Ο «Γολγοθάς» των τριών αρχηγών έως τις ευρωκάλπες

Σε Γολγοθά τριάντα ημερών μετατρέπεται το διάστημα από τώρα έως τις 9 Ιουνίου όχι μόνο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά και για τον Στέφανο Κασσελάκη, όπως και τον Νίκο Ανδρουλάκη, καθώς το αποτέλεσμα της κάλπης θα κρίνει και το δικό τους πολιτικό μέλλον.

• Του Ανδρέα Καψαμπέλη

Στις λιγότερες από τέσσερις ωφέλιμες εβδομάδες που απομένουν οι τρεις βασικοί πρωταγωνιστές της εκλογικής αναμέτρησης καλούνται να προσαρμόσουν τις τακτικές και τις καμπάνιες τους όχι τόσο για να έχουν οφέλη όσο για να περιορίσουν, στην πραγματικότητα, τις περαιτέρω απώλειες και τις ζημιές που απειλούν τον καθένα χωριστά.

Αυτήν τη στιγμή η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρνουν -ως τα καταγεγραμμένα κόμματα εξουσίας- να συγκεντρώσουν αθροιστικά στην πρόθεση ψήφου πάνω από 53-55%, παρουσιάζοντας ραγδαία υποχώρηση, της τάξης των 20 ποσοστιαίων μονάδων, σε σχέση με τις περσινές βουλευτικές εκλογές.

Μάλιστα, πριν από έναν χρόνο τα τρία κόμματα άθροιζαν 72,32% τον Μάιο και 70,23% τον Ιούνιο. Έτσι η κρίση νομιμοποίησης φαίνεται ότι τα διαπερνά οριζόντια, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ευρύτερες ανακατατάξεις και μετακινήσεις σε όλο το πολιτικό φάσμα.

Μεγάλες ανησυχίες

Η κοινή αγωνία των τριών ηγεσιών στην τρέχουσα φάση είναι πώς θα ενισχύσουν τη συσπείρωση των εκλογικών ακροατηρίων τους, η οποία εξακολουθεί να παραμένει -αναλογικά για όλους τους- σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Ο έως τώρα κύκλος έκλεισε με πενιχρά αποτελέσματα, προκαλώντας μεγάλες ανησυχίες, αφενός, για το μέγεθος της αποχής και, αφετέρου, για τη διάχυση της ψήφου διαμαρτυρίας προς ποικίλες κατευθύνσεις.

Τις ημέρες αυτές θα υπάρξει μια ανάπαυλα, καθώς έχουν πάρει τα όρη και τα… νησιά και οι πολιτικοί ταγοί, με τις ελπίδες (πάντως, όχι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές) για τόνωση της προεκλογικής ατμόσφαιρας να μεταφέρονται στην ερχόμενη εβδομάδα. Τότε είναι που τα επιτελεία θα φουλάρουν τις μηχανές, οι κομματικοί στρατοί θα απλωθούν ανά την επικράτεια και οι αρχηγοί τους θα ρίξουν στη μάχη και τα τελευταία όπλα, διλήμματα και καλοπιάσματα προς τις εκλογικές μάζες.

Το κλίμα ήταν «μουδιασμένο» και εν μέσω της Μεγάλης Εβδομάδας, οπότε επικράτησε η αγωνία για τη στάση και τις διαθέσεις των πιστών στις εκκλησίες και στις κοινωνικές εκδηλώσεις για τα πολιτικά πρόσωπα – ιδιαίτερα του κυβερνητικού χώρου.

Ο φόβος για τις επιπτώσεις από την ψήφιση του νόμου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών δεν φάνηκε μόνο με την «επιστράτευση» του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου για να λειτουργήσει ως δεκανίκι της κυβέρνησης σε αυτήν τη δοκιμασία απέναντι σε όσους ύψωσαν φωνές διαμαρτυρίες, αλλά αποτυπώθηκε και στην πρωτοβουλία του Κ. Μητσοτάκη να πάει, ύστερα από πολύ καιρό, στη Μητρόπολη Αθηνών για να παρακολουθήσει τη Μεγάλη Πέμπτη την ακολουθία των Αγίων Παθών.

Περνώντας τις ημέρες του Πάσχα στο εξοχικό του στην Τήνο ο πρωθυπουργός θα χρειαστεί να αναζητήσει τις διορθωτικές (εάν υπάρχουν διαθέσιμες) κινήσεις που θα τον βοηθήσουν να βάλει μέσα στις υπολειπόμενες τέσσερις εβδομάδες φρένο όχι απλώς στις διαρροές ψηφοφόρων αλλά και στη διαρκώς αύξουσα δυσαρέσκεια του εκλογικού σώματος σε όλους ουσιαστικά τους τομείς.

Επικίνδυνες διαστάσεις

Αν με την ψήφιση του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια στις αρχές του έτους δημιουργήθηκε η πρώτη μεγάλη ρωγμή, το μείγμα με όλα όσα επακολούθησαν τους επόμενους μήνες έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις. Και, μολονότι λόγω της γενικότερης αφασίας δεν οδήγησε μέχρι στιγμής σε εκρήξεις, ο πανικός για το πώς μπορεί να επιδράσει την ώρα της κάλπης είναι διάχυτος.

