«Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και κατακυριεύσατε την γην…» είπε ο Δημιουργός στους Πρωτόπλαστους, αλλά, όπως φαίνεται, παρόμοια εντολή, «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και κατακυριεύσατε το… Δημόσιο», έχει και η κυβέρνηση Μητσοτάκη για προσλήψεις μετακλητών υπαλλήλων αλλά και προσλήψεις υπαλλήλων άλλων κατηγοριών, που είναι στα υψηλότερα επίπεδα από κάθε άλλη φορά.
- Από τον Πάνο Σώκο
Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει οροφή. Μήνα με τον μήνα οι μετακλητοί υπάλληλοι αυξάνονται όλο και πιο πολύ, ενώ η κυβέρνηση της Ν.Δ. με τον νόμο για το επιτελικό κράτος (ν.4622/2019) τους δίνει και εξουσίες μέσω της δυνατότητας να αναλαμβάνουν και θέσεις ευθύνης (διευθυντές, προϊστάμενοι) εις βάρος των μόνιμων υπαλλήλων, προφανώς για να ελέγξει τη Δημόσια Διοίκηση σε όλες τις βαθμίδες.
Το κοντέρ τον μήνα Απρίλιο -μέχρι τότε υπάρχουν αυτή τη στιγμή στοιχεία- κατέγραψε 3.131 μετακλητούς υπαλλήλους στον δημόσιο τομέα (Δημόσια Διοίκηση, ΟΤΑ, γραφεία υπουργών, γραφεία αιρετών, κυβέρνηση κ.ά.) έναντι 3.096 τον Μάρτιο και 2.993 τον Ιανουάριο.
Πριν από δύο χρόνια, τον Ιούλιο του 2019, όταν ανέλαβε η Ν.Δ., οι μετακλητοί ήταν 1.710 και σχεδόν τους διπλασίασε… (Τα στοιχεία προέρχονται από το apografi.gov.gr στην ενότητα στατιστικά ανθρώπινου δυναμικού…) Σημαντική αύξηση όμως παρουσιάζουν και οι προσλήψεις υπαλλήλων και άλλων κατηγοριών (προσλήψεις για τη μεταναστευτική κρίση, ορισμένου χρόνου και ωρομισθίων μέσω ΕΣΠΑ, αλλά και το τακτικό προσωπικό του δημόσιου τομέα έχει αυξηθεί).
Το θέμα των μετακλητών είναι παλιό στη Δημόσια Διοίκηση, αναδείχθηκε όμως ιδιαίτερα την προηγούμενη δεκαετία λόγω της οικονομικής κρίσης και έγινε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης, καθώς σε υψηλούς αριθμούς για τα δεδομένα εκείνων των εποχών είχαν φτάσει οι μετακλητοί και επί ΣΥΡΙΖΑ και πριν από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως με τη σημερινή κυβέρνηση ξεπεράστηκε κάθε προηγούμενο και αποκτά ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα για τους εξής λόγους:
- Η Ν.Δ. ως αντιπολίτευση είχε στην πρώτη γραμμή της αντιπολιτευτικής πολεμικής της τον αριθμό των μετακλητών επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ενώ αποδεικνύεται ότι η ίδια, παρότι είχε υποσχεθεί ότι θα τους μειώσει, τους έχει αυξήσει περισσότερο από ποτέ. Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης είχε δηλώσει ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι στο Δημόσιο στήνεται ένα νέο πελατειακό σύστημα με στρατιές μετακλητών υπαλλήλων και ότι οι μόνοι που περνάνε καλά είναι οι μετακλητοί του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, για να επικρίνει τις προσλήψεις μετακλητών, είχε γράψει για τον (μετακλητό) σύμβουλο του Αλέξη Τσίπρα, Νίκο Καρανίκα, πως «Ο κάθε Καρανίκας που προσλαμβάνετε είναι μια γροθιά στο στομάχι της Ελλάδας που δουλεύει σκληρά».
- Με νόμο που ψήφισε η Ν.Δ. τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησής της δίνει το δικαίωμα στους μετακλητούς να αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης (διευθυντές, προϊστάμενοι κ.λπ.) και ήδη αυτό υλοποιείται. Για παράδειγμα, η ΑΔΕΔΥ τον Απρίλιο του 2020 σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου συνέστησε Τεχνική Υπηρεσία, σε επίπεδο Διεύθυνσης, η οποία μάλιστα υπάγεται στον υπουργό, ορίζοντας διευθυντή ιδιώτη μηχανικό ως μετακλητό υπάλληλο… «Η στελέχωση του Δημοσίου με μετακλητούς υπαλλήλους, και μάλιστα σε θέσεις διευθυντικών στελεχών, επειδή δεν συνοδεύεται από τήρηση διαδικασίας επιλογής ή ύπαρξης τυπικών ή ουσιαστικών προσόντων, προσβάλλει ευθέως τις αρχές της αξιοκρατίας, της ισότητας και του κράτους δικαίου. Οι παραπάνω ενέργειες συνιστούν προσβολή για την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου και θέτουν σειρά ερωτημάτων σχετικά με τη νομιμότητα ενεργειών που αφορούν τις δημόσιες συμβάσεις και σίγουρα αποτελούν παραβιάσεις του Δημοσίου Δικαίου και ελέγχονται ως προς την αντισυνταγματικότητά τους…» ανέφερε μεταξύ άλλων τότε η ΑΔΕΔΥ. Αλλη περίπτωση είναι η θέση του γενικού διευθυντή του Εθνικού Τυπογραφείου που, όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα airetos.gr, πρόκειται για μετακλητή θέση και, όπως ορίζει η παρ.10 του αρ.111 του ν.4622/2019 (γνωστός ως νόμος περί Επιτελικού Κράτους), «η επιλογή και τοποθέτηση του Γενικού Διευθυντή γίνεται με Απόφαση του Πρωθυπουργού».
- Οι διορισμοί των μετακλητών, επειδή δεν γίνονται με βάση το σύστημα πρόσληψης που ισχύει για τους μόνιμους υπαλλήλους του Δημοσίου, διαιωνίζουν ένα καθεστώς πελατειακών σχέσεων και αδιαφάνειας στις προσλήψεις μετακλητών. Αυτό σήμερα αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία για τη διαφανή λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, καθώς, όπως προαναφέρθηκε, μπορούν να αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, που σημαίνει ότι μπορεί να υπογράφουν συμβάσεις και εντάλματα πληρωμής. Προκύπτουν επομένως δύο καίρια θέματα: Πρώτον, ποιος τους ελέγχει πώς διαχειρίζονται το δημόσιο χρήμα, αφού ως ιδιώτες δεν υπόκεινται και στους περιορισμούς που έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι, και, δεύτερον, η επιλογή τους σε τέτοιες θέσεις ευθύνης φανερώνει την πρόθεση των κυβερνώντων να ελέγξουν κρίσιμες λειτουργίες της διοίκησης.
- Στο άρθρο 46 παρ. 6 του ν.4622/2019 αναφέρεται ότι ο αριθμός των μετακλητών κάθε υπουργού, υφυπουργού κ.ο.κ. μπορεί να αυξάνει ανάλογα με τις ανάγκες του, ξεπερνώντας τα όρια που ο ίδιος νόμος ορίζει.
- Δεν είναι μόνο η αύξηση του αριθμού των μετακλητών αλλά και το κόστος, αφού οι αποδοχές των μετακλητών υπαλλήλων έχουν αυξηθεί με τη σημερινή κυβέρνηση. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, μέχρι το 2019 οι αποδοχές ενός μετακλητού της κατηγορίας ΔΕ ήταν 858 ευρώ, με βάση το εισαγωγικό μισθολογικό κλιμάκιο ενός δημοσίου υπαλλήλου (Μισθολογικό Κλιμάκιο-ΜΚ 1 της ΔΕ κατηγορίας), αλλά μετά τον ν.4622/19 για το επιτελικό κράτος κατατάσσεται στο ΜΚ 11 της ΔΕ με αποδοχές 1.458 ευρώ. Αύξηση στις αποδοχές των μετακλητών κατά 17% είχε γίνει και την τετραετία ΣΥΡΙΖΑ.
Η Ν.Δ. έσπασε όλα τα ρεκόρ, αλλά ήταν πολλοί και επί ΣΥΡΙΖΑ
Μπορεί όμως η Ν.Δ. να έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ και να έχει νομοθετήσει για να αναλαμβάνουν οι μετακλητοί θέσεις ευθύνης, φανερώνοντας την πρόθεσή τους να ελέγξει το κράτος μέσω των δικών της ανθρώπων σε όλες τις βαθμίδες της Δημόσιας Διοίκησης, όμως και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε λίγους μετακλητούς. Τον Ιούλιο του 2019, όταν παρέδωσε τη διακυβέρνηση, η χώρα είχε μεν 1.710, όμως τρεις μήνες πριν από τον Απρίλιο του 2019 είχε 2.739. Επίσης η κυβέρνηση Τσίπρα στα 4,5 χρόνια που κυβέρνησε αύξησε κατά 1.722 τον αριθμό των μετακλητών σε σχέση με τον αριθμό που παρέλαβε.
Επίσης στην κυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ οι μετακλητοί είχαν φθάσει στους 1.949, που ήταν ο μεγαλύτερος αριθμός εκείνης της κυβερνητικής θητείας.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι η ίδια η κυβέρνηση αρνείται ότι υπάρχουν σήμερα τόσο πολλοί μετακλητοί και υποστηρίζει ότι έχει λιγότερους από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ειδικότερα ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης τον περασμένο Ιανουάριο που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε φέρει το θέμα τότε στη Βουλή είχε υποστηρίξει ότι οι μετακλητοί με τη σημερινή κυβέρνηση είναι 910 ενώ το 2018 οι μετακλητοί εκτός ΟΤΑ, δηλαδή το προσωπικό που απασχολούνταν σε γραφεία υπουργών και κρατικών οργανισμών, ήταν 2.020. Επίσης οι επιστημονικοί συνεργάτες βουλευτών το 2018 ήταν 580 και σήμερα 566. Είχε πει ακόμα ότι επί της ουσίας φαίνεται σήμερα αυξημένη εικόνα λόγω του μεγάλου αριθμού μετακλητών στους ΟΤΑ, καθώς η κυβέρνηση της Ν.Δ. έλαβε την απόφαση να στηρίξει την Αυτοδιοίκηση παρέχοντας σε δημάρχους και περιφερειάρχες τη δυνατότητα να πάρουν περισσότερους μετακλητούς.
Στα ύψη και οι προσλήψεις άλλων κατηγοριών
Όμως δεν είναι μόνο οι μετακλητοί που σχεδόν διπλασιάστηκαν μέσα σε δύο χρόνια και ποιος ξέρει πόσοι ακόμα θα προσληφθούν μέχρι το τέλος της τετραετίας… Μία ματιά να ρίξει κανείς στο apografi.gov.gr θα διαπιστώσει αύξηση προσλήψεων όλων των συμβάσεων και όλων των κατηγοριών.
Ας δούμε κάποια στοιχεία:
- Για τη μεταναστευτική κρίση
Οι προσλήψεις ορισμένου χρόνου – συμβάσεις έργου – ωρομίσθιοι – χρηματοδοτούμενοι από Κρατικό Προϋπολογισμό για αντιμετώπιση προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης και για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών σχεδόν διπλασιάστηκαν στα δύο χρόνια: Τον Απρίλιο του 2019 ήταν 1.237, τον Ιούλιο του 2019 ήταν 1.269, τον Ιούλιο του 2020 ανέβηκαν στους 1.847, τον Δεκέμβριο του 2020 έσπασαν το φράγμα κι ανέβηκαν στους 2.195, για να φτάσουν τον Απρίλιο του 2021 στους 2.433…
- Ορισμένου χρόνου μέσω ΕΣΠΑ
Άνοδο παρουσιάζουν και οι προσλήψεις προσωπικού ορισμένου χρόνου, ωρομίσθιων που χρηματοδοτούνται μέσω κονδυλίων ΕΣΠΑ και άλλων πηγών χωρίς επιβάρυνση του Κρατικού Προϋπολογισμού: 47.904 ήταν οι προσλαμβανόμενοι αυτής της κατηγορίας τον Απρίλιο… Όμως τον τελευταίο ουσιαστικά μήνα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που ήταν ο Ιούνιος του 2019, οι προσλαμβανόμενοι αυτής της κατηγορίας ήταν 43.517, δηλαδή 4.500 λιγότεροι. (σ.σ.: Ο Ιούλιος είναι ο μήνας με τις λιγότερες τέτοιες συμβάσεις: 17.800 τον Ιούλιο του 2019…και τον Ιούλιο του 2020 ο αριθμός 15.539.)
- 5.000 περισσότεροι σε δύο χρόνια
Οι προσλήψεις προσωπικού ορισμένου χρόνου και ωρομισθίων μέσω του Κρατικού Προϋπολογισμού: 57.127 τον Απρίλιο του 2021 έναντι 52.260 τον Ιούλιο του 2019, περίπου 5.000 περισσότεροι. Όμως και με την προηγούμενη κυβέρνηση οι προσλήψεις αυτής της κατηγορίας ήταν στις περίπου 57.300, που σημαίνει ότι υπάρχουν αυξομειώσεις κατά περιόδους.
- Μόνιμο προσωπικό
Όσον αφορά το τακτικό προσωπικό του Δημοσίου (υπουργεία, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποκεντρωμένες διοικήσεις – εκτός ΝΠΙΔ), ανέρχεται τον Απρίλιο του 2021 σε 567.510… Τον Ιούλιο του 2019 ήταν πάλι λιγότεροι, ήταν 564.787. Φαίνεται ότι η κυβέρνηση αυτά τα δύο χρόνια προχώρησε και σε περίπου 3000 προσλήψεις μόνιμου προσωπικού.
- Για τον Covid-19
Κι επειδή υπάρχει η κρίση της πανδημίας, ίσως σκεφτεί κάποιος ότι οι έκτακτες συνθήκες επέβαλαν αυτή την κατακόρυφη αύξηση των προσλήψεων μετακλητών και άλλων. Καμία σχέση. Για την πανδημία γίνονται άλλες προσλήψεις και καταγράφονται ξεχωριστά. Έτσι, τον Απρίλιο οι προσλαμβανόμενοι για τον Covid-19 που χρηματοδοτούνται από τον Προϋπολογισμό ήταν 20.283 και οι προσλαμβανόμενοι για τον ίδιο λόγο χωρίς επιβάρυνση Προϋπολογισμού αλλά χρηματοδοτούμενοι από το ΕΣΠΑ κι άλλα κονδύλια ήταν 2.576… Δεν διευκρινίζεται αν στις προσλήψεις αυτές περιλαμβάνονται γιατροί και νοσηλευτές, αλλά, αφού ούτως ή άλλως έγιναν τόσες χιλιάδες προσλήψεις υπαλλήλων για την πανδημία, είναι απορίας άξιο γιατί δεν έγιναν και οι απαραίτητες προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών ούτως ώστε να μην είναι υποστελεχωμένα τα νοσοκομεία σε τούτη τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας….
Αύξηση των κονδυλίων της προεδρίας της κυβέρνησης – Στα ύψη το κόστος των υπερωριών
Ένας σημαντικός αριθμός μετακλητών υπαλλήλων υπάρχει στο λεγόμενο επιτελικό κράτος του Μεγάρου Μαξίμου και αυτοί οι μετακλητοί ανήκουν στην προεδρία της κυβέρνησης. Αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι το κονδύλι του Προϋπολογισμού για την προεδρία αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο.
Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό, λοιπόν, για το έτος 2021 το κονδύλι της προεδρίας ανέρχεται στα 34.240.000 ευρώ, ενώ το 2020 ήταν 30.270.000 ευρώ, είναι δηλαδή αυξημένο φέτος κατά 4.000.000 ευρώ.
Επίσης το συνολικό κόστος των δύο Γενικών Γραμματειών (Γ.Γ Πρωθυπουργού και Γ.Γ. Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων), που υπάγονται απευθείας στον πρωθυπουργό, από 4.900.000 ευρώ το 2019 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ανέβηκε στα 16.500.000 ευρώ για το 2021, σχεδόν τέσσερις φορές πάνω!
Δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός καθώς στο Μέγαρο Μαξίμου λειτουργεί ένα μικρό και άτυπο υπουργικό συμβούλιο – όχι από υπουργούς πλην των Γεραπετρίτη, Σκέρτσου αλλά από συμβούλους του πρωθυπουργού κατά τομέα και φυσικά τον διευθυντή του Γρηγόρη Δημητριάδη, που συνεπικουρείται από έναν ευρύ κύκλο μετακλητών υπαλλήλων κι εκεί, σε αυτό το άτυπο υπουργικό, λαμβάνονται οι αποφάσεις και εν πολλοίς εκεί συντάσσονται και τα νομοσχέδια. Επομένως χρειάζονται πολλοί μετακλητοί να βγάλουν τη δουλειά.
Κι επειδή εκεί βγαίνει η πολλή δουλειά, κάνουν και πολλές υπερωρίες οι άνθρωποι! Μπορεί ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης να μείωσε τη σχετική αμοιβή στον ιδιωτικό τομέα και να δίνει τη δυνατότητα ρεπό αντί πληρωμής… στην προεδρία της κυβέρνησης όμως οι υπερωρίες καλοπληρώνονται: 713.000 ευρώ δόθηκαν το 2020!
