Την αποεπένδυση του Δημοσίου από τις τράπεζες και την εκχώρησή τους στους ιδιώτες προσπάθησαν να δικαιολογήσουν σήμερα στις Επιτροπές Οικονομικών Υποθέσεων, Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, τα «ωραιοποιημένα» νούμερα που παρουσίασαν, ωστόσο, διαψεύστηκαν από τη μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το οποίο διαπίστωσε μεγάλη έκταση των ζημιών.
Ειδικότερα, ο υπουργός υποστήριξε ότι το Δημόσιο κέρδισε 28,2 δισ. ευρώ, με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος να διαπιστώνει κέρδη 3,5 δισ. ευρώ για τους Έλληνες φορολογούμενους, την ώρα που το ΚΕΠΕ διαπίστωσε πως κατά την αποεπένδυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις τράπεζες, καταγράφηκαν ζημίες που ανέρχονται στα 42 με 43 δισ. ευρώ.
Ως εκ τούτου, οι εκπρόσωποι των κομμάτων της αντιπολίτευσης εξαπέλυσαν ομαδικά πυρά κατά της κυβέρνησης, κατηγορώντας την για μια ακόμη απόφαση σε βάρος των πολιτών, που είναι σταθερά εκείνοι που «πληρώνουν το μάρμαρο».
Ειδικότερα, ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Νίκος Παππάς, επέμεινε ότι το Δημόσιο χάνει 40 δισ. από την αποχώρηση του ΤΧΣ από τις τράπεζες και προς επίρρωση επικαλέστηκε την μελέτη του ΚΕΠΕ. Ανέφερε ότι η αποεπένδυση της Τράπεζας Πειραιώς από 18 δισ. ευρώ επέστρεψε στο Δημόσιο μόλις 1,3 δισ. ευρώ.
Υποστήριξε πως σε σχέση με τις αποτιμήσεις των μετοχών των τραπεζών, θα έπρεπε να περιμένουμε την κατάλληλη ώρα προκειμένου να προχωρήσουμε στην πώληση των μετοχών που κατείχε το Δημόσιο. «Το ελληνικό Δημόσιο έβαλε περίπου 10 δισ. ευρώ στη Eurobank και βγήκε με 93 εκατ. ευρώ, 4 δισ. ευρώ στην Alpha Bank και βγήκε με 300 εκατ. ευρώ, 5 δισ. ευρώ στην Εθνική Τράπεζα και βγήκε με 1 δισ. ευρώ (για το 22% των μετοχών) και 18 δισ. ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς και βγήκε με 1,35 δισ. ευρώ», προσέθεσε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας στον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικά με την αναφορά του ότι είναι δίκαιη η πώληση των μετοχών στην παρούσα φάση και στις συγκεκριμένες τιμές, αφού οι Έλληνες φορολογούμενοι είχαν κερδίσει με το PSI, ο κ. Παππάς απάντησε ότι «κουρεύτηκε» ονομαστικά το χρέος και πήραμε κάποιες μετοχές – δεν ειπώθηκε όμως τότε, ότι οι μετοχές που πήρε το Δημόσιο είναι μειωμένων προσδοκιών από μελλοντικά κέρδη.
Για τον ELA και τα ΚΟΚΟΥΣ, σημείωσε ότι αυτό δεν ήταν χατίρι: «Χατίρι ήταν που επετράπη στις τράπεζες να χρησιμοποιήσουν το εξαιρετικό πρόγραμμα της ΕΚΤ, το TLTRO, που ήταν στοχευμένο για τη δανειοδότηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, να πάρουν με αρνητικό επιτόκιο 50 δισ. ευρώ και να βγάζουν 500 εκατ., αφού κάθονταν πάνω σε αυτά τα χρήματα, πάνω στη ρευστότητα της ΕΚΤ. Αυτό ήταν χατίρι, εκεί έπρεπε να υπάρχει παρέμβαση».
