Σκοτσέζικο ντους του «σουλτάνου» στον Μητσοτάκη!

Μέσα στο επόμενο 15ήμερο αναμένεται να πραγματοποιηθεί η νέα συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ. Θα πρόκειται για την έκτη συνάντηση των δύο ανδρών μέσα σε ενάμιση χρόνο, γεγονός που καταγράφει πρωτοφανές ρεκόρ στην ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

• Νικ. Σταυρουλάκις

Οχι μόνο ως προς την πυκνότητα των συναντήσεων στη μονάδα του χρόνου, αλλά και μεταξύ των ίδιων προσώπων. Το θέμα είναι ότι, όπως η αλάνθαστη Ιστορία διδάσκει, σε αυτή τη διαδρομή, έπειτα από κάθε «εξομάλυνση» προκύπτει μείζων κρίση, κατά τον απόλυτο τρόπο που έχει αποδειχθεί πολλάκις στο πρόσφατο και απώτερο παρελθόν.

Ενα δεύτερο θέμα είναι ότι σε κάθε συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο η Ελλάδα μετράει απώλειες. Αυτές εκδηλώνονται άμεσα ή σε δεύτερο χρόνο, όπως το πρόσφατο επεισόδιο της Κάσου, που διαδραματίστηκε έναν μήνα και κάτι μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Ουάσινγκτον τον Ιούλιο του 2024, στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Στο επεισόδιο, η Τουρκία «έκλεισε» την Ελλάδα στα 6 ναυτικά μίλια και επέβαλε επί του πεδίου διά των όπλων το (υποτίθεται) «παράνομο» τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η δήθεν παρωχημένη «διπλωματία των κανονιοφόρων» έφερε ως αποτελέσματα:

– Την άτακτη υποχώρηση της Αθήνας και την υποχρέωση επικοινωνίας των δύο υπουργών Εξωτερικών για να αποφευχθεί κρίση.

– Την υποχρεωτική απεύθυνση του ιταλικού πλοίου στις τουρκικές Αρχές για να πάρει την άδεια να ολοκληρώσει την εργασία.

– Το «ξεφώνημα» της Αγκυρας με τα ευχαριστήρια προς την Αθήνα, επειδή σεβάστηκε την ευαισθησία της.

– Το ξεντρόπιασμα της Αθήνας, που «πανηγύρισε» επειδή με τους «ευφυείς χειρισμούς» αποφεύχθηκε κλιμάκωση.

Λίγα μόνο 24ωρα μετά την υποχώρηση στο Αιγαίο η κυβέρνηση επέλεξε να στείλει ένστολο στην τουρκική πρεσβεία στη «γιορτή του αίματος».

Οι συναντήσεις μεταξύ των δύο ηγετών άρχισαν αμέσως μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Κυρ. Μητσοτάκη το 2019. Η πρώτη συνάντηση έγινε τον Σεπτέμβριο του 2019, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. «Αλλαγή στον τόνο και στις αποχρώσεις του διαλόγου με την Τουρκία διαπίστωσε η ελληνική πλευρά έπειτα από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη» ανέφεραν τότε διαρροές του Μαξίμου.

Δύο μήνες αργότερα «σκάει» η πρώτη κρίση. Η πρώτη φορά μετά τη συνάντηση που η Αγκυρα επιδίδεται σε ακραία κλιμάκωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων ήταν στα τέλη Νοεμβρίου 2019, όταν ο Ερντογάν υπέγραψε μαζί με τον Λίβυο Φαγιέζ αλ Σάρατζ το περίφημο «τουρκολιβυκό μνημόνιο», επιχειρώντας να επιβάλει τετελεσμένα στο πλαίσιο του ιδεολογήματος της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Λίγους μήνες αργότερα (12/8/20) η Ελλάδα και η Τουρκία έφτασαν μια ανάσα από πολεμικό επεισόδιο («θερμό επεισόδιο» το αποκαλούν στη φοβική Αθήνα), όταν η ελληνική φρεγάτα «Λήμνος» εμβόλισε την τουρκική φρεγάτα «Kemal Reis» που συνόδευε το ερευνητικό πλοίο «Oruc Reis». Η ελληνική φρεγάτα παρακολουθούσε τις κινήσεις τουρκικού στολίσκου σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Το επεισόδιο έληξε με άτακτη υποχώρηση του τουρκικού πολεμικού των συνοδών πλοίων και του ερευνητικού, στις σπάνιες φορές που η Αθήνα επέδειξε πυγμή. Και όχι με βάση κεντρική διαταγή, αλλά με την καθοδηγούμενη από εθνική συνείδηση ενέργεια του αντιπλοιάρχου Ιωάννη Σαλιάρη.

Μεσολαβούν οι απίστευτες υβριδικές επιθέσεις της Τουρκίας στον Εβρο με αιχμή του δόρατος το Μεταναστευτικό, για να φθάσουμε στον Μάρτιο του 2022 (13/3/22), όταν ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι προσκεκλημένος σε δείπνο του Τούρκου προέδρου στην επίσημη εξοχική προεδρική κατοικία στα Θεραπειά του Βοσπόρου. «Τέθηκαν οι βάσεις μιας καλύτερης συνεννόησης» διαδίδει η Αθήνα.

Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το «μελάνι του έρωτα» και ο Τούρκος πρόεδρος διατυπώνει το περίφημο «Μητσοτάκης γιοκ». Σε συνέντευξή του τον Ιούλιο του 2022 ο Ερντογάν λέει: «Είχαμε δείπνο με τον Μητσοτάκη στην Τουρκία. Σε αυτό το δείπνο, του είπα: “Ας μη φέρουμε από εδώ και πέρα τρίτη χώρα ανάμεσά μας”. Πέρασαν τρεις εβδομάδες. Μίλησε στο Κογκρέσο. Από εκεί πήγε στο Νταβός. Εκανε παρόμοια πράγματα. Εσύ είσαι πολιτικός και είμαι και εγώ πολιτικός. Πρέπει να το ξέρεις αυτό. Οταν κάνεις οποιοδήποτε αρνητικό βήμα εναντίον της Τουρκίας, η πρώτη μου δουλειά είναι να εξηγήσω δυνατά πράγματα στους ανθρώπους μου». Παράλληλα η Τουρκία διοργανώνει την αεροναυτική άσκηση Efes με ολόκληρο τον τουρκικό στόλο στο Αιγαίο «Η Efes τους τρέλανε» είπε ο Ερντογάν.

Αμέτρητα τα κρυφά και φανερά επεισόδια

Ακολούθησαν πολλές τρικυμίες, με τις σχέσεις να φθάνουν στο χείλος του πολέμου. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τις υβριδικές επιθέσεις της Τουρκίας στον Εβρο και το γνωστό «Μητσοτάκης γιοκ» του Ερντογάν, όπως και τις κωλοτούμπες του Ελληνα πρωθυπουργού.
Τα επεισόδια που έπονται των συναντήσεων Μητσοτάκη – Ερντογάν -κρυφά και φανερά- είναι αδύνατον να αποτυπωθούν εν συντομία. Ωστόσο, επιγραμματικά οι κυριότερες επίσημες συναντήσεις των δύο ηγετών είναι οι παρακάτω:

25 Σεπτεμβρίου 2019: Μητσοτάκης – Ερντογάν συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ.

13 Μαρτίου 2022: Το γεύμα στον Βόσπορο καταλήγει σε νέα ελληνοτουρκική ένταση. Οταν άλλα λες μπροστά του και άλλα κάνεις μετά, τον Τούρκο τον εξοργίζεις. Σε στριμώχνει και αναγκάζεσαι να υποχωρήσεις… Δεν θέλει φιλοσοφία!

11 Ιουλίου 2023: Με τα «Οπλα παρά Πόδα», λόγω διαλείμματος των σεισμών, συναντήθηκαν στο Βίλνιους, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, οι Μητσοτάκης – Ερντογάν. Και οι δύο πρόσφατα επανεκλεγέντες κυβερνήτες. «Σπάει ο φαύλος κύκλος» λένε τα παπαγαλάκια για τις σχέσεις Μητσοτάκη – Ερντογάν.

20 Σεπτεμβρίου 2023: Μητσοτάκης – Ερντογάν συναντώνται στη Ν. Υόρκη στο περιθώριο της περσινής Γ.Σ. του ΟΗΕ. Λίγο αργότερα τέθηκαν οι βάσεις της παρουσίας της Τουρκίας στο Αιγαίο.

6 Δεκεμβρίου 2023: Οθωμανική άφιξη Ερντογάν στην Αθήνα. Ο Ερντογάν φθάνει με τρία αεροπλάνα, μεταξύ των οποίων και ένα μεταγωγικό που μεταφέρει το αυτοκίνητο με το οποίο θα κινηθεί. Η υπογραφείσα «Διακήρυξη των Αθηνών» αποδεικνύεται κενό γράμμα στην πράξη.

12 Μαΐου 2024: Ο Μητσοτάκης επισκέπτεται την Τουρκία. Η τέταρτη συνάντηση σε έναν χρόνο.

10 Ιουλίου 2024: Η τελευταία συνάντηση, πέμπτη κατά σειρά μέσα σε ένα 12μηνο, που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσινγκτον στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, έφερε τον γνωστό αποκλεισμό της Κάσου, με τα πολεμικά πλοία της Τουρκίας να κλείνουν την Ελλάδα στα έξι μίλια και με την Τουρκία να μπαίνει στο πρόγραμμα F-35.

Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία