Ύπουλο σχέδιο για τα ελληνοτουρκικά – Πώς θα παρακαμφθεί η πάγια ελληνική θέση ότι έχουμε «μια και μόνη διαφορά»

Σοβαρότατο ρήγμα στην εθνική γραμμή που συγκροτείται με τη θέση ότι η διαφορά με την Τουρκία είναι «μία και μόνη», αυτή της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ, συνιστά η πληροφορία ότι η ελληνική πλευρά στην πρόσφατη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη και Χ. Φιντάν πρότεινε πρώτη φορά διαχωρισμό του θέματος από τις άλλες διαφορές που προκύπτουν από τις παράνομες διεκδικήσεις της Τουρκίας εις βάρος της χώρας μας.

• Νικ. Σταυρουλάκις

Την πληροφορία έφερε στο φως άρθρο του καθηγητή Χ. Ροζάκη, ο οποίος, όπως ανέφερε, είναι σε θέση να τη γνωρίζει. Ο καθηγητής Χρ. Ροζάκης διέκρινε παράθυρο ευκαιρίας, ενώ περιέγραψε ως ιδιαίτερα θετική τη συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ, για να διαψευσθεί μέσα σε όχι περισσότερο από μία εβδομάδα από την ίδια την πραγματικότητα:

«Πραγματοποιήθηκε σε καλό κλίμα η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού των Εξωτερικών κ. Φιντάν στην Αθήνα. Και οι δύο υπουργοί προσπάθησαν να κρατήσουν τις συζητήσεις και τις δηλώσεις που ακολούθησαν σε ένα πολιτισμένο κι ευπρεπές κλίμα, που επιτρέπει τη διατήρηση, που επιτρέπει τη συνέχεια των συζητήσεων και στον μέλλοντα χρόνο, χωρίς επανέναρξη των υπερπτήσεων και των παραβιάσεων εκ μέρους της Τουρκίας. Αυτό φανερώνει την πρόθεση της Τουρκίας να απαλύνει τη συμπεριφορά της και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Αθήνα για μεγάλο χρονικό διάστημα».

Αυτό και άλλα πολύ πιο επικίνδυνα για το μέλλον της χώρας έγραφε ο καθηγητής Χρήστος Ροζάκης σε άρθρο του, που δημοσιεύτηκε την επομένη της επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στην Αθήνα και της συνάντησης με τον ομόλογό του Γ. Γεραπετρίτη. Μα δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι της νέας αυτής φωτισμένης παρέμβασης του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών και γνωστού «φυτευτού» συμβουλάτορα των ελληνικών κυβερνήσεων, και τέσσερις «τουρκικές φρεγάτες αναπτύχθηκαν νοτίως της Κάσου», όπως ανέφεραν οι τίτλοι των σχετικών ειδήσεων της Παρασκευής (15/11) σε ελληνικές εφημερίδες.

Και να ‘ταν μόνο αυτό… Υστερα από πάρα πολλούς μήνες και αμέσως μετά τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν, στην οποία κατά τον Χ. Ροζάκη «επικράτησε πολιτισμένο και ευπρεπές κλίμα», οι Τούρκοι επανήλθαν στο Αιγαίο με παραβιάσεις του FIR Αθηνών και παραβάσεις του Ελληνικού Εθνικού Εναέριου Χώρου (ΕΧΥ), με τις οποίες χάλασε η σούπα του καθηγητή και όλων των υπολοίπων στο ελληνικό ΥΠΕΞ, που ονειρεύονται «μια Τουρκία του χεριού τους».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ, καταγράφηκαν τέσσερις παραβιάσεις από ένα αεροσκάφος ηλεκτρονικού πολέμου CN-235, ένα μη επανδρωμένο εναέριο όχημα (UAV) και δύο ελικόπτερα, ενώ σημειώθηκε και μία παραβίαση του ΕΧΥ. Τα τουρκικά εναέρια μέσα «αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν κατά πάγια τακτική», όπως κατά πάγια τακτική πλέον (λόγω του καλού κλίματος) η Αθήνα καλεί στο τηλέφωνο την Τουρκία για να προλάβει τα χειρότερα.

