Η απόφαση της γαλλικής δικαιοσύνης για τη Λεπέν είναι τόσο αυστηρή, που μέχρι και κεντρώοι Γάλλοι πολιτικοί δυσκολεύονται να την υπερασπιστούν.
- Του Βασίλη Γαλούπη – εφημερίδα δημοκρατία
Ο κεντρώος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού είπε ότι φοβάται για ένα «σοκ στην κοινή γνώμη» λόγω της ποινής. Ο αρχηγός του κεντροδεξιού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος χαρακτήρισε την απόφαση «πολύ βαριά, ιδιαιτέρως ασυνήθιστη κι όχι υγιή».
Μέχρι και ο βασικός ιδεολογικός αντίπαλος της Λεπέν, ο αριστερός Μελανσόν, πήρε αποστάσεις: «Η απόφαση για την απομάκρυνση ενός εκλεγμένου αξιωματούχου θα πρέπει να λαμβάνεται από τον λαό, όχι από δικαστήρια».
Οι δικαστές έκριναν τη Λεπέν μαζί με άλλα οκτώ νυν ή πρώην μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και 12 πρώην βοηθούς ενόχους για κατάχρηση δημόσιων πόρων, ύψους 4 εκατ. ευρώ. Το δικαστήριο διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε προσωπικός πλουτισμός για την ίδια τη Λεπέν ή άλλους του κόμματος. Αλλά την έβαλε «στην καρδιά» ενός συστήματος, το οποίο μεταξύ 2004-2016 χρησιμοποιούσε χρήματα που προορίζονταν αποκλειστικά για τους βοηθούς του Ευρωκοινοβουλίου, προκειμένου να πληρωθεί το προσωπικό του κόμματος στα κεντρικά γραφεία στη Γαλλία.
Η απόφαση ήταν πρωτοφανώς σκληρή λόγω της επιβολής άμεσης ποινής, η οποία ισχύει ακόμα και αν η Λεπέν ασκήσει έφεση. Οσοι από τους συγκατηγορούμενούς της καταδικάστηκαν, επίσης με άμεσο εκλογικό αποκλεισμό, τους επιβλήθηκαν μικρότεροι χρονικά περιορισμοί. Αλλοι δεν καταδικάστηκαν καθόλου.
Η Λεπέν, που έδειξε ότι δεν περίμενε να της επιβάλουν την πενταετή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, χαρακτήρισε την απόφαση «βαθιά αντιδημοκρατική» και «πολιτικό κυνήγι μαγισσών». Την αποδίδει στο γεγονός ότι στις δημοσκοπήσεις έρχεται σταθερά πρώτη, με απόσταση τουλάχιστον δέκα μονάδες από τον δεύτερο και πως βρισκόταν καθ’ οδόν για νίκη στις εκλογές του 2027.
Το πρόβλημα είναι ότι οι ψηφοφόροι της Λεπέν βλέπουν την απόφαση σαν προσπάθεια να στερηθούν την ελεύθερη πολιτική τους επιλογή. Η κοινωνική συναίνεση δοκιμάζεται. Στην πράξη, η ετυμηγορία και η ιδιαίτερα αυστηρή ποινή της Λεπέν εκτιμάται ότι μάλλον θα λειτουργήσουν υποστηρικτικά εν τέλει. Ο δημοφιλής πρόεδρος του κόμματος, ο 29χρονος Μπαρντελά, θα μπορούσε να γίνει ο αντικαταστάτης της Λεπέν για την προεδρία, αλλά είναι άπειρος.
Ο πολιτικός κόσμος στη Γαλλία φοβάται την πιθανότητα να βγει κόσμος στους δρόμους, ειδικά αφού το δικαστήριο αποσαφήνισε ότι η ίδια η Λεπέν δεν επωφελήθηκε από αυτά τα λεφτά.
Η ετυμηγορία που της απαγορεύει να διεκδικήσει την προεδρία στις εκλογές ερμηνεύεται αυτόματα ως πανικόβλητη κίνηση για να σταματήσει την πορεία της προς την προεδρία. Το παράδειγμα του Τραμπ, άλλωστε, έδειξε στην πράξη ότι ένας πολιτικός μπορεί να διατηρήσει την υποστήριξη των ψηφοφόρων και να νικήσει, ακόμα κι αν έχει προηγηθεί πολιτική καταδίκη.
Το σύστημα στην Ευρώπη ακροβατεί σε ένα επικίνδυνο παιχνίδι κοινωνικών ισορροπιών. Εξαντλεί την αυστηρότητά του στη Λεπέν, ενώ την ίδια στιγμή τάσσεται, ηθικά τουλάχιστον, στο πλευρό του Ιμάμογλου στην Τουρκία, χωρίς όμως να γνωρίζει καν τα στοιχεία και το βάσιμο των κατηγοριών. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης κατηγορείται για διαφθορά και δωροδοκία. Δεν είμαστε ακόμη σε θέση να γνωρίζουμε αν οι κατηγορίες έχουν βάση ή αν αποτελούν κατάχρηση του αυταρχικού Ερντογάν.
