Στη συνέντευξή του πριν από τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πέραν των άλλων, δήλωσε: «Οι διαφορές μας με την Τουρκία είναι πολλές».
- Από την Κύρα Αδάμ
Είναι η πρώτη φορά από το 1974 που Ελληνας πρωθυπουργός αλλάζει την πάγια εθνική πολιτική σε βάρος της χώρας, που ήταν ότι «η μόνη διαφορά που έχουμε με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ», και αποδέχεται ότι υπάρχουν και άλλες διαφορές προς διαπραγμάτευση. Μόνο που οι άλλες -κατά τον Κ. Μητσοτάκη- διαφορές δεν είναι διαφορές, αλλά τουρκικές επεκτατικές βλέψεις σε βάρος της ελληνικής κυριαρχίας και όλων των ελληνικών εθνικών δικαιωμάτων που διασφαλίζουν την ασφάλεια και τα οικονομικά συμφέροντα της χώρας.
Οι βλέψεις της Αγκυρας και οι διαφορές κατά τον Κ. Μητσοτάκη είναι πολλές και οφείλονται στην αδυναμία της κυβέρνησης να διασφαλίσει τα εθνικά συμφέροντα και στη διαχρονική συγκάλυψη της ανεπάρκειας του πολιτικού συστήματος. Θα πάψουν να είναι διαφορές και θα εξαφανιστούν, με την Τουρκία να ξεφτιλίζεται διεθνώς, αν η κυβέρνηση προβεί σε διορθωτικές ενέργειες επί των διαφορών αυτών, ώστε αυτές να εξαφανιστούν και μετατραπούν σε νόμιμα κυριαρχικά δικαιώματα και εθνικά συμφέροντα.
Η «κυριακάτικη δημοκρατία» θα επισημάνει τέσσερις από τις πλείστες διαφορές τις οποίες η κυβέρνηση Μητσοτάκη εμφανίζεται αδύναμη να τις εξαφανίσει και αρκείται στην πολιτική συγκάλυψης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης παραχωρήσεων.
1. ΕΕΧ 6-10 ν.μ.
Την ίδια ακριβώς ώρα που ο πρωθυπουργός έδινε στις 11 Ιουλίου συνέντευξη στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η τουρκική κυβέρνηση ενημέρωνε τη διεθνή κοινότητα και τον ΟΗΕ ότι η Ελλάδα είναι… στον βούρκο της παρανομίας, διότι κατά παράβαση του συνόλου του Διεθνούς Δικαίου προσπαθεί να χτίσει παράνομα εθνικά συμφέροντα, ορίζοντας 10 ν.μ. ΕΕΧ. Και τούτο διότι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Τουρκίας, με την παράνομη αυτή ελληνική ενέργεια παραβιάζονται ο ΙCΑΟ και το Δίκαιο Θάλασσας, καθόσον η Ελλάδα με την ενέργειά της αυτή απαγορεύει στην Τουρκία να εφαρμόζει την ελεύθερη και αβλαβή αεροπλοΐα όπως ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο.
Η «κυριακάτικη δημοκρατία» αποκαλύπτει ως τεκμήριο την τουρκική αγγελία Α 4953/2023, η οποία εκδόθηκε στις 11 Ιουλίου, επισημαίνοντας τα ακόλουθα: Τα 10 ν.μ. καθορίστηκαν το 1931 για λόγους ασφαλείας της αεροπλοΐας, ενώ ο κύριος λόγος ήταν η ασφάλεια της χώρας και τούτο διότι έπρεπε να υπάρχει αρκετός χρόνος αντίδρασης από την ελληνική Αεροπορία στις περιπτώσεις που άγνωστο ή εχθρικό αεροσκάφος κατευθυνόταν με πορεία προς τα ελληνικά νησιά ή ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Το 1955 το Π.Δ. του 1931 για 10 ν.μ. ΕΕΧ κατατέθηκε στον ΟΗΕ και έγινε σχετική ανάρτηση στους αρμόδιους Πίνακες του οργανισμού. Ομως η Ελλάδα τα 10 ν.μ. ΕΕΧ τα έχει καταργήσει με δύο νόμους.
Με τον νόμο κύρωσης της Σύμβασης Σικάγο (ΙCΑΟ) το 1947 και με τον νόμο κύρωσης της Σύμβασης της Θάλασσας το 1996, δεδομένου ότι και οι δύο αυτές συμβάσεις, οι οποίες είναι υπεράνω του Π.Δ. 1931, αυτομάτως το καταργούν, διότι ορίζουν ότι κάθε χώρα ασκεί πλήρη και αποκλειστική κυριαρχία στον εναέριο χώρο πάνω από την ξηρά και πάνω από τα χωρικά ύδατα. Δηλαδή η ίδια η Ελλάδα κατάργησε τα 10 ν.μ. ΕΕΧ, ενώ θα μπορούσε να τα διασφαλίσει με άλλη νομική διαδικασία και μέθοδο και να τα κατοχυρώσει σε ΟΗΕ, ΙCΑΟ, Δίκαιο Θάλασσας, ΝΑΤΟ, Ε.Ε. και σε όλους τους διεθνείς Οργανισμούς.
Στο σημείο αυτό -με αυστηρή επιφύλαξη- είναι πολύ πιθανό η Αγκυρα να προβεί σε παραχωρήσεις, δηλαδή να δεχθεί τα 10 ν.μ. ΕΕΧ και 10 ν.μ. χωρικά ύδατα, όπως προβλέπει η διεθνής νομιμότητα, και να το ανταλλάξει με πλείστες ελληνικές άλλες παραχωρήσεις σε βάρος της Ελλάδας. Ετσι η κυβέρνηση θα πανηγυρίσει, από τη μια πλευρά, για τα 10 ν.μ. Και, από την άλλη, θα συγκαλύπτει τις ελληνικές παραχωρήσεις, πλην όμως ο Ερντογάν θα τα ξεσκεπάσει όλα διότι θα τα εφαρμόσει (π.χ. βραχονησίδες, ΑΟΖ, σχέδια πτήσης, περιοχή θαλάσσιας Ερευνας και Διάσωσης κ.λπ.)
2. Σχέδια πτήσης (flight plans) FPL
Η Ελλάδα καθόρισε το 1952 απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσης (FPL) για όλα τα αεροσκάφη, πολιτικά και στρατιωτικά, που εισέρχονται στο FIR Αθηνών. Η απαίτηση αυτή καθορίστηκε χωρίς νομοθετική ρύθμιση, παρά μόνον καταχωρίστηκε στο Εγχειρίδιο Αεροπορικών Πληροφοριών Ελλάδας. Η απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσης ορίστηκε για λόγους ασφαλείας της χώρας, για να μπορεί το σύστημα αεράμυνας να εντοπίζει, να αναγνωρίζει και να διαχωρίζει τα φίλια και ακίνδυνα αεροσκάφη από τα εχθρικά, συμπεριλαμβανομένων και τρομοκρατικών αεροσκαφών (renegate).
Στην περίπτωση που στο μέλλον η Τουρκία καταθέτει σε καθημερινή βάση 20 σχέδια πτήσης για το FIR Αθηνών, δηλαδή αποδεχθεί τα σχέδια πτήσης, το θέμα καθίσταται εξόχως επικίνδυνο. Και τούτο διότι στόχος της Τουρκίας θα είναι να διατηρήσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Δηλαδή θα καταθέτει σχέδια πτήσης, η Ελλάδα δεν θα ανησυχεί, θα ακολουθεί και θα γίνει διαδικασία καθημερινότητας και, όταν η Τουρκία αποφασίσει και βρει την αφορμή και την αιτία, θα καταθέσει 20 σχέδια πτήσης και θα επιτεθεί σε στόχους στην Ελλάδα.
Για τον λόγο αυτόν, στην περίπτωση που η Τουρκία δεχθεί την κατάθεση σχεδίων πτήσης, θα πρέπει η όποια ελληνική κυβέρνηση να μην επιτρέπει και να μην εγκρίνει σχέδια πτήσης πέραν των 4 αεροσκαφών ταυτόχρονα, διότι πλέον συνιστούν εχθρική απειλή. Ετσι, στις διμερείς διαπραγματεύσεις για τα στρατιωτικά ΜΟΕ η Ελλάδα σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να αποδεχθεί την επιχειρησιακή κουτοπονηριά της Τουρκίας να δίνει στην Ελλάδα στοιχεία για το σχέδιο καθημερινών πτήσεων στο Αιγαίο (daily flight schedule).
Το κωμικοτραγικό είναι ότι αυτή την απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσης για το FIR Αθηνών την έχει… καταργήσει το επιτελικό κράτος των αρεστών της προηγούμενης κυβέρνησης Μητσοτάκη, διότι στο AIP GREECE δεν αναγράφεται πλέον η απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσης για το FIR Αθηνών, δείχνοντας κυβερνητική πολιτική τρελοκομείου. Από τη μια, να μην υπάρχει απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσης καταχωρισμένη στο AIP GREECE και, από την άλλη, η κυβέρνηση να απαιτεί σχέδια πτήσης για τα τουρκικά F-16 και τα UAVs και να ξοδεύει δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για την αναχαίτισή τους.
