Από τον Σεπτέμβριο του 2019, η Άγκυρα ξεκίνησε την τουρκολιβυκή ΑΟΖ και τη διεκδίκηση της τουρκικής ΑΟΖ νοτιοδυτικά της Κύπρου, που περιλαμβάνει και τμήμα του οικοπέδου 5 της Κυπριακής ΑΟΖ.
- Ρεπορτάζ: Κύρα Αδάμ
Για να μπορεί η Τουρκία να διεκδικεί από τις τουρκικές ακτές τουρκική ΑΟΖ 158 ν.μ. μέχρι νοτιοδυτικά της Κύπρου και να φτάνει η διεκδίκησή της μέχρι τα οικόπεδα 5 και 10 της Κυπριακής ΑΟΖ, μία και μόνη περίπτωση υπάρχει:
Να έχει καταστεί ανύπαρκτη η ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου, δηλαδή η ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή. Με την εξαφάνιση της ελληνικής ΑΟΖ ανατολικά της Ρόδου και του Καστελόριζου, η Κύπρος είναι πλέον υποχρεωμένη να διεκδικήσει – διαπραγματευθεί την ΑΟΖ στα δυτικά και νοτιοδυτικά των κυπριακών ακτών, αποκλειστικά και μόνον με την Τουρκία, αφού η Ελλάδα με την κυβέρνηση της Ν.Δ. παραχώρησε την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά του 28ου μεσημβρινού στην Τουρκία.
Αυτό το «πέτυχε» η κυβέρνηση Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2019 και έστειλε στα άγραφα, όχι μόνον τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και τα κυπριακά δικαιώματα επί της ΑΟΖ.
«Διεθνή ύδατα»
Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμα ενημερώσει τους πολίτες για την ενέργεια του ΥΠΕΞ τον Οκτώβριο του 2019 να αποδεχθεί και να συμφωνήσει με την Τουρκία ότι «η περιοχή ανατολικά της Ρόδου, συμπεριλαμβανομένου και του Καστελόριζου, ΚΕΙΤΑΙ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ και όχι στο Αιγαίο», όπως ίσχυε και είχε συμφωνηθεί στο πλαίσιο του ICAO1950, όταν καθορίστηκε το FIR Αθηνών – Κων/πολης.
Με την απόφαση ICAO 1950 το FIR Αθηνών – Κων/πολης καθορίστηκε για το Αιγαίο ως εξής: «Από τις εκβολές του Εβρου ακολουθεί τα δυτικά σύνορα της Τουρκίας (τα 6 ν.μ. χωρικά ύδατα) και καταλήγει 16 ν.μ. ανατολικά της Μεγίστης», όπως φαίνεται στον χάρτη με μπλε κουκκίδα, που είναι το σημείο στο οποίο ενώνονται τα τέσσερα FIR – της Αθήνας (Α), της Κων/πολης (Κ), της Αγκυρας (Α) και της Λευκωσίας (Λ).
Σημειώνεται ότι το μισό FIR Λευκωσίας η Άγκυρα, με την αδιαφορία της Αθήνας, το μετέτρεψε σε FIR ERCAN (E) του ψευδοκράτους, το οποίο, μάλιστα, χρησιμοποιεί και ο ICAO και οι ΗΠΑ, υποδηλώνοντας έτσι ότι οι ΗΠΑ αποδέχονται κάτω από το τραπέζι την ύπαρξη δύο κρατών στη νήσο.
H Τουρκία έχει με νόμο ορίσει 6 ν.μ. χωρικά ύδατα στο Αιγαίο στο FIR Κωνσταντινούπολης, ήτοι από τις εκβολές του Εβρου μέχρι 16 ν.μ. ανατολικά του Καστελόριζου, στο σημείο όπου ενώνονται τα FIR Αθήνας, Κων/πολης, Αγκυρας, Λευκωσίας (μπλε κουκκίδα). Με νόμο, επίσης, έχει ορίσει 12 ν.μ. χωρικά ύδατα στο FIR Αγκυρας, λόγω Μεσογείου. Δηλαδή, μέχρι το 2019 η Τουρκία έχει 6 ν.μ. χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, στο FIR Αθηνών – Κων/πολης, και 12 ν.μ. στο FIR Αγκυρας, λόγω Μεσογείου. Επομένως, από τη Ρόδο και ανατολικά μέχρι 16 ν.μ. ανατολικά του Καστελόριζου, όπου τελειώνει το FIR Αθηνών – Κων/πολης, τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας είναι 6 ν.μ. (βλέπε χάρτη).
