Σύγκρουσις παρασκηνίου μεταξύ πρωθυπουργού και Προέδρου Δημοκρατίας 

Τα μηνύματα που φθάνουν στο Προεδρικό Μέγαρο από το γειτονικό Μαξίμου είναι εδώ και καιρό θολά. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις κατ ιδίαν συζητήσεις με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου δεν έχει αναλάβει κάποια ξεκάθαρη δέσμευση απέναντι της. Εχει εξαρτήσει την ανανέωση της θητείας της και από την εξασφάλιση διακομματικής υποστήριξης. Γεγονός που την ανάγκασε να προχωρήσει την περασμένη Κυριακή σε μια δήλωση στο «Βήμα» με την οποία επιβεβαίωσε, την ίδια ακριβώς μέρα που η «Εστία της Κυριακής» κυκλοφορούσε με τίτλο «Ντύνεται στα κόκκινα η Πρόεδρος, κοινή υποψήφια ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ» ότι πράγματι αναζητά συμμαχίες στις κεντροαριστερά αντιπολίτευση. Η κυρία Σακελλαροπούλου εξίσωσε με αυτή της την δήλωση τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Το νόημα της ήταν ότι «στον Τσίπρα χρωστώ ότι έγινα Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας και στον Μητσοτάκη χρωστώ ότι έγινα Πρόεδρος της Δημοκρατίας».

• Από τον Μανώλη Κοττάκη

Τι εμπιστοσύνη μπορείς να έχεις στον Μητσοτάκη;

Παρά ταύτα το κλίμα που επικρατούσε στο Προεδρικό όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν αμφίθυμο. «Τι εμπιστοσύνη μπορείς να έχεις στον Μητσοτάκη;» φέρεται εξομολογήθηκε περίφροντις στον κλειστό του κύκλο ο σύντροφος της Προέδρου Παύλος Κοτσώνης. Το κλίμα της αμφιθυμίας όμως μετετράπη σε οργή αμέσως μετά την συνέντευξη του κυρίου Μητσοτακη στον ΣΚΑΙ και με αφορμή όσα δήλωσε για την προεδρική εκλογή. Απανωτές εκρήξεις της Προέδρου που θα μπορούσαν κάλλιστα να αποκληθούν και μένεα κατά του πρωθυπουργού κατεγράφησαν στο ισόγειο των πάλαι ποτέ Ανακτόρων μετά τη ανάγνωση του απομαγνητοφωνημένου κειμένου της συνεντεύξεως Μητσοτάκη στην Σία Κοσιώνη. Η δήλωση αυτή που εισέφερε τέσσερα νέα δεδομένα στο γρίφο της προεδρικής εκλογικής και θα αναλύσουμε κατωτέρω έχει ως εξής:

«Γι’ αυτό δεν θα σας πω απολύτως τίποτα, για έναν λόγο μόνο. Θα ήταν θεσμικά πολύ άκομψο, γιατί αντιμετωπίζω την Προεδρία της Δημοκρατίας και την Πρόεδρο με σεβασμό, όχι μόνο ως πρόσωπο αλλά και ως θεσμό, να πω οτιδήποτε για το ζήτημα αυτό πριν λήξει η θητεία της

Και σε αυτό κι αν θα είμαι κάθετος. Δεν θέλω και δεν πρόκειται να δεχτώ να ακούσω από κανέναν βουλευτή οποιαδήποτε άποψη για την Προεδρία της Δημοκρατίας, διότι αφορά αμφισβήτηση του θεσμού, όχι του προσώπου, μέχρι που να ανοίξει η συζήτηση. Η συζήτηση θα ανοίξει συντεταγμένα τον Φεβρουάριο του 2025.

Προφανώς και δεν κάθομαι εδώ σε αυτό το γραφείο να αποφασίζω μόνος μου, σέβομαι όμως απόλυτα και τη συνταγματική επιταγή η οποία περιγράφει τον ή την Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως ένα πρόσωπο το οποίο πρέπει να έχει ευρύτερη αποδοχή. Και θα σταματήσω εδώ». Ποια είναι αυτά τα τέσσερα νέα δεδομένα;

Πρώτον ο πρωθυπουργός μίλησε για τον ή την Πρόεδρο της Δημοκρατίας γεγονός το οποίο σημαίνει ότι ταλαντεύεται αν θα επιλέξει εκ νέου την κυρία Σακελλαροπούλου. Μπορεί ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας να είναι άνδρας (τον/την). Λέγεται ότι η κύρια πηγή της δυσαρέσκειας του κυρίου Μητσοτάκη για την Πρόεδρο είναι η εχθρική στάση που τήρησε απέναντι στην κυβέρνηση στο θέμα των υποκλοπών ο επιστήθιος φίλος της Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής Απορρήτου Επικοινωνιών Χρήστος Ράμμος. Υποστηρίζεται ότι ο πρωθυπουργός «χρέωσε» στην Πρόεδρο την αποτυχία να τιθασεύσει τον παλαιό της γνώριμο από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Αν και αυτό δεν ήταν στις αρμοδιότητες της.

Δεύτερον ο κύριος Μητσοτάκης προσδιόρισε ως χρόνο επιλογής του/της νέας Προέδρου το απώτατο συνταγματικό όριο του Φεβρουαρίου του 2025. Η εξάντληση του χρόνου είναι τακτική που συνήθως χρησιμοποιείται από πρωθυπουργούς όταν δεν θέλουν να ανανεώσουν την θητεία του απερχόμενου Προέδρου. Και η επιλογή της κ. Σακελλαροπούλου ανακοινώθηκε στις αρχές Ιανουαρίου του 2020. Όταν οι πρωθυπουργοί θέλουν να ανανεώσουν την θητεία του απερχόμενου/ης Προέδρου τον ενημερώνουν νωρίς και το ανακοινώνουν νωρίς. Όπως ο Κώστας Σημίτης που ανακοίνωσε την ανανέωση της θητείας του Κωστή Στεφανόπουλου τον Σεπτέμβριο του 1999 , επτά μήνες πριν την ολοκλήρωση της θητείας του.

Τρίτον, με την φράση «δεν αποφασίζω μόνος» και «τον Φεβρουάριο θα αρχίσει η συζήτηση» έστειλε το μήνυμα ότι αυτή την φορά πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψιν την άποψη της Κοινοβουλευτικής του ομάδας την οποία όμως κάλεσε να πάψει να προτείνει δημοσίως πρόσωπα και να επιλέξει την θεσμική σιωπή.

Τέταρτον σε αντίθεση με το γράμμα του νέου Συντάγματος που ο ίδιος εισηγήθηκε και ψηφίστηκε από την Βουλή το οποίο προβλέπει εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας και με 151 ψήφους ο πρωθυπουργός τόνισε ότι το πρόσωπο του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας πρέπει να διαθέτει «ευρύτερη αποδοχή».

«Αχάριστος» ο πρωθυπουργός

Η ανάγνωση της δήλωσης του πρωθυπουργού προκάλεσε οργή, θρίψη και μελαγχολία στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας η οποία εσχάτως έχει περιορίσει τις εμφανίσεις της και τα όποια διεθνή ταξίδια της ( εκτός από ένα ταξίδι που προγραμματίζει τον Νοέμβριο στην Αυστραλία λόγω της σημασίας που έχει η χώρα για τον Ελληνισμό και για την συμμαχία ) και σχολιάζει σε κλειστό κύκλο συνομιλητών από το παρελθόν της τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατηγορώντας τον ευθέως για «αχαριστία». Και τούτο διότι όπως πληροφορείται η «Εστία της Κυριακής» η Πρόεδρος πιέστηκε αφόρητα από το Μέγαρο Μαξίμου και δέχθηκε αδιανόητα πράγματα τον περασμένο Δεκέμβριο προκειμένου να έχει επιτυχή έκβαση και αίσιον τέλος η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα.

Ο θρύλος λέει ότι η τουρκική Προεδρία υπέβαλλε αίτημα να γίνει έλεγχος ασφαλείας και «ρεπεράζ» στην αίθουσα διαπιστευτηρίων όπου επρόκειτο να συναντηθούν οι δύο Πρόεδροι της Ελλάδος και της Τουρκίας διότι οι στενοί συνεργάτες του Σουλτάνου στο Παλάτι ήθελαν να διαπιστώσουν αν ο χώρος είναι «αρμόζων προς το κύρος του Προέδρου». Προφανώς είχαν αρνητικές αναμνήσεις τόσο από τον καναπέ που ο Ερνογάν άκουσε τον Προκόπη Παυλόπουλο να του λέει ότι «οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους» και ότι «η Συνθήκη της Λωζάννης δεν αναθεωρείται». Προφανώς δεν ξέχασαν και τις κοφτερές ματιές των Ευζώνων στην είσοδο του Μεγάρου κατά την επίσκεψη του 2017. Ωστόσο ο έλεγχος ασφαλείας Προεδρικού Μεγάρου από αξιωματούχους ξένης χώρας ισούται με εθνική προσβολή. Γι αυτό η Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην αρχή αντέστη και δεν ήθελε να αποδεχθεί το αίτημα.

