Από το «δόξα τω Θεώ» και πάλι στο «Βοήθα, Παναγιά» βρίσκεται η κυβέρνηση. Πάνω που το Εθνικό Σύστημα Υγείας άρχισε να παίρνει «ανάσες» από τη σταδιακή αποκλιμάκωση της πανδημίας (με άγνωστο, πάντως, ακόμα το μέλλον της), ο πόλεμος στην Ουκρανία προκαλεί νέους μεγάλους «πονοκεφάλους» στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η ήδη ταλαιπωρημένη κοινωνία, μετά τα δεινά που προκάλεσαν η υγειονομική κρίση και τα πολλά και σημαντικά κυβερνητικά λάθη, καλείται τώρα να αντιμετωπίσει ακόμα μία δοκιμασία, κατά πολλούς πολύ πιο επώδυνη οικονομικά και με μακρά διάρκεια – άγνωστο πάντως πόση ακριβώς.
Το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται εκ νέου σε συναγερμό και σε συνεννόηση με το πρωθυπουργικό γραφείο αναζητά άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις, χωρίς να τεθούν σε νέο κίνδυνο τα δημοσιονομικά του κράτους. Πέραν των γεωστρατηγικών εμπλοκών με τα νέα δεδομένα και της ραγδαίας επιδείνωσης των σχέσεών μας με τη Μόσχα, τρία νέα μείζονα προβλήματα ήρθαν να προστεθούν στη μακρά σχετική κυβερνητική λίστα, ως συνέπειες της κατάστασης στην Ουκρανία:
1. Οι μεγάλες νέες αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων.
2. Το σφοδρό χτύπημα στον τουρισμό, με την απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων Ρώσων (κυρίως) και Ουκρανών τουριστών.
3. Η εμπλοκή των εμπορικών οικονομικών συμφωνιών με τη Μόσχα, οι οποίες είχαν συναφθεί το προηγούμενο διάστημα.
Κύμα ανατιμήσεων
Το προϋπάρχον κύμα ανατιμήσεων σε όλα τα προϊόντα έρχεται να επιδεινωθεί, με τις προβλέψεις να είναι εφιαλτικές, δεδομένης της εκτίναξης των τιμών ακόμα και σε είδη πρώτης ανάγκης.
Οι αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου συμπαρασύρουν τα πάντα προς τα πάνω. Η τιμή του φυσικού αερίου είναι 700% (!) υψηλότερη από πέρυσι, συμπαρασύροντας και τις χονδρικές τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης έφτασε τα 2 ευρώ το λίτρο, αναγκάζοντας το υπουργείο Ανάπτυξης να εξετάζει να μπει πλαφόν στην τιμή των καυσίμων.
Αμεσες είναι οι επιπτώσεις του πολέμου στις τιμές βασικών πρώτων υλών, όπως είναι τα σιτηρά, τα δημητριακά, τα άλευρα, τα ζυμαρικά και τα φυτικά έλαια, ενώ σοβαρό πρόβλημα αναμένεται να αντιμετωπίσει και ο τομέας της κτηνοτροφίας, λόγω των ακριβότερων ζωοτροφών.
Στο πλαίσιο αυτό ο πληθωρισμός αναμένεται να βρεθεί σε νέα ιστορικά υψηλά, αρκετά υψηλότερα του 6,2% που είχε διαμορφωθεί τον Ιανουάριο, την ίδια ώρα που οι αρνητικές συνέπειες απειλούν και το ΑΕΠ, καθώς η έλλειψη χρημάτων και η αναπόφευκτη αβεβαιότητα ευλόγως περιορίζουν την κατανάλωση.
Βοήθεια από Βρυξέλλες
Πολλά προσδοκά το Μέγαρο Μαξίμου από τις Βρυξέλλες, σε συνέχεια της πρότασης που κατέθεσε ο πρωθυπουργός στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής για ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης, όπως αυτό που συστάθηκε για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, αυτή τη φορά για την ενεργειακή κρίση. «Είναι ένα πρόβλημα το οποίο είναι πανευρωπαϊκό και γι’ αυτό και απαιτεί μια πανευρωπαϊκή λύση. Και αυτό μπορεί να σημαίνει μέχρι και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των ενεργειακών ανατιμήσεων, όσο αυτές διαρκούν» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης στην πρόσφατη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ.
Ακυρώσεις αφίξεων
«Μαύρα σύννεφα» έχουν μαζευτεί και πάνω από τον τομέα του τουρισμού, στον οποίο επενδύει σημαντικά η κυβέρνηση. Ηδη, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, έχουν αρχίσει ακυρώσεις, χωρίς προς το παρόν να είναι σε μεγάλη έκταση, τη στιγμή που η εκτόξευση του ενεργειακού κόστους θεωρείται βέβαιο πως θα επηρεάσει και τον εσωτερικό τουρισμό.
Οι Ρώσοι τουρίστες στηρίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τον ελληνικό τουρισμό, ενώ ιδιαίτερης σημασίας είναι η είδηση πως η αρμόδια τουριστική υπηρεσία της Ρωσίας ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ότι καταργεί την πώληση τουριστικών πακέτων για τις χώρες οι οποίες της έχουν επιβάλει κυρώσεις.
Μία εξ αυτών είναι και η Ελλάδα, η οποία δυστυχώς δεν φαίνεται να αποφεύγει τις συνέπειες της επιλογής της να ανοίξει μέτωπο με τη Μόσχα. Το 2019 επισκέφθηκαν τη χώρα μας περίπου 800.000 Ρώσοι, ενώ πέρυσι, λόγω της υγειονομικής κρίσης, η Ρωσία δεν απελευθέρωσε τα σύνορά της, με αποτέλεσμα να έρθουν στη χώρα μας 170.000. Επίσης, μόνο στην Κρήτη, κατά την περσινή τουριστική σεζόν, υπήρξαν 80.000 αφίξεις από την Ουκρανία.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εκτίμησε ότι, λόγω του πολέμου, ενδεχομένως θα δούμε αρνητικές επιπτώσεις και στον τουρισμό, κυρίως στη βόρεια Ελλάδα, αλλά και μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων μέχρι 5%. Και γεγονός είναι ότι με την αεροπορική οδηγία για την απαγόρευση πτήσεων αεροσκαφών της Ρωσίας στον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας που εξέδωσε η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, οι εκπρόσωποι του ελληνικού τουρισμού αγωνιούν για τις επιπτώσεις της στον κλάδο.