Ο Ντράγκι εκπέμπει SOS προς τους άβουλους ηγέτες της Ε.Ε.

Την Τρίτη, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και λίγες μέρες πριν, το Σάββατο, με άρθρο του στους «Financial Times», ο Μάριο Ντράγκι έκανε αγωνιώδεις παρεμβάσεις για την αδιέξοδη θέση που έχει περιέλθει η Ευρώπη. «Η Ευρώπη είναι ο χειρότερος εχθρός του εαυτού της. Πρέπει να αλλάξει ριζικά» είπε.

• Από τον
  Βασίλη Γαλούπη

Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας προσπάθησε να αφυπνίσει την Ε.Ε., κάνοντας εκκλήσεις για αλλαγές σε κάθε πεδίο, από την οικονομία μέχρι τη γεωπολιτική. Ζητά πιο ολοκληρωμένες αγορές, λιγότερες ρυθμίσεις που παγιδεύουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, έκδοση κοινού χρέους, ευρωπαϊκή ασφάλεια και την απόφαση να ενεργούμε στο εξής ως ένα ενιαίο κράτος.

Μόνο που, όπως συχνά συμβαίνει με τις προτάσεις που μπροστά σε κάθε κρίση κάνει ο Ντράγκι, οι ιδέες του μπορεί να είναι καλές στη θεωρία, αλλά στην πράξη είναι αυτές που οι μεγάλες χώρες της Ευρώπης δεν τολμούν να υλοποιήσουν.

Οι ηγέτες της Ευρώπης προτίμησαν να καταστρέψουν την οικονομία τους, να στερηθούν ενεργειακούς πόρους και να στείλουν μεγάλο κομμάτι των βιομηχανιών τους στις ΗΠΑ μόνο και μόνο για να μη μειωθεί η εξάρτησή τους από την Αμερική. Τώρα, ο Ντράγκι προσπαθεί να τους προετοιμάσει για μια εποχή που η Ευρώπη θα μείνει μόνη. Αλλά, μπροστά σ’ αυτή την συνειδητοποίηση, η Ευρώπη έχει παραλύσει από φόβο.

Ο Ντράγκι επέκρινε τη Φον ντερ Λάιεν, επειδή δεν έθεσε στο τραπέζι τη δημιουργία «νέων ευρωπαϊκών ταμείων» για να ανταγωνιστεί οικονομικά τις ΗΠΑ και την Κίνα. Και κατσάδιασε τη Γερμανία που ακόμα απορρίπτει την έκδοση κοινού χρέους: «Λέμε “όχι” σε όλα. Λέμε “όχι” στο δημόσιο χρέος, “όχι” στην εσωτερική αγορά, “όχι” στη δημιουργία μιας κεφαλαιακής ένωσης. Δεν μπορούμε να λέμε “όχι” σε όλα και σε όλους. Διαφορετικά, πρέπει να παραδεχτούμε ότι δεν είμαστε σε θέση να συνειδητοποιήσουμε τις θεμελιώδεις αξίες για τις οποίες δημιουργήθηκε αυτή η Ευρωπαϊκή Ενωση. Χάνουμε την ανταγωνιστικότητα έναντι ΗΠΑ και Κίνας».

Χαρακτήρισε «επιτακτική ανάγκη» να μειώσει η Ε.Ε. τις τιμές της ενέργειας «όχι μόνο για τις παραδοσιακές βιομηχανίες, αλλά και για τις υψηλές τεχνολογίες». Και καυτηρίασε το γεγονός ότι η Ευρώπη κατάφερε να… επιβάλει δασμούς στον εαυτό της: «Απαιτείται άρση εσωτερικών φραγμών. Είμαστε συχνά οι χειρότεροι εχθροί του εαυτού μας. Η Ε.Ε. έχει μια εσωτερική αγορά συγκρίσιμη με αυτήν των ΗΠΑ, αλλά με εμπόδια ισοδύναμα με δασμούς 45% στη βιομηχανία και 110% στις υπηρεσίες».

Θα πρέπει, βέβαια, η μείωση των ρυθμίσεων να μη βλάψει πιο αδύναμα κράτη, όπως η Ελλάδα. Και έκρουσε το καμπανάκι για τους κινδύνους από την οικονομική επίθεση των ΗΠΑ, με τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Τραμπ και με την πολιτική αποβιομηχάνισης της Ευρώπης. Θα «αντιμετωπίσουμε πολιτικές που επινοήθηκαν για να προσελκύσουν ευρωπαϊκές εταιρίες να παράγουν περισσότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες με βάση χαμηλότερους φόρους, φθηνότερη ενέργεια και απορρύθμιση».

Αλλά δεν έμεινε στην οικονομία. «Αν οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ σκιαγραφούν το μέλλον μας, μπορούμε να περιμένουμε να μείνουμε σε μεγάλο βαθμό μόνοι για να εγγυηθούμε την ασφάλεια στην Ουκρανία και στην ίδια την Ευρώπη. Για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις πρέπει να ενεργούμε όλο και περισσότερο σαν να είμαστε ένα κράτος. Η απάντηση πρέπει να είναι γρήγορη, γιατί ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας».

Οσα λέει ο Ντράγκι ακούγονται σαν έκκληση για αλλαγή στη χάραξη πολιτικής της Ε.Ε. Ομως, στην πράξη δεν βλέπουμε καμιά κίνηση για να πάρει η Ε.Ε. τον έλεγχο της μοίρας της στα χέρια της. Το μόνο που βλέπουμε είναι μια Ευρώπη που καταπίνει χλευασμούς από τον Αμερικανό πρόεδρο, χωρίς να προβάλλει αντίσταση.

Ο Ντράγκι είναι τεχνοκράτης, αλλά παρέλειψε να μιλήσει με συγκεκριμένους αριθμούς. «Να εγγυηθούμε μόνοι μας την ασφάλεια της Ουκρανίας» δήλωσε μοιρολατρικά. Αλλά δεν τόνισε ότι στον πόλεμο ΗΠΑ – Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκές συνεισφορές, μεμονωμένα από κράτη και συλλογικά από ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ξεπερνούν τη βοήθεια της Αμερικής. Τα τελευταία στοιχεία στις 14 Φεβρουαρίου, από το Ινστιτούτο Kiel, καταγράφουν ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν συνολικά χορηγήσει 132 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ουκρανία, ενώ η Αμερική 114 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ακόμα κι έτσι, όμως, η Ευρώπη, αντί να υψώσει ανάστημα, συνεχίζει να αναγνωρίζει στον Τραμπ ό,τι αναγνώριζε και στον Μπάιντεν: το δικαίωμα να σέρνουν την Ε.Ε. στις αποφάσεις τους και να καθορίζουν την πολιτική ολόκληρης της ηπείρου. Αν δεν ξεκαθαρίσει η Ευρώπη ότι προέχουν τα δικά της συμφέροντα και δεν διεκδικήσει τα δικαιώματά της στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, προτροπές σαν αυτές του Ντράγκι δεν έχουν κανένα ουσιαστικό νόημα.

Να λειτουργήσει η Ε.Ε. ως ενιαίο κράτος θέλει ο Ντράγκι, κάνοντας πως δεν βλέπει ότι τα κράτη-μέλη έχουν αντικρουόμενα ζητήματα ασφαλείας και διαφορετικές απειλές.

Κυκλοφορούν ακόμα και ιδέες που θέλουν την Τουρκία στον αμυντικό σχεδιασμό της Ε.Ε. Δεν υπάρχει καν ενιαία άποψη για το πώς πρέπει η Ευρώπη να υπερασπίζεται τον εαυτό της. Ποιοι είναι οι σύμμαχοι και ποιοι οι εχθροί; Πρέπει να αποφασίσουμε πρώτα αυτό.

Μάριο Ντράγκι, πρώην πρόεδρος ΕΚΤ, πρώην πρωθυπουργός Ιταλίας

Γεννήθηκε το 1947 στη Ρώμη. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Ρώμης με διδακτορικό στα Οικονομικά από το ΜΙΤ. Διετέλεσε καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας μέχρι το 1991. Υπήρξε διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs και εκτελεστικός διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας. Το 2005 διορίστηκε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας και το 2011-2019 πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Το 2021-2022 ήταν πρωθυπουργός της Ιταλίας. Συμπεριλήφθηκε στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό «Time» για τα πρόσωπα με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως για το 2012.

Πηγή: Εφημερίδα Δημοκρατία