Η πολιτική ευθύνη είναι ένα αρπακτικό απ’ το οποίο κανένας ηγέτης δεν καταφέρνει να ξεφύγει. Αν την αποδεχθείς, λαβώνεσαι. Αν, όμως, προσπαθήσεις να την αποφύγεις, κινδυνεύεις με αφανισμό. Το αρπακτικό αυτό, Predator όπως μεταφράζεται στ’ αγγλικά, καταβροχθίζει πλέον την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Το αγαπημένο εργαλείο του πρωθυπουργού, προκειμένου να δραπετεύει κάθε φορά από τις συνέπειες των πράξεών του και να μη λογοδοτεί επί τρία χρόνια, είναι να κατηγορεί άλλους. Με αυτόν τον τρόπο μετατοπίζει την προσοχή του κοινού, επιχειρεί να διατηρήσει την πρωτοβουλία κινήσεων και να αποφεύγει τις πολιτικές κρίσεις.
Μπορεί η μετατόπιση της ευθύνης να είναι άδικη, αλλά ο πρωθυπουργός θεωρεί ότι έτσι καταφέρνει να υποχρεώνει τους πάντες να ανέχονται όσα κάνει, αφού κανένα πρόβλημα δεν ταυτίζεται με αυτόν. Η συγκεκριμένη «σχολή» διακυβέρνησης είναι πιο ρισκαδόρικη απ’ όσο ακούγεται. Μπορεί να είναι ένα εύκολο μέσο πολιτικής διαχείρισης σε περιόδους κρίσης, αλλά, αν δεν παίξεις το παιχνίδι καλά, κινδυνεύεις να σε πάρουν στο ψιλό.
Θα περίμενε κανείς ότι ο Τύπος, βασική δουλειά του οποίου είναι να ελέγχει την εξουσία, θα απαιτούσε από τον πρωθυπουργό να σταθεί στο ύψος του αξιώματος που κατέχει, ως πρόεδρος της κυβέρνησης και πολιτικός προϊστάμενος της ΕΥΠ, ζητώντας για λογαριασμό των πολιτών σοβαρές απαντήσεις.
Όμως, δυστυχώς, για την 108η χώρα στην παγκόσμια κατάταξη μια τεράστια μερίδα των συστημικών ΜΜΕ, είτε για λόγους πίστης είτε για λόγους αλληλεξάρτησης, κάλυψε το σκάνδαλο των υποκλοπών σαν να ήταν γραφείο Τύπου της κυβέρνησης. Το χειρότερο ήταν ότι δεν κατάφεραν καν να προσφέρουν καλές υπηρεσίες. Το έκαναν άτεχνα, ανέμπνευστα και χοντροκομμένα. Κοινώς, «καρφώθηκαν».
Το μιντιακό σύστημα, που αποφάσισε για πολλοστή φορά να προστρέξει ως ιππικό διάσωσης ενός παραπαίοντος πρωθυπουργού, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει διάφορες «δοκιμασμένες» μεθόδους, δίχως επιτυχία.
- Κακοφωνία: Άρχισαν να βομβαρδίζουν το κοινό με σενάρια διαφορετικά και «μυστηριώδη», ώστε να δημιουργηθεί σύγχυση και να θολώσει η εικόνα. Τα σενάρια αυτά δεν στοιχειοθετούνταν, ήταν απλά πυροτεχνήματα. Όπως π.χ. ότι η ΕΥΠ βρίσκεται στα χέρια ξένων δυνάμεων, τρίτων χωρών, επιχειρηματικών συμφερόντων και σκοτεινών «παικτών» που κάνουν κουμάντο στην καρδιά της ασφάλειας της χώρας, παρά το άγρυπνο μάτι του πρωθυπουργού. Όλες αυτές οι εκδοχές σερβίρονταν ως «διαρροές» ή «πληροφορίες». Σκοπό είχαν να εμφανίσουν τον πρωθυπουργό ως αγανακτισμένο από το παρακράτος που ο ίδιος αγνοούσε και ως φορέα της κάθαρσης στην ΕΥΠ.
