- Της Ευτυχίας Βατάλη
«Θολός» είναι πλέον ο στόχος παράδοσης του μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά έως τα τέλη του έτους, όπως έχει εξαγγελθεί. Η τελική ευθεία που μένει να διανυθεί φαίνεται να είναι και η πιο δύσκολη, ενώ ήδη προκαλούν αντιδράσεις οι δηλώσεις ότι θα χρειαστεί να τραβήξει «χειρόφρενο» στη βασική γραμμή του το μετρό για 30 με 40 μέρες, προκειμένου να μπει στις ράγες και το μετρό της Καλαμαριάς.
Οι έξι διαφορετικές εργολαβίες που πρέπει να συντονιστούν, οι απαλλοτριώσεις για τις εκτάσεις που απαιτούνται για τη διάνοιξη της οδού Πόντου, αλλά και ο σταθμός μετεπιβίβασης στην Μίκρα που πλέον είναι σίγουρο ότι δεν θα είναι έτοιμος, αποτελούν τα μεγάλα «αγκάθια» για το μετρό προς Καλαμαριά.
1. Οι έξι εργολαβίες
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Θεσσαλονίκη», σήμερα οι εργασίες στο μετρό της Καλαμαριάς κινούνται με ιδιαίτερα χαμηλές ταχύτητες, λόγω έξι διαφορετικών εργολαβιών που θα πρέπει να συντονιστούν μεταξύ τους, προκειμένου να ολοκληρωθεί η γραμμή των 4,78 χλμ. Η γραμμή αυτή θα πρέπει, επίσης, να «κουμπώσει» με την ήδη υφιστάμενη βασική γραμμή του μετρό των 9,6 χλμ, που ήδη λειτουργεί.
Σε συσκέψεις που γίνονται μεταξύ των αρμοδίων με τους εργολάβους, οι τελευταίοι τοποθετούν την έναρξη λειτουργίας τον Μάρτιο του 2026, κι αυτό στην καλύτερη περίπτωση, ενώ η 30η Νοεμβρίου ως ημερομηνία παράδοσης που ακούστηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό ήδη έχει απομακρυνθεί και επισήμως.
«Το χρονοδιάγραμμα που θα παραδοθούν οι πέντε σταθμοί είναι κάτι που παρακολουθούμε στενά. Την επόμενη εβδομάδα έχουμε στη Θεσσαλονίκη ένα συντονιστικό με τις εταιρείες», επισήμανε σχετικά σε δηλώσεις του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας.
2. Η διάνοιξη της οδού Πόντου
Πώς όμως θα λειτουργήσει το μετρό χωρίς να είναι έτοιμη και διανοιγμένη η οδός Πόντου των 2,3 χλμ, από το γήπεδο του Αριστοτέλη έως την Περιφερειακή Τάφρο, που θα διέρχεται από τρεις σταθμούς; «Χωρίς την Πόντου το μετρό θα είναι σαν ένας ουρανοξύστης, στον οποίο η πρόσβαση θα γίνεται από αδιάνοικτο δρόμο», σχολιάζει στη «Θ» η δήμαρχος Καλαμαριάς Χρύσα Αράπογλου για το ενδεχόμενο η γραμμή να λειτουργήσει χωρίς να είναι έτοιμη η οδός, για τη διάνοιξη της οποίας ο υφυπουργός Νίκος Ταχιάος δεσμεύτηκε ότι θα δοθούν περί τα 15 εκατ. ευρώ προκειμένου να καλυφθούν οι αποζημιώσεις για τις απαλλοτριώσεις.
Σύμφωνα με την κ. Αράπογλου, μετά από αγώνα δρόμου για να καλυφθούν οι καθυστερήσεις του παρελθόντος, η διοίκηση του δήμου με συντονισμό όλων των υπηρεσιών, πήρε δικάσιμο μεθαύριο Δευτέρα 7 Απριλίου για τις τελευταίες απαλλοτριώσεις. «Ωστόσο, τα χρονοδιαγράμματα είναι ασφυκτικά. Η υπόθεση είναι πρωτοείσακτη και είναι πολύ πιθανό να πάρει αναβολή, αλλά και αν εκδικαστεί, θα πρέπει να βγει και να καθαρογραφεί η απόφαση, να κινητοποιηθεί το υπουργείο για να δώσει τις παρακαταθέσεις, να γίνει η σύμβαση με τον ανάδοχο και να ξεκινήσει το έργο. Οι μελέτες είναι έτοιμες , ο δήμος είναι έτοιμος, αλλά πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν όλες αυτές οι διαδικασίες, που είναι χρονοβόρες και τις οποίες δεν μπορεί να επιταχύνει ο δήμος, γιατί δεν είναι στο “χέρι” του», προσθέτει η δήμαρχος.
