Μπορεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη κάποιοι από τους δημοσιογράφους – θαυμαστές του να τον χαρακτηρίζουν… Μωυσή, αλλά δεν είναι ο πρώτος που δέχεται αυτόν τον χαρακτηρισμό. Τον πρόλαβε έναν αιώνα και κάτι ο σκιτσογράφος της εφημερίδας «Αθήναι» που λίγες μέρες μετά τον θρίαμβό του Θεόδωρου Δηλιγιάννη στις εκλογές του Φεβρουαρίου του 1905 δημοσίευσε ένα σκίτσο που τον εμφάνιζε ως… σύγχρονο Μωυσή να κρατά τις δέκα εντολές.
Σε αντίθεση με το σήμερα, το σκίτσο του μετέπειτα σημαντικού ζωγράφου Φρίξου Αριστέα είχε σκωπτική διάθεση. Οι δέκα εντολές του… Μωυσή του 1905 είχαν να κάνουν με ρουσφέτι, δωροδικίες και άλλα προβλήματα που μας ταλαιπωρούν και σήμερα.
Όμως εκείνες οι εκλογές έμειναν στην ιστορία για ένα ακόμα λόγο. Για τη μεγάλης έκτασης δωροδοκία των εκλογέων στα οποία κυριάρχησαν τα κουπόνια στοιχήματος!
Μόνο που οι εκλογείς όχι μόνο δεν πλήρωναν για να τα αποκτήσουν, αλλά πληρώνονταν! Ουσιαστικά στοιχημάτιζαν εναντίον του συνδυασμού που τους τα έδινε και σε περίπτωση νίκης θα εισέπραταν άλλα τόσα.
Το φαινόμενο είχε πάρει τρομακτικές διαστάσεις στην πλούσια Σύρο όπου οι υποψήφιοι έδιναν 20 δραχμές στον ψηφοφόρο μαζί με το κουπόνι και σε περίπτωση που κέρδιζε το στοίχημα θα εισπέπτρατε άλλες 20 δραχμές. Αν δεν έβγαινε ο υποψήφιος θα του έμεναν οι 20 δραχμές! Είχαν επιστρατευτεί και οι εργοστασιάρχες του νησιού που μοίραζαν κουπόνια στους εργάτες τους!
«Στοιχηματίζω ο υπογραμμένος προς τον επιφέροντα το παρόν ότι κατά την σημερινήν εκλογήν δεν θα επιτύχει ο Δηλιγιαννικός συνδυασμός αποτελούμενος εκ των κ.κ Μαυρογορδάτου, Καλαμάρη, Σ.Βαφιαδάκη, Γκίζη και Μαραγκού. Εάν όμως, χάσω το στοίχημα, δηλ. αν επιτύχη ολόκληρος ο συνδυασμός, αποτελούμενος εκ των ανωτέρω υποψηφίων, θα πληρώσω προς τον επιφέροντα δραχμάς είκοσι.»
Ο αντίθετος συνδυασμός προφανώς υστερούσε σε χρήματα. Οι Βοκοτόπουλος – Λαδόπουλος πλήρωναν μόνο 10 με 15 δρχ. την ψήφο χωρίς… κουπόνια.
Εκεί, όπως διαβάζουμε στον Τύπο της εποχής εφαρμόστηκαν και τα πρώτα «exit poll» που ήταν περισσόρο αξιόπιστα από τα σημερινά. Οι ψηφοφόροι έβλεπαν προς τα που πάει το… ρεύμα κι άρχισαν να πουλάνε τα κουπόνια στη μισή τιμή. Λίγο πριν κλείσονυ οι κάλπες η τιμή πώλησης ήταν κάποιες δεκάρες!
Αιτία ο υποψήφιος Καλαμάρης. Το μεσημέρι κυκλοφόρησε 2.000 κουπόνια με στοίχημα των 10 δρχ. περιμένοντας να αντιστρέψει το κλίμα και τουλάχιστον να εκλεγεί αυτός. Και τα κατάφερε αφού τελικά εκλέχτηκαν οι «Θεοτοκικοί» Βοκοτόπουλος – Λαδόπουλος, οι «Δηλιγιαννικοί» Μαυρογορδάτος – Καλαμάρης και ο ανεξάρτητος Καλομένογλου!