Τα τουρκικά εναέρια μέσα εμφανίστηκαν στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, εκεί όπου το ίδιο διάστημα σημειώθηκε και αυτή η «πρωτόγνωρη» (!) για το ύφος της συνάντησης Γεραπετρίτη – Φιντάν παρουσία της τουρκικής αρμάδας. Πρόκειται για την ίδια ευρύτερη περιοχή στην οποία το καλοκαίρι σημειώθηκε η γνωστή κρίση της Κάσου, όταν η φημισμένη για τη λεπτεπίλεπτη διπλωματία Αθήνα τόλμησε να βγει με το ιταλικό ερευνητικό σκάφος «Ievoli Relume» λίγο πιο έξω από το όριο των έξι μιλίων από τις ακτές του νησιού, στην προοπτική πόντισης ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Τότε η κρίση κράτησε δύο μέρες, με την ελληνική κυβέρνηση να δέχεται σφοδρή κριτική για τον τρόπο με τον οποίο επέλεξε να υποχωρήσει. Η νέα κρίση αποφεύχθηκε ύστερα από συνεννοήσεις των δύο υπουργείων Εξωτερικών, με την ελληνική πλευρά να ακυρώνει την έρευνα, προκαλώντας νευρικό κλονισμό στη Λευκωσία και την Τουρκία να ευχαριστεί δημοσίως για την «κατανόηση»…

Προφανώς, τα δύο συμβάντα σε αέρα και θάλασσα δεν ήταν ξεκάρφωτα και οφείλονταν σε πληροφορίες ότι το ιταλικό σκάφος βρίσκεται και πάλι στην περιοχή. Σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας», τις απογευματινές ώρες της Πέμπτης (14/11) τα ελληνικά ραντάρ έπιασαν στις οθόνες τέσσερα τουρκικά στίγματα στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κάσου και Καρπάθου, καθώς παρατηρήθηκε ότι τα τουρκικά πλοία έκοψαν ταχύτητα όταν έφτασαν στην περιοχή. Οι τουρκικές φρεγάτες έπλεαν στην ευρύτερη περιοχή, επιστρέφοντας από την τελική φάση της άσκησης «Mavi Balina» του τουρκικού πολεμικού ναυτικού και έλαβαν -σύμφωνα με τις πληροφορίες- εντολή να αναπτυχθούν στην περιοχή εξαιτίας φημολογίας (όχι άστοχης) ότι επρόκειτο να πλεύσει ξανά για έρευνες το ιταλικό πλοίο «Ievoli Relume».

Κατά τον Χ. Ροζάκη το καλό κλίμα που επικρατεί στις δύο πρωτεύουσες επιτρέπει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας για την πρόληψη κρίσεων, πράγμα το οποίο έγινε και στη συγκεκριμένη περίπτωση. Σύμφωνα με διευκρινίσεις αρμόδιων κλιμακίων, η Αθήνα εξέφρασε απορία για την παρουσία των τουρκικών σκαφών στην περιοχή, ενώ διέταξε και δύο φρεγάτες να προσεγγίσουν, καθώς δεν επρόκειτο για τουρκική αβλαβή διέλευση, ούτε είχε εκδοθεί σχετική NAVTEX. Δόθηκαν οι απαραίτητες εξηγήσεις και το νέο επεισόδιο έληξε, όταν οι Τούρκοι βεβαιώθηκαν ότι δεν επρόκειτο για «ενοχλητική» ελληνική δραστηριότητα. Οι τουρκικές μονάδες επιφανείας που είχαν συγκεντρωθεί νότια από τα στενά Κάσου – Καρπάθου αποχώρησαν μετά τις απαραίτητες διευκρινίσεις της Αθήνας αργά το βράδυ, ενώ το ΓΕΕΘΑ παρακολουθούσε την τουρκική δραστηριότητα όλη τη νύχτα.
Και ιδού οι «πανηγυρισμοί» για το γεγονός ότι οι κρίσεις αποφεύγονται με συνεννόηση.

