Συμπληρώθηκαν τρεις μήνες από το 2025 και το πολιτικό σύστημα της χώρας συνεχίζει τον κατήφορο στον οποίο μπήκε στις ευρωεκλογές του 2024, καθώς τα μηνύματα των ψηφοφόρων δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν κυρίως από την κυβέρνηση αλλά κι από τα άλλα κόμματα που άσκησαν στο παρελθόν κυβερνητική εξουσία, ενώ τα προβλήματα των πολιτών παραμένουν άλυτα και πολλαπλασιάζονται, με το κόστος ζωής που καθόρισε το εκλογικό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές να είναι και σήμερα το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα των πολιτών.
- Του Πάνου Σώκου – εφημερίδα δημοκρατία
Παράλληλα στον ορίζοντα φαίνεται να αναδεικνύεται ένα νέο πολιτικό σκηνικό με νέους πρωταγωνιστές και σε πολιτικό-κομματικό και θεσμικό επίπεδο οι ανακατατάξεις και αλλαγές που είχαν σημειωθεί τότε συνεχίζονται και σήμερα με αμείωτο ρυθμό. Ποιες είναι αυτές:
1. Η συνεχιζόμενη πτώση των ποσοστών της Ν.Δ. αλλά και της δημοφιλίας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η ικανότητα και η καταλληλότητα του οποίου πλέον να ανταποκριθεί στα πρωθυπουργικά του καθήκοντα με επάρκεια αμφισβητούνται όχι μόνο από όλο και περισσότερο κόσμο, αλλά και από κομματικά στελέχη της Ν.Δ., ενώ οι συζητήσεις για τη διαδοχή του έχουν φουντώσει για τα καλά. Την «πρωτιά» στη δημοφιλία των πολιτικών αρχηγών διατηρεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου με 44%, ενώ με 33% ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι στην τρίτη θέση και το 67% τον αξιολογεί αρνητικά ως πρωθυπουργό. Παρά τις διορθωτικές κινήσεις (π.χ. Ανασχηματισμός), πρόσφατη δημοσκόπηση της Interview για λογαριασμό της POLITIC δείχνει ότι η φθορά της κυβέρνησης βαθαίνει, καθώς η Ν.Δ. από το 24,5% τον Φεβρουάριο έπεσε στο 22,2% τον Μάρτιο (αρκετά κάτω από το 25%), παρά την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ να ανακάμψουν. Η τάση υπέρ πρόωρων εκλογών (53%) και η επικράτηση της άποψης πως «η χώρα πάει προς λάθος κατεύθυνση» (71%) δεν μπορούν να αγνοηθούν – παρότι η Νέα Δημοκρατία διατηρεί ακόμη αριθμητικό προβάδισμα στην πρόθεση ψήφου. Το 25% είναι κρίσιμο ποσοστό διότι, σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο, αν το πρώτο κόμμα δεν πιάσει το 25%, δεν παίρνει τίποτα από το περίφημο μπόνους των 50 εδρών. Ωστόσο η Ν.Δ. διατηρεί ακόμη το πλεονέκτημα γιατί δεν υπάρχει άλλο κόμμα να αποτελέσει εναλλακτική λύση, αφού ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ περνούν τη δική τους κρίση, ενώ η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, που δημοσκοπικά βρίσκεται στη δεύτερη θέση, δεν μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική πρόταση εξουσίας, αφού, για την ώρα, ούτε έμπειρα και γνωστά στελέχη έχει ούτε σαφείς θέσεις για όλα τα θέματα που απασχολούν τη χώρα και τους πολίτες.
2. Η απαξίωση του πολιτικού συστήματος, όπως αυτή εκφράστηκε με τη μεγάλη αποχή στις ευρωεκλογές αλλά και τη μεγάλη αποχή σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις του 2023 και του 2024 (περιφερειακές εκλογές, διπλές εθνικές εκλογές, ευρωεκλογές). Σήμερα αυτή η απαξίωση και η αποδοκιμασία εκφράζονται με τη μαζική υποχώρηση των ποσοστών όλων των συστημικών κομμάτων που κυβέρνησαν τη χώρα (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) και με την ταυτόχρονη ενίσχυση προσωποπαγών αντισυστημικών κομμάτων όπως είναι κατά κύριο λόγο η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου και δευτερευόντως η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου. Δύο κόμματα ταυτισμένα με την αρχηγό τους χωρίς γνωστές, σαφείς και επεξεργασμένες θέσεις για όλα τα θέματα. Η ενίσχυσή τους έχει ως βάση τη θέληση των πολιτών να εκφράσουν την αποδοκιμασία τους στο (παλιό) πολιτικό προσωπικό της χώρας. Αυτό ακριβώς ήταν και το στοιχείο που είχε προκαλέσει και τη μεγάλη εκλογική αποχή, καθώς, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Kapa Research που είχε γίνει μετά τις ευρωεκλογές, τότε το 58% όσων δήλωσαν ότι απείχαν συνειδητά από τις εκλογές δικαιολόγησε την επιλογή του λέγοντας «για να εκφράσω την αποδοκιμασία μου για το πολιτικό προσωπικό της χώρας».
3. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς της δημοκρατίας. Σε εκείνη τη δημοσκόπηση το 69% όσων απείχαν δήλωσε ότι δεν εμπιστεύεται τα κόμματα, το 56% δεν εμπιστεύεται το Κοινοβούλιο και το 58% τη Δικαιοσύνη! Σήμερα δεν υπάρχει καμία βελτίωση σε αυτούς τους δείκτες, αντίθετα, η έλλειψη εμπιστοσύνης αυξάνεται, όπως στη Δικαιοσύνη, που το σχετικό ποσοστό ( λόγω και των Τεμπών) τους τελευταίους μήνες κυμαίνεται από 67% έως 75%! Σε δημοσκόπηση της Μέτρον Ανάλυσις τον Φεβρουάριο καταγράφηκε χαμηλή εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, στις τράπεζες και στο Κοινοβούλιο (περί το -50), ενώ το αρνητικό ισοζύγιο αγγίζει το -70 σε θεσμούς όπως τα ΜΜΕ, τα συνδικάτα και τα πολιτικά κόμματα.