Το μήνυμα που στέλνει η κυβέρνηση είναι αντιφατικό και παράδοξο, είναι όμως γεγονός: Με χιλιάδες κρούσματα καθημερινά, 8.500 θανάτους μέχρι τώρα, 800 ανθρώπους στις ΜΕΘ και με εκατοντάδες διασωληνωμένους, που δεν χωρούν σε αυτές, η κυβέρνηση αφήνει συνειδητά σε δεύτερο πλάνο την αντιμετώπιση της πανδημίας, που της προκαλεί μεγάλη φθορά, για να ασχοληθεί με την οικονομία, η οποία καταρρέει με δική της ευθύνη.
- Πάνος Σώκος
Με τους εμβολιασμούς, τα self tests και τη ζέστη που θα αρχίσει, η πανδημία θα ελεγχθεί και θα αρχίσει να υποχωρεί μέχρι τον Μάιο… λένε στο Μέγαρο Μαξίμου -το δήλωσε εξάλλου και ο ίδιος ο πρωθυπουργός πριν από μερικές μέρες-, κόντρα στα μέχρι τώρα επιδημιολογικά δεδομένα και στις απόψεις των επιστημόνων, που δείχνουν ακόμα πιο δύσκολες μέρες. Για τον λόγο αυτόν, εξάλλου, δεν έχει αποφασιστεί ακόμα αν θα επιτραπεί η μετακίνηση το Πάσχα, κάτι που η κυβέρνηση φαίνεται να μην απορρίπτει για την ώρα.
Είναι φανερό ότι στο Μέγαρο Μαξίμου ερμηνεύουν λάθος τα αίτια της δυσαρέσκειας του κόσμου και της φθοράς της κυβέρνησης που καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις και συνεχίζουν να πειραματίζονται επικίνδυνα. Θεωρούν ότι οφείλονται στα περιοριστικά μέτρα μετακίνησης και αγοράς και όχι στην αποτυχία της κυβέρνησης να εφαρμόσει αποτελεσματικά αυτά τα περιοριστικά μέτρα, μία αποτυχία που έφερε την κατάσταση στο σημερινό αδιέξοδο. Προτιμούν, επομένως, να γίνουν ευχάριστοι και να ωραιοποιούν τις καταστάσεις για να ανακόψουν τη δημοσκοπική φθορά, παρά δυσάρεστοι αλλά χρήσιμοι.
Από τον Φεβρουάριο
Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση της κυβέρνησης να αφήσει σε δεύτερο πλάνο την πανδημία, ανεξαρτήτως της διασποράς -ουσιαστικά να πετάξουν λευκή πετσέτα στην πανδημία- και να ανοίξει την οικονομία είχε ληφθεί τον περασμένο Φεβρουάριο.
Κι αυτό γιατί με χαμένο οικονομικά το πρώτο τρίμηνο του 2021 το οικονομικό επιτελείο είχε εκτιμήσει ότι, για να επιτευχθεί ο ρυθμός ανάπτυξης του 4,8% που θέτει ο Προϋπολογισμός, θα έπρεπε στο δεύτερο τρίμηνο που αρχίζει τον Απρίλιο να υπάρχει πλήρης οικονομική δραστηριότητα (εστίαση, λιανεμπόριο, έναρξη τουρισμού κ.λπ.).
Μόνο που το πρώτο τρίμηνο χάθηκε για την οικονομία επειδή η κυβέρνηση με τους πειραματισμούς της, την έλλειψη σχεδιασμού και τα αλληλοσυγκρουόμενα μέτρα πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων τις θυσίες του κόσμου στο πρώτο και το δεύτερο lockdown και αναγκάστηκε μετά τις γιορτές να ανακοινώσει παράταση των περιοριστικών μέτρων.
Στη μεγαλύτερη κρίση της από το 2019 έχει πολλά ακόμα μέτωπα ανοιχτά, πορεύεται χωρίς σαφές σχέδιο, στο εσωτερικό της δεν έχει συνοχή και συντονισμό, ενώ υπουργοί δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους αλλά και τις προσωπικές στρατηγικές τους.