Το ερώτημα «γιατί η συνεννόηση δεν προηγείται των τουρκικών ενεργειών, αλλά πραγματοποιούνται μετά τις τουρκικές ενέργειες» δεν έχει απάντηση στην αρθρογραφία Ροζάκη. Η σημασία των άμεσων και διπλωματικών διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στην Αγκυρα και την Αθήνα, προβάλλεται ως «επίτευγμα» από την ελληνική πλευρά προκειμένου να διατηρηθούν ήρεμα νερά στο Αιγαίο, ενώ διαρροές στον Τύπο ανέφεραν ούτε λίγο ούτε πολύ ότι οι Τούρκοι κατάλαβαν το λάθος τους και αποχώρησαν. Ετσι όμως θα πάει η δουλειά;

Επικίνδυνες απλουστεύσεις που δεν σχετίζονται με την πραγματικότητα

Ο αρθρογράφος βρήκε τη συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών σχεδόν ειδυλλιακή. Βρήκε π.χ. ότι: «Ακόμα και η αποφυγή από το στόμα του κ. Φιντάν της χρήσης του όρου “τουρκικός”, αναφερόμενος στη μουσουλμανική μειονότητα, και η αντικατάστασή του με τον όρο “ομογενής” αποτελεί ένδειξη της προσπάθειας που κατέβαλε για αποφυγή ερεθισμών. Εξάλλου η αναφορά του στην προοπτική εξομάλυνσης των σχέσεων, ώστε οι δύο γείτονες να ζουν ειρηνικά, ως καλοί γείτονες, αποτελεί την κορωνίδα των δηλώσεών του, που αποτελεί και έναν καλό οιωνό για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων».
Πρόκειται για επικίνδυνες απλουστεύσεις που δεν σχετίζονται με την πραγματικότητα, καθόσον οι λέξεις δεν αλλάζουν τις στοχεύσεις. Καθηγητής είναι, δεν το ξέρει; Το ξέρει, αλλά αυτός είναι ο ρόλος του.

Σημείωσε ότι η Αθήνα διέκρινε αλλαγή στάσης του Τούρκου προέδρου Τ. Ερντογάν ήδη από τη Νέα Υόρκη: «Η ελληνική κυβέρνηση διέκρινε αυτό το παράθυρο ευκαιρίας από τις δηλώσεις του προέδρου κ. Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, όταν ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ δήλωνε ότι είναι ώριμες οι δύο χώρες να εξετάσουν τη διαφορά για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Πράγμα που οδήγησε την Ελλάδα να πιστέψει ότι η Τουρκία εγκατέλειπε τις υπερβολικές αξιώσεις και προσαρμοζόταν σε μια ρεαλιστική προσέγγιση».

Ανέφερε ωστόσο ότι τη στάση αυτή «ο κ. Ερντογάν την εγκατέλειψε με την επιστροφή του στην Αγκυρα, με την αναθεώρηση της πρότασης, που αυτή τη φορά περιείχε το αίτημα της ολιστικής προσέγγισης». Που σημαίνει ότι η ελληνική κυβέρνηση πλανήθηκε ακόμα μία φορά…

Στο άρθρο διαπιστώνεται ότι «και ο κ. Γεραπετρίτης στην ομιλία του, στη διάρκεια των δηλώσεων που ακολούθησε των συνομιλιών, ήταν εξαιρετικά συναινετικός, αν και περισσότερο ειλικρινής, καθώς τόνισε την αδυναμία εξεύρεσης λύσης για την έναρξη διαπραγματεύσεων για τη μόνη διαφορά των δύο χωρών που η Ελλάδα αποδέχεται και δέχεται να διαπραγματευτεί με την Τουρκία, δηλαδή τη διαφορά για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ. Ομως, το επικίνδυνο σημείο στο άρθρο δεν βρίσκεται εκεί…

