Πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο εξέφρασαν οι ηγέτες της MED7, προεξάρχοντος του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μίλησε για μεσογειακή ειρήνη με σεβασμό στην κυριαρχία όλων των κρατών. Τόσο στην κοινή συνέντευξη Τύπου, όσο και στο κείμενο συμπερασμάτων, τονίστηκαν οι επανειλημμένες παραβιάσεις κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως και οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας.
Παράλληλα, ο Γάλλος Πρόεδρος έστειλε μήνυμα στην Τουρκία να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες, τις προκλήσεις και τις παράνομες γεωτρήσεις, να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και να επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου.
Να δώσει πειστικά δείγματα ότι σέβεται τους διεθνείς κανόνες, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την Τουρκία και ξεκαθάρισε πως η ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν εκχωρείται σε τρίτους.
Η συνεδρίαση της Ολομέλειας της Μεσογειακής Διάσκεψης (MED7) ολοκληρώθηκε με το κοινό ανακοινωθέν να κάνει λόγο για πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη στην Ελλάδα και την Κύπρο και να στέλνει μήνυμα στην Τουρκία.
Κ.Μητσοτάκης: «Η Ευρώπη οφείλει από τα λόγια συμπαράστασης να περάσει σε πράξεις αλληλεγγύης»
Απόλυτα επιτυχημένη χαρακτήρισε την Ευρωμεσογειακή Διάσκεψη MED7 ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωσή της. Η Κορσική, τόνισε, είναι μια γέφυρα ανθρώπων και πολιτισμών στη Μεσόγειο και δείχνει το δρόμο της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.
Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε θερμά «τον φίλο Εμανουέλ για την άριστη συνεργασία και τη γόνιμη διμερή συνάντηση» ενώ ανέφερε πως ενημέρωσε τους συνομιλητές του για το μεταναστευτικό.
«Για τα τελευταία θλιβερά γεγονότα στη Μόρια της Λέσβου, σε ένα ελληνικό και ευρωπαϊκό νησί όπου η Ελληνική Πολιτεία αντιμετωπίζει ήδη το πρόβλημα από ταραχές που ξέσπασαν όταν ένας αριθμός μεταναστών αντέδρασαν σε τεστ και μέτρα προστασίας από τον κορωνοϊό», σημείωσε.
Ο κ. Μητσοτάκης ευχαρίστησε τους άλλους ηγέτες για την έμπρακτη συμπαράσταση στην Ελλάδα σε αυτή τη δύσκολη κρίση επισημαίνοντας πως πρώτη μέριμνα ήταν η φροντίδα των ασυνόδευτων ανήλικων παιδιών. «Όλα έχουν μεταφερθεί μακριά από τη Μόρια και θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Μακρόν και την κα Μέρκελ για την ευγενική τους πρόταση να φιλοξενήσουν κάποια από αυτά τα παιδιά», συνέχισε αναφέροντας πως προτεραιότητα είναι η υγεία για όλους και πως θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα με ανθρωπιά.
Κάποια στιγμή όμως, πρόσθεσε, πρέπει να δούμε την πραγματικότητα κατάματα. Επ’αυτού είπε ότι η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες, σηκώνουν δυσβάσταχτο βάρος ενός ευρωπαϊκού προβλήματος.
«Η Ευρώπη οφείλει από τα λόγια συμπαράστασης να περάσει σε πράξεις αλληλεγγύης», υπογράμμισε και δήλωσε την απόλυτα συμφωνία του με το πλαίσιο που ανέφερε ο Γάλλος Πρόεδρος περί κοινής πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου και για την επαναφορά της συζήτησης στις προτεραιότητες της ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε επίσης ότι συζήτησαν και για το ζήτημα της σταθερότητας στη ανατολική Μεσόγειο, για το ρόλο της Τουρκίας, την κλιμάκωση της έντασης, τις προκλητικές συμπεριφορές και πώς η Τουρκία αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών της ΕΕ εξακολουθώντας να κατέχει παράνομα έδαφος του ενός από αυτά, της Κύπρου.
«Τα συμπεράσματα της συνόδου στην παράγραφο 6 στέλνουν ένα πολύ ξεκάθαρο μήνυμα. Δείχνουν στην Τουρκία το δρόμο. Αν θέλει πραγματικά έναν ειλικρινή διάλογο με την Ελλάδα, την Κύπρο και την ΕΕ πρέπει να το αποδείξει στην πράξη. Να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες, να δώσει πειστικά δείγματα ότι σέβεται απαρέγκλιτα και όχι επιλεκτικά τους διεθνείς κανόνες. Τέλος των προκλήσεων, αρχή των συζητήσεων», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσθέτοντας πως η Μεσόγειος είναι ζωτικός χώρος για την ευρωπαϊκή ασφάλεια συνολικά και δεν εκχωρείται σε τρίτους.
«Ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα αποτρέψουμε την απόπειρα της Τουρκίας να διχάσει την Ευρώπη. Η στήριξη στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν είναι έκφραση αλληλεγγύης, είναι αναγνώριση ότι διακυβεύονται στρατηγικά συμφέροντα για την Ευρώπη», συμπλήρωσε σημειώνοντας πως η Τουρκία έχει χρόνο για να κάνει ένα βήμα πίσω.
«Να απέχει από ναυτικές και ερευνητικές δραστηριότητες σε μη οριοθετημένες θαλάσσιες ζώνες, να επιστρέψει στο τραπέζι των διερευνητικών συνομιλιών από όπου αποχώρησε το 2016 και αν δεν συμφωνήσουμε, πάντα υπάρχει η λύση του δικαστηρίου της Χάγης», ανέφερε.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε επιπλέον πως τους απασχόλησε πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί το πρόβλημα των μεταναστών ως μοχλός επιδιώξεων γεωπολιτικά της γειτονικής χώρας και είπε ότι η επάνοδος στη συμφωνία του 2016 είναι επιβεβλημένη. «Για τη φύλαξη των συνόρων και τη διαχείριση του προσφυγικού η Ελλάδα κάνει το καθήκον της φυλάσσοντας τα ευρωπαϊκά σύνορα. Αυτό αποτελεί μόνο μία πτυχή του ζητήματος. Σήμερα περισσότερο από ποτέ απαιτείται έμπρακτη αλληλεγγύη».
«Είναι η πρώτη φορά που μετέχω στην Ευρωμεσογειακή Διάσκεψη και μπορώ να πω ότι από τότε που συγκροτήθηκε δεν είχε ποτέ να εξετάσει τόσες πολλές και πολύπλοκες προκλήσεις. Πότέ η σύμπνοια μας δεν ήταν τόσο ισχυρή. Εύχομαι του χρόνου όταν θα φιλοξενηθεί στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Κρήτη, να είναι όλα τα πράγματα πολύ πιο αισιόδοξα», κατέληξε στις δηλώσεις του ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Μακρόν: «Το ηγεμονικό παιχνίδι των ιστορικών δυνάμεων που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν όλη την περιοχή και ο ρόλος της Ρωσίας, όπως και της Τουρκίας, μας ανησυχούν»
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, αναφερόμενος στη Ρωσία και την Τουρκία, κατήγγειλε το «ηγεμονικό παιχνίδι των ιστορικών δυνάμεων» στη Μεσόγειο, από τη Λιβύη μέχρι τη Συρία, ενώ έστειλε μήνυμα αλληλεγγύης στην Ελλάδα για την Μόρια και μήνυμα στήριξης κατά των απειλών της Τουρκίας.
«Η Μεσόγειός μας είναι σήμερα το θέατρο παρατεταμένων συγκρούσεων, στη Συρία, στη Λιβύη (…) Το ηγεμονικό παιχνίδι των ιστορικών δυνάμεων που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν όλη την περιοχή και ο ρόλος της Ρωσίας, όπως και της Τουρκίας, μας ανησυχούν».
Και συνέχισε: «Η δική μας ευθύνη είναι μια Μεσόγειος που θα υπάρχει μια μεσογειακή ειρήνη με ταυτόχρονο σεβασμό της κυριαρχίας των κρατών. Όλοι στείλαμε μήνυμα αλληλεγγύης στην Ελλάδα μετά τις φωτιές στη Μόρια. Η Γαλλία θα είναι συνεπής σε αυτό το ραντεβού. Θα αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Η Γαλλία και η Γερμανία θα ενώσουν δυνάμεις και θα προτείνουμε να αναλάβουμε και εμείς ασυνόδευτους ανηλίκους», ανέφερε ο Μακρόν προσθέτοντας πως «πρέπει να ανανεώσουμε τη συμφωνία με την Τουρκία, να δουλέψει ο μηχανισμός επανεισδοχής».
Για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο ανέφερε: «Εμείς έχουμε κοινή ατζέντα με την κ.Μέρκελ και θέλουμε να γίνει σεβαστό το διεθνές δίκαιο και να αποφύγουμε την κλιμάκωση. Μήνυμα αλληλεγγύης, υποστήριξης σε Ελλάδα και Κύπρο σε σχέση με τις προκλήσεις, τις παράνομες γεωτρήσεις και τις απειλές κατά ενός κράτους μέλους. Ξέρουμε ότι ο διάλογος είναι δύσκολος. Στηρίζουμε τον Μπορέλ και τον Μισέλ στις πρωτοβουλίες τους. Κοινός μας στόχος είναι να υπάρχουν σχέσεις που θα επιφέρουν σταθερότητα στην περιοχή. Να σταματήσουν οι μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας, να σταματήσουν οι παράνομες γεωτρήσεις, να σταματήσει η παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη».
Ν. Αναστασιάδης: «Ανάγκη για ενιαία, συνεπή και ισχυρή αντίδραση στην τουρκική προκλητικότητα»
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση χαιρέτισε «την ομόφωνη θέση, αλλά και την αποφασιστικότητα όλων των Ευρωπαίων ηγετών, όπως αποτυπώνονται στη σημερινή κοινή διακήρυξη για την ανάγκη τερματισμού των εκνόμων ενεργειών της Άγκυρας στην ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδα», ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης.
Στη δήλωσή του μετά το τέλος της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης, ο κ. Αναστασιάδης τόνισε ότι «με την κοινή διακήρυξη συμφωνήσαμε ότι θα αξιοποιήσουμε όλα τα μέσα στη διάθεση της ΕΕ για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική προκλητικότητα, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων κυρώσεων έναντι όλων όσοι έχουν εμπλοκή στις παράνομες δραστηριότητες στην Κύπρο, καθώς και ότι το ζήτημα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας θα συζητηθεί περαιτέρω στο προσεχές ευρωπαϊκό συμβούλιο».
Ο Πρόεδρος της Κύπρου επανέλαβε ότι «κάλεσε επανειλημμένως την Άγκυρα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των μεταξύ μας θαλασσίων ζωνών ή και την υποβολή, αν αρνούνται, της όλης υπόθεσης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης».
Ενόψει της επερχόμενης συζήτησης για την Τουρκία στην ειδική σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Κύπρου υπογράμμισε την ανάγκη ενιαίας, συνεπούς και ισχυρής αντίδρασης στην τουρκική προκλητικότητα, εφόσον δεν υπάρξει σεβασμός προς τις πρωτοβουλίες των Ευρωπαίων ηγετών και συμμόρφωσης με το διεθνές δίκαιο.
Τζ. Κόντε (Ιταλός Πρωθυπουργός): «Να αντιμετωπιστεί η πραγματική ρίζα των συγκρούσεων και για να εξευρεθούν πραγματιστικές λύσεις»
«Εκφράζω την αλληλεγγύη της Ρώμης στους Έλληνες και τους Κύπριους φίλους μας οι οποίοι αντιμετωπίζουν μονομερείς ενέργειες από την Τουρκία. Οι εντάσεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μας αφορούν όλους. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τις αμβλύνουμε. Είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει η Γερμανία και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ώστε να αντιμετωπιστεί η πραγματική ρίζα των συγκρούσεων και για να εξευρεθούν πραγματιστικές λύσεις».
Συμφωνία για αμοιβαία αμυντική βοήθεια
Σύμφωνα με τις πληροφορίες από την Κορσική, Γαλλία και Ελλάδα συμφώνησαν και για αμοιβαία αμυντική βοήθεια, με τη Γαλλία να παρέχει στρατιωτική υποστήριξη στην Ελλάδα σε περίπτωση σύγκρουσης με την Τουρκία.
Η επίσημη ανακοίνωση αυτού του σημαντικού γεωστρατηγικού συμφώνου εξαρτάται από τις επόμενες κινήσεις της Τουρκίας έως τις 25 Σεπτεμβρίου. Αν η διπλωματία δεν επικρατήσει, θα ανακοινωθεί και επισήμως η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής βοήθειας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης των δύο ηγετών συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις και η κλιμακούμενη τουρκική παραβατική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο ενώ διαπιστώθηκε η απόλυτη συμφωνία και συμβατότητα στην κεντρική στρατηγική απέναντι στην Τουρκία. Υπογραμμίστηκε δε ότι διάλογος με την Τουρκία είναι εφικτός εφόσον σταματήσουν άμεσα οι προκλήσεις, σε διαφορετική περίπτωση ο δρόμος για κυρώσεις είναι ανοικτός. Συζητήθηκε, επίσης, η προοπτική και το ενδιαφέρον μιας στρατηγικής σχέσης.
Το κείμενο συμπερασμάτων της MED7: Πλήρης στήριξη και αλληλεγγύη στην Ελλάδα και την Κύπρο και μήνυμα στην Τουρκία
Μήνυμα στην Τουρκία έστειλαν οι ηγέτες που μετείχαν στην Ευρωμεσογειακή Διάσκεψη MED7 που ολοκληρώθηκε στην Κορσική. Στο κείμενο των συμπερασμάτων (Διακήρυξη της Αζαξιό) και στην παράγραφο 6 που αφορά την Ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, οι ηγέτες εκφράζουν την πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα και την Κύπρο για τις επανειλημμένες παραβιάσεις κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως και για τις επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας.
