Ηχηρό προειδοποιητικό καμπανάκι στην κυβέρνηση σημαίνει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) για τον άμεσο κίνδυνο να καταδικαστεί η χώρα εξαιτίας του «πάρτι» των απευθείας αναθέσεων και των διαρκών νομοθετικών παρεμβάσεων, που καθιστούν «κανονικότητα» την παρέκκλιση από τις αυστηρές διαδικασίες διεξαγωγής διαγωνισμών!
Την ίδια ώρα, η ΕΑΑΔΗΣΥ παρατηρεί προς το Μαξίμου ότι πλέον δεν συντρέχουν λόγοι επίκλησης κατεπειγουσών διαδικασιών που να σχετίζονται με τον κορονοϊό για την εκτέλεση διαγωνισμών του Δημοσίου, γιατί η πανδημία βρίσκεται σε ύφεση.
Με έγγραφο που η Αρχή απευθύνει προς τους υπουργούς Ανάπτυξης Αδωνι Γεωργιάδη, Υποδομών Κώστα Καραμανλή, Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη και προς τον γενικό γραμματέα Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων Στυλιανό-Ιωάννη Κουτνατζή, τους ενημερώνει ότι ήδη η Πορτογαλία και η Ισπανία βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς διερευνώνται για καταχρηστικές πρακτικές στην εφαρμογή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού.
Πρόκειται για έναν τύπο διαγωνισμού που προσιδιάζει στην απευθείας ανάθεση. Με βάση την πρακτική που αποθεώθηκε επί ημερών Μητσοτάκη, οι αναθέτουσες Αρχές, επικαλούμενες «κατεπείγουσες ανάγκες», καταφεύγουν σε συντετμημένες διαγωνιστικές διαδικασίες, που έχουν όλα τα χαρακτηριστικά της απευθείας ανάθεσης.
Προφανώς αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Πορτογαλία και την Ισπανία. Συμβαίνει και στην Ελλάδα, με το ξήλωμα του ν. 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις (νόμος Σπίρτζη) από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ήδη από τις αρχές της πανδημίας. Η αποκαθήλωση του ν. 4412/2016 γινόταν με σειρά Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, καθώς το πρώτο διάστημα της πανδημίας η Βουλή ήταν κλειστή. Επρόκειτο για χαλάρωση της ασφαλιστικής δικλίδας των «κατεπειγουσών αναγκών», και με αυτή τη θεσμική «κερκόπορτα» η κυβέρνηση και τα υπουργεία, και δευτερευόντως οι ΟΤΑ, επιδίδονταν στην αλόγιστη και καταχρηστική πρακτική των απευθείας αναθέσεων, η οποία έφτασε σε δυσθεώρητα ποσά το κόστος εις βάρος του δημόσιου ταμείου.
Στο έγγραφο με ημερομηνία 4 Ιουλίου 2022, η Αρχή πληροφορεί τους Ελληνες υπουργούς ότι, στο πλαίσιο ενημέρωσης των εμπειρογνωμόνων των κρατών-μελών της Ε.Ε., η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράμμισε αυστηρά ότι η επίκληση της «κατεπείγουσας ανάγκης» με σκοπό να συντμηθούν οι διαγωνιστικές διαδικασίες γίνεται μόνο όταν σωρευτικά συντρέχουν ισχυρές προϋποθέσεις που επιτρέπουν να προτιμηθεί η συγκεκριμένη επιλογή.
Επίσης, η ΕΑΑΔΗΣΥ αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράμμισε την υποχρεωτική δημοσίευση των διαγωνισμών ανώτερων χρηματικών ορίων, δηλαδή των διαγωνισμών με μεγάλο οικονομικό αντικείμενο, στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