Ο πρωθυπουργός και οι επιτελείς του στο Μέγαρο Μαξίμου ποντάρουν λοιπόν τώρα όλα τα λεφτά τους στο πλήρες άνοιγμα της οικονομίας μέσα στο δίμηνο Απρίλιος – Μάιος. Πιστεύουν ότι η πανδημία κάποια στιγμή θα ελεγχθεί πλήρως και επομένως η κατάσταση της οικονομίας είναι αυτή που θα γείρει στο τέλος την πλάστιγγα υπέρ ή κατά της κυβέρνησης, όταν γίνουν εκλογές…
Νέα αυστηρή λιτότητα
Η κατάσταση στην οικονομία όμως είναι το ίδιο τραγική όσο και με την πανδημία, παρότι ο κ. Μητσοτάκης με τις παρεμβάσεις του εξωραΐζει συνέχεια την εικόνα και υπόσχεται επενδυτικούς παραδείσους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και η ίδια η έκθεση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα δεν αφήνει πολλά περιθώρια, θέτει πολλές προϋποθέσεις, μιλάει για αβεβαιότητες και μάλλον θολώνει την αισιοδοξία του πρωθυπουργού.
Η έκθεση μεταξύ άλλων αναφέρει ότι υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα λόγω των επιδημιολογικών δεδομένων, προβλέπει ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα κινηθεί στο 5,2%, ενώ το χρέος βρίσκεται ήδη στο 205% του ΑΕΠ. Συστήνει δημοσιονομική ισορροπία μετά την πανδημία, που σημαίνει νέα αυστηρή λιτότητα, ενώ κάνει γνωστό ότι τα μη εξυπηρετούμενα -ή αλλιώς «κόκκινα»- δάνεια θα αυξηθούν στο τρέχον έτος κατά 8-10 δισ. ευρώ, ενώ το 2020 ήταν 47 δισ. ευρώ και είχαν μειωθεί σε σχέση με το 2019.
Η εικόνα για την οικονομία που παρουσιάζει όμως ο πρωθυπουργός στις παρεμβάσεις του θολώνει κι από την ίδια την πραγματικότητα, που λέει ότι οι αντοχές μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων εξαντλούνται και είναι ορατός ο κίνδυνος για χιλιάδες λουκέτα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι σε αναβρασμό (και οι δύο αυτές επαγγελματικές κατηγορίες είναι η μεσαία τάξη που στήριξε τις ελπίδες της στον Μητσοτάκη στις εκλογές…), η ανεργία είναι ακόμα ψηλά και τα «κόκκινα» δάνεια το ίδιο. Η κατάσταση είναι σίγουρο ότι θα ήταν πολύ χειρότερη, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αν δεν ήταν τα προγράμματα στήριξης, όμως όταν αυτά σταματήσουν, όλα θα αλλάξουν προς το χειρότερο.
Η ύφεση, ακόμα και με τους πιο αισιόδοξους υπολογισμούς, θα ξεπεράσει και φέτος το 6%, ενώ ανέφικτη μοιάζει για την ώρα, παρά τα λεφτά από το Ταμείο Ανάκαμψης που ανακοίνωσε προ ημερών ο κ. Μητσοτάκης και η επίτευξη του 4,8% ρυθμού ανάπτυξης που προβλέπει ο Προϋπολογισμός (το 2,5% θα προέλθει από το Ταμείο Ανάπτυξης). Είναι πολύ πιθανό στο πρόγραμμα σταθερότητας του Απριλίου να μειωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης στο 3,8%, ενώ ήδη η έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος κάνει πρόβλεψη για 4,2%. Στο 3,5% έχει θέσει τον ρυθμό ανάπτυξης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τον Ιανουάριο.
Τι περιμένουν από τον τουρισμό
Το βαρύ όχημα σε αυτή την πορεία επιστροφής είναι ο τουρισμός, που ως ποσοστό του ΑΕΠ υπερβαίνει το 20%. Στο οικονομικό επιτελείο υπολογίζουν ότι με την άρση των περιορισμών στην κίνηση των τουριστών και τους εμβολιασμούς θα ανακτηθεί το 40%-50% του τζίρου του 2019 (60% προβλέπει η Προϋπολογισμός) κι αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να προχωρήσει από το 2022 σε φοροελαφρύνσεις. Ο τζίρος του 2019 ήταν περίπου 17 δισ. Ευρώ.
Δεν είναι ακόμα γνωστό αν η έναρξη της τουριστικής περιόδου θα γίνει πάλι… από τον πρωθυπουργό με φόντο το ηλιοβασίλεμα στη Σαντορίνη, όμως τις ίδιες εκτιμήσεις έκαναν και πέρυσι και απέτυχαν. Θυμίζουμε ότι ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης αναγκάστηκε να παραδεχτεί ουσιαστικά ότι ήταν λάθος η εκτίμηση για το άνοιγμα του τουρισμού, καθώς ούτε έσοδα ήρθαν και ο κορωνοϊός εξαπλώθηκε.