Η νεο-μπούρδα του Χρήστου Ροζάκη βρίσκεται στην τελευταία παράγραφο του συγκεκριμένου άρθρου, με την πληροφορία ότι στη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν συζητήθηκε διαχωρισμός των θεμάτων του ελληνοτουρκικού πολιτικού διαλόγου. Την πληροφορία αυτήν ισχυρίζεται ότι είναι σε θέση να γνωρίζει από πολύ καλή πηγή (!) μετά τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν. Αν ισχύει, σημαίνει ότι στο άμεσο διάστημα η προσέγγιση αυτή πρόκειται να βάλει τν χώρα σε νέες περιπέτειες.

Ερωτήματα για την κρυφή ατζέντα

Ο Χ. Ροζάκης αρθρογραφώντας μετά τη συνάντηση ανέφερε ότι θα μπορούσε να υπάρξει κάποιος διαχωρισμός των θεμάτων: δηλαδή, από τη μία να προωθηθεί ο ελληνοτουρκικός διάλογος με τη «μία και μόνη διαφορά» που αναγνωρίζει η Ελλάδα, αλλά ταυτοχρόνως να παραπεμφθούν στον πολιτικό διάλογο τα υπόλοιπα θέματα που αξιώνει η Τουρκία να συζητηθούν. Στην περίπτωση αυτή, κατά τον Ροζάκη, θα μπορούσε να προχωρήσει η συζήτηση για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, και να φανεί αν μπορούμε να φτάσουμε στο συνυποσχετικό και τη Χάγη.

Γράφει επί λέξει: «Αν ευσταθεί η πληροφόρησή μου για την πρόταση του Ελληνα υπουργού των Εξωτερικών για την αποκόλληση της διαφοράς για την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ από τις υπόλοιπες “διαφορές” που επικαλείται η Τουρκία, τότε η επιφύλαξη του Τούρκου ομολόγου του μπορεί να μεταβληθεί σε αποδοχή της στο μέλλον. Κάτι που θα διευκολύνει τα μέγιστα την προσέγγιση των δύο κρατών για μια μονιμότερη ειρήνευση στην περιοχή και την πραγματική αποκατάσταση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στους δύο λαούς».

– Πρώτον: Δηλαδή, ο Ροζάκης μάς είπε ότι πρώτη φορά η Ελλάδα διά του υπουργού Εξωτερικών Γεραπετρίτη αναγνώρισε επισήμως ενώπιον του Φιντάν ότι δεν είναι «μία και μόνη» η διαφορά;

– Δεύτερον: Από ποια άλλα θέματα μπορεί να γίνει διαχωρισμός; Από την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών; Από τις περιοχές έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο, που διεκδικεί η Τουρκία; Από τα θαλάσσια πάρκα; Ολα τα παραπάνω και άλλα συναφή είναι θέματα που άπτονται της εθνικής κυριαρχίας. Θα μπουν και αυτά στο τραπέζι, όπως επιδιώκει η Τουρκία;

– Τρίτον: Το θέμα δεν είναι εάν θα υπάρξει διαχωρισμός. Το θέμα είναι από ποια αφετηρία ξεκινάει η διαπραγμάτευση για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ, αφού τα δύο αυτά μεγέθη είναι ακολούθημα του εύρους των Εθνικών Χωρικών Υδάτων (ΕΧΥ), το οποίο και αποτελεί τον πυρήνα της διαφοράς με την Τουρκία. Από ποιο εύρος θα ξεκινήσουμε να συζητάμε, από τα έξι ή τα δώδεκα;

