Νέα ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις πυροδοτεί η Αγκυρα με την αμφισβήτηση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) που κατέθεσε η Αθήνα, με βάση κοινοτική υποχρέωση. Παρά το γεγονός ότι ο χάρτης του ελληνικού ΘΧΣ είναι στημένος με βάση την πρωτοφανή δειλία της ελληνικής κυβέρνησης να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που παρέχει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (ΔΔΘ) για επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων (ΕΧΥ) στα 12 μίλια, η Τουρκία επιμένει να αμφισβητεί τον χώρο της ελληνικής θαλάσσιας κυριαρχίας στο Αιγαίο. Εξακολουθεί -εννοείται- να αμφισβητεί τον ελληνικό έλεγχο στο FIR Αθηνών και την κυριαρχία του εθνικού εναερίου χώρου (ΕΕΧ), με αύξηση των παράνομων εισόδων τουρκικών μαχητικών στις αντίστοιχες περιοχές.
- του Νίκου Σταυρουλάκι
Τη στρατηγική αμφισβήτησης η Αγκυρα εφαρμόζει πλέον και στην πράξη, επαναφέροντας (σε μικρότερη κλίμακα) την τακτική των παραβάσεων και παραβιάσεων στο Αιγαίο, την οποία είχε περιορίσει με βάση την πολιτική της ελληνοτουρκικής προσέγγισης. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής συγκεντρωτικά στοιχεία του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), το πρώτο τρίμηνο του 2025 στο Αιγαίο σημειώθηκαν 141 παραβάσεις του FIR Αθηνών (Κανόνες Εναέριας Κυκλοφορίας – ICAO) και 59 παραβιάσεις του εθνικού εναερίου χώρου, που πραγματοποιήθηκαν από 78 τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη.
Το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2024 το ΓΕΑ είχε καταγράψει μόλις 14 παραβάσεις εντός του FIR Αθηνών από 8 τουρκικά αεροσκάφη και 0 (μηδεμία) παραβίαση του εθνικού εναερίου χώρου.
Εντυπωσιακή είναι, πάντως, η μείωση των παραβάσεων και των παραβιάσεων που σημειώθηκαν το πρώτο τρίμηνο στα δύο αυτά τελευταία έτη (2024-2025), σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2023, όταν είχαν σημειωθεί 287 (!) παραβάσεις του FIR Αθηνών και 1.163 παραβιάσεις του ΕΕΧ από 382 τουρκικά μαχητικά. Αμέσως μετά το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023 η Αγκυρα περιόρισε δραστικά τις παραβάσεις και τις παραβιάσεις, με το ΓΕΑ να καταγράφει μόλις 47 παραβιάσεις του FIR Αθηνών και 8 παραβιάσεις του ΕΕΧ από 50 τουρκικά αεροσκάφη.
Είχε προηγηθεί το φοβερό πλήγμα του διπλού καταστροφικού σεισμού, μέγιστου μεγέθους 7,8 βαθμών στις 6 Φεβρουαρίου 2023, στη ΝΑ Τουρκία, που προκάλεσε ζημιές σε εκατοντάδες χιλιάδες κτίρια σε 11 νότιες και νοτιοανατολικές επαρχίες, αφήνοντας στο πέρασμά του περισσότερους από 53.000 νεκρούς. Συνεπώς η μείωση των μεγεθών της τουρκικής παραβατικής συμπεριφοράς σε βάρος της Ελλάδας δεν μπορεί να αποδοθεί στην περιλάλητη «Διακήρυξη των Αθηνών» (7/12/23) και στα «ήρεμα νερά» και στους «ήρεμους αιθέρες» που υποτίθεται ότι επέφερε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά στο γεγονός ότι η τουρκική οικονομία είχε προηγουμένως υποστεί αφόρητο πλήγμα από φυσική και όχι πολεμική αιτία.
