Για την πλειονότητα της κοινωνίας και ειδικά τους εργαζομένους το σκάνδαλο Πάτση με τα «κόκκινα» δάνεια είναι ένα ακόμα σκάνδαλο στα τόσα άλλα που προηγήθηκαν, τόσο της παρούσας κυβέρνησης όσο και παλαιότερων (Novartis, Χρηματιστήριο, Siemens κ.ά.) και που στόχο είχαν πάντα τη λεηλασία του δημόσιου ταμείου και κατ’ επέκταση των ίδιων των φορολογουμένων.
- Πάνος Σώκος
Ωστόσο, με το συγκεκριμένο σκάνδαλο αποδείχθηκε με καθαρό τρόπο ότι συνολικά η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων είναι από μόνο του ένα μεγάλο σκάνδαλο, που νομοθετήθηκε από την ίδια Βουλή προς όφελος των τραπεζών εις βάρος των δανειοληπτών και με όρους κερδοσκοπικούς.
Τα «κόκκινα» δάνεια δεν δημιουργήθηκαν τυχαία κι ούτε με ευθύνη των καταναλωτών, ενώ για πολλά χρόνια ακόμα και μέσα στην κρίση δεν υπήρχε η βούληση από την πολιτική ηγεσία και από το τραπεζικό σύστημα, που προκάλεσαν σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα, να δοθούν ουσιαστικές λύσεις.
Είναι κληρονομιά του «πλασματικού πλούτου του παρελθόντος», τότε που οι τράπεζες ουσιαστικά κυνηγούσαν κόσμο, επιχειρήσεις και νοικοκυριά για να τους δώσουν δάνεια με μεγάλα επιτόκια, ενώ υπήρχαν και περιπτώσεις πολιτικοοικονομικής διαπλοκής, καθώς με πολιτικές παρεμβάσεις δίνονταν δάνεια πολύ μεγάλα, χωρίς ουσιαστικές καλύψεις.
Οταν προέκυψε η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση και οι τράπεζες στέρεψαν από ρευστότητα, αφού μεγάλα στρώματα του πληθυσμού είχαν χάσει ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους και οι επιχειρήσεις έβαζαν λουκέτα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στην εξυπηρέτηση των δανείων τους, ήρθε το κράτος ως σωτήρας των τραπεζών, αλλά όχι των φορολογουμένων και των δανειοληπτών, και παρενέβη για τη διάσωσή τους με δύο τρόπους:
— Πρώτα με τρεις απανωτές ανακεφαλαιοποιήσεις, συνολικού ποσού 64 δισ. ευρώ. Χρήματα των φορολογούμενων πολιτών που, αντί να διατεθούν για την ενίσχυση και τη βελτίωση της Παιδείας, της Υγείας, της Πρόνοιας, δόθηκαν στο τραπεζικό σύστημα.
– Μετά με τον ν. 4354/2015 τους έδωσε τη δυνατότητα για να απαλλαγούν από το βάρος των «κόκκινων» δανείων και να εγγράφουν καθαρή θέση να πουλήσουν τα «κόκκινα» δάνεια σε funds εισπρακτικών εταιριών και σε εξευτελιστικές τιμές (μεταξύ 5%-10 % της ονομαστικής τους αξίας, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πάτσης πήρε δάνεια 64.000.000 ευρώ για μόλις 4.000.000 ευρώ), προκειμένου να εισπράξουν αυτά και για λογαριασμό τους τα δάνεια στο 100% της ονομαστικής τους αξίας και με τους τόκους! Και όχι μόνο αυτό, αλλά oι εισπρακτικές έχουν και ως σύμμαχο για τη διασφάλιση των κεφαλαίων τους το δημόσιο ταμείο, μέσω του προγράμματος «Ηρακλής», το οποίο λειτουργεί ως εγγυητής γ’α αυτά τα δάνεια, καλύπτοντας πιθανές ζημίες των εταιριών έως το ποσό των 24 δισ. ευρώ! Σε κάθε περίπτωση, δεν χάνουν τα λεφτά τους, οπότε έχουν όλα τα περιθώρια και τα όπλα να κυνηγάνε τους μόνους χαμένους της υπόθεσης, που είναι οι απλοί δανειολήπτες.
Ο κάθε καλόπιστος πολίτης και δανειολήπτης θα αναρωτηθεί εύλογα, μα, καλά, αφού πούλησαν κοψοχρονιάς τα δάνεια στα funds των εισπρακτικών εταιριών, γιατί δεν προχωρούσαν σε γενναίο κούρεμα των δανείων, απευθείας στους δανειολήπτες, ούτως ώστε να μπορέσουν οι ίδιοι να τα αποπληρώσουν;
Η εξήγηση είναι ότι δεν ακολούθησαν κοινωνικά κριτήρια, αλλά όρους αχαλίνωτα κερδοσκοπικούς και με τις πλάτες του ίδιου του κράτους, με αποτέλεσμα τη συνεχή αύξηση του ιδιωτικού χρέους και τη δημιουργία εκρηκτικών κοινωνικών καταστάσεων. ΚΙ αυτό γιατί ενώ πούλησαν τα δάνεια στα funds μεταξύ 5%-10% της ονομαστικής τους αξίας, αυτά επιδιώκουν την είσπραξη όλου του δανείου συν τους τόκους. Μία αισχροκέρδεια που αγγίζει το 90%-95% της τιμής, ενώ η είσπραξη γίνεται με πιέσεις, απειλές, κατασχέσεις, πλειστηριασμούς, μία πρακτική που όχι μόνο δεν αποδίδει, αλλά προκαλεί προβλήματα στην οικονομία και την κοινωνία, οδηγώντας χιλιάδες ανθρώπους στην απόγνωση και την απελπισία.
Τόσα χρόνια μετά το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων παραμένει και καταδυναστεύει τους δανειολήπτες, οι οποίοι είναι οι μόνοι που δεν ωφελήθηκαν από τις νομοθετικές ρυθμίσεις. Αν οι κυβερνήσεις ενδιαφέρονταν ουσιαστικά για τους δανειολήπτες και γενικά για τους πολίτες που σακατεύτηκαν από τρία Μνημόνια, δεν θα υπήρχαν «πάτσηδες»…