Με τα 6 ν.μ. χωρικά ύδατα η τουρκική ΑΟΖ προς τον Νότο, νοτιοανατολικά και νοτιοδυτικά, είναι αμελητέα, διότι «πνίγεται» από την ΑΟΖ της Ρόδου και του Καστελόριζου.
Η ανατροπή του 2019
Όμως η σταθερά διαμορφωμένη και από κοινού συμφωνημένη κατάσταση από το 1950 ανατράπηκε τον Σεπτέμβριο του 2019, και οριστικοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2019 από την ίδια την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η κυβέρνηση εν κρυπτώ συμφώνησε – αποδέχθηκε με την Τουρκία ότι η περιοχή ανατολικά της Ρόδου κείται στη ΜΕΣΟΓΕΙΟ και όχι στο ΑΙΓΑΙΟ, με αποτέλεσμα στην περιοχή αυτή να αποκτήσει η Τουρκία 12 ν.μ. χωρικά ύδατα, λόγω Μεσογείου, όπως φαίνεται στο χάρτη με κόκκινο χρώμα.
Με τα 12 ν.μ. χωρικά ύδατα της Τουρκίας «στραγγαλίζεται» η ΑΟΖ του Καστελόριζου και η νοτιοανατολική ΑΟΖ της Ρόδου.
Η προσπάθεια της Τουρκίας να εντάξει την περιοχή ανατολικά της Ρόδου στη Μεσόγειο χρονολογείται από το 1993, όταν πίεζε μέσω αιτημάτων την Αθήνα να συμφωνήσει ότι η περιοχή ανατολικά της Ρόδου και το Καστελόριζο είναι Μεσόγειος και ως εκ τούτου δεν εμπίπτει στους περιορισμούς του μνημονίου Παπούλια – Γιλμάζ, που αφορούν το Αιγαίο. Πλην όμως όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις την απέρριπταν ως καταστροφική για τη χώρα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όμως, δεν είχε παρόμοιους ενδοιασμούς και «πέταξε» τη Ρόδο και το Καστελόριζο στη Μεσόγειο. Έτσι από το 2019 η Τουρκία απέκτησε κυριαρχικά δικαιώματα επί της ελληνικής ΑΟΖ, δεδομένου ότι ή κυβέρνηση, με την αποδοχή της θέσης της Τουρκίας, απεμπόλησε την ΑΟΖ της Μεγίστης και της Ρόδου.
Αυτό αποδεικνύεται εκ του γεγονότος ότι, όταν το Oruc Reis αλώνιζε στην ελληνική ΑΟΖ μεταξύ Ρόδου – Μεγίστης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε στη Βουλή ότι προστατεύει μόνον τα 6 ν.μ. χωρικά ύδατα, με τα υπόλοιπα ελληνικά συμφέροντα να πηγαίνουν στον Καιάδα και παράλληλα να ενταφιάζονται τα συμφέροντα της Κύπρου επί της ΑΟΖ, δυτικά και νοτιοδυτικά της νήσου, η οποία σκοπίμως δεν είχε οροθετηθεί, αναμένοντας επί ματαίω την Ελλάδα να προχωρήσει σε διαδικασίες οριοθέτησης.
Δηλαδή η κυβέρνηση, όχι μόνον δεν τόλμησε να οριοθετήσει την ΑΟΖ Ελλάδας – Κύπρου, αλλά «πούλησε» τον Eλληνισμό, διαγράφοντας οριστικά την Κύπρο.
Τα ψεύτικα λόγια με την ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ
Η ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ (που ακόμα… κλωσάει στον ΟΗΕ, ενώ η τουρκολιβυκή ΑΟΖ έχει επισημοποιηθεί και αναρτηθεί στον επίσημο Πίνακα 104 του ΟΗΕ από τις αρχές του 2021) ουδόλως διασφάλισε την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά του 28ου μεσημβρινού, ενώ άφησε στην τύχη της την κυπριακή ΑΟΖ δυτικά της νήσου.
Η ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ είχε στόχο μόνον το εφήμερο κομματικό συμφέρον, για να μπορεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη να υποστηρίζει ότι έχει «κατακερματίσει την τουρκολιβυκή ΑΟΖ. Και τούτο διότι η κυβέρνηση με την ελληνοαιγυπτιακή ΑΟΖ έθεσε για μία ακόμα φορά στα άχρηστα την ΑΟΖ Ρόδου – Καστελόριζου και παρέδωσε την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά του 28ου μεσημβρινού στην Τουρκία (τουρκοποίηση της ελληνικής ΑΟΖ). Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση έθεσε υπό ελληνο-τουρκο-λιβυκή διαπραγμάτευση την ελληνική ΑΟΖ δυτικά του 28ου μεσημβρινού, όπως φαίνεται στον χάρτη.
