Με οικογενειακές φωτογραφίες, tiktokers, instagramers και infuencers το ΝΑΤΟ έκλεισε τα 75 του χρόνια. Και, όπως οι περισσότεροι 75χρονοι, χρειάζεται βοήθεια για να προσεγγίσει το κοινό του…
Η στρατιωτική συμμαχία, που «αναζήτησε» ξανά την ύπαρξή της στην Ουάσινγκτον με ομιλίες, lunch breaks και δείπνα, προσκάλεσε 16 δημιουργούς περιεχομένου από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Γαλλία με ακολούθους στο TikTok, στο Instagram και άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής. Μια κίνηση που δείχνει πως το ΝΑΤΟ καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να σκεφτεί «έξω από το κουτί» κυρίως για επικοινωνιακούς λόγους – ειδικά σε μια εποχή που ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και άλλοι Ρεπουμπλικάνοι έχουν υποστηρίξει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να μειώσουν τις δαπάνες για την ευρωπαϊκή άμυνα.
Ο Τζο Μπάιντεν και οι άλλοι 31 ηγέτες του ΝΑΤΟ ήλπιζαν ότι η σύνοδος κορυφής τους αυτή την εβδομάδα θα γιόρταζε τη νέα ενότητά τους κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν, θα έστελνε μια προειδοποίηση στην Κίνα και θα αποδείκνυε ότι η συμμαχία είναι τόσο ισχυρή όσο ποτέ. Αντ’ αυτού, οι τρεις ημέρες των επίσημων εκδηλώσεων επισκιάστηκαν από τις εσωτερικές αναταραχές σε ολόκληρη τη συμμαχία, από την προσπάθεια του Μπάιντεν να καταπνίξει την αγωνία για την ολέθρια επίδοσή του στο ντιμπέιτ, το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γαλλία που υπονομεύει τη βάση εξουσίας του Εμανουέλ Μακρόν και την αποδυνάμωση του Ολαφ Σολτς μετά τα απογοητευτικά αποτελέσματα του SPD στις ευρωεκλογές.
Ενώ οι σύμμαχοι υποσχέθηκαν συνεχή υποστήριξη για την Ουκρανία, τα σχέδια για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης βοήθειας για το Κίεβο έχουν «παγώσει» και οι ελπίδες του προέδρου Ζελένσκι για ένταξη της Ουκρανία στο ΝΑΤΟ αποδεικνύονται φρούδες. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να δράσουν αποφασιστικά για να βοηθήσουν τη χώρα του να αποκρούσει την εισβολή της Ρωσίας, αντί να «περιμένουν τον Νοέμβριο», σε μια έμμεση αναφορά στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ.
Μιλώντας κατά την έναρξη της τριήμερης συνόδου κορυφής των ηγετών της συμμαχίας στην Ουάσινγκτον την Τρίτη, ο Ζελένσκι κάλεσε τις ΗΠΑ να λάβουν περαιτέρω μέτρα, επιτρέποντας στον στρατό του να πλήξει στόχους, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών βάσεων εντός της Ρωσίας, και να βοηθήσει τη χώρα με δυνατότητες βαθιάς επίθεσης στην Κριμαία.
Οι τρεις ημέρες των επίσημων εκδηλώσεων για τα 75 χρόνια ζωής επισκιάστηκαν από τις εσωτερικές αναταραχές και από τον Ζελένσκι, που ζητά κι άλλα όπλα
Ο Τζο Μπάιντεν ανήγγειλε την αποστολή επιπλέον συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας στην Ουκρανία. «Η Ρωσία δεν θα νικήσει» διαβεβαίωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, εν μέσω των εντεινόμενων αμφισβητήσεων για το κατά πόσον είναι σε θέση να συνεχίσει την εκστρατεία για την επανεκλογή του στην αναμέτρηση, για την οποία απομένουν πλέον τέσσερις μήνες. Σε κοινή ανακοίνωσή τους, που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον Λευκό Οίκο, κράτη-μέλη του NATO επιβεβαίωσαν την αποστολή συνολικά πέντε συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων συστοιχιών Patriot.