Ο Νίκος Παππάς, αφού υπογράμμισε ότι η ευθύνη της απόφασης αποχώρησης του Δημοσίου από τις τράπεζες ανήκει στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και ότι το ΤΧΣ θα ελεγχθεί αν κινήθηκε με βάση τον νόμο, είπε: «Αξιώνουμε απαντήσεις και εξηγήσεις για τη ζημιά. Να δούμε πως προέκυψε η ανάγκη της κακήν κακώς αποχώρησης. Είναι, προφανώς, μία επιλογή του σκληρού πυρήνα της δικής σας πολιτικής, η οποία έχει στο επίκεντρο μια δήθεν μαγική συνταγή: την πλήρη ιδιωτικοποίηση των τραπεζών».
ΠΑΣΟΚ: Απόκλιση δισεκατομμυρίων που ξυπνά δυσάρεστες μνήμες
Από την πλευρά του, ο υπεύθυνος ΚΤΕ Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Πάρις Κουκουλόπουλος, τόνισε πως η αποεπένδυση των τραπεζών, αποτελεί το γκρίζο τοπίο των κυβερνητικών επιλογών, ενώ στο επίκεντρο της τοποθέτησής του βρέθηκε η διαφορά, ύψους 44 δισ., ανάμεσα σε όσα υποστηρίζει η κυβέρνηση για το κόστος της αποεπένδυσης, και σε όσα αποτυπώνει η μελέτη του ΚΕΠΕ.
«Η απόκλιση δισεκατομμυρίων στο δημόσιο διάλογο ξυπνά μνήμες που η χώρα οφείλει να αφήσει στο παρελθόν, δεν μπορεί και δεν πρέπει να τις ξαναζήσει. Μόνο κάνοντας αποτίμηση όσων πραγματικά συνέβησαν μπορούμε να διασφαλίσουμε το μέλλον» υπογράμμισε, παραθέτοντας «τρεις ξεκάθαρες θέσεις» του ΠΑΣΟΚ για το ρόλο των τραπεζών στην κρίση:
- Η συμμετοχή των τραπεζών στη δημιουργία της κρίσης είναι μεγάλη και μετρήσιμη, συνέβαλαν ιδιαίτερα με τα κέρδη που άθροιζαν από το δανεισμό του Δημοσίου με ομόλογα, προκαλώντας σαθρότητα στην κεφαλαιακή τους επάρκεια.
- Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου (επενδυτικά, στεγαστικά, καταναλωτικά δάνεια) δεν είχε καμία σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δηλαδή δεν είχαν φροντίσει να καλυφθούν έναντι ενδεχόμενου κινδύνου, απλώς κερδοσκοπούσαν.
- Τα κόκκινα δάνεια λίγων και ισχυρών, υπήρξαν βασική γενεσιουργός αιτία της κρίσης».
«Αν δεν είχε γίνει το PSI, είναι αμφίβολο εάν σήμερα θα υπήρχε χώρα, καθώς με αυτό ουσιαστικά κάναμε την άτακτη χρεοκοπία “συντεταγμένη”. Για ένα μείζον γεγονός, με το οποίο προκλήθηκαν συνέπειες για όλη την κοινωνία, δεν είναι δυνατόν να λέτε ότι δίνουμε πίσω μόνο στις τράπεζες όσα τότε έχασαν, όταν μάλιστα είχαν συμμετάσχει στη δημιουργία του προβλήματος», σημείωσε ο κ. Κουκουλόπουλος.
Προσέθεσε επίσης ότι «τα τελευταία στοιχεία από 30 Ιουνίου 2023 για τo ΤΧΣ, δείχνουν συσσωρευμένη ζημία 36,8 δισ.. Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό, το ΤΧΣ να επιτύχει το σύνολο των καταστατικών του στόχων. Από τους πέντε στόχους, φαίνεται σε ένα βαθμό να επιτυγχάνεται η προστασία των καταθέσεων, η σταδιακή επιστροφή των τραπεζών στους ιδιώτες και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, Είχε όμως και δύο άλλους στόχους που παραμένουν ζητούμενο: Τη ρευστότητα και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, καθώς δημόσιο χρήμα –που μάλιστα εγγράφεται στο χρέος– είναι το μετοχικό κεφάλαιο του ΤΧΣ και είναι υποχρεωμένο να το προστατεύει, κάτι το οποίο δεν επετεύχθη».
ΚΚΕ: Μέρος του προβλήματος οι τράπεζες
Με τη σειρά του, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, τόνισε ότι οι τράπεζες είναι κερδοσκοπικά ιδρύματα και συνεπώς δεν μπορούν να θεωρούνται μέρος της λύσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο λαός, αλλά είναι μέρος του προβλήματος. Όπως προσέθεσε, οι τράπεζες κερδίζουν ακόμα και από τα δάνεια που παρέχουν στον λαό, ενώ δεν κάνει εντύπωση η πολιτική των κυβερνήσεων που στηρίζουν τους επιχειρηματικούς ομίλους, μέσω διάφορων αναπτυξιακών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, φοροαπαλλαγών για επενδύσεις και φυσικά μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων των τραπεζών που έγιναν από όλες τις κυβερνήσεις.
«Αλλωστε», όπως σημείωσε, «με τις ανακεφαλαιοποιήσεις δεν διασφαλίστηκαν οι καταθέσεις του κόσμου, αλλά η λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος ως καρδιά του καπιταλιστικού συστήματος». Αντίθετα, είπε, αυτό που διεκδικεί το ΚΚΕ, είναι να πληρώσει το μεγάλο κεφάλαιο, δηλαδή, «αντί να κουρεύονται τα δάνεια άνευ εξασφαλίσεων των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, πρέπει να διαγραφεί ένα σημαντικό κομμάτι των χρεών των λαϊκών νοικοκυριών προς τις τράπεζες, για να ανασάνουν, γιατί για λόγους που δεν ευθύνονται (όπως οι περικοπές μισθών και συντάξεων και οι φοροεπιδρομές) είναι υπερχρεωμένα».
«Γι’ αυτό, τα λαϊκά νοικοκυριά, θα πρέπει να απαλλαγούν από την εξυπηρέτηση του δυσβάσταχτου ιδιωτικού χρέους, ιδιαίτερα προς τις τράπεζες, αλλά και προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία», σημείωσε ο κ. Καραθανασόπουλος και υπογράμμισε ότι «πρέπει να δοθούν στοιχεία σχετικά με το ποια δάνεια επιχειρηματικών ομίλων έχουν διαγραφεί».
Ελληνική Λύση: «Δεν αναφέρθηκαν ποτέ και πουθενά τα ανταλλάγματα»
Ο Βασίλειος Βιλιάρδος από την Ελληνική Λύση, αναφερόμενος στα όσα ακούστηκαν για το όφελος του Δημοσίου από το PSΙ, τόνισε ότι δεν αναφέρθηκαν ποτέ και πουθενά τα ανταλλάγματα, όπως είναι η υποθήκευση της χώρας μας για 99 χρόνια, το υποχρεωτικό ξεπούλημα, το Αγγλικό Δίκαιο κ.λ.π.. «Το κόστος των δανείων, που λαμβάνει κανείς δεν είναι μόνο οι τόκοι, αλλά και όλα αυτά καθώς για μια χώρα έχουν κόστος», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφορικά με την τοποθέτηση του υπουργού ότι «είχαμε υπερκάλυψη της Πειραιώς κατά οκτώ φορές με κόστος τα 4 ευρώ ανά μετοχή», ο κ. Βιλιάρδος σχολίασε πως μετά, ωστόσο, η μετοχή της τράπεζας έπεσε στα 3,70 ευρώ και σήμερα είναι 3,85. «Πού είναι όλοι αυτοί οι ενδιαφερόμενοι; Εξαφανίσθηκαν», υποστήριξε. Για το σημείο στο οποίο οποίο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας ανέφερε ότι το κεφάλαιο των τραπεζών από αναβαλλόμενους φόρους είναι 54%, είπε ότι «εμείς το υπολογίζουμε στο 50%» και διερωτήθηκε: «Με τέτοιους αναβαλλόμενους φόρους θεωρείτε τις τράπεζες υγιείς;».