Τα όσα έγιναν εκεί ήταν απλά ένας κρίκος στην αλυσίδα της νόθεσης του εκλογικού αποτελέσματος. Οι υποψήφιοι βουλευτές όλων των κομμάτων έκαναν τα αδύνατα δυνατά για μια θέση στη νέα Βουλή.
Η εφημερίδα «Αθήναι» του Γεωργίου Πωπ άρχισε να δημοσιεύει σε συνέχειες κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις που δείχνουν ότι οι τρόποι επηρεασμού των ψηφοφόρων με αθέμιτα μέσα ήταν ανεξάντλητοι.
Στο Αίγιο φαβορί για την εκλογή ήταν οι Δηλιγιαννικοί Παναγιωτόπουλος και Ασημακόπουλος. Οι αντίπαλοί τους όμως Πολυχρονιάδης και Μεσσηνέζης είχαν το χρήμα. Ο Πολυχρονιάδης σπουδαγμένος στο Λονδίνο ήθελε να σταματήσει την αρνητική παράδοση του πατέρα του που επί 20 χρόνια δεν κατάφερνε να εκλεγεί. Σύμφωνα με την εφημερίδα συγκέντρωσαν 60.000 δραχμές σε 60δραχμα και 25δραχμα. Έβαζαν τους ψηφοφόρους να ορκίζονται σε ένα χρυσόδετο Ευαγγέλιο και στο άλλο χέρι τους έβαζαν τα χρήματα! Αναφέρεται η περίπτωση μάλιστα ενός Μιχάλη Ταξιάρχη ο οποίος χρωστούσε 20.000 δρχ. στον Μεσσηνέζη. Ορίστηκε ότι θα τον ψηφίσει και έπαψε να του χρωστά! Κι επειδή οι κάτοικοι των γύρω χωριών δεν έδειχναν και πολύ πρόθυμοι να μπουν στη διαδικασία των εκλογών φόρτωσαν γαϊδουράκια με χρήματα, τα έβαλαν στην είσοδο της πόλης κι οι χωρικοί άρχισαν να συρρέουν για να ψηφίσουν! Φυσικά και εκλέχτηκαν!
Στον Πειραιά νωρίς το πρωί τη μέρα των εκλογών κυκλοφόρησε η φήμη ότι υποψήφιος θα έδινε χρήματα σε όσους τον ψήφιζαν. Οι ψηφοφόροι περίμεναν μέχρι το μεσημέρι για να δουν εάν είναι αλήθεια και τα εκλογικά κέντρα ήταν άδεια. Άρχισαν να τρέχουν οι άνθρωποι των κομμάτων από πόρτα σε πόρτα να τους διαβεβαιώσουν ότι τίποτε απ’όσα κυκλοφορούν δεν είναι αλήθεια κι άρχισε να εμφανίζεται κόσμος να για να ψηφίσει!
Στο Πήλιο δικαστικός αντιπρόσωπος, κατήγγειλε ότι υποψήφιος δωροδόκησε 50 ψηφοφόρους του αντιπάλου του. Δεν τους ζήτησε να τον ψηφίσουν. Πολύ απλά τη μέρα των εκλογών όσο ήταν ανοιχτές οι κάλπες τους οδήγησε στην εξοχή για να πάρουν… καθαρό αέρα. Έτσι στέρησε από τον αντίπαλό του ένα σημαντικό αριθμό εκλογέων!
Στην Καλαμάτα ο τέως υπουργός Κουμουνδούρος δεν είχε χρήματα ή δεν ήθελε να τα ξοδέψει για τους ψηφοφόρους του. Σκέφτηκε κάτι αποτελεσματικότερο. Έστειλε τους κομματάρχες του να δωροδοκηθούν από τους αντιπάλους του. Υπολόγισε – και σωστά όπως αποδείχτηκε – ότι το… μπάτζετ θα εξαντλείτο σε αυτούς. Τελικά εκλέχτηκε όπως κι ο συνυποψήφιος του με το κόμμα του Θεοτόκη, Νικητόπουλος, ενώ από τους Δηλιγιαννικούς εκλέχτηκαν οι Λυμπερόπουλος και Μερλόπουλος!
Στη Σαντορίνη υπήρχαν δύο είδη δωροδοκιών. Πήγαιναν οι κομματάρχες αργά το βράδυ στα σπίτια των ψηφοφόρων και τους έδιναν από 5 εως 25 δρχ. Διάλεγαν τις… ακατάλληλες ώρες για να μην τους εκθέσουν στους συμπολίτες τους και για έχουν μάρτυρες τις γυναίκες τους οι οποίες δεν είχαν δικαίωμα ψήφου, αλλά είχαν πιθανότατα μεγαλύτερη… μπέσα από τους άντρες τους. Παράλληλα συνεργαζόντουσαν με κάποιους παντοπώλες οι οποίοι έδιναν τρόφιμα ίσης αξίας με το συμφωνηθέν ποσό!
Υπήρχαν και τα… απρόοπτα. Στην Κεφαλονιά ο τέως υπουργός εξωτερικών Ρωμανός συνήθιζε να δίνει στους ψηφοφόρους του… μισά χαρτονομίσματα. Τα άλλα μισά τα έδινε με την εκλογή του. Κομματάρχες όμως του αντίθετου συνδυασμού «τσέκαραν» αυτούς που είχαν πάει στο εκλογικό του κέντρο και απλά τους εμπόδισαν να φθάσουν μέχρι την κάλπη. Τουε έδιωνχναν μόλις πλησίαζαν τα εκλογικά τμήματα Κι έτσι ο Ρωμανός έχασε και τα χαρτονομίσματα και τη βουλευτική έδρα!
Στο Ληξούρι κάποιοι από τους ψηφοφόρους έκαναν σημαίες τα… μισά χαρτονομίσματα και καλούσαν τους ψηφοφόρους να καταψηφίσουν τον υποψήφιο που τα έδινε!
Στη Χαλκίδα οι υποψήφιοι δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν τον Γ.Αβέρωφ, ο οποίος είχε σημαντική περιουσία. Είχε δημιουργήσει κύκλο πολιτικών φίλων τους οποίους βοηθούσε συχνά πυκνά, όχι μόνο τις παραμονές των εκλοιγών. Ρόλο σ’ αυτό έπαιξε και το πάθημα ενός πολιτευτή μερικά χρόνια πριν που ενώ είχε δωροδοκήσει κάποιους ψηφοφόρους αυτοί βγήκαν στο δρόμο φωνάζοντας «και τον παρά και το μαύρο»!
Στο Ναύπλιο είχε πάει ο απόστρατος χωροφύλακας Χρήστος Χαλκουργιάς. Ένας πολιτευτής του έδωσε εκατό δραχμές, ποσό ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή. Επιστρέφοντας στις Σπέτες στο νησί ο Χαλκουργιάς δεν άφησε μαγαζί που δεν έδειξε το επίμαχο κατοστάρικο. Αποτέλεσμα; Οι ψηφοφόροι ήθελαν κι αυτοί τα δικά τους… κατοστάρικα κι επειδή ο πολιτευτής δεν είχε να τα δώσει ή προτίμησε να μείνει στο Ναύπλιο μαυρίστηκε αγρίως!
Σε ένα φαρμακείο στο Άργος πολιτευτής είχε εγκαταστήσει το στρατηγείο του. Σε μια γωνιά του έδινε 25 έως 35 δρχ στους ψηφοφόρους και τους έβαζε να ορκιστούν στην εικόνα του Αγίου Νικολάου!