Ήδη το χαμήλωμα του πήχη από το 41% στο 33% των προηγούμενων ευρωεκλογών για τη Ν.Δ. φαίνεται ότι αποτελεί την αρχή μιας οπισθοχώρησης, που μένει να φανεί εάν θα γίνει συντεταγμένα ή θα εξελιχθεί σε άτακτη τις τελευταίες εβδομάδες.

Το κλίμα πάντως είναι ανήσυχο ακόμη και μεταξύ υπουργών, που δέχονται «ψυχρολουσίες», όπως ομολογούν, όταν κάνουν επαφές με ομάδες ψηφοφόρων τους.

Χειρότερα είναι τα μηνύματα από τους «γαλάζιους» βουλευτές στις συναντήσεις με τους οποίους υποχρεώθηκε να προσέλθει ο κ. Μητσοτάκης τις προηγούμενες ημέρες, όπου άκουσε διά της… τεθλασμένης (δηλαδή με επιθέσεις κατά υπουργών και άλλων κυβερνητικών στελεχών) κάθε άλλο παρά ένα ικανοποιητικό για τα αυτιά του αφήγημα.

Το γεγονός μάλιστα ότι και στα ποιοτικά στοιχεία των μετρήσεων κυριαρχούν οι αρνητικές γνώμες για όλες τις κυβερνητικές δράσεις και συμπεριφορές σκιάζει κι άλλο τον ορίζοντα, αφού κινδυνεύει να μετατρέψει σε μια εικονική πραγματικότητα τα περί «πολιτικής κυριαρχίας» της Ν.Δ.

Ειδικά η οικονομική πίεση που δέχονται λόγω της ακρίβειας -και όχι μόνο- οι Ελληνες τείνει να μεταβληθεί, σε συνδυασμό με τις συνθήκες γενικότερης αβεβαιότητας και ανασφάλειας, σε αχίλλειο πτέρνα την κυβέρνησης.

Την ίδια ώρα πρωτοβουλίες, όπως η αύξηση του βασικού μισθού ή το μπόνους στους δημόσιους υπαλλήλους, με τις οποίες επιχειρείται να εξισορροπηθεί επικοινωνιακά το κλίμα, δείχνουν να έχουν περιορισμένη μόνο απήχηση.

Τέλος, αυτό που απειλεί να δώσει τη χαριστική βολή -ανάλογα και με τις υπόλοιπες εξελίξεις- είναι η οργή που διαρκώς μεγαλώνει στην κοινή γνώμη για την αλαζονεία της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού προσωπικά απέναντι στους θεσμούς και στη Δικαιοσύνη.

Στις ποιοτικές έρευνες που διεξάγονται διαρκώς μέσω των λεγόμενων focus group ο τρόπος αντιμετώπισης ειδικά του εγκλήματος των Τεμπών και οι προσπάθειες συγκάλυψης των ευθυνών των πολιτικών προσώπων έχουν πρωταρχική θέση.

Η αντιπολίτευση

Στο χώρο της αντιπολίτευσης η δοκιμασία του τελευταίου προεκλογικού μήνα έχει κάπως διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Στον ΣΥΡΙΖΑ ο Στέφανος Κασσελάκης μπορεί να έχει αναθαρρήσει, διότι όλες οι δημοσκοπήσεις τον εμφανίζουν να έχει «κλειδώσει» τη δεύτερη θέση και να μη χάνει το βάθρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά αυτό ουδόλως αποδεικνύεται αρκετό.

Ανεξάρτητα από το πόσο θα υποχωρήσει το ποσοστό της Ν.Δ. και πόσο θα κλείσει η «ψαλίδα» των 23 μονάδων του περασμένου Ιουνίου, ο πήχης του 17% φαίνεται ότι είναι «αδιαπραγμάτευτος» για να μπορέσει να σταθεί απέναντι σε μια υφέρπουσα εσωκομματική αμφισβήτηση από ολοένα περισσότερες πλευρές.

Και μπορεί ο ίδιος να έχει ξεκόψει ότι θα κριθεί στις επόμενες εθνικές εκλογές, αλλά ουδείς αμφισβητεί ότι από τώρα θα φανεί εάν μπορεί να δρομολογήσει ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών ή η όλη προσπάθεια θα αποδεχθεί κούφια.

Οσο για το ΠΑΣΟΚ, αυτήν τη στιγμή τα πράγματα είναι χειρότερα, διότι η αμφισβήτηση του Ν. Ανδρουλάκη δεν είναι κάτι θεωρητικό.

Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, εφόσον επιβεβαιωθούν όλες οι τωρινές τάσεις και μετρήσεις και το ΠΑΣΟΚ παραμείνει κολλημένο στην τρίτη θέση, υπάρχουν ήδη οι βουλευτές και τα στελέχη που από το βράδυ κιόλας των εκλογών σχεδιάζουν να θέσουν θέμα, αρχίζοντας από τη στρατηγική που εφαρμόστηκε και καταλήγοντας στο ζήτημα της ηγεσίας…