– Τέταρτον: Το εύρος των ελληνικών ΕΧΥ είναι το «εναρκτήριο λάκτισμα» του όποιου διαλόγου. Εξ ου και το «casus belli» της τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Που σημαίνει ότι αίρεται μόνο με απόφαση του ίδιου νομοθετικού Σώματος. Θα προηγηθεί η άρση του, πριν από την έναρξη του διαλόγου; Διότι άλλως συζητάμε υπό την απειλή πολέμου, που σημαίνει ότι δεν μπορούμε να επεκτείνουμε το εύρος πριν αρθεί το «casus belli» και άρα αρχίζουμε να συζητάμε από τα έξι μίλια…

Ανοίγει διάπλατα η «κερκόπορτα»

Οι πληροφορίες Ροζάκη δεν πρέπει να είναι τυχαίες, αν δεν είναι συμβουλές του προς τον Γεραπετρίτη, τις οποίες ο Ελληνας ΥΠΕΞ ακολούθησε στη συνάντηση με τον Φιντάν και αποδεικνύουν ότι ο επικίνδυνα άσχετος υπουργός Εξωτερικών άνοιξε την κερκόπορτα της μειοδοσίας. Σημειώνει μάλιστα ότι ο Χ. Φιντάν επιφυλάχθηκε «να το σκεφτεί»! Γράφει σχετικά ο καθηγητής: «Στην πρόταση της ελληνικής πλευράς, που από πληροφορίες μου, έγινε από το κ. Γεραπετρίτη, να εξεταστεί χωριστά το θέμα της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ από τις άλλες διαφορές, ο κ. Φιντάν επιφυλάχθηκε να απαντήσει. Κι όμως αυτό θα μπορούσε να λύσει τον γόρδιο δεσμό του αδιεξόδου των διαπραγματεύσεων». Πού θα ξαναβρεί τέτοια ευκαιρία;

Ο Χρ. Ροζάκης ανακάλυψε πάντως και ορισμένα αρνητικά στη συνάντηση: «Θα μπορούσαμε να επισημάνουμε την απουσία προόδου στην ουσία των συζητήσεων. Οι δυο πλευρές εμμένουν σταθερά στις θέσεις τους, η Ελλάδα για τη μοναδική διαφορά, η Τουρκία για μια «ολιστική προσέγγιση», δηλαδή για μια συμπερίληψη στις διαπραγματεύσεις και άλλων θεμάτων, όπως το θέμα του εύρους της αιγιαλίτιδας ή το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης, σε συνδυασμό με το νεότευκτο τουρκικό επιχείρημα ότι αυτή συνδέεται με την κυριαρχία, ή το θέμα της μειονότητας κ.λπ. Μάλιστα ο κ. Φιντάν ισχυρίστηκε ότι οι διεκδικήσεις ή οι αιτιάσεις αυτές αποτελούν στοιχεία συνδεμένα με τη διαφορά για την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ και δεν είναι δυνατόν να αποκοπούν».

Παραίτηση-βόμβα του γενικού διευθυντή του ΥΠΕΞ

Σε αυτό το κλίμα, σαν βόμβα έσκασε η παραίτηση του γενικού διευθυντή του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβη Ρούσου Κούνδουρου την Παρασκευή, ο οποίος εξέφρασε την διαφωνία του με την πολιτική που ακολουθείται στα Ελληνοτουρκικά. Στην επιστολή παραίτησής του ο κ. Κούνδουρος σημειώνει ότι δεν κλήθηκε να συμμετάσχει στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, που πραγματοποιήθηκε στις 8 Νοεμβρίου στην Αθήνα, σε αντίθεση με τη σύνθεση της τουρκικής αντιπροσωπίας. Επιπλέον, επισημαίνει ότι αγνοήθηκαν σημαντικά ζητήματα που είχε θέσει γραπτώς πριν από τη συνάντηση της 8ης Νοεμβρίου. Στη σκληρή επιστολή παραίτησης διαχωρίζει τη θέση του από τις κινήσεις του κ. Γεραπετρίτη, οι οποίες, όπως φαίνεται, γίνονται εν κρυπτώ. Ολα αυτά επιβεβαιώνουν ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο υπουργείο Εξωτερικών και τα δύσκολα είναι μπροστά μας…

Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία