον ΟΗΕ με την οποία ισχυρίζεται ότι οι βραχονησίδες του Αιγαίου δεν έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα με τις διεθνείς Συνθήκες ή με ελληνοτουρκικές διμερείς συμφωνίες, με την Ελλάδα ανεπαρκή να διασφαλίσει την ελληνικότητα των βραχονησίδων στο Αιγαίο.
Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία
