Με την ανάκρουση του Εθνικού μας Ύμνου ξεκίνησε η δεξίωση για την 47η επέτειο από την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας, στο Προεδρικό Μέγαρο. Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην ομιλία της για την αποκατάσταση του πολιτεύματος που εγγυάται την ελευθερία, έμπλεξε και τον εμβολιασμό ακολουθώντας τη γραμμή του Μαξίμου, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «η ελευθερία μας δεν είναι απεριόριστη».
Αφού πρώτα είπε ότι στα πρόσωπα των καλεσμένων στο Προεδρικό Μέγαρο «ζωντανεύει η Ελλάδα που οραματιζόμαστε: εξωστρεφής και δημιουργική, με πνεύμα ελευθερίας και αλληλεγγύης. Με ενσυναίσθηση και αφοσίωση στο γενικό συμφέρον. Μακριά από αντιλήψεις οπισθοδρομικές και μορφές εργαλειοποίησης που προσβάλλουν την αξιοπρέπειά μας. Η πολιτεία μας δεν διαλέγεται με την πολιτική βία, ούτε ανέχεται την έμφυλη καταπίεση και τις διακρίσεις σε βάρος των ευάλωτων και μειοψηφικών ομάδων. Κάθε θύμα εκμετάλλευσης, κάθε χαμένη ευκαιρία για τις ζωές των ανθρώπων, είναι και μια οδυνηρή αποτυχία της συνύπαρξής μας», εν συνεχεία αναίρεσε αυτό που είπε για τις διακρίσεις.
Αναφερόμενη στην αναγκαιότητα του εμβολιασμού, υπογράμμισε ότι «η δημοκρατία δεν προάγει μόνο τα ατομικά δικαιώματα. Η ενάρετη άσκηση της ιδιότητας του πολίτη προϋποθέτει την απόσταση από τον ιδιοτελή εγωισμό και την αναγνώριση του καθολικού. Η ελευθερία μας δεν είναι απεριόριστη και δεν εμπεριέχει τη βλάβη των τρίτων. Η ισχύς της βρίσκεται εντός και όχι εκτός του νόμου. Στην υγειονομική κρίση, συνειδητοποιήσαμε πόσο επιδρούν οι πράξεις και οι αποφάσεις μας στους συνανθρώπους μας. Οι υποχρεώσεις μας στο κοινωνικό σύνολο είναι η άλλη όψη των δικαιωμάτων μας».
Το πως ένας υγιής άνθρωπος είναι «βλαβερός» δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα.
Η ομιλία της ΠτΔ
Σήμερα είναι μια ημέρα τιμής για τους αγωνιστές της δημοκρατίας. Αφιερωμένη σε εκείνους που δεν συμβιβάστηκαν με τη δικτατορία και διακινδύνευσαν ακόμη και τη ζωή τους για την ελευθερία όλων μας. Η μνήμη και το παράδειγμά τους μαρτυρούν ότι η δημοκρατία δεν είναι ποτέ δεδομένη. Η αποκατάστασή της, τον Ιούλιο του 1974, στάθηκε το εφαλτήριο για την επούλωση των πληγών του παρελθόντος, την ομαλότητα και την ευημερία μας. Η φιλελεύθερη δημοκρατία δεν αποτελεί για τους Έλληνες απλά μια πολιτειακή σύμβαση, αλλά βίωμα καθημερινό, πολιτικό και προσωπικό.
Η επέτειος, ωστόσο, δεν μας γεμίζει μόνο με συναισθήματα χαράς και υπερηφάνειας. Η τραγωδία της Κύπρου παραμένει το πιο μεγάλο τραύμα του Ελληνισμού. Με αδελφική συνεργασία και ακλόνητη προσήλωση στη διεθνή νομιμότητα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη λύση του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί τετελεσμένα και επεκτατικές ενέργειες. Καμία υποχώρηση δεν χωρεί στις απαράδεκτες εξαγγελίες της Τουρκίας για την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου. Η συμπαράστασή μας στην Κύπρο είναι απόλυτη. Το ίδιο και η αποφασιστικότητά μας απέναντι στην τουρκική παραβατικότητα και επιθετικότητα.
