Τη χαμένη του αίγλη αναζητά ο «θεσμός» των προεδρικών δεξιώσεων για την επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας, μια και κάθε χρόνο που περνά η λάμψη της καθιερωμένης εκδήλωσης ολοένα και φθίνει.
Ειδικά φέτος η δεξίωση στιγματίστηκε από τα μέγιστα θεσμικά ατοπήματα της Προέδρου της Δημοκρατίας, αρχής γενομένης από τις αναφορές της στην υπόθεση Λιγνάδη και την υπεράσπιση της απόφασης για την αποφυλάκισή του. Η στάση αυτή της Κατερίνας Σακελλαροπούλου φαίνεται πως σχετίζεται με τη μη πρόσκληση του προέδρου του ΚΕΘΕΑ Χρίστου Λιάπη.
Το Κέντρο είχε αρνηθεί να συνεργαστεί με τον Δημήτρη Λιγνάδη όσο εκείνος κρατείτο στις Φυλακές Κορυδαλλού και επιθυμούσε να ανεβάσει θεατρικό δρώμενο με τους απεξαρτούμενους του ΚΕΘΕΑ. Η κατηγορηματική του άρνηση τότε, φαίνεται πως είχε αποτέλεσμα να μην κληθεί την περασμένη εβδομάδα στο Προεδρικό Μέγαρο, παρόλο που αντίστοιχοι φορείς έδωσαν το «παρών». Εξάλλου, προσκλήθηκαν και παρευρέθηκαν και ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ αλλά και η αντιπρόεδρος του ΚΕΘΕΑ.
Έβγαιναν πολιτικές ειδήσεις
Το μόνο σίγουρο είναι πως οι παλαιότερες εποχές, κατά τις οποίες οι δεξιώσεις στο Προεδρικό έβγαζαν πολιτικές ειδήσεις αλλά και γέμιζαν ταυτοχρόνως τις σελίδες των κοσμικών, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Μπορεί η ετήσια αυτή εκδήλωση να εξακολουθεί να
αποτελεί σημείο συνάντησης του πολιτικού και του δημοσιογραφικού κόσμου, και βεβαίως τα πηγαδάκια να εξακολουθούν να παρουσιάζουν ένα κάποιο ενδιαφέρον, ωστόσο τείνουν να εκλείψουν οι υψηλοί συμβολισμοί του παρελθόντος.
Οι βραδιές αυτές ήταν ουσιαστικά το πολιτικό συμβάν που περίμεναν περισσότερο από καθετί άλλο οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι και είχαν να γράφουν για μέρες, αφορμώμενοι ακόμη από μια ατάκα, ένα νεύμα ή ένα βλέμμα. Ενδεικτικά, πριν από 6 χρόνια είχαν χυθεί τόνοι δημοσιογραφικής μελάνης για το βλέμμα που… δεν αντάλλαξε η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά με τον Πάνο Καμμένο, εξαιτίας της άδικης, όπως έλεγε η Χαριλάου Τρικούπη, επίθεσης που είχε δεχτεί από τον πρόεδρο των Ανεξάρτητων Ελλήνων για την «αναπηρική» σύνταξη.
Πλέον, λίγα γράφονται την επομένη των δεξιώσεων. Είναι τουλάχιστον θλιβερή η φθίνουσα πορεία αυτού του θεσμού, που ξεκίνησε από το 1976. Αξίζει να σημειωθεί πως ο πρώτος που παρέθεσε δεξίωση, μια λιτή βεβαίως τελετή, ήταν ο Κωνσταντίνος Τσάτσος.
Έκτοτε, ωστόσο, και με το πέρασμα των χρόνων η δεξίωση αυτή έγινε το νούμερο ένα κοσμικό γεγονός της χρονιάς, ιδίως τα χρόνια του ΠΑΣΟΚ. Σταθμός υπήρξε, βεβαίως, η πρώτη εμφάνιση της Δήμητρας Λιάνη ως συζύγου του Ανδρέα Παπανδρέου το 1990, 32 ολόκληρα χρόνια πριν. Ο Τύπος μάλιστα, τότε, δεν είχε σταθεί μόνο στην εντυπωσιακή εμφάνισή της, αλλά και στο διακριτικό κομπλιμέντο που της έκανε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Πάντως, 18 ολόκληρα χρόνια μετά, το 2008, αντίστοιχη παρθενική εμφάνιση έκανε και η Βίκυ Σταμάτη, η οποία και εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε επίσημη δεξίωση στο πλάι του νέου της συζύγου Άκη Τσοχατζόπουλου.
Πρόσκληση σε 1.000 αντιστασιακούς
Από τις δεξιώσεις που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στην ιστορική μνήμη ήταν εκείνη
του 2006. Ο τότε πρώτος πολίτης της χώρας Κάρολος Παπούλιας προσκάλεσε για πρώτη φορά στη Γιορτή της Δημοκρατίας 1.000 αντιστασιακούς. Στόχος του, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, ήταν να αποκαταστήσει μια αδικία της Πολιτείας, καθώς μέχρι τότε δεν είχε δοθεί η ευκαιρία σε εκατοντάδες αντιστασιακούς να παρευρεθούν στη δεξίωση στους πανέμορφους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου.
Και έπειτα ήρθε το 2007. Το καλοκαίρι της χρονιάς εκείνης αποτέλεσε μία από τις πιο δύσκολες περιόδους. Οι φονικές πυρκαγιές στην Πελοπόννησο συντάραξαν την Ελλάδα και βύθισαν στο πένθος τους Έλληνες και τις Ελληνίδες. Σε μια κίνηση συμβολισμού, και εφόσον η χώρα θρηνούσε ακόμη τους δεκάδες νεκρούς από την πύρινη λαίλαπα, ο Κάρολος Παπούλιας αποφάσισε η δεξίωση εκείνη τη χρονιά να πραγματοποιηθεί χωρίς συνοδεία ορχήστρας.
Έναν χρόνο μετά, το 2008, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε την πλέον εντυπωσιακή είσοδο, καθώς εμφανίστηκε στην εκδήλωση του Προεδρικού με την 22χρονη μετανάστρια Καντίτσα Σάνκο από τη Σιέρα Λεόνε. Η κοπέλα ήταν παιδί μεταναστών, γεννημένη στην Ελλάδα, και δεν μπορούσε να λάβει την ελληνική υπηκοότητα.
Μέχρι και σήμερα, η επιλογή αυτή του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται άκρως επιτυχημένη επικοινωνιακά, καθώς κατάφερε να συζητηθεί, πετυχαίνοντας αδιαμφισβήτητα τον σκοπό της. Πέρασε, επίσης, το μήνυμα που ήθελε στο κομματικό ακροατήριο της Κουμουνδούρου.
Τα Μνημόνια έπληξαν το θεσμό
Αυτό συνέβη προ κρίσης. Τα δυσβάσταχτα Μνημόνια έπληξαν όχι μόνο την οικονομία και την κοινωνία, αλλά και το θεσμό των προεδρικών δεξιώσεων. Εξαιτίας της δυσμενούς οικονομικής κρίσης, ο Κάρολος Παπούλιας το 2012 κατάργησε την εκδήλωση και κατέθεσε μόνο ένα στεφάνι στο μνημείο της ΕΑΤ-ΕΣΑ.
Τρία χρόνια πριν, το 2009, στις απαρχές της κρίσης δηλαδή, προκειμένου να περιορίσει την… πασαρέλα, μετέφερε τη δεξίωση από τον κήπο στη μεγάλη αίθουσα του Μεγάρου. Εξάλλου, η κατάσταση πλέον είχε φτάσει στο μη περαιτέρω, μια και την προηγούμενη χρονιά ο αριθμός των καλεσμένων είχε φτάσει τις 4.000 (!), με τους κάθε λογής κοσμικούς και δημοσιολογούντες να «καίγονται» για την πολυπόθητη πρόσκληση, θέλοντας πάση θυσία να φωτογραφηθούν στο γεγονός της χρονιάς.
Για μια πενταετία, λόγω Μνημονίων, τα φλας δεν άναψαν στο Προεδρικό. Το 2016 ο θεσμός επανήλθε. Εκείνη τη χρονιά, για λόγους συμβολισμού ώστε να μην προκληθεί ο χειμαζόμενος από την οικονομική κρίση λαός, η δεξίωση ήταν άκρως λιτή. Τα χαβιάρια και τα πανάκριβα εδέσματα ανήκαν πλέον στο παρελθόν, ενώ είχαν αποκλειστεί και οι συνοδοί
των καλεσμένων.
Έκτοτε, τα Μνημόνια μπορεί να έφυγαν, δυστυχώς όμως ο θεσμός χάνει ολοένα και περισσότερο τη λάμψη και το γόητρό του…