Στην κόψη του ξυραφιού κινούνται οι συνομιλίες για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό με φόντο την διεξαγωγή της άτυπης πενταμερούς τον Μάρτιο.
- Της Μύρνας Νικολαΐδου, εφημερίδα «Εστία»
Η τουρκική πλευρά επιμένει στην λύση των δύο κρατών, κάτι που απορρίπτουν κατηγορηματικώς Αθήνα και Λευκωσία, ενώ η Άγκυρα ενισχύει τις διπλωματικές της προσπάθειες για την αναγνώριση του ψευδοκράτους, όπως συνέβη προ ολίγων ημερών λαμβάνοντας την στήριξη του Πακιστάν.
Σε μια ακόμη πρωτοφανή πρόκληση, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ, πρέσβυς Αχμέτ Γιλντίζ, διαβίβασε στον Γ.Γ. του ΟΗΕ επιστολή του Μεχμέτ Ντάνα, ο οποίος υποτίθεται ότι εκπροσωπεί το ψευδοκράτος, με την οποία καταγγέλλει «παραβιάσεις του εναερίου χώρου», ζητώντας την κυκλοφορία της ως επισήμου εγγράφου της Γενικής Συνελεύσεως και του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Στην επιστολή του ο κ. Ντάνα ισχυρίζεται ότι το 2024 υπήρξαν «παραβιάσεις του εναερίου χώρου» του ψευδοκράτους από την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα. Χαρακτήρισε δε αυτές τις ενέργειες ως «πρόκληση και κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας» του ψευδοκράτους, υποστηρίζοντας ότι «απειλούν την ασφάλεια της διεθνούς πολιτικής αεροπορίας και θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των επιβατών»!
Μέσα σε αυτό το πολύ αρνητικό κλίμα διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η πενταμερής στην Γενεύη ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία για λύση με το δίλημμα να είναι το εξής: Ομοσπονδία ή διχοτόμηση;
Οι ίδιες πηγές εκτιμούν μάλιστα ότι οσονούπω θα αρχίσει το γνωστό παιχνίδι ανταλλαγής ευθυνών και το μείζον είναι εν προκειμένω να μην κατηγορηθεί η Λευκωσία για τυχόν αδιέξοδο των συνομιλιών. Εντούτοις ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ επιμένει ότι η πρότασις για δύο κράτη, «δεν είναι απλά στρατηγική, αλλά η μόνη φόρμουλα λύσης», κάτι που ωστόσο όπως μαθαίνει η «ΕτΚ» δεν βρίσκει ευήκοα ώτα ούτε στον ΟΗΕ αλλά ούτε και στην Βρετανία.
Αυτό σημαίνει ότι ένα νέο αδιέξοδο θα χρεωθεί σε αυτήν με ότι αυτό συνεπάγεται για το διακαή της πόθο περί αναγνωρίσεως του ψευδοκράτους. Ενώ δεν θα είναι και το ιδανικότερο σενάριο ούτε για την Τουρκία, την ώρα που προσπαθεί να προβάλλει εαυτόν ως ισχυρή περιφερειακή δύναμη, όπως δείχνει με τις κινήσεις της στην Συρία αλλά και προ ολίγων ημερών με την προσπάθεια μεσολαβήσεως για την λήξη του πολέμου με τον Ερντογάν να τάσσεται υπέρ της «εδαφικής ακεραιότητας» της Ουκρανίας την ίδια ώρα που επιμένει με την παραμονή του κατοχικού στρατού στην Κύπρο!
Εν τω μεταξύ, οι συνομιλίες μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας έχουν παγώσει, με το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδος-Τουρκίας συνεχώς να μετατίθεται χωρίς να έχει οριστικοποιηθεί κάποια ημερομηνία διεξαγωγής του μέχρι τον Απρίλιο.
Όπως δεν έχει οριστικοποιηθεί ούτε η ημερομηνία πραγματοποιήσεως της πενταμερούς, καθώς η αρχικώς προβλεφθείσα ημερομηνία για τις 17-18 Μαρτίου δεν επιβεβαιώνεται από την κυπριακή πλευρά. Σε κάθε περίπτωση, όπως μας έλεγε διπλωματική πηγή η Λευκωσία αναμένει περισσότερα από την Αθήνα όπως «την ανακήρυξη ΑΟΖ με την Κύπρο και να μην ζητάτε η άδεια της Τουρκίας στις εργασίες ποντίσεως των καλωδίων»!
Προφανώς αναφέρεται στο επεισόδιο του περασμένου καλοκαιριού στην Κάσο που η Τουρκία απαίτησε να της ζητηθεί άδεια για την συνέχιση του εργασιών από το ιταλικό ερευνητικό σκάφος, ενώ προ δύο εβδομάδων τουρκικές κορβέτες παρενόχλησαν δυο ιταλικά ερευνητικά σκάφη βόρεια της Κρήτης λέγοντας τους χαρακτηριστικά δια ασυρμάτου ότι κινούνται παρανόμως και ότι πρόκειται «για μια οριοθετημένη περιοχή».
Η «ΕτΚ» έχει γράψει κατά επανάληψη ότι η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο διαθέτουν έξι φορές μεγαλύτερη θαλάσσια έκταση (ΑΟΖ) από την Τουρκία. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι αν Αθήνα και Λευκωσία είχαν προχωρήσει συντεταγμένα στην αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων τους –η κατεχόμενη Κύπρος πάντως υπέγραψε την περασμένη εβδομάδα με την Αίγυπτο για εξαγωγή αερίου- σήμερα ο ελληνισμός θα ήτο ο κυρίαρχος της Ανατολικής Μεσογείου.