Η σημερινή κυβέρνηση επισήμως, εγγράφως και ενυπογράφως δηλώνει ότι η απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσης βασίζεται και είναι σύμφωνη με τη διεθνή νομιμότητα. Ομως η «διεθνής νομιμότητα» κατά την κυβέρνηση είναι σίγουρα θέση ανεπάρκειας και αδυναμίας της, και τούτο διότι η διεθνής νομιμότητα -ΙCΑΟ, Σύμβαση Θάλασσας κ.λπ.- δεν ορίζει κατάθεση σχεδίων πτήσης από τα στρατιωτικά αεροσκάφη.
3. Οριοθέτηση ΑΟΖ Μεσογείου
Η διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας – Τουρκίας αποτελούσε μέχρι τώρα τη μόνη διαφορά με την Τουρκία. Ειδικότερα, η προηγούμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη την κατάργησε με παραχωρήσεις της, όταν άφησε το «Oruc Reis» να αλωνίζει στην περιοχή Ρόδου – Καστελόριζου και επειδή δεν διεκδίκησε στον ΟΗΕ τα όρια της ελληνικής ΑΟΖ στη Μεσόγειο.
Η Τουρκία ιδιοποιήθηκε παράνομα και με την ανοχή της ελληνικής κυβέρνησης την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού από τη Ρόδο μέχρι την Αίγυπτο, αποκόπτοντας πλήρως την ελληνική και την κυπριακή ΑΟΖ στην περιοχή. Ετσι, η μόνη διαπραγμάτευση που απομένει πλέον μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στη Μεσόγειο είναι η επικάλυψη του τμήματος της θάλασσας μεταξύ της τουρκολιβυκής και ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ.
Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση που η ελληνική ΑΟΖ είναι στα πόδια και στην αυλή της Ελλάδας ο Ερντογάν δήλωσε στις 13 Ιουλίου ότι η καλύτερη περίπτωση είναι «καζάν – καζάν» (μισά μισά).
Στα θέλω του «σουλτάνου» οι ελληνικές βραχονησίδες και η ΑΟΖ του Αιγαίου
Οι ελληνικές βραχονησίδες και τα ελληνικά νησιά ανατολικά του 25ου Μεσημβρινού στο Αιγαίο, που δεν περιλαμβάνονται στις Συνθήκες (Θάσος, Αη Στράτης Καλόγεροι, Χήνα κ.λπ.) είναι η αιχμή του δόρατος της επεκτατικής πολιτικής της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας, αλλά και η ρίζα του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η Τουρκία έχει θέσει επισήμως στον ΟΗΕ καταγγελία σε βάρος της Ελλάδας για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ελληνικών βραχονησίδων στο Αιγαίο, με την προηγούμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη να μην είναι σε θέση να αποδείξει με ατράνταχτα νομικά επιχειρήματα που υπάρχουν σε διεθνείς συμφωνίες και συμβάσεις που έχει υπογράψει και η Τουρκία την ελληνικότητα των βραχονησίδων (όχι στις Συνθήκες). Αντιθέτως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει περιέλθει αυτοβούλως σε δυσχερέστατη θέση, υποστηρίζοντας με επιστολή της στον ΟΗΕ ότι οι βραχονησίδες περιλαμβάνονται στις Συνθήκες, γεγονός που αποτελεί τεράστιο ψεύδος (διότι οι Συνθήκες ουδόλως αναφέρονται στις βραχονησίδες).
Με την Τουρκία να μην υποχωρεί ούτε σπιθαμή από τη διεκδίκηση των ελληνικών βραχονησίδων στο Αιγαίο είναι περίπου αδύνατον να γίνει οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας – Τουρκίας στο Αιγαίο και τούτο διότι οποιοδήποτε Διεθνές Δικαστήριο για την οριοθέτηση ΑΟΖ θα απαιτήσει προηγουμένως «καθαρό» και συμφωνημένο ιδιοκτησιακό καθεστώς βραχονησίδων. Ετσι η Τουρκία δεν έχει κανένα πρόβλημα ή κώλυμα να επαναφέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την εδώ και μία δεκαετία πρότασή της για μοιρασιά των πόρων του Αιγαίου με συνεκμετάλλευση.