«Το θέμα για εμάς είναι μέχρι τις εκλογές να αποφύγουμε μεγάλα και ανεπανόρθωτα λάθη» έλεγε προ ημερών στην «κυριακάτικη δημοκρατία», σαν να ήθελε περισσότερο να ξορκίσει το κακό, μετριοπαθές στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ. Τα προβλήματα ήρθαν τελικώς από εκεί που κανείς δεν περίμενε και αποκάλυψαν ότι η καθιέρωση της απλής αναλογικής προκάλεσε στον Αλέξη Τσίπρα ιλίγγους στρατηγικού προσανατολισμού.
- Γιώργος Χατζηδημητρίου
Η γραμμή για «κυβέρνηση νικητών» υπέστη βαθύ ρήγμα, όταν δύο κορυφαία στελέχη του, οι Γ. Δραγασάκης και Ε. Τσακαλώτος, δίνοντας την εντύπωση ότι καιροφυλακτούσαν για κάτι τέτοιο, υποστήριξαν δημοσίως ότι μια χαρά μπορεί να σχηματιστεί και κυβέρνηση ηττημένων.
Συνεργάτες του προέδρου λένε στην εφημερίδα ότι «το πράγμα μαζεύτηκε», αλλά η ζημιά ήδη είχε γίνει, αφού οι περισσότεροι κατάλαβαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ομολογεί αδυναμία ανατροπής των υφιστάμενων συσχετισμών και ότι κάμποσοι στο εσωτερικό του δεν είναι βέβαιο ότι επιθυμούν τη νίκη στις εκλογές και στέλνουν μήνυμα «χαλαρής ψήφου». («Αν χάσω με διαφορά, θα θέσω εαυτόν υπό την κομματική κρίση και τότε θα δούμε τι σημαίνει σκορδαλιά χωρίς σκόρδο» δήλωσε απειλητικά την περασμένη Τετάρτη…)
Πολύ γρήγορα ακολούθησε η βόμβα Βαρουφάκη, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ καθυστέρησε να απενεργοποιήσει. Η πρόταση του γραμματέα του ΜέΡΑ25 για τη δημιουργία ενός συστήματος εξωτραπεζικών συναλλαγών με το γραφικό όνομα «Δήμητρα», η οποία εντάσσεται σε ένα συνολικό σχέδιο επιστροφής στη δραχμή, κάτι που ακόμα και το ΚΚΕ αποκηρύσσει, ανέδειξε τα κενά και τις επιζήμιες αντιφάσεις στη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Α. Τσίπρας απέφυγε να καταδικάσει ρητά και εξαρχής τις θέσεις Βαρουφάκη, ισχυριζόμενος χωρίς να πείθει κανέναν ότι δεν γνωρίζει το πρόγραμμά του. Προτίμησε έτσι να κλείσει το μάτι στο αντισυστημικό ακροατήριο του πρώην υπουργού του και ριζοσπαστικών δυνάμεων, όπως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με ισχυρή επιρροή στη νέα γενιά, προκαλώντας ωστόσο αμφιβολία για τις προθέσεις του στον χώρο του Κέντρου, τον οποίο διαβεβαιώνει ότι διεκδικεί να εκφράσει.
Αφετέρου, πρόσφερε στον Κυριάκο Μητσοτάκη μια μοναδική ευκαιρία προκειμένου να μετατοπίσει την προεκλογική ημερήσια διάταξη από την ακρίβεια, τη διαφθορά που εκπορεύεται από το Μαξίμου, τα διαρκή σκάνδαλα και το έγκλημα των Τεμπών που αποκάλυψε τη γύμνια του κατ’ ευφημισμόν επιτελικού κράτους, στις «μέρες του 2015», όταν έκλεισαν οι τράπεζες κι ο κόσμος έκανε ουρές έξω από τα ΑΤΜ.
