«Δούλεψε σκληρά στη σιωπή κι άσε την επιτυχία να κάνει τον θόρυβο». Αυτό πιστεύει κι αυτό έκανε ο 36χρονος Θεσσαλονικιός Παύλος Τσακίρης και αναδείχθηκε ο κορυφαίος Ευρωπαίος νέος αγρότης για το 2020.
- Της Βίβιαν Μπενέκου
Πρόκειται για τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρίας Tsakiris Family, έναν νεαρό σε ηλικία αγρότη με άποψη, ο οποίος πήρε τη νίκη από 200 άλλους αγρότες 21 κρατών-μελών της Ε.Ε.!
Ο Παύλος και η αδελφή του Μαρία παράγουν αβγά ανώτερης ποιότητας αλλά και δημητριακά πρωινού με την ετικέτα Le Petit Dejeuner, τα οποία εξάγονται σε όλον τον κόσμο. Εκείνος βραβεύτηκε γιατί εφαρμόζει τη λεγόμενη «κυκλική οικονομία». Δεν πετάει τίποτε, δηλαδή, επαναχρησιμοποιεί τα πάντα και δεν επιβαρύνει με τις δραστηριότητες της επιχείρησης καθόλου το περιβάλλον.
Ο συνονόματος παππούς του έβαλε το λιθαράκι της επιτυχίας το 1963, ξεκινώντας με τα αβγά της Νεοχωρούδας, και ο εγγονός την απογείωσε, έχοντας συνολικά σήμερα 12 παραγωγικές μονάδες, δυναμικότητας 130.000 ορνίθων, 70 εργαζομένους και πωλήσεις ανά την υφήλιο.
Ο Παύλος πιστεύει ότι η κυβέρνηση πρέπει να ενσκήψει στις δύο μεγάλες και διαχρονικές πληγές για τις παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα, που είναι η φορολογία και το Ασφαλιστικό.
Ο 36χρονος «βασιλιάς των αβγών» λατρεύει να τρώει τα αβγά του ποσέ και σκεπασμένα με την περίφημη σος Benedict. Ο ίδιος, παρότι γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα μας και την κότα, αλλά και το αβγό, διατείνεται ότι ο διαχρονικός προβληματισμός για το εάν η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα… θα συνεχίσει να παραμένει μυστήριο!
Τι καλό κάνατε και αναδειχθήκατε ο κορυφαίος Ευρωπαίος νέος αγρότης για το 2020;
Η αλήθεια είναι ότι αυτό που έκανα ήταν να παρουσιάσω την καθημερινή ρουτίνα της επιχείρησης. Είμαι πολύ χαρούμενος γιατί επιβραβεύονται η στρατηγική και οι πρακτικές που ακολουθούμε για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η βράβευση αυτή αποτελεί ένα πολύ ενθαρρυντικό μήνυμα για όλο τον παραγωγικό ιστό της Ελλάδας, διότι δείχνει ότι έχουμε κουλτούρα και οι πρακτικές που ακολουθούμε είναι στη σωστή κατεύθυνση.
«Βράβευσαν ως καλύτερη στην Ευρώπη την καθημερινότητά μου», είπατε. Ποια είναι, λοιπόν, αυτή η καθημερινότητα που εξέπληξε τους ξένους;
Από την πρώτη στιγμή που μπήκα στην οικογενειακή μας επιχείρηση, σκοπός μου ήταν να προσθέσω υπεραξία σε ένα ούτως ή άλλως πλήρες προϊόν, το αβγό. Έτσι μπήκαμε στη διαδικασία παραγωγής Premium αβγών ειδικών εκτροφών, ξεκινώντας με αβγά ελευθέρας βοσκής και βιολογικά και μετέπειτα με αβγά πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά. Για την παραγωγή των βιολογικών αβγών χρειαζόμασταν βιολογικές ζωοτροφές. Γι’ αυτό μπήκαμε στη διαδικασία να καλλιεργήσουμε μεγάλες εκτάσεις στη Μακεδονία -περίπου 800 στρέμματα σήμερα- με σιτηρά τα οποία τα χρησιμοποιούμε για ζωοτροφή. Επειτα, με σκοπό να αξιοποιήσουμε τα ραγισμένα και τα λερωμένα αβγά, το 2017 δημιουργήσαμε μια γραμμή παστερίωσης αβγού, στην οποία τα αβγά β’ διαλογής περνούν από θερμική επεξεργασία, παστεριώνονται, συσκευάζονται σε ασκούς και καταλήγουν στη βιομηχανία. Ενα πρόβλημα για όλους τους παραγωγούς και για το περιβάλλον είναι η κουτσουλιά των ορνίθων. Γνωρίζοντας ότι είναι πλούσια σε μεθάνιο και εκμεταλλευόμενοι τις νέες τεχνολογίες, τα απόβλητα των ορνίθων πηγαίνουν σε ειδική μονάδα, όπου μέσω της διαδικασίας της αναερόβιας ζύμωσης απελευθερώνεται το μεθάνιο και χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τέλος, το στερεό υπόλειμμα από τη στρωμνή, όντας πλούσιο σε οργανική ουσία, επιστρέφει στο χωράφι ως φυσικό εδαφοβελτιωτικό κι έτσι κλείνει ο κύκλος της κυκλικής οικονομίας.