Ακολούθησαν ισχυρές συστάσεις προς αυτήν από το γειτονικό Μέγαρο να αποδεχθεί το αίτημα με το επιχείρημα ότι κάτι ανάλογο θα συνέβαινε και στο γειτονικό Μαξίμου πριν την συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν, έλεγχος δηλαδή και εκεί από τους άνδρες της ασφάλειας του Τούρκου Προέδρου. Άγνωστο όμως αν τελικώς συνέβη. Η Πρόεδρος υπό το κράτος των πιέσεων ότι μπορεί να τιναχθεί η επίσκεψη στον αέρα λέγεται ότι τελικώς εκάμφθη. Και όχι μόνο αυτό αλλά χρησιμοποίησε και μερικές τουρκικές λέξεις απευθυνόμενη προς τον Πρόεδρο Ερντογάν κατά την προσφώνηση της ( εκείνος δεν πρόφερε ούτε μία ελληνική).

Την ατμόσφαιρα δουλικότητος που επικράτησε σε εκείνη την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα σφράγισε άλλωστε και υπέγραψε ο ίδιος ο Υπουργός Εξωρερικών Γιώργος Γεραπετρίτης με την περίφημη επίκυψη κεφαλής που έκανε στον Πρόεδρο Ερντογάν άμα τη εισόδω του στην Ηρώδου Αττικού. Για όλες αυτές τις υπηρεσίες που παρείχε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και άλλες τόσες σε θέματα που κρίνουμε προς το παρόν σκόπιμο να μην θίξουμε θεωρεί «αχάριστο» τον πρωθυπουργό η κυρία Σακελλαροπούλου.

Ενδεχόμενη πρόταση Βενιζέλου για Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Η οργή και η ανασφάλεια της Προέδρου της Δημοκρατίας για το θέμα της ανανέωσης της θητείας της η οποία άρχισε να κλιμακώνεται μετά την τελευταία συνάντηση της με τον πρωθυπουργό επιτείνεται και από μία νέα πληροφορία που περιήλθε σε γνώση της. Από τον ηγετικό πυρήνα του Μεγάρου Μαξίμου έχει αρχίσει να διακινείται η πληροφορία ότι ο πρωθυπουργός μελετά σοβαρά το ενδεχόμενο να προτείνει τον Ευάγγελο Βενιζέλο για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Και τούτο διότι πρώτον δύσκολα μπορεί να αρνηθεί σύμφωνα με το σκεπτικό του την υποψηφιότητα Βενιζέλου ο Αντώνης Σαμαράς. Στην ουσία θέλει να εξουδετερώσει τις φωνές για δεξιό Πρόεδρο μέσω Βενιζέλου. Δεύτερον διότι τυχόν υποψηφιότητα Βενιζέλου θα την ψήφιζε υποχρεωτικώς οιοσδήποτε Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεδομένου ότι ο καθηγητής διετέλεσε Πρόεδρος του Κινήματος. Τρίτον διότι έτσι θα έμενε απολύτως συνεπής στην στρατηγική του Κέντρου. Η αλήθεια είναι ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος σχετικώς εξαφανισμένος το τελευταίο διάστημα έχει πραγματοποιήσει και πάλι μια αθόρυβη στροφή.

Την Άνοιξη του 2023 ο κύριος Βενιζέλος φέρεται ότι συναντήθηκε παρουσία τρίτου προσώπου με τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα στην Θεσσαλονίκη και συζήτησαν την πιθανότητα συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας ΠΑΣΟΚ ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον ίδιο σε περίπτωση που η ΝΔ δεν είχε αυτοδυναμία στις πρώτες εκλογές με απλή αναλογική. Ήταν η εποχή που ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ασκούσε κριτική στον κύριο Μητσοτάκη για τις υποκλοπές και έριχνε γέφυρες προς τον ΣΥΡΙΖΑ με το βιβλίο του «Εκδοχές πολέμου». Το σχέδιο απέτυχε μετά την συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ από την ΝΔ του κυρίου Μητσοτάκη από τις πρώτες εκλογές. Φέτος ένα χρόνο μετά και κάτι ο κύριος Βενιζέλος άλλαξε ρεπερτόριο. Στο τελευταίο συνέδριο του «κύκλου ιδεών» επιτέθηκε στον Κωνσταντίνο Καραμανλή επειδή έβγαλε την χώρα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την στάση του στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Αντιδιέστειλε μάλιστα την στάση του με την… φρόνιμο στάση του Ανδρέα Παπανδρέου μέσα στο ΝΑΤΟ ο οποίος σύμφωνα με την άποψη Βενιζέλου δεν έθεσε σε κίνδυνο την χώρα όπως ο… Καραμανλής. Όταν εξαπέλυσε αυτή την επίθεση ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ όλοι απόρησαν για το γιατί. Ο ίδιος είχε μιλήσει στο παρελθόν κολακευτικά γι αυτόν και είχε αποκαλύψει ότι ο Εθνάρχης συνέπραξε και έγραψε ουσιαστικά μαζί του τον νόμο για την απαλλοτρίωση της βασιλικής περιουσίας το 1994.

Σήμερα όλο και περισσότεροι έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν το γιατί.