Εκ των υστέρων, ο Α. Τσίπρας δηλώνει απολογητικά (ακόμη μία φορά…) ότι εάν υποστήριζε την επιστροφή στη δραχμή, δεν υπήρχε περίπτωση να τον δεχτεί στο Βερολίνο ο καγκελάριος Σολτς, στον οποίο, όπως ο ίδιος αποκάλυψε, έσπευσε να υποβάλει προς έγκριση το πολιτικό και κυβερνητικό του σχέδιο, γεγονός αυτόχρημα απαράδεκτο και υποτιμητικό για πολιτικό ηγέτη κυρίαρχου κράτους…
Σε μια προσπάθεια μάλιστα να κρατήσει ζωντανό το σενάριο των μετεκλογικών συνεργασιών, χωρίς όμως να υπονομεύσει τον στόχο για την κατάληψη της πρώτης θέσης, ενίσχυσε την εκδοχή σχηματισμού κυβέρνησης, εάν τα «κουκιά» ΣΥΡΙΖΑ – ΚΙΝ.ΑΛ. δεν βγαίνουν, με την «ανοχή» των υπόλοιπων κομμάτων της Αριστεράς, ώστε να συμπήξει ένα άτυπο μέτωπο κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη και να φέρει τους όμορους κομματικά χώρους, όπως λέει, προ των ευθυνών τους. Το μέτωπο τελικώς έχει σχηματιστεί εναντίον του από ΚΙΝ.ΑΛ – ΚΚΕ – ΜέΡΑ25, που μάλλον δεν έχουν πρόβλημα με την κυβέρνηση Μητσοτάκη…
Ο Α. Τσίπρας καθυστέρησε, όπως διαπιστώνει η πολιτική αγορά, να απαγκιστρωθεί από αυτό το ολέθριο παιχνίδι των πολιτικών εντυπώσεων. Επέμενε μέχρι και πριν από 10 μέρες να ζητά από τον Γ. Βαρουφάκη ψήφο ανοχής, όπως και από το ΚΚΕ, γνωρίζοντας βεβαίως ότι αυτό μικρή πρακτική σημασία έχει, αλλά δεν παύει να αποτελεί ένα εκλογικό τέχνασμα προς την πλευρά των δυνάμεων του Περισσού, προς άγραν ψήφων. Δεν είναι τυχαίο ότι την ώρα που εγκλωβισμένος στις εσωτερικές του αντιφάσεις απευθύνει προτάσεις κάθε είδους συνεργασίας επισείοντας και τον κίνδυνο σύνθλιψης των μικρότερων κομμάτων σε πιθανό δεύτερο γύρο, πέφτει πάνω σε ένα τοίχος αρνήσεων, καθώς οι δυνητικοί στρατηγικοί του εταίροι, ο ένας μετά τον άλλον, του γυρίζουν θεαματικά την πλάτη. «Να μου κοπεί το χέρι» απαντά κατηγορηματικά ο Γ. Βαρουφάκης, ενώ το ΚΚΕ χαρακτηρίζει ευθέως «μούφα» τα περί προοδευτικής συνεργασίας.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες υποχρεώνεται τώρα να καταγγείλει έντονα τον γραμματέα του ΜέΡΑ25 δηλώνοντας με υποδόρια οργή πως «ο κ. Βαρουφάκης αβαντάρει τον κ. Μητσοτάκη, διότι τον βοηθά να βγάζει από τα σεντούκια τον φόβο», αποκλείοντας το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας μαζί του. «Είναι αναξιόπιστος. Μας κατέγραφε μυστικά για να κάνει βιβλίο και ταινία από τις διαπραγματεύσεις εκείνης της εποχής» λέει τώρα. Προσθέτει μάλιστα κάτι που οι περισσότεροι είδαν εξαρχής, ότι ο μεν Βαρουφάκης «είναι παρτενέρ του κ. Μητσοτάκη, διότι σε αυτές τις εκλογές κοιτά πώς θα του δώσει πάσες», το δε ΚΚΕ «δεν δείχνει να ενδιαφέρεται πώς θα κυβερνηθεί η χώρα»…
Το επιχείρημα Τσίπρα ότι «η απλή αναλογική δεν έχει μόνο οφέλη, αλλά έχει και υποχρεώσεις και ευθύνες» δεν δείχνει να συγκινεί ιδιαίτερα πολλούς…
Τα σχέδια για την επόμενη μέρα
Ποιες είναι οι προοπτικές για την επόμενη μέρα, όπως εκτιμά ο Α. Τσίπρας; «Έχουμε ένα κόμμα που είναι ανάδελφο. Η Ν.Δ. του κ. Μητσοτάκη φαίνεται να μην μπορεί να κάνει συνεργασία, δεν μπορεί με τον όμορο της δεξιάς πολυκατοικίας, τον κ. Βελόπουλο, και προσπαθεί να του κλέψει βουλευτές με αποστασίες» λέει, έχοντας πειστεί ότι παρασκηνιακώς βρίσκεται σε εξέλιξη μια σκοτεινή επιχείρηση υφαρπαγής βουλευτών της Ελληνικής Λύσης. Από την άλλη, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι ο Κ. Μητσοτάκης «δεν μπορεί ούτε με το εξ αριστερών όμορο κόμμα του ΚΙΝ.ΑΛ. να συνεργαστεί, διότι παρακολουθούσε τον αρχηγό του».
Τι απομένει; Όπως υποστηρίζει, το απολύτως ρεαλιστικό σήμερα «είναι να συμφωνήσουμε, αν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτος, μια κυβέρνηση μακράς πνοής με το ΠΑΣΟΚ. Δεν θα βγαίνουν τα κουκιά αν είμαστε δεύτεροι. Κι αν ο λαός δώσει ισχυρή εντολή στον ΣΥΡΙΖΑ, η συζήτηση για το ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός, όπως τη θέτει το ΠΑΣΟΚ, θα έχει τελειώσει». Σε διαφορετική περίπτωση προειδοποιεί για τις συνέπειες, λέγοντας: «Ας βγούνε στα υπόλοιπα κόμματα να πούνε ότι εμάς δεν μας ενδιαφέρει εάν θα είναι άλλα τέσσερα χρόνια επάνω ο κ. Μητσοτάκης».