Επικαλούμενος δε τα στοιχεία που κατέθεσε ο κ. Στουρνάρας, υποστήριξε ότι «με αυτά διαψεύδεται ο υπουργός, που εκτίμησε το κόστος της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών στα 30,9 δισ. ευρώ, καθώς, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, ήταν 50,3 δισ. ευρώ – άρα υπάρχει εδώ μία τεράστια διαφορά. Επίσης, παρατήρησε ότι στον πίνακα που κατέθεσε ο διοικητής της ΤτΕ δεν βλέπουμε πουθενά να έχουν υπολογιστεί τόκοι, άρα θα πρέπει να συνυπολογιστούν, καθώς τα χρήματα αυτά τα δανειστήκαμε».
Για τα κόκκινα δάνεια, τέλος, παρατήρησε ότι στους υπολογισμούς του υπουργού δεν έχουν συμπεριληφθεί αυτά που είναι ακόμη στην κατοχή των τραπεζών.
«Όταν εγώ πήγα στη Βραζιλία και ταξίδευα σαν πλοίαρχος, έκανα την γραμμή της Βραζιλίας» ανέφερε με τη σειρά του ο Γιάννης Κόντης από τους Σπαρτιάτες. «Ήθελα να κατέβω από τα πλοία και να ζήσω στη στεριά στη Βραζιλία εκεί, να κάνω ένα γραφείο. Πήγα σε μία τράπεζα ελληνολιβανέζικων συμφερόντων. Από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές. Και τους είπα, “είμαι πλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού, ταξιδεύω, και θα ήθελα να με δανειοδοτήσετε να ανοίξω ένα γραφείο”. Μου είπανε “εάν είναι συναφής η εργασία που θέλετε με το επάγγελμα σας και μας βεβαιώνετε ότι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα θα μας φέρετε πίσω το ποσό που σας δίνουμε με κάποιο τόκο, θα σας δανειοδοτήσουμε όλο το ποσό χωρίς καμία εγγύηση”. Έτσι έγινε. Και μετά από δύο χρόνια είχα τέσσερα γραφεία στην Βραζιλία. Έτσι λειτουργούν οι τράπεζες. Τουλάχιστον εκεί. Και έτσι θα έπρεπε να λειτουργούν», σημείωσε στην ομιλία του ο βουλευτής.
Τέλος, ο Αλέξανδρος Καζαμίας της Πλεύσης Ελευθερίας εξέφρασε την διαφωνία του με την μεθοδολογία που υιοθετεί η κυβέρνηση για τον υπολογισμό κόστους – οφέλους για τους Έλληνες φορολογούμενους από τις ανακεφαλαιώσεις των συστημικών τραπεζών. Όπως είπε «η κυβέρνηση χρησιμοποιεί έναν διφορούμενο τρόπο υπολογισμού του κόστους των ανακεφαλαιοποιήσεων, ούτως ώστε να μην διεκδικήσουν τίποτα για τον Έλληνα φορολογούμενο».
«Δεν είναι δυνατόν, όταν οι τράπεζες καταρρέουν, να μπαίνει το Δημόσιο να τις σώσει, και όταν πηγαίνουν καλά, να πουλά το Δημόσιο τις μετοχές του για να εισπράττουν τα υπερκέρδη των τραπεζών οι ιδιώτες και στο τέλος να προσπαθεί η κυβέρνηση να πείσει τους πολίτες ότι η πολιτική αυτή προσκομίζει οφέλη για το Δημόσιο. Αυτό είναι ένα αφήγημα που δεν έχει λογική», κατέληξε ο κ. Καζαμίας.
