Το κοινό άρχισε να μαθαίνει τον Χάρη Δούκα στα δύσκολα, με το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης. Με την ιδιότητα του καθηγητή Ενεργειακής Πολιτικής στο Μετσόβιο έμοιαζε όλο και πιο απαραίτητος, ως ειδικός, στα πολωμένα πολιτικά πάνελ. Ηταν φανερό πως μιλούσε με την επιστημονική και όχι την πολιτική γλώσσα. Ψύχραιμα, γήινα, συγκροτημένα, δίχως φωνές και ακρότητες φτηνού εντυπωσιασμού.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Ο Δούκας εξηγούσε τότε τι συμβαίνει με τη ρήτρα αναπροσαρμογής, τι είναι το χρηματιστήριο ενέργειας, τι μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση για να μειώσει το κόστος για τους καταναλωτές. Το βασικότερο είναι ότι παρά τη «βαριά» επιστημονική του γνώση γινόταν κατανοητός απ’ όλους. Άλλωστε, ένας επιστήμονας με δημόσιο λόγο κρίνεται ακριβώς εκεί. Κατά πόσο μπορεί να εκλαϊκεύσει τις γνώσεις του.
Αυτή η μεταδοτικότητα ήταν που, προφανώς, κέντρισε το ενδιαφέρον του Νίκου Ανδρουλάκη, όταν τον Νοέμβριο του 2022 τον όρισε τομεάρχη Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ. Οι τηλεοπτικές παρουσίες του επιστήμονα ήταν ταπεινού προφίλ. Δεν είχαν έπαρση και πομπώδεις εκφράσεις, ούτε θύμιζαν κλασική πολιτική ρητορική. Το ύφος του ήταν πάντα μετρημένο, συνεννοήσιμο και επιστημονικό. Αυτό ακριβώς το ύφος ήταν τελικά και το μεγάλο ατού του, όπως αποδείχθηκε με την προχθεσινή θριαμβευτική εκλογή του.
Η ανατροπή που έγινε στον Δήμο Αθηναίων μπορεί, αν αναλυθεί επαρκώς, να διδάσκεται στις πολιτικές επιστήμες. Είναι εκτός πολιτικής «λογικής» ένας υποψήφιος του 14,2% στον α’ γύρο να νικάει στον επαναληπτικό έναν αντίπαλο του 41,35%, μάλιστα με αυξημένη αποχή, κάτι που συνήθως βοηθάει όποιον προπορεύεται.
Ο Κώστας Μπακογιάννης, μάλιστα, δεν επέδειξε καν αλαζονεία και ρεβανσιστικές διαθέσεις, όπως συνέβη στην περίπτωση Αγοραστού – Αυγενάκη ή με τις ωμές κυβερνητικές παρεμβάσεις για το Χαλάνδρι. Αντίθετα, ο Μπακογιάννης εμφανίστηκε συναινετικός και πολλάκις, ακόμα και στο ντιμπέιτ μετά τον α’ γύρο, είχε διάθεση ειλικρινούς αυτοκριτικής ειδικά για τον «Μεγάλο Περίπατο», αν και ήταν μπροστά με σχεδόν 30 μονάδες διαφορά.
«Ανάθεμα» για το ντιμπέιτ
Το «ανάθεμα» για το ντιμπέιτ που ακούγεται πλέον από κυβερνητικά στελέχη δεν φαίνεται επίσης να αποτελεί τη βάση της ανατροπής. Αφενός μεν επειδή το ντιμπέιτ το παρακολούθησαν ελάχιστοι, μόλις 286.540 τηλεθεατές σε όλη την επικράτεια, αφετέρου επειδή δεν νίκησε σε εκείνη την αναμέτρηση ο Δούκας, παρότι για αρκετά θέματα του επιστημονικού του πεδίου έδειξε ότι έχει συγκεκριμένο σχέδιο και κατασταλαγμένες απόψεις.
Με τα αποτελέσματα του α’ γύρου ακόμα και η στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά κι ενός ενιαίου αντιπολιτευτικού μετώπου υπέρ του Δούκα δεν φαινόταν αρκετή για μια νίκη όπως η προχθεσινή. Με δεδομένο ότι η αποχή θα αυξανόταν, ως είθισται, τη δεύτερη Κυριακή, ενώ το ΚΚΕ είχε δώσει ξεκάθαρη γραμμή λευκού ή άκυρου, η πλάστιγγα εξακολουθούσε να γέρνει υπέρ Μπακογιάννη.
Μια ερμηνεία που μπορεί να στέκει περισσότερο από άλλες -πέρα από τη δεδομένη συσπείρωση των αντιπολιτευόμενων κομμάτων- είναι ότι διαφοροποιήθηκε σημαντικά το εκλογικό σώμα. Ψήφισαν, δηλαδή, και αρκετοί δημότες που δεν είχαν πάει στην κάλπη την πρώτη Κυριακή.
