Είδα το κτίριο του «Μινιόν» και χάρηκα που θα ξαναζήσει, έστω και με άλλη μορφή. Ταυτόχρονα, διάβασα και για τα νέα «τρομοκρατικά» χτυπήματα. Και θυμήθηκα πάλι τις «πίσω μου σελίδες»…
- Από τον Δημήτρη Καπράνο
Η λέξη «τρομοκρατία» ήταν ξεχασμένη στην Ελλάδα. Η χώρα είχε βγει από την επταετή διακυβέρνηση των συνταγματαρχών βαριά τραυματισμένη, αλλά η αποκατάσταση της δημοκρατίας είχε αφήσει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας, όσο κι αν η πληγή της Κύπρου παρέμενε βαθιά και ανοιχτή.
Με τη δολοφονία του «σταθμάρχη της CIA» Ρίτσαρντ Γουέλς, το 1975, και την παράλληλη εμφάνιση της επαναστατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη, η «τρομοκρατία» εμφανίζεται στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Η «Ελευθεροτυπία» του Κίτσου Τεγόπουλου, με διευθυντή τον Σεραφείμ Φυντανίδη, έχει την «αποκλειστικότητα» της δημοσίευσης των «προκηρύξεων».
Αργότερα, που εμφανίσθηκαν και άλλες «οργανώσεις», παρατηρήθηκε διαγκωνισμός μεταξύ εφημερίδων για το ποια θα είναι η εκλεκτή, έπειτα από κάθε τρομοκρατική επίθεση, των δραστών για τη δημοσίευση της προκήρυξης με την οποία «αναλάμβαναν την ευθύνη».
Αυτό το «αναλαμβάνω την ευθύνη» είναι ό,τι πιο… ανεύθυνο υπήρξε ποτέ στη δημοσιογραφία. Οταν κάποιος αναλαμβάνει την ευθύνη μιας πράξεως παραδίδεται, ομολογεί, παρουσιάζεται και λέει «ναι, εγώ το έκανα». Το πώς κάποιος «αναλαμβάνει ευθύνη» κρυπτόμενος είναι κάπως οξύμωρο. Οι τρομοκράτες, όμως, μετά το πρώτο δημοσίευμα στου οποίου το κείμενο υπήρχε το «αναλαμβάνει την ευθύνη», το υιοθέτησαν. Ετσι, η «ανάληψη ευθύνης» έγινε «σλόγκαν» έπειτα από κάθε επίθεση, παρότι δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια και την πραγματικότητα!
Η τρομοκρατία, όμως, στην Ελλάδα, δεν έκανε την εμφάνισή της μόνο με δολοφονίες. Κακώς πιστεύουν οι νεότεροι ότι η πυρπόληση της Μαρφίν ήταν η πρώτη «θεαματική» εμπρηστική τρομοκρατική ενέργεια…
Ξημερώματα, στις 3.10 της 19ης Δεκεμβρίου του 1980, η Αθήνα αναστατώνεται. Το «Μινιόν», το γνωστότερο πολυκατάστημα της πρωτεύουσας, το πλέον διαφημισμένο, τυλίγεται στις φλόγες. Πυροσβεστική σπεύδει μετά τις πρώτες εκρήξεις, αλλά είναι ήδη αργά! «Στο Μινιόν, κάθε τμήμα κι ένα τέλειο μαγαζί» έλεγε η διαφήμιση που παρουσίαζε ο Θανάσης Βέγγος! Σε ελάχιστο χρόνο, όμως, όλα τα «τέλεια μαγαζιά» του συγκροτήματος έχουν γίνει παρανάλωμα. Εύφλεκτα υλικά, πολύ πλαστικό, τι να προλάβεις!
Οι τρομοκράτες, όμως, δεν είχαν στοχεύσει μόνο στην «καρδιά» του εμπορίου. Είχαν χτυπήσει και σε άλλα ζωτικά όργανά του. Σχεδόν παράλληλα με το Μινιόν της Ομόνοιας, το ίδιο τραγικό σκηνικό στήνεται στο κτίριο του καταστήματος «Κατράντζος Σπορ», στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Αιόλου!
Η Αθήνα είχε να ζήσει τέτοιας έκτασης πυρκαγιές στο κέντρο της από την εποχή του Πολέμου! Η Πυροσβεστική Υπηρεσία κινητοποιεί μέχρι και τους μαθητές των σχολών της, με διαταγή τού τότε αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος Γ. Ποτουρίδη. Η Αθήνα συγκλονίζεται. «Ηταν σαν να κάηκαν το Χάροντς και το Σέλφριτζες» μετέδωσε το ίδιο βράδυ το BBC.
Η κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη, ο οποίος έχει διαδεχθεί στην πρωθυπουργία τον ήδη Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή, βρίσκεται μπροστά σε τεράστια δοκιμασία. Ο πρωθυπουργός σπεύδει στους χώρους της καταστροφής. Ο ιδιοκτήτης του Μινιόν Κ. Γεωργακάς, ένας επιχειρηματίας που άρχισε από το «μηδέν», τρελαίνεται! Οι ζημιές είναι πολλαπλάσιες των ασφαλίστρων!
Το κτίριο του Κατράντζου αχρηστεύεται, καθώς μέσα σε τρεις ώρες έχει καταρρεύσει ήδη το μισό (τέσσερις από τους οκτώ ορόφους). Η Αθήνα παγώνει ακόμη περισσότερο, όταν διαβάζει την προκήρυξη της επαναστατικής οργάνωσης Οκτώβρης ’80. Οι τρομοκράτες αναφέρουν ότι έβαλαν μπουρλότο στα καταστήματα «γιατί οι συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων ήταν εξοντωτικές» και «ενώ οι προλετάριοι εργάζονται σκληρά, τον μόχθο τους τον εκμεταλλεύονται τα αφεντικά».
Ο Ανδρέας Παπανδρέου, που έχει ήδη μπει σε τροχιά πρωθυπουργού, δίνει ρεσιτάλ! Κατηγορεί την κυβέρνηση Ράλλη, του πλέον δημοκρατικού πρωθυπουργού που πέρασε από τη χώρα, ότι «επιτρέπει σε παρακρατικά και εγκληματικά στοιχεία να επιδίδονται σε καταστροφές που θίγουν επαγγελματίες και εργαζομένους καθώς και τη γαλήνη του κόσμου».
Ο ευγενής Γεώργιος Ράλλης περιορίζεται σε μια ανακοίνωση που μιλάει για «προσπάθεια εκμετάλλευσης του τραγικού γεγονότος», ενώ ενημερώνει σχετικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Οι εμπρηστές, όμως, δεν έχουν πει την τελευταία τους λέξη. Στις 3 Ιουνίου 1981 έχει σειρά ο Κλαουδάτος, στην πλατεία Δημαρχείου. Ηταν ένα συγκρότημα που προσπαθούσε «να γίνει Μινιόν στη θέση του Μινιόν», αλλά… δεν πρόλαβε! Οι Αθηναίοι έχουν πλέον πιστέψει ότι «κάποιος μας καίει».
Ο φόβος έχει απλωθεί στην πόλη και η εμπορική κίνηση στα μεγάλα καταστήματα μειώνεται αισθητά. Μπορεί ο γραφικός «πολιτικός» Μπάμπης Κωνσταντόπουλος να φωνάζει από τα μεγάφωνα των γραφείων του «Κόμματός» του στην Πανεπιστημίου και Κοραή ότι «τις φωτιές τις βάζουν οι εξωγήινοι», αλλά κανείς δεν τον πιστεύει.
Οι… εξωγήινοι, πάντως, ξαναχτυπούν στις 4 Ιουλίου. Αυτή τη φορά στόχος είναι το Aτενέ των αδελφών Τσιτσόπουλων και ο Δραγώνας! Ευτυχώς και οι δύο πυρκαγιές έχουν μικρότερη ένταση, η Πυροσβεστική είναι πιο «ψυλλιασμένη» και το κακό δεν είναι τόσο μεγάλο! Το κλίμα τρομοκρατίας και ανασφάλειας, όμως, έχει εμπεδωθεί, ενώ γίνεται πιο… «σταθερό» με την πυρπόληση του πολυκαταστήματος Αδελφοί Λαμπρόπουλοι στον Πειραιά, Βασιλέως Κωνσταντίνου και Τσαμαδού.
Η Αστυνομία συλλαμβάνει διάφορους υπόπτους, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία και η υπόθεση των τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον των μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου κλείνει οριστικά. Τον Οκτώβριο του 1981 το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με μεγάλη άνεση (48%), ο σοσιαλισμός αρχίζει το έργο του και το ελληνικό εμπόριο έχει αρχίσει να διακρίνει στο βάθος το φάντασμα των πολυεθνικών και των Mall.
