Ο Μάικ Πομπέο έφθασε στην συμπρωτεύουσα μετά την αναχώρηση του Ρώσου πρωθυπουργού (από το Άγιον Όρος) – Όπως μετέβη στην Κύπρο μετά την επίσκεψη Λαβρόφ.
Οι συμπτώσεις παύουν καμιά φορά να είναι συμπτώσεις Στις 7 Σεπτεμβρίου 2020 επισκέφθηκε επισήμως μετά από δώδεκα ολόκληρα χρόνια την Κύπρο ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Ώρες μετά την ολοκλήρωση της αναχωρήσεώς του από την Λευκωσία ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης δέχθηκε τηλεφώνημα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ με το οποίο ενημερωνόταν ότι λίγες μέρες αργότερα, στις 12 Σεπτεμβρίου θα επισκεπτόταν εκτάκτως την Μεγαλόνησο και ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Την Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε για δίημερο προσκύνημα Μονές και μετόχια του Αγίου Όρους στην Αθωνική Πολιτεία και στην Θάσο ο Ρώσος πρωθυπουργός Μιχαήλ Μισούστιν. Η ιδιωτική επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ρωσίας Μιχαήλ Μισούστιν στο Άγιον Όρος ολοκληρώθηκε με την προσφορά υγειονομικού υλικού κατά του κορωνοϊού. Ο Ρώσος πρωθυπουργός εισήλθε την περασμένη Πέμπτη στο Άγιο Όρος και διέμεινε για δύο βραδιές στη μονή Φιλοθέου, ενώ επισκέφθηκε την μονή Αγίου Παντελεήμονος και αναχώρησε ακτοπλοϊκώς για την Ουρανούπολη. Πριν επισκεφθεί το Άγιον Όρος ο Ρώσος πρωθυπουργός είχε επισκεφτεί μαζί με τη σύζυγό του γυναικεία μονή σε μετόχι της μονής Φιλοθέου στην Θάσο.
Μόλις ολοκληρώθηκε η επίσκεψη του πρωθυπουργού του Πούτιν στον ελληνικό βορρά, δύο μέρες μετά επισκέπτεται από χθες 28 Σεπτεμβρίου την Ελλάδα με πρώτο σταθμό την Θεσσαλονίκη ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Χωρίς να επισκέπτεται ως συνήθως και την Άγκυρα στο πλαίσιο της παλαιάς τριγωνικής σχέσεως. Οι συμπτώσεις δεν είναι τυχαίες.
Ο κύριος Πομπέο ακολουθεί κατά πόδας τους αξιωματούχους της Ρωσικής Ομοσπονδίας είτε στην Κύπρο στις 12 Σεπτεμβρίου είτε τώρα στις 28 Σεπτεμβρίου γιατί η χώρα του ανησυχεί για την διεύρυνση της ρωσικής επιρροής στην ευρύτερη περιοχή και πράττει ότι είναι δυνατόν για να την ανακόψει. Η πολιτική που έχει ακολουθήσει κατά της επέκτασης της κακόβουλης ρωσικής επιρροής στην Ελλάδα ο πρέσβης Πάιατ είναι κατά βάση επωφελής για τα συμφέροντα της πατρίδας του, ωστόσο η Ρωσία του Πούτιν φαίνεται να έχει καταφέρει να παγιώσει την παρουσία της στην Λιβύη και την Μέση Ανατολή σε συνεννόηση με την Τουρκία.
Κατά το ένα της σκέλος λοιπόν η επίσκεψη του Πομπέο στον Βορρά όπου οι ΗΠΑ αυξάνουν τα ερείσματα τους με την συμφωνία των Πρεσπών (η κυβέρνηση της ΝΔ την χαιρέτισε αρχικά ως «ιστορική» προτού ανασκευάσει), με την απόκτηση του στρατηγικού λιμένα της Αλεξανδρούπολης, με την μεταστάθμευση μαχητικών τους στην Λάρισα, με την διεκδίκηση ρόλου στον λιμένα της συμπρωτεύουσας επικεντρώνεται στις αμερικανορωσικές σχέσεις.
Γι αυτό και απεκάλεσε την πατρίδα μας ενώπιον του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια «συνεργάτη» (δυστυχώς όχι εταίρο). Αυτή την εποχή η αμερικανική και η ρωσική διπλωματία μάχονται πάνω σε έναν άξονα που περιλαμβάνει τις εξελίξεις στην Λευκορωσία, τις εξελίξεις στην Αρμενία, τις εξελίξεις στην Λιβύη, τις εξελίξεις στην Συρία και τέλος τις εξελίξεις στην Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν δύο από τα θέατρα της κρίσης.