Καλούν όλες τις χώρες της περιοχής να συμμορφωθούν με το Διεθνές Δίκαιο, και συγκεκριμένα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, και ενθαρρύνουν όλες τις πλευρές να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης.
Καλωσορίζουν επίσης τη μεσολαβητική προσπάθεια του Ζοζέπ Μπορέλ και της Γερμανίας με στόχο την συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία για το ζήτημα των Θαλασσίων ζωνών.
Οι επτά ηγέτες, λαμβάνοντας υπόψη και τα συμπεράσματα του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να τερματίσει τις μονομερείς και παράνομες ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο.
Οι ηγέτες δηλώνουν – σε συνέχεια του άτυπου Συμβουλίου των ΥΠΕΞ (Gymnich) του Αυγούστου – ότι συμφωνούν να εργαστούν για επιπλέον καταλόγους με βάση τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί έως τώρα, με σκοπό να υιοθετηθούν άμεσα. Υποστηρίζουν δε ότι, ελλείψει προόδου στην εμπλοκή της Τουρκίας σε διάλογο, εκτός εάν τερματίσει τις μονομερείς δραστηριότητες, η ΕΕ είναι έτοιμη να καταρτίσει έναν κατάλογο περαιτέρω περιοριστικών μέτρων που θα συζητηθούν στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2020.
Αναφορά και στο Κυπριακό
Δύο είναι τα σημεία της Κοινής Διακήρυξης των 7 Μεσογειακών χωρών της ΕΕ στα οποία γίνεται αναφορά στην Κύπρο. Το ένα αφορά την παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, ενώ το άλλο σχετίζεται με τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού.
Πιο συγκεκριμένα, η Κοινή Διακήρυξη αναφέρει στο σημείο 6 ότι «Επαναλαμβάνουμε την πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη μας στην Κύπρο και την Ελλάδα υπό το φως των επαναλαμβανόμενων παραβιάσεων της κυριαρχίας και των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων όπως επίσης και των ενεργειών αντιπαράθεσης από την Τουρκία. Καλούμε όλες τις χώρες στην περιοχή να είναι σε συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο, ιδιαίτερα το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, και να ενθαρρύνουν όλα τα μέρη να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω διαλόγου και διαπραγμάτευσης. Προς αυτό τον σκοπό, χαιρετίζουμε τις προσπάθειες διαμεσολάβησης του Ύπατου Εκπρόσωπου/Αντιπροέδρου (της Κομισιόν) και της Γερμανίας ώστε να επιτύχουν την επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας για το θέμα της θαλάσσιας ζώνης. Επιπρόσθετα, χαιρετίζουμε την πρόσκληση από την Κυπριακή Κυβέρνηση να διαπραγματευτεί με την Τουρκία, σημειώνοντας ότι η οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της υφαλοκρηπίδας θα πρέπει να τύχει χειρισμού μέσω διαλόγου και διαπραγμάτευσης με καλή πίστη, με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και σύμφωνα με τις αρχές των σχέσεων καλής γειτονίας. Συμφώνως με τα πρόσφατα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ, εκφράζουμε λύπη για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τερματίσει τις μονομερείς και παράνομες δραστηριότητες της στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Επαναβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητα μας να χρησιμοποιήσουμε όλα τα επαρκή μέσα στη διάθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως απάντηση σε αυτές τις πράξεις αντιπαράθεσης. Συμφώνως με την τελευταία ‘Ατυπη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (Gymnich), συμφωνούμε να επιταχύνουμε την εργασία επί των επιπρόσθετων λιστών στη βάση των προτάσεων που έχουν τεθεί μέχρι τώρα, με στόχο την ταχεία υιοθέτηση τους. Είναι θέση μας ότι η απουσία προόδου σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή της Τουρκίας σε διάλογο και αν δεν τερματίσει τις μονομερείς της δραστηριότητες, η ΕΕ είναι έτοιμη να δημιουργήσει σειρά περαιτέρω απαγορευτικών μέτρων που θα μπορούσαν να συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2020».
Σε ό,τι αφορά το σημείο 10, η Κοινή Διακήρυξη αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «στην Κύπρο, αναγνωρίζοντας ότι το στάτους κβο δεν είναι μια βιώσιμη εναλλακτική για τη χώρα, στηρίζουμε πλήρως τη δεδηλωμένη δέσμευση του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ να συνεχίσει τις προσπάθειες του για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από όπου είχαν μείνει στη Διάσκεψη του Κραν Μοντανά το 2017, που θα οδηγήσουν σε μια βιώσιμη συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος στη βάση της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, ως έχει τεθεί στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και σύμφωνα με το κεκτημένο, τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ. Καλούμε όλα τα μέρη να δεσμευτούν και να συμβάλουν σε μια τέτοια διευθέτηση περιλαμβανομένων και των εξωτερικών της πτυχών».