Κάπου εδώ φαίνεται ότι μπαίνει στο παιχνίδι μια πάντα πρωτεύουσα παράμετρος στην πολιτική, η προσωπικότητα. Και στην προκειμένη, του Δούκα. Ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ δεν χρησιμοποίησε ποτέ «ξύλινη» γλώσσα και βαρετά κλισέ στην επιχειρηματολογία του. Δεν παρίστανε τον πολιτικό, ακριβώς επειδή δεν είναι πολιτικός, και δεν «πουλούσε» ευφυολογήματα. Τα επιχειρήματά του για το κυκλοφοριακό της Αθήνας και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τον «Μεγάλο Περίπατο» ήταν φανερό πως βασίζονταν στην επιστημονική γνώση του.
Το κυκλοφοριακό
Σε ζητήματα που ο Δούκας δεν γνώριζε, δεν είχε την εμπειρία ή δεν είχε κατασταλαγμένη άποψη, ο Μπακογιάννης έδειχνε σαφώς πιο έτοιμος. Το κυκλοφοριακό, όμως, «καίει» κάθε πολίτη που ζει στην Αθήνα. Είναι σταθερά το Νο1 πρόβλημα. Στους λόγους του ο Δούκας έφερνε συχνά πρότυπα από άλλες μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Φαινόταν να ξέρει για τι πράγμα μιλάει.
Οταν πλέον έμειναν μόνοι τους για τον β’ γύρο οι δύο μονομάχοι, ο νυν δήμαρχος ερχόταν αντιμέτωπος με τις μνήμες δυσαρέσκειας όλων των πολιτών που κυκλοφορούν στο κέντρο από τον «Μεγάλο Περίπατο», ο δε αντίπαλός του έδειχνε ότι θα μπορούσε να τα έχει καταφέρει καλύτερα, με αναφορές σε έτοιμες λύσεις που έχει στη φαρέτρα του και άνοιγμα δρόμων που έχουν «απενεργοποιηθεί».
Η αποφασιστικότητα που είχε η υπόσχεσή του όταν έλεγε πως θα ασχοληθεί άμεσα και με τις προβληματικές υποδομές στα σχολεία ακούστηκε επίσης ελκυστική στους γονείς. Το πιθανότερο είναι να κινητοποίησε κι άλλους πολίτες να σηκωθούν από τον καναπέ και να πάνε να ψηφίσουν.
Ο Δούκας ξεκίνησε στην κούρσα σαν τρίτο φαβορί, πίσω από Μπακογιάννη αλλά και Ζαχαριάδη. Οταν έφυγαν από τη μέση οι άλλοι υποψήφιοι, ο Δούκας δεν έπεσε στην παγίδα να αρχίσει να υπόσχεται σε όλους τα πάντα και να σηκώσει μεγαλύτερο ανάστημα από το πραγματικό μπόι του. Εξακολουθούσε να δίνει βάρος σε όσα γνωρίζει καλά και παρέμεινε μετριοπαθής, αποφεύγοντας να γίνει πολιτικάντης.
Αναμφισβήτητα ο καθηγητής του Μετσοβίου κέρδισε μια σπουδαία νίκη. Οι πραγματικές μάχες του «πολέμου», όμως, αρχίζουν τώρα. Και θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν είναι ένας θεωρητικός, αλλά ότι μπορεί να κάνει και πράξη όσα υποσχέθηκε. Εκεί πλέον θα κρίνεται καθημερινά.
Βιογραφικό
Νέος δήμαρχος Αθηναίων, μηχανολόγος μηχανικός
Γεννήθηκε το 1980 στην Αθήνα και σπούδασε μηχανολόγος μηχανικός. Είναι καθηγητής Ενεργειακής Πολιτικής και Διοίκησης στο Μετσόβιο. Ο τομέας εξειδίκευσής του σχετίζεται με την ανάπτυξη συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων για την ενεργειακή και την κλιματική πολιτική, θέτοντας τον ανθρώπινο παράγοντα στον πυρήνα των διαδικασιών μοντελοποίησης και χάραξης πολιτικής για την αειφόρο ανάπτυξη. Εχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 150 επιστημονικές δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Το Νοέμβριο του 2022 ορίστηκε από τον Νίκο Ανδρουλάκη τομεάρχης Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ. Την 1η Αυγούστου 2023 έλαβε επίσημα το χρίσμα από το ΠΑΣΟΚ ως υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων. Προχθές εκλέχθηκε στον β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, με αντίπαλο τον Κώστα Μπακογιάννη.