Οι εξελίξεις στην Λιβύη όπου διαμορφώνεται μάλλον consensus μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας αν κρίνει κανείς από το γεγονός όσα ανακοινώνονται από το πρακτορείο Anadonlu ανησυχούν λογικά τις ΗΠΑ γιατί θα επιτρέψουν στον Πρόεδρο Ερντογάν πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές και δυνατότητα απόπκτησης νέων στρατιωτικών βάσεων, πράγμα που του επιτρέπει την μεγαλύτερη χειραφέτηση του από την Δύση και τον εναγκαλισμό με την Ρωσία του Πούτιν.
Στην πραγματικότητα λοιπόν η επίσκεψη Πομπέο ο οποίος εστιάζει στην Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη, στις ενεργειακές συνεργασίες με τα Βαλκάνια μέσω του αζέρικου TAP και στην ενίσχυση της Σούδας (λόγω αβεβαιότητος του Ινσιρλίκ) και βεβαίως στην κατασκευή φρεγατών στα Ναυπηγεία Ελευσίνας αφορά πρωτίστως τις αμερικανορωσικές σχέσεις και δευτερευόντως ασφαλώς και τις αμερικανοτουρκικές. Όχι τις ελληνοτουρκικές αυτές καθ αυτές. Ουδεμία αιχμή για την Τουρκία περιείχε η κοινή δήλωση.
Στο χέρι του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη είναι όμως να εκμεταλλευτεί την δυτική αγωνία για την επέκταση της ρωσικής επιρροής και για την πρόσδεση του Προέδρου Ερντογάν στην Μόσχα να αποκομίσει κέρδη για την πατρίδα μας.
Αρκεί όπως του πρότεινε η «Εστία» στην συνέντευξη της ΔΕΘ να είναι λιγότερο προβλέψιμος, να απαιτεί και να απορρίπτει. Όπως για παράδειγμα το φημολογούμενο αίτημα των συμμάχων για αποστρατιωτικοποίηση των νήσων του Αιγαίου και απόσυρση των πυραυλικών τους συστημάτων.
Ενδεικτική του νέου πλαισίου συνεργασίας Ελλάδας- ΗΠΑ στα Βαλκάνια αλλά και στην Μεσόγειο είναι το κείμενο της κοινής δήλωσης των δύο χωρών τα σημαντικότερα σημεία του οποίου παραθέτουμε.
«Με την ευκαιρία της Επισκόπησης Υψηλού Επιπέδου, επιβεβαίωσαν την αμοιβαία επιθυμία τους να εμβαθύνουν τη συνεργασία, ιδίως στους τομείς: Περιφερειακής συνεργασίας, Άμυνας και Ασφάλειας, Επιβολή του Νόμου και Αντιμετώπιση της Τρομοκρατία. Οι δύο πλευρές επανέλαβαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε διάφορους τομείς στο πλαίσιο της συνεργασίας 3+1 (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες), η οποία ξεκίνησε στα Ιεροσόλυμα τον Μάρτιο του 2019». ΗΠΑ και Ελλάδα επανέλαβαν ακόμη την στήριξή τους για την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς, ενώ υπογραμμίστηκε και «η προσπάθεια της Ελλάδας για το σκοπό αυτό, με την συμφωνία των Πρεσπών και την επακόλουθη προσχώρηση της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, τονίζοντας τη σημασία της συνεπούς εφαρμογής της συμφωνίας με καλή πίστη».
Άμυνα και Ασφάλεια
Ελλάδα και ΗΠΑ εξέφρασαν την πρόθεση για περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής και εταιρικής τους σχέσεως άμυνας και ασφάλειας εμβαθύνοντας την Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία ενημερώθηκε τελευταία φορά τον Οκτώβριο του 2019 και συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια και των δύο εθνών.
Ενέργεια
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα καλωσόρισαν την ολοκλήρωση του ελληνικού τμήματος του Υπερ-Αδριατικού Αγωγού και εκφράζουν τη βούληση να ενταχθεί στον προσεχή Στρατηγικό Διάλογο η συζήτηση για αμοιβαία υποστήριξή τους στον Διασυνδετήριο Αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας, το έργο πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG στην Αλεξανδρούπολη, την ιδιωτικοποίηση του υπόγειου χώρου αποθήκευσης φυσικού αερίου της Καβάλας, το έργο Διασύνδεση Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας και άλλα εμπορικά βιώσιμα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τον αγωγό αερίου EastMed».
Παράλληλα, οι δύο πλευρές χαιρέτισαν την επίσημη καθιέρωση του Φόρουμ Αερίου EastMed στις 22 Σεπτεμβρίου ως περιφερειακού οργανισμού. Παράλληλα, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπεγράμμισαν την συμμετοχή της ExxonMobil σε συνεργασία με την Total and Hellenic Petroleum σε υπεράκτια εξερευνητικά τεμάχια ανοικτά των της Κρήτης, καθώς και τις πιθανές ευκαιρίες για επενδύσεις των ΗΠΑ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με τον πρόσφατα επικυρωμένο ελληνικό νόμο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντική νομοθεσία».