«Κερκόπορτα» η από κοινού προσφυγή σε Διεθνείς Οργανισμούς!

Οι ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας διαπίστωσαν για μια ακόμα φορά την αδυναμία να ξεκινήσουν αυτή τη στιγμή τις συζητήσεις για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο.

• Από την Κύρα Αδάμ

Ωστόσο, είδαν ότι υπάρχει το ενδεχόμενο κοινής προσφυγής στους διεθνείς οργανισμούς, συγκεκριμένα σε ΙCΑΟ και ΙΜΟ, και όχι μόνο, για θέματα που αποτελούν παράμετρο για την οριοθέτηση με ΥΦ/ΑΟΖ, όπως περιοχής θαλάσσιας έρευνας και διάσωσης (SAR), σχέδια πτήσης, 10 ν.μ. ΕΕΧ και FIR Αθηνών/Κωνσταντινούπολης. Ο κ. Γεραπετρίτης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αυτό στον συνομιλητή του, κ. Φιντάν, λέγοντας ότι «αυτά θα τα δούμε στην πορεία», τουτέστιν δεν απέρριψε την τουρκική πρόταση προσφυγής από κοινού στους διεθνείς οργανισμούς, όπως επιμένει ακατέβατα ο Ερντογάν.

Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών απέφυγαν, κατόπιν συνεννόησής τους, να αναφερθούν διεξοδικά στο «μονοπάτι» των διεθνών οργανισμών, που βρήκαν ως διέξοδο στο αδιέξοδο των άμεσων συζητήσεων για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.

Δηλώσεις

Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε μόνο ότι «έγινε αξιολόγηση των προϋποθέσεων για εκκίνηση συζητήσεων για ΥΦ/ΑΟΖ σε Αιγαίο και Μεσόγειο. Το εύρος της συζήτησης υφίσταται, ωστόσο θα συνομιλήσουμε στο εγγύς μέλλον». Ο κ. Φιντάν ανέφερε ότι «συζητήσαμε τα θέματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι γνωστό ότι έχουμε διαφορετικές απόψεις, αλλά πρέπει να είμαστε ρεαλιστές – υπάρχουν πολλά προβλήματα που έχουν σχέση με την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ».

Η προσέγγιση για προσφυγή στους διεθνείς οργανισμούς «βολεύει» και τις δύο χώρες, διότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη μπορεί να επιμένει ότι συζητά μόνο το θέμα της υφαλοκρηπίδας χωρίς να ανακατεύονται στη συζήτηση άμεσα άλλα θέματα, ενώ η κυβέρνηση Ερντογάν μπορεί να υποστηρίζει ότι τα αλληλένδετα θέματα με την ΥΦ/ΑΟΖ (SAR, FIR Αθηνών/Κωνσταντινούπολης, σχέδια πτήσης, 10 ν.μ. ΕΕΧ) θα εξεταστούν μεμονωμένα στους διεθνείς οργανισμούς. Εξυπακούεται όμως ότι οι αποφάσεις διεθνών οργανισμών για τα θέματα αυτά θα βαρύνουν την ουσία της μελλοντικής διαπραγμάτευσης οριοθέτησης ΥΦ/ΑΟΖ.

Προκειμένου να ξεπεράσει τη σταθερή άρνηση της Ελλάδας να συζητήσει θέματα κυριαρχίας, καθώς και την ελληνική επιφύλαξη για συζήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στο ΔΔΧ, ο πονηρός Ερντογάν διά του ΥΠΕΞ κ. Φιντάν έθεσε στον Ελληνα συνομιλητή του, κ. Γεραπετρίτη, το θέμα διμερούς συμφωνίας για τα θέματα περιοχής θαλάσσιας έρευνας και διάσωσης (SAR) στον ΙΜΟ και τα σχέδια πτήσης, τα 10 ν.μ. του ΕΕΧ και το FIR Αθηνών/Κωνσταντινούπολης στον ΙCΑΟ, δηλαδή θέματα που αποτελούν παραμέτρους για την οριοθέτηση ΥΦ/ΑΟΖ, σύμφωνα με την Τουρκία, και στη συνέχεια από κοινού προσφυγή στους δύο διεθνείς οργανισμούς.

Η παγίδα

Η θέση αυτή της Τουρκίας είναι πονηρή, διότι η Ελλάδα δεν έχει διαφορές με την Τουρκία στα θέματα αυτά, αντιθέτως η Τουρκία θέτει θέματα διαφορών και ζητά την από κοινού προσφυγή στους οργανισμούς. Ομως, πάσα μεταβολή στα θέματα αυτά στους διεθνείς οργανισμούς θα έχει αρνητικά αποτελέσματα για την Ελλάδα, και μάλιστα χωρίς δυνατότητα ανατροπής.

Για τα θέματα αυτά ο ΥΠΕΞ Γεραπετρίτης δεν αντέτεινε ότι, άμα θέλει η Τουρκία, ας καταγγείλει την Ελλάδα στους διεθνείς οργανισμούς (πράγμα που ουδέποτε έχει πράξει η Τουρκία μέχρι τώρα), αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο κοινής προσφυγής σε αυτούς για ορισμένα από αυτά τα θέματα, που θα συζητηθούν προσεχώς. Δι’ αυτού του τρόπου η Τουρκία μπορεί κάλλιστα να ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα αποδέχεται λάθη που έχει διαπράξει στο παρελθόν στα θέματα αυτά.

«Παιχνίδια»

Από το 1975 η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο του ΙCΑΟ για τα σχέδια πτήσης, για τα 10 ν.μ. ΕΕΧ και για το FIR Αθηνών, και το ίδιο ισχυρίζεται στον IΜΟ για τη θαλάσσια περιοχή έρευνας και διάσωσης. Σύμφωνα με τη διεθνή νομιμότητα του ΙCΑΟ (άρθρο 54 και 84 της σύμβασης), η Τουρκία είχε κάθε δικαίωμα να καταγγείλει την Ελλάδα στον ΙCΑΟ και ο οργανισμός να επιβάλει τυχόν κυρώσεις στην Ελλάδα. Ουδέποτε το έπραξε αυτό η Τουρκία. Το ίδιο δεν έπραξε και στον ΙΜΟ, και τούτο διότι γνωρίζει και γνώριζε ότι οι ΙCΑO και ΙΜΟ δεν θα αποδεχθούν τις τουρκικές θέσεις. Στην περίπτωση που η κυβέρνηση δεχθεί από κοινού προσφυγή στους δύο διεθνείς οργανισμούς θα δηλώσει ενυπογράφως ότι η Ελλάδα έχει κάνει λάθη και προσφεύγει από κοινού με την Τουρκία για να λύσουν τα θέματα.

Υπενθυμίζεται ότι μόλις προσφάτως η πρόεδρος της Ε.Ε. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με την προσωπική επιστολή της στον Ελληνα επίτροπο Τζιτζικώστα, όλως περιέργως, τον επιφόρτισε να επιτηρεί και να επιβλέπει προσωπικά στους διεθνείς οργανισμούς ΙCΑΟ και ΙΜΟ την επίλυση διαφορών που υπάρχουν ανάμεσα σε κράτη-μέλη και τρίτες χώρες. Δι’ αυτού του τρόπου η Ε.Ε. ανοίγει την «κερκόπορτα» πιθανής επίλυσης διαφορών της Τουρκίας με κράτος-μέλος, όπως η Ελλάδα, και μάλιστα με τη βούλα της ίδιας της Κομισιόν.

Οι προτάσεις αυτές της Τουρκίας για την από κοινού προσφυγή σε οργανισμούς για θέματα που άπτονται της οριοθέτησης ΥΦ/ΑΟΖ αποσκοπούν στην εδραίωση από την Τουρκία του επιχειρησιακού ελέγχου στο Αιγαίο. Συγκεκριμένα, το σημαντικότερο θέμα για την ασφάλεια της Ελλάδας και του Αιγαίου είναι ο επιχειρησιακός έλεγχος του εναέριου χώρου από την Πολεμική Αεροπορία, τον οποίο η ΠΑ είχε στο όριο του FIR μέχρι το 1992… Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η πρόσφατη συνεδρίαση των ΜΟΕ στην Κωνσταντινούπολη περιέλαβε θέματα ασφαλείας στο Αιγαίο, με ίσα δικαιώματα στην ελληνική και την τουρκική πολεμική αεροπορία από τον 25ο μεσημβρινό και ανατολικά, ενώ ο έλεγχος για τα πολιτικά αεροσκάφη παραμένει στην Αθήνα σε όλο το FIR Αθηνών/Κωνσταντινούπολης.

Μετέωρες οι ελληνικές βραχονησίδες

Στη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν, η συζήτηση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο οδηγήθηκε σε αδιέξοδο, καθώς ο Τούρκος ΥΠΕΞ επέμεινε στα θέματα κυριαρχίας στο Αιγαίο. Εκμεταλλευόμενος το Δίκαιο της Θάλασσας αλλά και το καταστατικό λειτουργίας του ΔΔΧ, που απαιτούν να είναι λυμένα και συμφωνημένα τα θέματα κυριαρχίας εκάστης χώρας, όποια οριοθέτηση ΥΦ/ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, χωρίς προηγούμενη διμερή συμφωνία για την κυριαρχία κάθε χώρας, είναι αδύνατη.

Με δεδομένη την αμφισβήτηση από την Τουρκία της ελληνικής κυριαρχίας σε πλείστες ελληνικές βραχονησίδες στο πλαίσιο του ΟΗΕ και δεδομένης της μέχρι τώρα αδυναμίας της ελληνικής κυβέρνησης να διασφαλίσει την ελληνικότητα των βραχονησίδων στο πλαίσιο του ΟΗΕ, η οριοθέτηση ΥΦ/ΑΟΖ από το ΔΔΧ καθίσταται αδύνατη, διότι το ΔΔΧ θα απαιτήσει από τις δύο χώρες να συμφωνήσουν την κυριαρχία τους και μετά να προσφύγουν στο ΔΔΧ.

Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών ανέφεραν ότι συζήτησαν για την οριοθέτηση ΥΦ/ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς όμως να κάνουν καμιά αναφορά στην οριοθέτηση που εκκρεμεί στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία επιμένει ότι συζητά οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και οριοθέτηση ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Στην περίπτωση οριοθέτησης ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία πριν έρθει ο Φιντάν στην Αθήνα δήλωσε διεθνώς με σχετική ΝΑVΤΕΧ ότι η νόμιμα οριοθετημένη ελληνική ΑΟΖ Ελλάδας/Αιγύπτου, που περιλαμβάνει την περιοχή μεταξύ 26ου-28ου μεσημβρινού και στην οποία αποκλειστικώς κείται η περιοχή ελληνικών ερευνών για την πόντιση καλωδίων μεταξύ Ρόδου – Καρπάθου, δεν αποτελεί ελληνικό κυριαρχικό δικαίωμα, δεδομένου ότι τμήματα της περιοχής ελληνικών ερευνών κείται σε περιοχή που ανήκει σε τουρκική υφαλοκρηπίδα που δεν έχει οροθετηθεί μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας.

Η κυβέρνηση δεν αντέδρασε στη θέση της Τουρκίας, παραμονή των διαπραγματεύσεων στην Αθήνα, ούτε με διαμαρτυρία στην Τουρκία ούτε με προσφυγή στον ΟΗΕ, όπως είχε όλο το δικαίωμα, ούτε με έκδοση νέας ΝΑVΤΕΧ. Δι’ αυτού του τρόπου, το κεφάλαιο «οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας – Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο» πήρε την άγουσα για τις καλένδες.

*πηγή: εφημερίδα «κυριακάτικη δημοκρατία»