Εωλο επιστημονικά και νομικά είναι το κυβερνητικό σχέδιο για τη μεταφορά εννέα υπουργείων από το κέντρο της Αθήνας στον χώρο του πρώην εργοστασίου ΠΥΡΚΑΛ στον Δήμο Δάφνης – Υμηττού. Ενα σχέδιο, μάλιστα, που δεν έχει καταρτιστεί από το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά από το υπουργείο Ανάπτυξης, γεγονός που γυρνά τη χώρα πολλά χρόνια πίσω.
Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
vpapakonstantopoulos@dimokratia.gr
Η τροπολογία του άρθρου 92 του νόμου 4864/2021, με την οποία επιχειρείται να θεσμοθετηθεί η κυβερνητική πρόταση, εκκινεί και στηρίζεται αποκλειστικά σε οικονομοτεχνική βάση και προκαθορίζει τις παρεμβάσεις, χωρίς να έχει δημοσιοποιηθεί σχετική πολεοδομική ή χωροταξική μελέτη. Κάτι που εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους τόσο για την περιοχή της Δάφνης όσο και για το κέντρο της Αθήνας.
Αυτό υπογράμμισαν σε κοινή διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου η πρόεδρος Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Μάρω Ευαγγελίδου, η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών Σοφία Αυγερινού – Κολώνια και η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης Αιμιλία Αλεξανδροπούλου. Εξήγησαν ότι ουσιαστικά δεν πρόκειται για παρέμβαση, αλλά για μια βίαιη εκκένωση του κέντρου της πρωτεύουσας, χωρίς να έχουν σταθμιστεί οι επιπτώσεις.
Το πρόγραμμα έχει πρόδηλες συνέπειες για το ιστορικό κέντρο της πόλης ως προς τη μείξη των χρήσεων και λειτουργιών που αυτό φιλοξενεί, καθώς και των οικονομικών δραστηριοτήτων που συγκεντρώνει, χωρίς να διαφαίνονται επί του παρόντος τα επόμενα βήματα πολεοδομικού σχεδιασμού μιας ενδεχόμενης προοπτικής αναβάθμισης. Η πρόθεση για μετατροπή των κτιρίων που θα εκκενωθούν σε εγκαταστάσεις τουριστικής και εμπορικής χρήσης θα οδηγήσει στην τουριστικοποίηση του κέντρου και στην εκδίωξη των χρήσεων που εξυπηρετούν τις ανάγκες κατοίκων και εργαζόμενων.
Η κυρία Ευαγγελίδου εκτίμησε ότι θα υπάρξουν προσφυγές κατά του σχεδίου στο Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς το σχέδιο στερείται νομικής βάσης και δεν κατοχυρώνει συνταγματικά την επένδυση. Οι πρόεδροι των τριών φορέων τόνισαν ότι ο σχεδιασμός δεν είναι συμβατός με το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας – Αττικής, ενώ σοβαρό θεσμικό κώλυμα αποτελεί επίσης η απουσία της επιβαλλόμενης από ευρωπαϊκή οδηγία (2001/42) Στρατηγικής Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η οποία βασίζεται σε εξέταση εναλλακτικών σεναρίων, σε πρώιμο στάδιο, δηλαδή προ της λήψης οριστικών αποφάσεων, καθώς και σε διαβούλευση με το κοινό και τους εμπλεκόμενους φορείς.
Το πρόγραμμα εγείρει επίσης ερωτήματα σε σχέση με την ύπαρξη επιστημονικής τεκμηρίωσης της στοχοθεσίας και μελετών προεκτίμησης επιπτώσεων σε χωροταξικό, πολεοδομικό, αναπτυξιακό – οικονομικό, περιβαλλοντικό, κοινωνικό και εν τέλει στρατηγικό επίπεδο, τόσο για την περιοχή προέλευσης όσο και για την περιοχή υποδοχής. Παράλληλα, καταστρατηγεί τις αρχές του πολεοδομικού – χωρικού σχεδιασμού, του οποίου βασικοί πυλώνες είναι η δημόσια διαβούλευση προ της λήψης των αποφάσεων και η τήρηση ιεραρχίας μεταξύ των επιπέδων σχεδιασμού.