Δι’ αυτού του τρόπου έχει αφήσει το ελεύθερο στην Αγκυρα να διεκδικεί την ΑΟΖ της από τις ακτές της Ρόδου μέχρι τις δυτικές ακτές της Κύπρου, με τη Λευκωσία να βρίσκεται σε δύσκολη θέση και να γνωρίζει εκ των προτέρων ότι η Ελλάδα ούτε συμπαρίσταται ούτε συναποφασίζει, αλλά, κατά το κοινώς λεγόμενον, έχει γίνει άφαντη, μπουχός.
Πώς ο Ερντογάν «πάγωσε» τις έρευνες στο τεμάχιο 5 της κυπριακής ΑΟΖ
Η Κυπριακή Δημοκρατία αδειοδότησε στις αρχές Δεκεμβρίου την αμερικανική EXXONMobil και την καταριανή Qatar Petroleum να προχωρήσουν σε έρευνες στο οικόπεδο 5 της κυπριακής ΑΟΖ.
Οι έρευνες αυτές έχουν ανασταλεί (ενώ ξεκίνησαν οι αντίστοιχες έρευνες στο οικόπεδο 10), λόγω της άμεσης αντίδρασης της Τουρκίας και της έμμεσης αλλά απαγορευτικής ανάμειξης της Ουάσινγκτον στην υπόθεση αυτή.
Η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε αμέσως με λεκτικές απειλές ότι δεν θα αφήσει κανένα κράτος ή εταιρία να παραβιάσει την τουρκική υφαλοκρηπίδα στο τμήμα του οικοπέδου 5 που ανήκει στην τουρκική ΑΟΖ.
Δι’ αυτού του τρόπου η Αγκυρα δηλώνει ότι διεκδικεί ΑΟΖ από τον 28ο μεσημβρινό μέχρι τμήμα του οικοπέδου 5 της κυπριακής ΑΟΖ, εξαφανίζοντας ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ στην περιοχή. Η Αγκυρα κάλεσε, πάντως, στη λύση μέσω διαλόγου (και αφού ληφθούν υπόψη τα δικαιώματα του «τουρκοκυπριακού κράτους στην περιοχή») των διαφορών στις θαλάσσιες οικονομικές ζώνες.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε επισήμως ότι οι ΗΠΑ και το Κατάρ τον διαβεβαίωσαν πως οι εταιρίες τους δεν θα προχωρήσουν σε έρευνες στο τμήμα του οικοπέδου 5 που διεκδικεί η Τουρκία. Με άλλα λόγια, ΗΠΑ και Κατάρ απαγορεύουν στις εταιρίες τους να προχωρήσουν σε έρευνες στο οικόπεδο 5 της κυπριακής ΑΟΖ, αφού διαπιστώνουν «εκκρεμότητα».
Η κυβέρνηση Μπάιντεν εξέδωσε με ταχύτητα ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στην οποία κάνει δηλητηριώδη αναφορά «σε περιοχές με αλληλοκαλυπτόμενες θαλάσσιες διεκδικήσεις», οι οποίες πρέπει να λυθούν με ειρηνικό τρόπο. Η Ουάσινγκτον, δηλαδή, συντάσσεται πλήρως με την τουρκική θέση ότι η ΑΟΖ στην περιοχή πρέπει να οροθετηθεί ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία. Και για να μην έχει κανείς αμφιβολία για τις πραγματικές προθέσεις του αμερικανικού ΥΠΕΞ, η ανακοίνωση καταλήγει με την τουρκική θέση ότι όλοι οι πόροι του νησιού σε υδρογονάνθρακες θα πρέπει να μοιραστούν εξίσου ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Πετώντας στο καλάθι των αχρήστων τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι οι πόροι του νησιού θα μοιραστούν στις δύο κοινότητες μετά την οριστική λύση του Κυπριακού προβλήματος.
Απαθής η Αθήνα
Η μοναδική πλευρά που έμεινε απολύτως απαθής και ανέκφραστη ήταν η ελληνική κυβέρνηση, ωσάν να παραδέχεται ότι στην επίμαχη θαλάσσια περιοχή ανατολικά του 28ου μεσημβρινού μέχρι τις δυτικές ακτές της Κύπρου η Αθήνα δεν διεκδικεί ελληνική υφαλοκρηπίδα, αφήνοντας την Κύπρο μόνη της, «ως άλλο, ξένο κράτος», να βγάλει το φίδι από την τρύπα.