Κρίσιμος θεωρείται φυσικά και ο αμερικανικός παράγοντας και ποια θα είναι η στάσις της νέας κυβερνήσεως όσον αφορά την Ανατολική Μεσόγειο. Πάντως η Λευκωσία σε αντίθεση με την Αθήνα έχει ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με την κυβέρνηση Τραμπ καθώς υπήρξε συνάντηση του Κύπριου υπουργού Αμύνης Βασίλη Πάλμα με τον Αναπληρωτή Βοηθό Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ Ντέιβιντ Μπέικερ στην διάσκεψη του Μονάχου.
Η αμυντική συνεργασία των δύο χωρών συνεχίζεται απρόσκοπτα ενώ είναι σε εξέλιξη η προσπάθεια αναβαθμίσεως της Αεροπορικής Βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο.
Ωστόσο είναι γεγονός ότι ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος είναι απρόβλεπτος και το γεγονός ότι αυτή την στιγμή η αμερικανική πλευρά επέλεξε να συνομιλήσει πρώτα με την Άγκυρα και όχι με την Αθήνα δεν είναι και τόσο ελπιδοφόρο.
Τι πραγματικά επιδιώκει η Τουρκία
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές με βαθιά γνώση των διαπραγματεύσεων υπάρχει η άποψις ότι η σκληρή στάσις Τατάρ για δύο κράτη εντάσσεται στην γενικότερη τουρκική τακτική του παζαριού. Και κάποια στιγμή η τουρκοκυπριακή πλευρά, υπό τις οδηγίες της Άγκυρας, θα γίνει πιο διαλλακτική.
Αυτό που ουσιαστικά επιδιώκει η Τουρκία είναι να αναγνωρισθούν τα «κυριαρχικά δικαιώματα» του ψευδοκράτους σε περίπτωση που οι συνομιλίες καταλήξουν σε αδιέξοδο με υπαιτιότητα της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Στο πλαίσιο αυτό θεωρείται καθοριστική και η έκβασις των εκλογών του ψευδοκράτους που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με πηγές της «ΕτΚ» υπάρχει πιθανότητα η Άγκυρα να στηρίξει εκ νέου τον Τατάρ, ωστόσο γίνονται προσπάθειες να πεισθεί να κατέβει στις εκλογές ο εγγονός του Ντενκτάς, που είναι πρέσβυς της Τουρκίας στην Βαρσοβία.
Πάντως ο Τατάρ δέχεται ήδη κριτική από τον Πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), Τουφάν Έρχιουρμαν, ο οποίος διαφωνεί μεν με την λύση των δύο κρατών, υποστηρίζει ωστόσο τα περί «πολιτικής ισότητος» των Τουρκοκυπρίων.
Συγκεκριμένα, χρησιμοποιώντας πιο μετριοπαθή γλώσσα από τον αντίπαλο του, ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως του ψευδοκράτους θεωρεί ότι η πολιτική ισότητα είναι ζωτικής σημασίας για την διασφάλιση του «ίσου διεθνούς καθεστώτος» και της «ίσης κυριαρχίας», που – όπως εξηγεί – είναι ο διαμοιρασμός στη βάση της πολιτικής ισότητας, με τους Ελληνοκύπριους εξίσου κυρίαρχους με τους Τουρκοκύπριους.
«Σε αυτό το πλαίσιο, θα υπάρχουν δύο ισότιμα συνιστώντα κράτη (τουρκοκυπριακά και ελληνοκυπριακά συνιστώντα κράτη), όλες οι κρατικές εξουσίες εκτός από αυτές που αναφέρονται στο Σύνταγμα θα ανήκουν στα συνιστώντα κράτη και τα συνιστώντα κράτη θα ασκούν αυτές τις εξουσίες χωρίς καμία παρέμβαση από το ομοσπονδιακό κράτος». Ομιλεί με λίγα λόγια για μια χαλαρή ομοσπονδία, στην οποία οι Τουρκοκύπριοι θα ωφελούνται από όλα τα προνόμια ενός κράτους μέλους της ΕΕ, ανοίγοντας την κερκόπορτα στην Τουρκία.
Συνεπώς το μείζον θέμα για την ελληνοκυπριακή πλευρά είναι το πόσοι Τουρκοκύπριοι θα θεωρηθούν νόμιμοι κάτοικοι στην περίπτωση μια λύσεως, όπως χαρακτηριστικά μας επισημαίνουν πολύ έμπειρες διπλωματικές πηγές. Και αυτό διότι οι ισορροπίες έχουν αλλάξει άρδην με την εισβολή των εποίκων στην πολύπαθη νήσο. Και το πάλαι ποτέ 18% αγγίζει πλέον το 50% και ο καθένας αντιλαμβάνεται τι θα σήμαινε για το μέλλον του ελληνισμού αν παραχωρούνταν σε τόσο μεγάλο αριθμό Τουρκοκυπρίων αυξημένα δικαιώματα.
Τούτων δοθέντων είναι σαφές ότι στην Κύπρο θα δοθεί η ύστατη μάχη για την επιβίωση του ελληνισμού. Και η Αθήνα οφείλει να συνδράμει την Λευκωσία με κάθε δυνατό τρόπο, με κάθε δυνατό μέσο, δείχνοντας πυγμή και αποφασιστικότητα. Αυτό τουλάχιστον επιτάσσει η «σωστή πλευρά της ιστορίας»…
Δείτε επίσης:
- Θησαυρός η «Ηλέκτρα»! Ενδείξεις για κοίτασμα-μαμούθ στην κυπριακή ΑΟΖ
- Ν. Χριστοδουλίδης: Καθοριστικό βήμα για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κύπρου – «Ιστορικές συμφωνίες με Κάιρο»
- Προκλητικός ο πρωθυπουργός του Πακιστάν: Μιλά για «Βόρεια Κύπρο» και στηρίζει την Τουρκία