Ομως η Ε.Ε. έστειλε ήδη αντιπροσωπία στον Ιμάμογλου και βλέπει τη σύλληψή του ως πολιτικά υποκινούμενη. Στην περίπτωση της Λεπέν, όπου η Δικαιοσύνη έκρινε ότι δεν υπήρξε προσωπικός της πλουτισμός από την υπόθεση, εκατομμύρια Γάλλοι θεωρούν ότι ο εκλογικός αποκλεισμός της είναι πολιτικά υποκινούμενος και τούυ στερεί το δημοκρατικό τους δικαίωμα επιλογής.
Η διαδικασία, ενώ σκοπεύει να πλήξει το κόμμα της Λεπέν ως αναξιόπιστο, κινδυνεύει τώρα να το εκτοξεύσει κι άλλο, αφού η Λεπέν στο εξής θα παρουσιάζεται ως το θύμα ενός αυταρχικού ελίτ συστήματος. Οσο κι αν τα ΜΜΕ επιχειρούν να καλλωπίσουν αυτό που συνέβη.
Δυστυχώς, για την ίδια τη δημοκρατία, η ίδια τακτική αρχίζει να παίρνει διαστάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στη Ρουμανία ο ανεξάρτητος Καλίν Γκεοργκέσκου κέρδισε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Παρά ταύτα, το αποτέλεσμα ακυρώθηκε από το ανώτατο δικαστήριο που επικαλέστηκε «ύποπτη ρωσική παρέμβαση».
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, είχε δηλώσει ότι η ακύρωση της ψηφοφορίας «έδειξε ότι η Ρουμανία δεν συμμερίζεται τις αμερικανικές αξίες». Ο Γκεοργκέσκου συνέχισε να προηγείται στις δημοσκοπήσεις και μη έχοντας άλλο τρόπο να σταματήσουν τη δημοκρατική διαδικασία, το κεντρικό εκλογικό γραφείο της Ρουμανίας αποφάσισε στις αρχές Μαρτίου ότι απαγορεύει την υποψηφιότητά του.
Το σύστημα που κινεί τα νήματα σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο συμπεριφέρεται τόσο πανικόβλητα για να διασφαλίσει, με θεμιτά κι αθέμιτα μέσα, την ηγεμονία του που υποσκάπτει την ίδια τη δημοκρατική νομιμότητα.
Η Γαλλία άφησε ελάχιστες επιλογές στην Λεπέν. Ακόμα κι αν η ίδια ασκήσει έφεση, δεν είναι βέβαιο ότι η ακρόαση θα πραγματοποιηθεί εγκαίρως. Μπορεί να προσφύγει στο Συνταγματικό Συμβούλιο της χώρας για αναστολή της απόφασης, λόγω του σεβασμού της ελευθερίας του εκλογικού σώματος. Αλλά εκατομμύρια Γάλλοι πιστεύουν ότι αυτή ακριβώς η ελευθερία είναι που τρομάζει την ελίτ Βρυξελλών, Βερολίνου και Παρισιού.
Η δαιμονοποίηση και οι επιλεκτικοί αποκλεισμοί δεν μπορούν να συνυπάρχουν στις ισχυρές δημοκρατίες. Αυτές οι πρακτικές αποδυναμώνουν τους θεσμούς κι εξηγούν για ποιο λόγο οι λαοί χάνουν σταδιακά την πίστη τους. Όταν ο Ερντογάν αποκαλείται -και σωστά- δικτάτορας επειδή απαγορεύει στον Ιμάμογλου να διεκδικήσει την εξουσία, οι αποφάσεις για τη Λεπέν στην Γαλλία και τον Γκεοργκέσκου στη Ρουμανία δεν μπορούν να παρουσιάζονται ως δημοκρατικές.
ΜΑΡΙΝ ΛΕΠΕΝ
Γαλλίδα πολιτικός
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 1968. Πατέρας της ήταν ο εθνικιστής πολιτικός Ζαν-Μαρί Λεπέν, ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα. Σπούδασε Νομικά στο Παρίσι κι έγινε μέλος του δικηγορικού συλλόγου της γαλλικής πρωτεύουσας. Ηταν ευρωβουλευτής από το 2004-17 και πρόεδρος του Εθνικού Μετώπου το 2011-22, αντικαθιστώντας τον πατέρα της στην ηγεσία. Εθεσε υποψηφιότητα με το γαλλικό ακροδεξιό κόμμα Εθνική Συσπείρωση στις προεδρικές εκλογές του 2017 και στις προεδρικές εκλογές του 2022. Στην τελευταία της απόπειρα έλαβε 13,3 εκατ. ψήφους (41,5%), έναντι 18,8 εκατ. (58,5%) που συγκέντρωσε ο Μακρόν.