Εκτοτε το αποκύημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» παραμένει στην τουρκική ατζέντα, ενώ η Τουρκία, με κινήσεις στη διπλωματική και την πολεμική σκακιέρα, επιχειρεί αδιάλειπτα να επεκτείνει τις ζώνες επιρροής της στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, της βόρειας και κεντρικής Αφρικής και στην Ασία μέσω του στρατηγικού βραχίονα, του λεγόμενου «τουρκικού κόσμου». Το άνοιγμα επιβεβαιώθηκε πρόσφατα, όταν τη Μεγάλη Πέμπτη (24/4) ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν διατύπωσε στην Αγκυρα την αμέριστη υποστήριξη της Τουρκίας στον «τουρκικό κόσμο», στον οποίο συμπεριέλαβε και το βόρειο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Ο Χ. Φιντάν εξέφρασε την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να συνεχίσει την πολιτική της υπέρ των Τουρκοκυπρίων, στο πλαίσιο κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Νορβηγό ομόλογό του Εσπεν Μπαρθ Εϊντε. Τον θυμάστε;
Είναι ο τουρκόφιλος, ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες για το Κυπριακό που οδήγησε (από κοινού με την Αγκυρα) με τις ακραίες «διαμεσολαβήσεις» του στο ναυάγιο του Κραν Μοντανά (Ν. Αναστασιάδης – Μ. Ακιντζί). Τότε είχε δηλώσει ότι «η διαδικασία στο Κυπριακό δεν μπορεί να αναστηθεί από τα Η.Ε. Η ανάσταση θα πρέπει να γίνει μέσω συμφωνίας των πλευρών και, εάν συμφωνήσουν, ο γ.γ. θα είναι εκεί». Προφητικός ο λόγος του, εν προκειμένω…
Οι επιτελείς του ΓΕΕΘΑ παρατηρούν ότι η Αγκυρα ανεβάζει σταδιακά το «volume» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, παρά την πολιτική του κατευνασμού από την πλευρά της Αθήνας και τις συνεχείς υποχωρήσεις στις τουρκικές διεκδικήσεις, που κατέστησαν ολοφάνερες με την υπόθεση των ερευνών στην Κάσο και της πόντισης του ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ.
Την ίδια στιγμή, το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) καταγράφει σταθερά μεγέθη στις παραβιάσεις των εθνικών χωρικών υδάτων (ΕΧΥ) το πρώτο τρίμηνο του 2025. Συγκεκριμένα καταγράφει συνολικά 472 παραβιάσεις των εθνικών χωρικών υδάτων, με το αντίστοιχο διάσημα στο 2024 να είναι 477 παραβιάσεις, με τη ρητή υποσημείωση ότι οι αριθμοί αφορούν συμβάντα παραβιάσεων των ΕΧΥ που διαπράχθηκαν από το τουρκικό πολεμικό ναυτικό και την τουρκική ακτοφυλακή. Για τα στοιχεία αυτά υπάρχει καθημερινή ενημέρωση στο ΥΠΕΞ.
Επίθεση στον Δένδια για την επίσκεψή του στη νησίδα Παναγιά
Οταν το Μεγάλο Σάββατο ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Ν. Δένδιας επισκέφθηκε τη νησίδα Παναγιά, στις Οινούσσες, μερίδα του τουρκικού Τύπου αντέδρασε με πηχυαίους τίτλους, κάνοντας λόγο για «προσβολή» και «άσχημη κίνηση» από την πλευρά της Ελλάδας. Ορισμένα άλλα δημοσιεύματα δεν δίστασαν να χαρακτηρίζουν την εν λόγω ακριτική νήσο «κατεχόμενη» και «αμφισβητούμενης κυριαρχίας», ενώ στρατευμένα ΜΜΕ ανέφεραν: «Μετά τον χάρτη των 12 μιλίων, νέα προκλητική κίνηση από την Αθήνα». Ποια 12 μίλια; Η Αθήνα δεν τολμά ούτε να τα σκεφτεί και ο χάρτης του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού στο Αιγαίο κάνει όλα τα «χατίρια» της Τουρκίας.
Η εφημερίδα «Nefes» σε πρωτοσέλιδο με τίτλο «Προκλητική επίσκεψη Ελληνα υπουργού» αναφέρει: «Ο Ελληνας υπουργός Αμύνης Δένδιας επισκέφθηκε το επίμαχο νησί στα ανοικτά των ακτών του Çeşme της Σμύρνης. Αποβιβάστηκε στο νησί Pasa (έτσι ονομάζουν την Παναγία), 7 χιλιόμετρα έξω από το Çeşme, του οποίου η κυριαρχία αμφισβητείται. Επιθεώρησε τα παράνομα στρατεύματα που σταθμεύουν εκεί».
«Ολως τυχαίως» την ίδια ημέρα τουρκικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος, τύπου ATR-72, εντοπίστηκε να πετάει στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, εντός του ΕΧΥ, χωρίς να έχει υποβάλει σχέδιο πτήσης. Το τουρκικό αεροσκάφος έκανε δύο παραβάσεις και δύο παραβιάσεις, ενώ άμεσα αναγνωρίστηκε και αναχαιτίστηκε, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες, κατά πάγια πρακτική.
(πηγή: Εφημερίδα «κυριακάτικη δημοκρατία»)