Το βλέμμα μας, όμως, δεν είναι στραμμένο μονάχα στο παρελθόν και στα γεγονότα που σημάδεψαν την έλευση της Μεταπολίτευσης. Έχουμε τη χαρά να υποδεχόμαστε και να αποδίδουμε τιμή σε συμπολίτες μας που συμβολίζουν τη δυναμική του τόπου μας στον 21ο αιώνα. Προέρχονται από όλο το κοινωνικό φάσμα και έχουν καταβολές και ιστορίες διαφορετικές. Τους ενώνει, εν τέλει, η υπέρβαση του εγώ για χάρη του εμείς, η ακούραστη και πολλές φορές σιωπηλή προσφορά τους στην πατρίδα και σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Είναι εκείνοι που στη διάρκεια της πανδημίας μας κράτησαν όρθιους. Ειδικοί επιστήμονες και λοιμωξιολόγοι, διευθυντές Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, υπεύθυνοι σε εμβολιαστικά κέντρα. Θα ήθελα να σφίξω το χέρι όλων των παιδιών που προσπάθησαν στις πανελλήνιες εξετάσεις – τους εκπροσωπούν η Σοφία και ο Δημήτρης. Ανάμεσά μας βρίσκονται γιατροί στις ακριτικές περιοχές, εργαζόμενοι σε δομές για τα ασυνόδευτα ανήλικα, νέοι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται για την προστασία του περιβάλλοντος, εθελοντές αιμοδότες, επιχειρηματίες και οινοποιοί που συνδυάζουν την παράδοση και την καινοτομία. Στα πρόσωπά τους ζωντανεύει η Ελλάδα που οραματιζόμαστε: εξωστρεφής και δημιουργική, με πνεύμα ελευθερίας και αλληλεγγύης. Με ενσυναίσθηση και αφοσίωση στο γενικό συμφέρον. Μακριά από αντιλήψεις οπισθοδρομικές και μορφές εργαλειοποίησης που προσβάλλουν την αξιοπρέπειά μας. Η πολιτεία μας δεν διαλέγεται με την πολιτική βία, ούτε ανέχεται την έμφυλη καταπίεση και τις διακρίσεις σε βάρος των ευάλωτων και μειοψηφικών ομάδων. Κάθε θύμα εκμετάλλευσης, κάθε χαμένη ευκαιρία για τις ζωές των ανθρώπων, είναι και μια οδυνηρή αποτυχία της συνύπαρξής μας.
Η δημοκρατία δεν προάγει μόνο τα ατομικά δικαιώματα. Η ενάρετη άσκηση της ιδιότητας του πολίτη προϋποθέτει την απόσταση από τον ιδιοτελή εγωισμό και την αναγνώριση του καθολικού. Η ελευθερία μας δεν είναι απεριόριστη και δεν εμπεριέχει τη βλάβη των τρίτων. Η ισχύς της βρίσκεται εντός και όχι εκτός του νόμου. Στην υγειονομική κρίση, συνειδητοποιήσαμε πόσο επιδρούν οι πράξεις και οι αποφάσεις μας στους συνανθρώπους μας. Οι υποχρεώσεις μας στο κοινωνικό σύνολο είναι η άλλη όψη των δικαιωμάτων μας. Καθώς το τέταρτο κύμα εμφανίζεται ακόμη πιο μεταδοτικό, αντιλαμβανόμαστε τη σπουδαιότητα και την επείγουσα ανάγκη του μαζικού εμβολιασμού. Δεν υπάρχει καμία αμφισημία και αμφιβολία: το τέλος της πανδημίας δεν είναι πια ζήτημα καλής τύχης ή μεταφυσικής· είναι δική μας επιλογή και ευθύνη.
Η Μεταπολίτευση έφερε μεγάλες αλλαγές στη χώρα μας. Η ελληνική κοινωνία μετασχηματίστηκε. Έγινε πιο ανοικτή και πλουραλιστική, ενσωμάτωσε νέες ιδέες, ήθη και δικαιώματα. Οι Έλληνες ταξίδεψαν, σπούδασαν και προόδευσαν. Η πατρίδα μας κατάφερε, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να εμπεδώσει τη θέση της στον αναπτυγμένο κόσμο. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση υπήρξε διαχρονικά ο πιο σταθερός και κρίσιμος παράγοντας για την οικονομία και την κοινωνική μας συνοχή. Διόλου τυχαία, σε πείσμα ακόμη και των πιο διαλυτικών κρίσεων, η ευρωπαϊκή μας ταυτότητα είναι ισχυρή και επικρατούσα. Οι μεγάλες προκλήσεις και οι δοκιμασίες μας, η πανδημία και η κλιματική αλλαγή, το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα, η δίκαιη ανάπτυξη και η άμβλυνση των ανισοτήτων, ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα. Στην εποχή της διακινδύνευσης και της ανασφάλειας, η θέση μας δεν στηρίζεται στην εσωστρέφεια και τον εξαιρετισμό. Ανοίγεται σε ορίζοντες διακρατικούς και διεθνείς, καθώς και στα ευρηματικά δίκτυα της κοινωνίας των πολιτών, που φέρουν την ανανέωση των δημόσιων πολιτικών.
Στα 200 χρόνια της σύγχρονης ιστορίας μας, διατηρήσαμε αναλλοίωτα τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της εθνικής μας ταυτότητας. Στην Επανάσταση του 1821 εντοπίζεται η μήτρα του δημοκρατικού και φιλελεύθερου κεκτημένου μας, το αξιακό περίγραμμα του νεοελληνικού μας βίου. Παρά τα λάθη και τις διαιρέσεις, οι Έλληνες διέκριναν, στις κρίσιμες στιγμές, το ουσιώδες και το αληθές και οικοδόμησαν μια συμπεριληπτική πολιτική κοινωνία. Μια κοινωνία που επιθυμούμε να είναι γενναιόδωρη και την ίδια στιγμή απαιτητική, ως ένα συλλογικό σχέδιο ελευθερίας και ευθύνης. Όχι μόνο για τις παρούσες, αλλά και για τις μελλοντικές γενιές, στις οποίες θα λογοδοτήσουμε. Οι βάσεις της Δημοκρατίας μας είναι ισχυρές και οι προοπτικές της ευοίωνες. Αρκεί όλοι μας, η πολιτική ηγεσία και ο καθένας ξεχωριστά, να κρατάμε αμείωτη την εμπιστοσύνη μας σε αυτή.