Στο Δήμο Λαμπείας στην Ηλεία, 350 φυγόδικοι, στη πλειοψηφία τους φτωχοί κάτοικοι οι οποίοι είχαν κάνει κλοπές στο παρελθόν κι είχαν καταφύγει στα βουνά κατάφεραν να κατέβουν με τάξη και να ψηφίσουν στο εκλογικό τμήμα του Δήμου. Είχαν κίνητρο. Τοπικός πολιτευτής τους είχε δώσει τη διαβεβαίωση ότι δεν θα τους συλλάβει κανείς κι οι ίδιοι θα μπορούσαν να δουν τους δικούς τους. Αποτέλεσμα; Στο εκλογικό τμήμα που ψήφισαν οι εγγεγραμμένοι ήταν 786, αλλά οι ψηφίσαντες ξεπέρασαν τους 1.000!
Στην ίδια περιοχή στο Δήμο Πηνείων, στο 2ο εκλογικό τμήμα, ο εκλογικός αντιπρόσωπος δεν μπορούσε να περάσει το ποτάμι. Τα κατάφερε κατά το μεσημέρι. Γύρω στις 2 έφθασε στον προορισμό του και με έκπληξη διαπίστωσε ότι είχε διοριστεί στη θέση του ο Κανέλλος Κουτσομύτης. Μόνο που είχε ένα… κώλυμα. Ήταν φυγόδικος. Κι όταν ο δικαστικός αντιπρόσωπος τον απείλησε ότι θα συλληφθεί ο Κανέλλος έτρεξε να χαθεί και πάλι στα βουνά!
Πολιτευτής στην Κόρινθο γυρνούσε στα χωριά του νομού, έδινε 100 δρχ στους νεαρούς ψηφοφόρους με την υπόσχεση ότι θα τους εξασφαλίσει θέση σε καράβι για την Αμερική! Ο πολιτευτής εκλέχτηκε και μετά την εκλογή του συγκεντρώθηκαν εκατοντάδες χωρικοί για να εκπληρωθεί η υπόσχεση. Κι ο πολιτευτής, βουλευτής πλέον, κατάφερε να εξυπηρετήσει τους περισσότερους. Σκεφτόταν τις επόμενες εκλογές κι έπρεπε να… φτιάξει καλό όνομα!
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα δεν μπορούσε και ο Τύπος να μείνει έξω από το χορό. Ο Ιωάννης Πεσματζόγλου ιδιοκτήτης της Τράπεζας Αθηνών ήταν υποψήφιος σε δύο περιφέρειες. Στην Αθήνα και στην Τρίπολη. Δεχόταν όμως σκληρή κριτική από την εφημερίδα «Χρόνος». Λίγες μέρες πριν τις εκλογές έστειλε τον διευθυντή ενός καταστήματος που ήταν φίλος με τον διευθυντή της εφημερίδας Κωστή Χαιρόπουλο και του προσέφερε 100 δραχμές για να σταματήσει την κριτική. Ο Χαιρόπουλος αρνήθηκε, τον κατήγγειλε και δημοσιεύσε την παρακάτω γελοιογραφία. Ο Πεσματζόγλου απέτυχε να εκλεγεί στην Αθήνα, αλλά πέτυχε στην Τρίπολη όπου τον υποδέχτηκε ακόμα και ο Δήμαρχος της πόλης!
Μετά από όλα αυτά το κόμμα του Θεόδωρου Δηλιγιάννη, γνωστού και ως «ο Γέρος» λόγω της ηλικίας του, ήταν 79 χρόνων, εξασφάλισε τις 142 έδρες από τις 234 στη Βουλή. Ο μεγάλος αντίπαλος, ο Γεώργιος Θεοτόκης είχε μόλις 60, ενώ η πόλωση οδήγησε σε συρρίκνωση το τρίτο κόμμα, αυτό του Ανδρέα Ζαΐμη που περιορίστηκε στους 13 βουλευτές. Υπήρξαν και 19 ανεξάρτητοι που στηρίχτηκαν προεκλόγικά και στήριξαν μετεκλογικά, στην πλειοψηφία τους την νέα κυβέρνηση που δεν μακροημέρευσε. Αιτία η δολοφονία του Δηλιγιάννη στις 31 Μαΐου 1905, τρεις μήνες μετά τις εκλογές, έξω από την Βουλή (σημερινή Παλαιά Βουλή) από υπάλληλο χαρτοπαικτικών λεσχών που είχε κλείσει η κυβέρνηση.
