Η κυβέρνηση δηλώνει ότι περιμένει τη Σύνοδο Κορυφής στις 30-31 Μαΐου για να πάρει μέτρα, είτε μέσω Ευρώπης είτε μόνη της. Κάτι που σημαίνει ότι ακόμα και στο πιο αισιόδοξο σενάριο, οι όποιες μειώσεις υπάρξουν στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς των καταναλωτών θα φανούν από Σεπτέμβριο και βλέπουμε…
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Όμως, όσο ο Έλληνας πρωθυπουργός, οι συναρμόδιοι υπουργοί και η ΡΑΕ μαδούν τη μαργαρίτα ροκανίζοντας τον χρόνο και τα πορτοφόλια των πολιτών, οι λογαριασμοί εξοντώνουν τα νοικοκυριά και δημιουργούν κάθε μήνα νέα χρέη που είναι αμφίβολο αν, πότε και με ποιες προσαυξήσεις θα πληρωθούν. Στο ίδιο διάστημα οι πάροχοι ενέργειας μετρούν κέρδη δίχως να διατρέχουν κανένα ρίσκο, αφού είναι προστατευμένοι από την ελληνική πατέντα της ρήτρας αναπροσαρμογής, που μεταφέρει στο 100% τις όποιες διακυμάνσεις της χονδρικής ρεύματος απευθείας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Όμως, όσο οι «αόρατες» για τους καταναλωτές επιδοτήσεις των λογαριασμών από την κυβέρνηση δεν μειώνουν τίποτα, οι υπόλοιπες κυβερνήσεις της Ευρώπης δεν κοροϊδεύουν τον κόσμο με επικοινωνιακά τρικ περί δράσεων κάποτε στο μέλλον. Στις περισσότερες χώρες παλεύουν για να ανακουφιστούν εδώ και τώρα πραγματικά οι πολίτες τους.
Η «δημοκρατία» αποκαλύπτει σήμερα όλα τα κυβερνητικά fake news για τα δήθεν μέτρα που λαμβάνονται στην Ελλάδα. Μιλήσαμε με Έλληνα δημοσιογράφο που ζει με την οικογένειά του στη Βαρκελώνη και του ζητήσαμε τους λογαριασμούς φυσικού αερίου και ρεύματος.
Επικοινωνήσαμε με δημοσιογράφους που έχουν απόλυτη γνώση της αγοράς της Γερμανίας. Ψάξαμε χώρα χώρα για να δούμε τι μέτρα έχουν ληφθεί. Και ο καθένας πλέον μπορεί, αφού πρώτα κοιτάξει τον δικό του λογαριασμό ρεύματος, να βγάλει τα συμπεράσματά του για το αν η ελληνική κυβέρνηση λέει την αλήθεια ή εξακολουθεί να εξοργίζει και να διαλύει οικονομικά την κοινή γνώμη με… παραμύθια της Χαλιμάς!
Γιατί οι Γερμανοί δεν βλέπουν αυξήσεις στο ρεύμα
Το φυσικό αέριο στην Ελλάδα ανατιμήθηκε τις πρώτες εβδομάδες μετά τον πόλεμο κατά 131%. Το σοκ μεγαλώνει, αν αναλογιστεί κανείς ότι από τον Μάρτιο του 2021 η αύξηση αγγίζει το 1.200%, αφού εκτινάχθηκε από τα 16 ευρώ σε πάνω από 200. Η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος ξεπέρασε τα 344 ευρώ, έναντι 175 πριν από την έναρξη του πολέμου (αύξηση 96%). Συγκριτικά, όμως, με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, η αύξηση ξεπερνά το 500%.
Δημοσιογράφοι που γνωρίζουν την αγορά ενέργειας της Γερμανίας μάς παρέπεμψαν σε ένα πολύ ενδιαφέρον πινακάκι της γερμανικής ΕΛ.ΣΤΑΤ. Εκεί φαίνεται με τον πιο επίσημο τρόπο ότι, από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2022, η άνοδος κινήθηκε σε αυξημένα, αλλά φυσιολογικά επίπεδα μέσα στη συγκυρία της ενεργειακής κρίσης.
Συγκεκριμένα, η αύξηση στην ενέργεια των νοικοκυριών (Haushaltsenergie), που περιλαμβάνει ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο κι άλλα καύσιμα, είναι της τάξης του 20,8%. Οι τιμές για το πετρέλαιο θέρμανσης και τα καύσιμα αυξήθηκαν κατά 30%, ενώ ο συνολικός δείκτης τιμών καταναλωτή χωρίς την ενέργεια ανέβηκε μόνο κατά 3,2%.
Μας παρέπεμψαν και σε μια ανακοίνωση του γερμανικού ΥΠΟΙΚ πριν από τέσσερις μέρες, στις 12 Απριλίου, που διόλου τυχαία δεν πήρε καθόλου έκταση στην Ελλάδα. Στις 12 Απριλίου, λοιπόν, το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε την επιβολή νέας δέσμης μέτρων για την ακρίβεια στην ενέργεια.
Συγκεκριμένα, αποφασίστηκαν:
- Μείωση του ενεργειακού φόρου στα καύσιμα για τρεις μήνες. Η τιμή της βενζίνης μειώνεται κατά 30 λεπτά το λίτρο και του πετρελαίου κατά 14 λεπτά το λίτρο. Να σημειώσουμε ότι η βενζίνη στη Γερμανία κυμαίνεται στα 2 ευρώ.
- Εφάπαξ ενεργειακό τέλος 300 ευρώ.
- Εκπτωτικά εισιτήρια για τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
- Επιπλέον εφάπαξ επίδομα για οικογένειες 100 ευρώ ανά παιδί.
- Νέες πρόσθετες εφάπαξ πληρωμές για δικαιούχους κοινωνικών παροχών.
- Αύξηση φοροαπαλλαγών στα εισοδήματα.
Νωρίτερα, υπήρχε άλλο πακέτο παροχών, με τη μείωση των τελών ανανεώσιμης ενέργειας στους λογαριασμούς. Για όσους γνωρίζουν τη γερμανική καθημερινότητα και πραγματικότητα, τα νέα μέτρα εξισορροπούν πια σε σχεδόν απόλυτο βαθμό όποιες αυξήσεις στο ρεύμα. Και κάτι τελευταίο: Ο μέσος όρος των μικτών ετήσιων εσόδων για έναν εργαζόμενο στη Γερμανία ανέρχεται στα 49.200 ευρώ!
Βαρκελώνη: Στα 24 ευρώ η διαφορά πέρυσι με φέτος για το φυσικό αέριο
«Δεν κάνει η Ισπανία κάτι συντριπτικά διαφορετικό από αυτό που κάνουμε εμείς», ισχυρίστηκε την περασμένη Τρίτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου για να δικαιολογήσει την προκλητική απραξία της κυβέρνησης απέναντι στο τσουνάμι ακρίβειας του ηλεκτρικού ρεύματος.
Για να μάθει την αλήθεια, η «δημοκρατία» επικοινώνησε χθες με τον Έλληνα δημοσιογράφο Μιχάλη Στεφάνου, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ζει μόνιμα στη Βαρκελώνη και συχνά φιλοξενείται από ελληνικά κανάλια με ανταποκρίσεις για σημαντικά γεγονότα της Ισπανίας, όπως τρομοκρατικά χτυπήματα, το δημοψήφισμα της Καταλονίας, αθλητικές διοργανώσεις, κ.ά.
Τού ζητήσαμε να μας μιλήσει για την επιβάρυνση σε ρεύμα και φυσικό αέριο στο διαμέρισμα 130 τετραγωνικών μέτρων που ζει μαζί με την οικογένειά του. Ιδού τι μας είπε κοιτάζοντας τους λογαριασμούς, που φυσικά είναι στη διάθεσή μας: «Στην Ισπανία ένα νοικοκυριό πληρώνει και λογαριασμό ρεύματος, αλλά και λογαριασμό φυσικού αερίου. Το φυσικό αέριο το χρησιμοποιούμε για θέρμανση, μαγείρεμα και ζεστό νερό. Το Μάρτιο του 2021 πληρώσαμε 152 ευρώ για το δίμηνο. Το Μάρτιο του 2022 ο λογαριασμός ήρθε 176 ευρώ με την ίδια κατανάλωση. Τον Σεπτέμβριο του 2021, που δεν υπήρχε λόγος για θέρμανση, ήταν 24 ευρώ και τον Νοέμβριο 28».
Για τον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος, ο Μιχάλης Στεφάνου λέει: «Στις 20 Μαρτίου 2021 ο διμηνιαίος λογαριασμός ήταν στα 149 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των φόρων κι άλλων χρεώσεων. Στις 9 Ιανουαρίου 2022 ήταν 93,96 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων όλων των χρεώσεων. Ο τελευταίος για το δίμηνο Φεβρουαρίου – Μαρτίου δεν μας έχει έρθει ακόμα. Ο λογαριασμός Σεπτεμβρίου ήταν στα 53-60».
Για τη βενζίνη και το γενικότερο κλίμα ακρίβειας τόνισε: «Υπάρχουν ανατιμήσεις που τις παρατηρεί κανείς περισσότερο στο σούπερ μάρκετ. Δεν μπορεί, όμως, να πει κανείς ότι πρόκειται για κάτι τραγικό. Επιδοτεί και το κράτος βέβαια. Στη βενζίνη, για παράδειγμα. Προχθές που πήγα στο βενζινάδικο ζήτησα 30 ευρώ βενζίνη, με το λίτρο στα 1,8 ευρώ. Η απόδειξη που μου έκοψαν, όμως, ήταν 26 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων όλων των λοιπών χρεώσεων. Δίχως, δηλαδή, να χρειαστεί να δείξω κάποιο προσωπικό στοιχείο μου στο κατάστημα υπήρξε αυτόματη μείωση, αφού το κράτος επιδοτεί οριζόντια με περίπου 20 cents το κάθε λίτρο με απευθείας έκπτωση. Η βενζίνη εδώ ουδέποτε ξεπέρασε τα 2 ευρώ».
Αυτή είναι η λίστα με τα γενναία μέτρα που πήραν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες
Οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες – η ανεπαρκής διαχείριση από τις κυβερνήσεις δεν είναι… Και ναι μεν οι κρίσεις μπορεί να είναι διεθνείς, όμως οι απαντήσεις είναι εθνικές. Για αυτό Ισπανία και Πορτογαλία βγαίνουν από τη Σύνοδο Κορυφής έχοντας εξασφαλίσει φθηνότερους κατά 50% λογαριασμούς ρεύματος για τους πολίτες τους ή η Γαλλία βάζει πλαφόν στο 4%.
Ενώ τα μέτρα που λαμβάνει η Ελλάδα ουσιαστικά περιορίζονται σε σπασμωδικές, επικοινωνιακού τύπου και σκόρπιες επιδοτήσεις, χωρίς σχέδιο και αποτελεσματικότητα, η πλειονότητα των υπόλοιπων κρατών λαμβάνει διαρκώς ευρείας γκάμας μέτρα για τα νοικοκυριά.
Να σημειωθεί ότι, αν και η πλειονότητα των χωρών έσπευσε από το φθινόπωρο κιόλας να λάβει τα πρώτα μέτρα, όπως ήδη παρουσιάσαμε αναλυτικά πριν από δύο μήνες, τα κράτη δεν επαναπαύτηκαν. Ετσι, τα περισσότερα αποφάσισαν να λάβουν επιπλέον μέτρα σε εθνικό επίπεδο, χωρίς να περιμένουν τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. της 25ης Μαρτίου. Αντίθετα, η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο δεν πήρε νέα μέτρα, όχι μόνο δεν ακολούθησε τη σωτήρια εξαίρεση που ζήτησαν Ισπανία – Πορτογαλία, αλλά τώρα περιμένει τη σύνοδο στο τέλος Μαΐου…
- ΑΥΣΤΡΙΑ: Στις 20 Μαρτίου αποφάσισε μείωση κατά 90% στα ενεργειακά τιμολόγια νοικοκυριών, φορολογικές περικοπές, υψηλότερες επιδοτήσεις μετακίνησης και αναβολή φορολόγησης σε επιχειρήσεις. Τον Ιανουάριο είχε ανακοινώσει πακέτο βοήθειας με 150 ευρώ για όλα τα νοικοκυριά και 300 για τα πιο ευάλωτα.
- ΒΕΛΓΙΟ: Στις 14 Μαρτίου 2022 αποφασίστηκε παράταση στη μείωση ΦΠΑ στο ρεύμα από 21% σε 6%, παροχή ενεργειακού επιδόματος 200 ευρώ στα νοικοκυριά κι ενίσχυση κοινωνικού τιμολογίου, ειδικό ταμείο ενέργειας και για μη δικαιούχους κοινωνικού τιμολογίου. Νωρίτερα, η κυβέρνηση απαγόρευσε μονομερείς αλλαγές συμβάσεων από τους παρόχους ενέργειας, δίνοντας στα νοικοκυριά και επίδομα 100 ευρώ.
- ΚΡΟΑΤΙΑ: Μόνιμη μείωση του ΦΠΑ από τον Μάρτιο για θέρμανση από το 25% στο 13%, μείωση ΦΠΑ για το φυσικό αέριο στο 5% από Απρίλιο του 2022 έως Μάρτιο του 2023.
- ΤΣΕΧΙΑ: Στις 6 Μαρτίου γνωστοποιήθηκε ότι εξετάζεται πλαφόν στις τιμές της ενέργειας. Η Τσεχία είχε ήδη εξαιρέσει την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο από τον ΦΠΑ.
- ΕΣΘΟΝΙΑ: Στις 25 Ιανουαρίου έβαλε πλαφόν στις ενεργειακές τιμές για όλα τα νοικοκυριά, καταργώντας και τα τέλη. Τα χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά πληρώνουν μειωμένες τιμές αναδρομικά από τον Σεπτέμβριο.
- ΣΟΥΗΔΙΑ: Οσοι καταναλώνουν περισσότερες από 2.000kWh τον μήνα (1.800.000 νοικοκυριά) λαμβάνουν αποζημίωση 195 ευρώ τον μήνα.
- ΓΑΛΛΙΑ: Η Γαλλία δεσμεύτηκε έγκαιρα για πλαφόν 4% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση μείωσε μέχρι και το τέλος του 2022 τον φόρο, από 22,50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σε 1 ευρώ για τα νοικοκυριά. Παρέχει και ενεργειακή επιταγή 100 ευρώ για το ρεύμα σε κάθε νοικοκυριό.
- ΙΡΛΑΝΔΙΑ: Τον Μάρτιο ανακοινώθηκε άμεση πίστωση από 200 ευρώ κάθε μήνα σε όλα τα νοικοκυριά για το ρεύμα. Θα εφαρμόζεται αυτόματα, χωρίς αίτηση, από τους πολίτες. Από τον Οκτώβριο ισχύουν έκπτωση φόρου 30% στις δαπάνες ηλεκτρισμού, θέρμανσης, 125 ευρώ εφάπαξ καταβολή σε όσους λαμβάνουν επίδομα καυσίμων, επιπλέον κρατική ενίσχυση 20% για τη φαρμακευτική δαπάνη, κ.ά.
- ΟΛΛΑΝΔΙΑ: Στις 21 Μαρτίου πήρε νέα, επιπρόσθετα μέτρα: αύξηση στα 800 ευρώ για το εφάπαξ ενεργειακό επίδομα στα χαμηλά εισοδήματα, μείωση συντελεστή ΦΠΑ στην ενέργεια από 21% στο 9%, μείωση ειδικού φόρου κατανάλωσης κατά 21% από 1 Απριλίου έως το τέλος του έτους. Τα μέτρα χρηματοδοτούνται από τα επιπλέον έσοδα εταιριών και κράτους από το φυσικό αέριο. Νωρίτερα, η Ολλανδία είχε ήδη μειώσει τους ενεργειακούς φόρους για το σύνολο του πληθυσμού.
- ΟΥΓΓΑΡΙΑ: Ολα τα νοικοκυριά πληρώνουν τιμές κάτω του κόστους. Για Φεβρουάριο, Μάρτιο, Απρίλιο η κυβέρνηση θέτει ανώτατο πλαφόν στο 1,30 ευρώ ανά λίτρο για βενζίνη, ντίζελ.
- ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Επιβλήθηκε πλαφόν για τα συμβόλαια οικιακής ενέργειας, αλλά αυξάνεται κατά περίπου 50% τον Απρίλιο. Αντισταθμιστικά, η κυβέρνηση ανακοίνωσε έκπτωση 200 λιρών στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος για όλα τα νοικοκυριά και έκπτωση 150 λιρών στους δημοτικούς φόρους.
- ΙΤΑΛΙΑ: Από την αρχή της ενεργειακής κρίσης μείωσε κατά 5 μονάδες τον ΦΠΑ, αφαιρώντας άλλες πρόσθετες χρεώσεις.
- ΝΟΡΒΗΓΙΑ: Το κράτος πληρώνει από την αρχή της κρίσης έως το 80% των λογαριασμών ρεύματος.
- ΠΟΛΩΝΙΑ: Με πακέτο μέτρων από τις αρχές της χρονιάς εφαρμόζονται μηδενικός ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής και στο φυσικό αέριο, μείωση ΦΠΑ σε βενζίνη και ντίζελ στο 8%, και μείωση στο 5% στον ΦΠΑ θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας.
Οταν Ισπανία και Πορτογαλία προχωρούν σε μειώσεις, η Ελλάδα απλά… προτείνει
Μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σκρέκας δήλωνε στο Open: «Πράγματι, Ισπανία και Πορτογαλία έχουν τη δυνατότητα να αποσυνδέσουν την τιμή του φυσικού αερίου από την τιμή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό είναι κάτι που έχουμε προτείνει και εμείς εδώ και αρκετές εβδομάδες. Αρα δεν είναι κάτι καινούργιο».
Με μια διαφορά. Η Ισπανία και η Πορτογαλία ήδη εφαρμόζουν κατ’ εξαίρεση αυτό το μέτρο, μετά το πράσινο φως της συνόδου, κάτι που σημαίνει ότι από αυτόν τον μήνα οι τιμές ενέργειας θα είναι ακόμα χαμηλότερες. Η Ελλάδα μπορεί να πρότεινε, αλλά δεν εφαρμόζει κάτι. Γιατί δεν διεκδίκησε και η χώρα μας την εξαίρεση;
Η Ισπανία μαζί με την Πορτογαλία κατάφεραν στη σύνοδο της 25ης Μαρτίου να αποσπάσουν από την Ε.Ε. ειδική άδεια, ώστε να διαχειρίζονται τις δικές τους τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Όρισαν ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου και του άνθρακα στα 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα, πετυχαίνοντας την αποσύνδεση της τιμής του ρεύματος από την τιμή του αερίου.
Στα μέτρα που είχε ήδη λάβει η Ισπανία τους προηγούμενους μήνες περιλαμβάνονται η μείωση ΦΠΑ από 21% σε 10% στην ενέργεια, η μείωση ειδικού φόρου κατανάλωσης στην ηλεκτρική ενέργεια, η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και του κοινωνικού επιδόματος.
Η Πορτογαλία ήδη είχε αποφασίσει μείωση στα τέλη του ηλεκτρικού ρεύματος πάνω από 50% για τα νοικοκυριά και 94% για τις βιομηχανίες. Τον Μάρτιο παρέτεινε την επιστροφή ΦΠΑ, ενώ αύξησε το voucher βενζίνης από 5 σε 20 ευρώ ανά δικαιούχο.
Να σημειωθεί ότι από τον Οκτώβριο η Ε.Ε. έχει ήδη ανακοινώσει μια «εργαλειοθήκη» μέτρων για την ενεργειακή κρίση, επιτρέποντας στα κράτη-μέλη να λαμβάνουν πρωτοβουλίες για την προστασία των καταναλωτών τους. Οι κυβερνήσεις, δηλαδή, έχουν εδώ και μήνες το ελεύθερο να προχωρήσουν σε μέτρα, κάτι που επανέλαβε η Κομισιόν στις 8 Μαρτίου, όταν υπενθύμισε τη δυνατότητα των κρατών για ρύθμιση των τιμών ενέργειας λόγω εξαιρετικών περιστάσεων.