3. Ο σταθμός της Μίκρας
Χωρίς τον σταθμό μετεπιβίβασης στη Μίκρα αναμένεται να δοθεί σε λειτουργία το μετρό προς Καλαμαριά, παρά το γεγονός ότι θεωρείται υψίστης σημασίας η λειτουργία αυτού του πολυτροπικού σταθμού που θα αποτελεί κόμβο μετεπιβίβασης, αφού εκεί θα καταλήγουν λεωφορεία από όλη την ανατολική Θεσσαλονίκη.
«Ο σταθμός μετεπιβίβασης στη Μίκρα δεν εντάσσεται ακόμη στους τρέχοντες σχεδιασμούς, καθώς εκκρεμεί η οριστικοποίηση της μορφής του από τους αρμόδιους φορείς, η ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων και η εξεύρεση οδών χρηματοδότησης», δηλώνει ο κ. Ταχιάος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σύσκεψη που έγινε στην Καλαμαριά, στα τέλη Ιανουαρίου, η γενική γραμματέας του υπουργείου Δέσποινα Παληαρούτα έδωσε διορία στον ΟΣΕΘ που είναι αρμόδιος για τη διαμόρφωση του σταθμού μετεπιβίβασης να καταθέσει τη σχετική συγκοινωνιακή μελέτη σε 45 μέρες, διορία που έχει πλέον λήξει, χωρίς η μελέτη να έχει παραδοθεί, ενώ δεν έχει γίνει το παραμικρό, ούτε για το θέμα των απαιτούμενων απαλλοτριώσεων!
Να σημειωθεί ότι η πρώτη μελέτη που παρουσίασε ο ΟΣΕΘ προέβλεπε σταθμό σε έκταση… 32 στρεμμάτων, κάτι που θεωρήθηκε «φαραωνικό» και ζητήθηκε ο περιορισμός σε 9 στρέμματα.
Απόκλιση από το χρονοδιάγραμμα
Σε δήλωσή του στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Νίκος Ταχιάος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο απόκλισης από το ήδη εξαγγελθέν χρονοδιάγραμμα, ενώ ξεκαθαρίζει ότι αυτή τη στιγμή όλοι «τρέχουν» για τη διάνοιξη της Πόντου, με τον σταθμό μετεπιβίβασης στη Μίκρα να μην εντάσσεται ακόμη στους τρέχοντες σχεδιασμούς.
«Ο στόχος της παράδοσης της επέκτασης του μετρό Θεσσαλονίκης προς Καλαμαριά έως τα τέλη του έτους είναι πάντα ορατός, μολονότι η επίτευξή του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Σε κάθε περίπτωση, αν χρειαστεί να αποκλίνουμε από το ήδη εξαγγελθέν χρονοδιάγραμμα, η απόκλιση δεν διαφαίνεται σημαντική, παρόλο που η ακριβής συνδρομή των παραγόντων που προανέφερα, δεν είναι αυτή την στιγμή δυνατή», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο υφυπουργός.
«Αυτό το οποίο δουλεύουμε επί του παρόντος, σε συνεργασία με τον δήμο Καλαμαριάς, είναι οι διαδικασίες ολοκλήρωσης των απαλλοτριώσεων και η κατασκευή της οδού Πόντου. Σε ό, τι αφορά στις νομικές διαδικασίες και τα δικαστήρια για τις απαλλοτριώσεις της οδού Πόντου, αυτά προχωρούν με ταχύτητα χάρις στην σημαντική συμβολή του δήμου Καλαμαριάς, που είναι και ο καθ’ ύλην αρμόδιος, ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις. Σε κάθε περίπτωση, η παράδοση σε λειτουργία της γραμμής της Καλαμαριάς είναι ανεξάρτητη από την ταυτόχρονη κατασκευή της οδού Πόντου», διευκρινίζει ο κ. Ταχιάος.
4. «Αγκάθι» και η έγκαιρη άφιξη των 15 νέων συρµών
Ποικίλα σχόλια προκάλεσαν οι δηλώσεις της ηγεσίας του υπουργείου Μεταφορών ότι ενδεχομένως για 30 με 40 μέρες θα απαιτηθεί αναστολή λειτουργίας της βασικής γραμμής όταν μπει στις ράγες το μετρό στην Καλαμαριά.
Στην κάκιστη διαχείριση του έργου από την κυβέρνηση που αποφάσισε να παραδώσει τη βασική γραμμή του μετρό ημιτελή, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί τα δοκιμαστικά δρομολόγια αποδίδει ο πρώην πρόεδρος της (τότε Αττικό) Μετρό, Γιάννης Μυλόπουλος, αυτή την αναστολή λειτουργίας. «Πρέπει το μετρό να σταματήσει για ένα μεγάλο διάστημα, προκειμένου να γίνουν τα δοκιμαστικά δρομολόγια στη βασική γραμμή τα οποία δεν έγιναν στην ώρα τους», τονίζει μιλώντας στη «Θ» και διευκρινίζει ότι ουδέποτε ήταν στο πρόγραμμα η διακοπή λειτουργίας της βασικής γραμμής του μετρό για να μπει σε λειτουργία η Καλαμαριά.
Ωστόσο, ο Νίκος Ταχιάος διευκρινίζει στη «Θ» ότι «η προσωρινή αναστολή λειτουργίας της βασικής γραμμής είναι προϋπόθεση, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι δοκιμές της γραμμής και των 15 νέων συρμών, που θα χρησιμοποιηθούν τόσο για την βασική γραμμή, όσο και για την επέκταση. Είναι επίσης προϋπόθεση και για την επίτευξη της συναρμογής των δύο γραμμών και εν γένει για τις δοκιμές των συστημάτων του έργου. Δεν είναι κάτι καινοφανές, πρόκειται για μια διαδικασία που εφαρμόστηκε και σε αντίστοιχα έργα μετρό στο Μιλάνο και την Κοπεγχάγη. Η ακριβής διάρκεια και ο τρόπος εφαρμογής αυτής της διακοπής – το αν δηλαδή θα είναι συνεχής ή αν θα γίνει τμηματικά, επιμερισμένη στον χρόνο– θα ανακοινωθούν εγκαίρως, ώστε το επιβατικό κοινό να είναι πλήρως ενημερωμένο και να προετοιμαστεί κατάλληλα. Και πάντως, δεν πρόκειται για κάτι που θα συμβεί πολύ σύντομα».
«Τα συστήματα στο μετρό της Θεσσαλονίκης είναι πλήρως αυτοματοποιημένα. Συγκρίνουμε το μετρό αυτό με αυτό της Κοπεγχάγης όχι με της Αθήνας. Στα βαγόνια της Θεσσαλονίκης δεν υπάρχει οδηγός, να στρίψει το βαγόνι και να ακολουθήσει τη νέα γραμμή. Στη Θεσσαλονίκη, από την ίδια γραμμή, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος της, θα διέρχονται τα βαγόνια που κατευθύνονται προς την Καλαμαριά και αυτά προς τη Νέα Ελβετία. Η διακλάδωση θα είναι στη Μαρτίου. Εμείς λοιπόν τώρα πρέπει να “φορτώσουμε” με τα νέα δεδομένα το υπάρχον software, να επαναπρογραμματιστεί από την αρχή. Αυτό σημαίνει δοκιμές ξανά και ξανά. Θα προσπαθήσουμε να το κάνουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα, δουλεύοντας ακόμη και επί 24ώρου βάσεως», τονίζει στη «Θ» υψηλόβαθμο στέλεχος του μετρό Θεσσαλονίκης.
Για τον ίδιο, πάντως, το πρόβλημα είναι το πότε θα έρθουν οι 15 νέοι συρμοί που θα «μπουν» στη γραμμή της Καλαμαριάς. «Η αγωνία η μεγάλη όλων μας είναι αυτή: πότε θα έρθουν τα 15 βαγόνια ή τουλάχιστον τα πρώτα οκτώ και να μπουν για δοκιμές. Χωρίς αυτά, μετρό στην Καλαμαριά δεν γίνεται να λειτουργήσει», ξεκαθαρίζει.
Πριν το Πάσχα εισιτήριο με κάρτα
Το θετικό είναι ότι τέσσερις μήνες μετά τη λειτουργία της βασικής γραμμής του μετρό και αφού το σύστημα των εισιτηρίων ταλαιπώρησε τους Θεσσαλονικείς, φαίνεται πως πριν το Πάσχα θα είναι εφικτό πλέον να βγάζουν εισιτήριο στα εκδοτήρια με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Θ» από την εβδομάδα που ξεκινά, μπαίνουν σε δοκιμή τα συστήματα που έχουν τοποθετηθεί σε συνεργασία με τις τράπεζες, ανοίγοντας τον δρόμο για αγορά εισιτηρίου με τραπεζική κάρτα.