- Επανάληψη του αφηγήματος της κυβέρνησης από τα «φιλόξενα» ΜΜΕ, ακόμα κι αν αυτό απαιτεί λογικά άλματα: Έπρεπε να αποφύγουν να θέσουν ερωτήματα, ακόμα και στα προφανή. Για παράδειγμα, αν, όπως είπε ο πρωθυπουργός στο διάγγελμα, οι Δημητριάδης και Κοντολέων έδρασαν νόμιμα, τότε γιατί απομακρύνθηκαν;
- Αγνόηση της είδησης: Με το να μη δίνουν την απαραίτητη έκταση στο γεγονός τα συστημικά ΜΜΕ, να το εκτοπίζουν από τις πρώτες ειδήσεις και να παρέχουν την ελάχιστη κάλυψη κι ανάλυση, έγινε φανερή η προσπάθεια να «σκοτωθεί» ο σάλος. Με τη διάφορα ότι όσα έκρυψαν τα ελληνικά ΜΜΕ τα ξεφώνισαν τα κορυφαία διεθνή μέσα. Κωμικοτραγική ήταν και η σύγχυση των πρώτων ωρών μετά τις παραιτήσεις των δύο αξιωματούχων. Άρθρα ανέβαιναν σε μεγάλα sites και λίγα λεπτά μετά, στα ίδια άρθρα, είχαν αφαιρεθεί άρον άρον παράγραφοι. Οι διαρροές από το Μαξίμου άλλαζαν φορά διαρκώς, μαζί με τις αιτιολογίες για την αποπομπή Κοντολέοντα, Δημητριάδη.
- Ο Μητσοτάκης φαίνεται να αγνοεί τον βασικό κανόνα όποιου θέλει να χρησιμοποιεί δημοσιογράφους και μέσα ως spin doctors – τύποις επικοινωνιολόγους, ουσιαστικά διαστρεβλωτές της πολιτικής εικόνας.
- Πρώτον, πρέπει να μπορούν να το κάνουν πολύ καλά.
- Δεύτερον, το «μήνυμα» πρέπει να προέρχεται από μέσα και δημοσιογράφους που δεν έχουν απαξιωθεί στη συνείδηση του κόσμου.
Ο πρωθυπουργός αποφεύγει την ευθύνη συχνά και εύκολα, χωρίς δισταγμούς. Όταν ο Μητσοτάκης συναντά προβλήματα, είτε τα φορτώνει στη διεθνή συγκυρία είτε στην αντιπολίτευση ή, αν πιεστεί πολύ, φέρνει έναν αναπληρωματικό από τον πάγκο, όπως έκανε με τον Στυλιανίδη μετά την ολέθρια φωτιά στην Εύβοια και τώρα με τους δύο αξιωματούχους. Το στιλ διακυβέρνησής του βασίζεται στην πίστη ότι πρέπει να ξεφεύγει αυτός από τις ευθύνες, φορτώνοντάς τες οπουδήποτε αλλού, ακόμα και σε συγγενείς του, ακόμα κι όταν ο ίδιος κατά τον νόμο έχει την ηγεσία μιας υπηρεσίας όπως η ΕΥΠ.
Μέχρι το σκάνδαλο των κοριών ο πρωθυπουργός απέφευγε να λογοδοτήσει δίχως συνέπειες. Τώρα στριμώχνεται για πρώτη φορά τόσο πολύ. Οι δικαιολογίες του και οι πράξεις νομοθετικού περιεχόμενου φτιαγμένες στο πόδι και νύχτα δείχνουν φτήνια. Με την πίεση της αντιπολίτευσης αφόρητη και την «αγριεμένη» Ε.Ε. έτοιμη να στείλει στην Ελλάδα για διερεύνηση, όπως έγραψε το «Politico» μεσοβδόμαδα, την Europol και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ο Μητσοτάκης βλέπει μπροστά του μόνο αδιέξοδο. Ξεμένει από ελιγμούς.
Το παιχνίδι της ανευθυνότητας φτάνει στο τέλος του. Ο Μητσοτάκης έπεσε στον λάκκο που ο ίδιος έσκαβε μέσα στο Μαξίμου. Για τις υποκλοπές της πρωθυπουργικής ΕΥΠ κινδυνεύει να πάρει -αργά ή γρήγορα- τον ίδιο δρόμο με τον πατέρα του και επίτιμο πρόεδρο της Ν.Δ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. «Κι επειδή η λέξη “ευθύνη” προέρχεται από το επίθετο “ευθύς”, ευθέως» προς το Ειδικό Δικαστήριο…
«Δεν ξέρω, δεν φταίω, δεν το έκανα εγώ»
Για κανένα από τα σκάνδαλα και για καμία από τις κυβερνητικές αποτυχίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν ανέλαβε ποτέ την παραμικρή ευθύνη ως πρωθυπουργός της χώρας και ως… ιδρυτής – συντονιστής του «επιτελικού κράτους»-φιάσκο.
Ενδεικτικά:
- Για τον καταδικασμένο βιαστή ανηλίκων Λιγνάδη, που η Μενδώνη και η κυβέρνησή του άλλαξαν εσπευσμένα τον νόμο προκειμένου να διοριστεί, ο Μητσοτάκης βρήκε τον… ένοχο στην αντιπολίτευση και την κατηγόρησε για «εκτσογλανισμό».