Ο ηγέτης που ήρθε στη σύνοδο του ΝΑΤΟ με την ισχυρότερη θέση είναι ο νέος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, ηγέτης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ. Παρά ταύτα, ακόμη και ο ίδιος έχει σπείρει αμφιβολίες για τη μακροπρόθεσμη δέσμευσή του, με την υπόσχεση να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 2,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος «μόλις το επιτρέψουν τα δημοσιονομικά». Οι Συντηρητικοί είχαν δεσμευτεί να το κάνουν μέχρι το 2030. Η κυβέρνηση Μπάιντεν -η οποία ανακοίνωσε περίπου 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια για την ασφάλεια πριν από τη σύνοδο κορυφής- είναι αισιόδοξη. Σε συνέντευξη Τύπου, ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ τόνισε πως 23 από τα μέλη της συμμαχίας έχουν πλέον επιτύχει τον στόχο να δαπανούν το 2% ή περισσότερο του ΑΕΠ για την άμυνα, από εννέα το 2020.
Αυτό σημαίνει επιπλέον 180 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, όπως δήλωσε ο αξιωματούχος. Το κατά πόσον κάτι από όλα αυτά θα κάνει τη διαφορά, δεδομένων των εσωτερικών διαμαχών, θα είναι ένα από τα βασικά ερωτήματα της συνόδου κορυφής. «Ο βασικός παράγοντας είναι οι ΗΠΑ» δήλωσε ο Λούις Σάιμον, διευθυντής του Κέντρου για την Ασφάλεια, τη Διπλωματία και τη Στρατηγική στη Σχολή Διακυβέρνησης των Βρυξελλών. Ανέφερε ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να επιβιώσει από τα ρήγματα μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών, αλλά οι εσωτερικές διαμάχες στις ΗΠΑ «αποτελούν ένα διαφορετικό παιχνίδι. Το ΝΑΤΟ δεν θα καταρρεύσει, αλλά υπάρχει πιθανότητα να γίνει όλο και λιγότερο σημαντικό» είπε χαρακτηριστικά.
Το τρικ του Μπάιντεν για να ενισχύσει το λαβωμένο προφίλ του
Παρά τους ελιγμούς για την Ουκρανία, το επίκεντρο της συνόδου κορυφής ήταν ο Μπάιντεν, ο οποίος στα 81 του χρόνια είναι ο μόνος ηγέτης του ΝΑΤΟ που είναι μεγαλύτερος σε ηλικία από την ίδια τη συμμαχία. Πριν από τα προβλήματά του στο ντιμπέιτ, ο Μπάιντεν ήλπιζε ότι η συνάντηση θα τόνιζε την επιτυχία του στην αποκατάσταση της συμμαχικής ενότητας, ύστερα από τέσσερα «πέτρινα» χρόνια υπό τον Τραμπ, και θα ενίσχυε τα διαπιστευτήριά του εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου. Οι ΗΠΑ πρόσθεσαν μάλιστα μία επιπλέον ημέρα στον εορτασμό, μετατρέποντάς τον σε τριήμερο, αντί για τις συνήθεις δύο. Αυτή η απόφαση όμως ήταν επιπρόσθετο βάρος για έναν πρόεδρο που αντιμετωπίζει ερωτήματα σχετικά με το αν είναι ακόμη ικανός για την άσκηση της προεδρίας.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, πάντως, υποβάθμισε τις ανησυχίες γύρω από την ενότητα της συμμαχίας. Αυτή ήταν η τελευταία του σύνοδος κορυφής πριν παραδώσει την ηγεσία του ΝΑΤΟ στον πρώην πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούυτε. Ορισμένοι σύμμαχοι ανησυχούν για το τι θα συμβεί με τις δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν σε αυτή τη σύνοδο κορυφής, σε περίπτωση που ο Τραμπ κερδίσει τις εκλογές τον Νοέμβριο και επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Ο τέως πρόεδρος έχει πει ότι θα επιδιώξει μια γρήγορη συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει πολλές λεπτομέρειες για το πώς σκοπεύει να το κάνει αυτό, ούτε έχει πει τίποτα για τη μελλοντική υποστήριξη προς το Κίεβο.