Πώς αναδιατάσσεται ο χάρτης της αντιπολίτευσης στη σκιά των εξελίξεων στην υπόθεση της σιδηροδρομικής τραγωδίας; Πώς αξιολογούν οι πολίτες τη συνέντευξη Μητσοτάκη και τους χειρισμούς της κυβέρνησης; Ποιο είναι το «κόμμα των Τεμπών»; Και ποια η Βουλή αν είχαμε τώρα εκλογές; Τα ευρήματα της δημοσκόπησης της RealPolls.
Πού οδεύει η χώρα; Ποια ζητήματα αξιολογεί ο κόσμος ως τα σημαντικότερα και προς άμεση επίλυση από την κυβέρνηση; Και κυρίως, πώς διαμορφώνεται και επαναδιατάσσεται το πολιτικό σκηνικό εν μέσω μιας σοβούσας πολιτικής και κυβερνητικής κρίσης, στον απόηχο των μεγάλων συλλαλητηρίων για τα Τέμπη, της επακόλουθης συνέντευξης του Πρωθυπουργού και ενόψει των κοινοβουλευτικών μαχών για την υπόθεση;
Η μεγάλη δημοσκόπηση της Real Polls για το Protagon, μια πανελλαδική έρευνα που διεξήχθη την περίοδο 4-6 Φεβρουαρίου και στην οποία συμμετείχαν 1.617 άτομα με δικαίωμα ψήφου, δίνει πολλές απαντήσεις – και περιγράφει το ρευστό και παράλληλα ακανθώδες πλαίσιο στο οποίο θα κινηθούμε ως χώρα το επόμενο διάστημα.
Η απογοήτευση, η αγανάκτηση, ο θυμός και ο φόβος κυριαρχούν στο εθνικό θυμικό, η ακρίβεια συνεχίζει να απασχολεί και να ταλαιπωρεί τα νοικοκυριά, ροκανίζοντας εισοδήματα, αλλά η υπόθεση των Τεμπών αξιολογείται πλέον ως δεύτερο σημαντικότερο πρόβλημα στη χώρα, και ο πολιτικός χάρτης αλλάζει δραματικά:
η μεν κυβέρνηση παραμένει μακριά από τις εκλογικές τις επιδόσεις, αλλά η παραδοσιακή αντιπολίτευση υποαποδίδει –ο δε ΣΥΡΙΖΑ έχει εκπέσει σε μια συνθήκη μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας– προς όφελος των λεγόμενων αντισυστημικών κομμάτων, τα οποία καρπώνονται τόσο τη γενικευμένη δυσαρέσκεια όσο και το κλίμα που έχει διαμορφωθεί με τα Τέμπη, με συνέπεια να αναδεικνύονται –όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Πλεύσης Ελευθερίας πρωτίστως και της Φωνής Λογικής δευτερευόντως– σε νέους «παίκτες», τουλάχιστον στην παρούσα πολιτική συγκυρία.
Το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου παρουσιάζεται πλέον ως το «κόμμα των Τεμπών», καθώς τόσο στην πρόθεση ψήφου όσο και στην εκτίμηση ψήφου, έχει αναρριχηθεί στην τρίτη (!) θέση –στον αντίποδα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι έβδομος!
Συγκεκριμένα, στην πρόθεση ψήφου (Πίνακας I), η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει 21,2% και είναι αδιαμφισβήτητα πρώτη, με το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής να βρίσκεται μακρά δεύτερο με 11,2%. Ακολουθεί η Πλεύση Ελευθερίας (7,5%), ενώ τέταρτη με 7,2% είναι η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου. Στην πέμπτη θέση μετρήθηκε το ΚΚΕ (6,2%), στην έκτη η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου (5,2%) και στην έβδομη ο ΣΥΡΙΖΑ με ένα γλίσχρο 4,3%.
Εντός ορίων κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης το Κίνημα Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη (3,6%) και εκτός η Νέα Αριστερά (2,4%) και το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη (2,1%). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα χαμηλά ποσοστά της Νίκης που μετρήθηκε στο 1,9%.
Το σκηνικό παραμένει αντίστοιχο ως προς την πρόβλεψη του αποτελέσματος (Πίνακας II) όπου η ΝΔ μετρήθηκε από τη Real Polls στο 26,9%, απέχοντας λίγο από την επίδοσή της στις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου (28,31%), αλλά πάρα πολύ από τα ποσοστά των τελευταίων εθνικών εκλογών (40,56% τον Ιούνιο του 2023) και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στο 13,8%.
Η Πλεύση Ελευθερίας εμφανίζεται σε αυτόν τον δείκτη με διψήφια ποσοστά (10,2%), ενώ από κοντά, στο 9,8%, ακολουθεί η Φωνή Λογικής. Πέμπτο το ΚΚΕ με 8,9%, έκτη η Ελληνική Λύση με 8,5%, έβδομος ο ΣΥΡΙΖΑ (5,8%) και όγδοο το Κίνημα Δημοκρατίας.
Χαρακτηριστικό τού πόσο τα Τέμπη απασχολούν τους πολίτες και ψηφοφόρους είναι το πόσο ψηλά αξιολογούν την υπόθεση αυτή, απαιτώντας από την κυβέρνηση να πράξει κάτι (Πίνακας III): Μετά την ακρίβεια (37,6%), η υπόθεση της σιδηροδρομικής τραγωδίας της 28ης Φεβρουαρίου 2023 έρχεται σε δεύτερη θέση (24,2%), ενώ έπεται το σύστημα υγείας (24%). Οι χαμηλοί μισθοί είναι τέταρτο πρόβλημα, η εγκληματικότητα πέμπτο και τα εθνικά θέματα έκτο.
Η υπόθεση των Τεμπών είναι και ένα από τα σημαντικότερα –αν όχι το σημαντικότερο– προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους τού πόσο απείχε η κυβέρνηση από το κοινό αίσθημα σε αυτήν την υπόθεση, ένα συντριπτικό 95,2% των ερωτηθέντων στην έρευνα της RealPolls (δηλαδή και άτομα που δηλώνουν ψηφοφόροι της ΝΔ), πιστεύει ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει πάρει περισσότερες πρωτοβουλίες ώστε να πέσει άπλετο φως στο σιδηροδρομικό αυτό δυστύχημα (Πίνακας IV).
Σε άλλο σχετικό ερώτημα, αν η κυβέρνηση κινείται πιο αποφασιστικά για τα Τέμπη μετά τα μεγάλα συλλαλητήρια της 26ης Ιανουαρίου και πάλι η μεγάλη πλειοψηφία (57,3%) απαντά αρνητικά, εκφράζοντας τη δυσπιστία της. Ενα 39,4% των ερωτηθέντων πάντως, εκτιμά πως, λίγο ή πολύ, η κυβέρνηση δείχνει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα το τελευταίο διάστημα (Πίνακας V).
Αρνητικά κρίνουν οι πολίτες και την πολυσυζητημένη συνέντευξη που έδωσε την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου, τρεις μέρες μετά τα συλλαλητήρια για τα Τέμπη, ο Πρωθυπουργός, στον Alpha και στον δημοσιογράφο Αντώνη Σρόιτερ (Πίνακας VI).
Οι αρνητικές απαντήσεις για την τηλεοπτική παρουσία του κ. Μητσοτάκη μετρήθηκαν συνολικά στο 67,2%, δύο στους τρεις. Μόλις 24,2% των ερωτηθέντων απάντησαν θετικά.
Μια άλλη παράμετρος, αυτή της προαναγγελθείσας πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης –τη ζητάει άμεσα ο ΣΥΡΙΖΑ, την παραπέμπει μετά τη δημοσιοποίηση των πορισμάτων το ΠΑΣΟΚ, αφού κανείς τους δεν διαθέτει τις απαραίτητες 50 υπογραφές βουλευτών για να προχωρήσει η διαδικασία– ήταν στο ερωτηματολόγιο της RealPolls και καταδεικνυει ένα μέρος των πολιτικών αδιεξόδων της αντιπολίτευσης: το 73% των ερωτηθέντων δεν πιστεύουν ότι αυτή η πρόταση μομφής θα έχει κάποιο αποτέλεσμα (Πίνακας VII).
Αρνητική είναι και η εικόνα που έχουν οι πολίτες για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, στην σκιά και της υπόθεσης των Τεμπών (Πίνακας VIII): το 83,2% των ερωτηθέντων πιστεύουν πως η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα δεν λειτουργεί καλά –ένας στους δύο μάλιστα (55,6%) δηλώνει σίγουρος ότι η Δικαιοσύνη δεν λειτουργεί καλά.
Σίγουρο για την καλή λειτουργία της Δικαιοσύνης στη χώρα μας δηλώνει μόνο το 1,5% των ερωτηθέντων!
Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ
Ξεχωριστό πολιτικό ενδιαφέρον –και καθώς έχει εδραιωθεί η εκτίμηση περί δημοσκοπικής υποαπόδοσης της κυβερνητικής παράταξης– είναι το τι συμβαίνει στην αξιωματική αντιπολίτευση, δηλαδή στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής. Εδώ η άποψη των ερωτηθέντων διαμορφώνει ένα συμπέρασμα ότι το συγκεκριμένο κόμμα δεν μπορεί να κάνει το άλμα προς τα μπρος εξαιτίας της ηγεσίας του, ή έστω ότι θα τα πήγαινε πολύ καλύτερα με άλλον αρχηγό (Πίνακας IX)
Είναι χαρακτηριστικό, ότι στο ερώτημα με ποιον πρόεδρο θα μπορούσε το ΠΑΣΟΚ να απειλήσει τη ΝΔ και να μπει σε κυβερνητική τροχιά, ο κ. Ανδρουλάκης παίρνει ένα μόλις 5,5%, ενώ ο Παύλος Γερουλάνος, βουλευτής Α’ Αθήνας και τρίτος της εκλογικής διαδικασίας του περασμένου φθινοπώρου, είναι πρώτος με 20,8% και η Αννα Διαμαντοπούλου, πρώην Επίτροπος και τέταρτη στις εσωκομματικές εκλογές, έρχεται δεύτερη με 14,7%.
Επίσης χαρακτηριστικό του προβλήματος είναι ότι ακόμα και ο Χάρης Δούκας, δήμαρχος Αθηναίων, δεύτερος των εκλογών για την αρχηγία, έρχεται σε αυτό το ερώτημα τέταρτος, με 9,4%, πίσω από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος αν και έχει αποχωρήσει από την κεντρική πολιτική σκηνή, λαμβάνει ένα διόλου ευκαταφρόνητο 10,1%.
Εθνική απογοήτευση
Σε κάθε περίπτωση –και αυτό είναι κάτι που πρέπει να απασχολήσει σοβαρά και την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση– διαπιστώνεται μια γενικευμένη απογοήτευση αλλά και ανησυχία των πολιτών για το μέλλον. Είναι ενδεικτικό ότι περισσότεροι από επτά στους δέκα (71,7%) πιστεύουν ότι η χώρα οδεύει μάλλον προς τη λάθος κατεύθυνση, ενώ μόλις ένας στους τέσσερις (24,5%) πιστεύει ότι οδεύουμε προς τη σωστή κατεύθυνση (Πίνακας X).
Τα δε αρνητικά συναισθήματα των πολιτών για τη χώρα είναι κυρίαρχα στο εθνικό θυμικό. Οι μισοί, ποσοστό 52,3%, δηλώνουν ότι η Απογοήτευση είναι το συναίσθημα που τους δημιουργεί η χώρα αυτή τη στιγμή, ενώ δεύτερο έρχεται η Αγανάκτηση (33,6%), τρίτο το τρίπτυχο Ανησυχία-Φόβος-Αγχος (28,7%) και τέταρτο ο Θυμός (27,9%). Αισιοδοξεί και ελπίζει μόλις το 11,5%. (Πίνακας ΧΙ)