- Για το χιόνι που αιχμαλώτισε μέρα μεσημέρι χιλιάδες οδηγούς στην Αττική Οδό δεν έφταιγε η ανικανότητα των «αρίστων», αλλά ότι «το χιόνι συνήθως πέφτει βράδυ» και -ψευδώς- πως κανείς μετεωρολόγος δεν το είχε προβλέψει.
- Για τους ακριβότερους λογαριασμούς ρεύματος στην Ευρώπη ο Μητσοτάκης θεωρεί ότι φταίνε «η παγκόσμια ενεργειακή κρίση» και «ο πόλεμος στην Ουκρανία», όχι η ληστρική ρήτρα αναπροσαρμογής και τα στραβά μάτια που κάνει στις ασύδοτες εταιρίες ενέργειας.
- Για την πυρκαγιά στην Εύβοια, ότι «ήταν ακραίες οι καιρικές συνθήκες», όταν είχε μηδέν Μποφόρ τις μέρες της φωτιάς.
- Για τη μελέτη Τσιόδρα που εξέθεσε την κυβέρνηση για τις ΜΕΘ είπε ότι «δεν την παρέλαβα ποτέ», αν και ο αρχίατρος της πανδημίας την είχε αποδεδειγμένα στείλει στο Μαξίμου.
- Αρνούνταν πεισματικά την ύπαρξη υπερκερδών των εταιριών ενέργειας λόγω της ληστρικής ρήτρας, μετά είπε ότι, αν υπάρχουν, θα τα φορολογήσει με 90%, αλλά, όταν βρέθηκαν υπερκέρδη από τη ΡΑΕ, τα… ξέχασε, μην τυχόν και θιχτούν τα μπόνους της διοίκησης Στάσση στη ΔΕΗ.
- Η κυβέρνηση Μητσοτάκη απέκρυβε κι αποκρύπτει συστηματικά τις αποστολές όπλων στην Ουκρανία.
- Για το σκάνδαλο υποκλοπών της ΕΥΠ, που υπάγεται στον ίδιο, ο πρωθυπουργός δήλωσε με διάγγελμα ότι «δεν το γνώριζα», μετακυλίοντας την ευθύνη του στα εξιλαστήρια θύματα Δημητριάδη και Κοντολέοντα.
Μαξίμου – συστημικά ΜΜΕ: Το ράβε – ξήλωνε και το «ξέπλυμα»
Στο κεντρικό άρθρο τού κάποτε έγκυρου «Βήματος» επιχειρήθηκε την περασμένη Κυριακή δημιουργία κακοφωνίας, ώστε να βγει ο Μητσοτάκης από το κάδρο των υποκλοπών και να παρουσιαστεί ως άμοιρος ευθυνών. Έτσι, δίχως κανένα στοιχείο προφανώς, η ΕΥΠ παρουσιάστηκε ούτε λίγο ούτε πολύ ως ένα μαφιόζικο παραμάγαζο ξένων δυνάμεων.
Σύμφωνα με… πληροφορίες: «Μυστικές υπηρεσίες τρίτων χωρών, εγκληματικά δίκτυα, αντιδημοκρατικές δυνάμεις και ομάδες έχουν λόγους να εισχωρήσουν στις μυστικές υπηρεσίες για να εξυπηρετήσουν τα άνομα σχέδιά τους. Οι πρώτες πληροφορίες φέρουν την παραιτηθείσα ηγεσία της ΕΥΠ να έχει περιπέσει σε πάμπολλα αμαρτήματα, να έχει συνδεθεί και εν πολλοίς να έχει διαβρωθεί από ξένες υπηρεσίες και από σκοτεινά επιχειρηματικά δίκτυα, με δόλιους σκοπούς. Μόνο έτσι μπορούν να εξηγηθούν οι παρακολουθήσεις δημοσιογράφων, επιχειρηματιών και εσχάτως πολιτικών».
Πάντως, για παρακολουθήσεις επιχειρηματιών δεν έχει ακουστεί κάτι μέχρι τώρα. Αν, μάλιστα, το «Βήμα» έχει στοιχεία γι’ αυτά που ισχυρίζεται και που παρουσιάζει ως «πληροφορίες», τότε προκύπτουν ποινικές ευθύνες περί εσχάτης προδοσίας, εφόσον, όπως αποκαλύπτει το κύριο άρθρο, «η παραιτηθείσα ηγεσία της ΕΥΠ έχει διαβρωθεί από ξένες υπηρεσίες και από σκοτεινά επιχειρηματικά δίκτυα με δόλιους σκοπούς». Επίσης, καλό είναι να υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι πολιτικός προϊστάμενος της ΕΥΠ είναι ο Μητσοτάκης.
Λίγο πιο κάτω διαβάζουμε και το ξέπλυμα στον Μητσοτάκη: «Γι’ αυτό και η κυβέρνηση οφείλει δράση και απόλυτο ξεκαθάρισμα. Ο πρωθυπουργός διαρρηγνύει τα ιμάτιά του πως ούτε αυτός ούτε ο παραιτηθείς γενικός γραμματέας του γνώριζαν το παραμικρό για τις αντιδημοκρατικές δραστηριότητες του υπεύθυνου της εποπτευόμενης από τους ίδιους υπηρεσίας πληροφοριών. Ουδείς έχει διάθεση να αμφισβητήσει την πίστη του πρωθυπουργού στα δημοκρατικά ιδεώδη».
Παρέμβαση
Από το κεντρικό άρθρο της φιλότιμης -για να σώσει ό,τι σώζεται- «Καθημερινής» ενημερωθήκαμε την περασμένη Κυριακή για το σκάνδαλο υποκλοπών ότι «ο πρωθυπουργός μπορεί και πρέπει να κάνει κινήσεις που θα κρατήσουν τη χώρα στις ράγες. Πέρα από την πλήρη διαλεύκανση των παρακολουθήσεων, μπορεί να πετύχει μια συνολική επανεκκίνηση, λειτουργώντας θεσμικά και με μια νέα ομάδα, που θα μπορέσει να διαχειριστεί έναν πολύ δύσκολο χειμώνα».
Με λίγα λόγια, κατά την «Καθημερινή» δεν τρέχει και τίποτα, αξίζει ακόμα μίας ευκαιρίας ο Μητσοτάκης, αρκεί κάποτε να λειτουργήσει θεσμικά. Διότι, προφανώς συμπεραίνει κανείς από το κείμενο, τόσο καιρό λειτουργεί αντιθεσμικά. Δεν πειράζει, όμως, κατά την «Καθημερινή». Φτάνει γρήγορα να αφήσει πίσω του το σκάνδαλο και να κάνει επανεκκίνηση «για να μείνει η χώρα στις ράγες». Δηλαδή, ο Μητσοτάκης στην κυβέρνηση…
«Λίφτινγκ»
Στο site του «Πρώτου Θέματος», όταν έσκασε η είδηση για τον Δημητριάδη, εμφανίστηκε ως ρεπορτάζ από κυβερνητικές πηγές η ατόφια διαρροή από το Μαξίμου που ανέφερε αρχικά ότι «σύμφωνα με πληροφορίες, η παραίτηση του γενικού γραμματέα του πρωθυπουργού κ. Δημητριάδη αφορά τους χειρισμούς της ΕΥΠ, όσον αφορά νόμιμη επισύνδεση του τηλεφώνου του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ όταν ήταν ακόμα ευρωβουλευτής».
Ωστόσο, λίγα λεπτά αργότερα η είδηση ζωντάνεψε από μόνη της κι έκανε λίφτινγκ αφαιρώντας από πάνω της περιττές λεπτομέρειες. Έτσι, το συγκεκριμένο απόσπασμα, που πρόλαβε να αναμεταδοθεί σαν πυρκαγιά στα ΜΜΕ, εξαφανίστηκε από το «Πρώτο Θέμα».
Το ίδιο συνέβη και σε άλλα κυβερνητικά μέσα που άρχισαν τα «ράβε – ξήλωνε», όμως όχι και στα υπόλοιπα, που εξακολουθούσαν να αναφέρουν τον αρχικό λόγο που άφηνε το Μαξίμου να διαρρεύσει.
Στη συνέχεια το κυβερνητικό μέγαρο και έδρα της πολιτικής ηγεσίας της ΕΥΠ, υπό κρίση πανικού για ώρες μετά τις παραιτήσεις Δημητριάδη – Κοντολέοντα, εμπνεύστηκε και μια σειρά από διάφορες άλλες αιτιολογίες-φαντασιώσεις για την παραίτηση, δείγμα του μαύρου χιούμορ που διέπει τον μηχανισμό του Μαξίμου ακόμα και στις πιο δύσκολες ώρες, αλλά και της λατρείας που τρέφει στα σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Μια συγγνώμη, πάντως, στο Πρώτο Θέμα, που το πήραν στον λαιμό τους από το Μαξίμου όταν για μία και μοναδική φορά είπαν την αλήθεια, όπως αποδείχθηκε μετά και στο διάγγελμα του πρωθυπουργού, δεν ζήτησαν.