Πότε μολύνθηκε για πρώτη φορά το «θαλάσσιο σαλόνι» των Αθηνών!

Όταν τα λύματα των πλοίων ρύπαιναν τις ακτές του Φαλήρου!

Must Read

Τα Λουτρά του Φαλήρου, άκμασαν βεβαίως κατά τον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα και γνώρισαν μοναδικές ημέρες δόξας.

  • Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Από τα χρόνια του Όθωνα το θαλάσσιο μέτωπο των Αθηνών προσέλκυσε το ενδιαφέρον των κατοίκων των Αθηνών, του Πειραιώς και των άλλων περιοχών. Γνώρισαν όμως και περιόδους κρίσης. Μία από αυτές ήταν όταν πρωτοπαρουσιάστηκε μόλυνση των νερών του Φαλήρου. Πότε και από ποιον εντοπίστηκε πρόβλημα για πρώτη φορά; Όσο και αν φανεί περίεργο, ήδη από το 1915, δύο ευαίσθητοι και συμπτωματικά στρατιωτικοί γιατροί, ήταν εκείνοι που έκρουσαν πρώτοι τον κώδωνα του κινδύνου. Ήταν ο καταγόμενος από τη Σκόπελο αρχίατρος του Βασιλικού Ναυτικού και χρονογράφος Πέτρος Κ. Αποστολίδης (1866-1937), γνωστός με το ψευδώνυμο του Παύλος Νιρβάνας και ο επίατρος Άγγελος Ευαγγελίδης, γνωστός με το ψευδώνυμο Άγγελος Τανάγρας (1877-1971).

Λουτρά Νέου Φαλήρου (τέλη δεκαετίας 1920).

Ξεκίνησε ο πρώτος επισημαίνοντας, με άρθρα του στον Τύπο, τους κινδύνους που ελλόχευε η μόλυνση της θάλασσας για τους λουόμενους και ακολούθησε ο δεύτερος δημοσιοποιώντας περισσότερες πληροφορίες. Διότι τα ύδατα του Φαλήρου δεν μολύνονταν τότε από τα αποχετευτικά δίκτυα, όπως συνέβη αργότερα, όταν αυξήθηκε υπερβολικά ο πληθυσμός της πρωτεύουσας. Οι μακάριοι Αθηναίοι που έπαιρναν το λουτρό τους στα γαλανά κύματα του Φαλήρου, δεν μπορούσαν βεβαίως να σκεφτούν τι περιείχε η θάλασσα στην οποία, πρωί και βράδυ, βύθιζαν τα σώματά τους.

Όπως έγραφε ο Ηπειρώτης Αποστολίδης, ο όρμος του Φαλήρου ήταν ταυτοχρόνως και λιμάνι πολυτελείας των Αθηνών και κάθε καλοκαίρι αποτελούσε το αγκυροβόλιο ξένων και ελληνικών πολεμικών πλοίων. Τα πλοία αυτά όμως δεν ήταν απλά μεγαλοπρεπή έπιπλα που στόλιζαν το λιμάνι. Σύμφωνα με υπολογισμούς της εποχής τρεις χιλιάδες άνδρες, κατά μέσο όρο, επέβαιναν στα πάσης φύσης σκάφη και όπως έγραφε ο ίδιος ήταν «άνθρωποι φυσιολογικοί, υποκείμενοι, όπως όλοι, εις τας εξευτελιστικάς απαιτήσεις της ταπεινής ημών φύσεως». Εννοούσε βεβαίως πως το σύνολο των ακάθαρτων ρύπων των πλοίων μόλυναν καθημερινά τη θάλασσα και με συνηθέστερη κατεύθυνση αυτήν των πλοίων προς την ακτή.

Προχωρούσε όμως ακόμη περισσότερο ο Επίατρος, παραδίδοντας στη δημοσιότητα ενδιαφέρουσες περιγραφές: «Όσοι έζησαν εντός πλοίων, ενθυμούνται βεβαίως τα ιριδίζοντα εκείνα υγρά, τα οποία, αποτελούντα θολόν επίπαγον, απλώνονται σχεδόν διηνεκώς εκ των πρωραίων και πρυμναίων ρινωτηριών, πλέοντα προς την παραλίαν»! Οπότε οι λουόμενοι μοιραία βύθιζαν τα σώματά τους σε θάλασσα που περιείχε τους ρύπους των πλοίων. Αυτονόητες ήταν λοιπόν οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Οι επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονταν τα λουτρά προσπαθούσαν βεβαίως να διαφημίζουν, μέσω του Τύπου, τα αγαθά που προσέφεραν τα λουτρά προβαίνοντας και σε προσφορές, όπως η μείωση του εισιτηρίου. Επέμεναν να διαφημίζουν ότι, από την εποχή του Όθωνα, το Ιατροσυνέδριο είχε εγκρίνει τη λειτουργία των λουτρών και πρόσθεταν τα χαρίσματα του Φαλήρου, όπως ο αμμώδης πυθμένας και τα διαυγή ύδατα. Μία διαφήμιση ανέφερε ότι «τα λουτρά του Φαλήρου με τα καθαρώτατα και διαυγέστατα, μηδέποτε δε μολυνόμενα ύδατά των προτιμώνται υπό πάντων των επιθυμούντων λουτρόν υγιές, ευχάριστον και τονωτικόν»! Ωστόσο, οι γιατροί είχαν αντίθετη άποψη και επέμεναν για τη ρύπανση που σημειωνόταν στην ειδυλλιακή, ακόμη εκείνη την εποχή, παραλία του Φαλήρου. Οπότε κατατέθηκε για πρώτη φορά και δημοσίως το μόνο ριζικό και ενδεδειγμένο μέτρο που ήταν «η απαγόρευσις των λουτρών προς το Νέον Φάληρον και τις Τζιτζιφιές» και η ίδρυση νέων λουτήρων κοντά στο Παλαιό Φάληρο και πέρα από το «Μπαρ» που τα νερά ήταν πιο καθαρά και πιο αραιή η κατοικία[5]. Ωστόσο κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει τη συμφορά που θα έπληττε το Φάληρο, τα αμέσως επόμενα χρόνια.

Πρώτη δημοσίευση: Εφημερίδα «Δημοκρατία» 18 Αυγούστου 2018

Διαβάστε περισσότερα στα taathinaika.gr

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο Viber για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Κάθε σχόλιο δημοσιεύεται αυτόματα. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να αφαιρέσουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

Περισσότερα Βίντεο

Διαβάζονται τώρα

More Articles Like This