Πώς κρίνετε τους κυβερνητικούς χειρισμούς του Κυριάκου Μητσοτάκη στην οικονομία;
Οι βασικές διαχρονικά πληγές για τις παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα είναι η φορολογία και το Ασφαλιστικό. Στο πρώτο σκέλος έχει γίνει ένα μικρό βήμα εμπρός, αλλά, για να γίνουμε ανταγωνιστικοί και εξωστρεφείς, θα πρέπει να μειωθεί δραστικά η φορολογία. Στο Ασφαλιστικό διορθώθηκε ένα έγκλημα προηγούμενων ετών που αφορούσε τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών, αλλά θα πρέπει και εδώ να γίνουν τομές.
Τι περισσότερο χρειάζεται να κάνει το υπουργείο σε σχέση με τα αγροτικά;
Ο μέχρι πρότινος υπουργός κ. Βορίδης, αν και άνθρωπος που δεν είχε σχέση με τον αγροτικό χώρο, έσκυψε στα προβλήματα και έδειξε να κατανοεί τις ανάγκες μας. Τώρα ο κ. Λιβανός και ελπίζουμε πως θα συνεχίσει αυτό που άρχισε ο προκάτοχος του υπουργείου. Φυσικά, στο υπουργείο παρέμεινε η κυρία Αραμπατζή, η οποία έχει πολύ καλή εικόνα των προβλημάτων μας και μεγάλη διάθεση να βοηθήσει προς την επίλυσή τους. Αυτό που πρέπει να γίνει από την κεντρική πολιτική σκηνή είναι να δοθούν κίνητρα επενδύσεων στον αγροτικό χώρο και στην πρωτογενή παραγωγή, να φτάσουμε να είμαστε αυτάρκεις από ελλειμματικοί στα περισσότερα αγροτικά προϊόντα και -γιατί όχι;- να γίνουμε μια χώρα εξαγωγική, πέραν της ελιάς και των φρούτων.
Τι είναι η κυκλική οικονομία; Γιατί δεν εφαρμόζεται από όλους τους επιχειρηματίες;
Κυκλική οικονομία είναι η χρήση όλων των δυνατοτήτων που μας δίνουν η φύση και η τεχνολογία ώστε να παράγουμε χωρίς να επιβαρύνουμε καθόλου το περιβάλλον. Αυτό που πρέπει να κάνουν όλοι οι επιχειρηματίες είναι να δουν μακροπρόθεσμα την επιχείρησή τους σε σχέση με το περιβάλλον και πόσο συμβατή θα είναι αυτή μελλοντικά. Ο πλανήτης μας είναι ένας ζωντανός οργανισμός και οφείλουμε να τον παραδώσουμε στις επόμενες γενιές -τουλάχιστον- στην κατάσταση που τον παραλάβαμε.
Ποια είναι η ιστορία των αβγών σας; Ποιος «δαιμόνιος παππούς» ή γιαγιά την άρχισε;
Η ιστορία της οικογένειας Τσακίρη στα αβγά αρχίζει το 1963. Ο παππούς μου Παύλος με τον αδερφό του Ηλία άρχισαν να παράγουν αβγά με τον πλέον παραδοσιακό τρόπο και τροφοδοτούσαν με αυτά την πόλη της Θεσσαλονίκης. Τα χρόνια πέρασαν, τη δεκαετία του ’90 ανέλαβαν την επιχείρηση οι γονείς μου, Γιάννης και Ροδή, και άρχισε η επέκταση. Σήμερα στο τιμόνι της οικογενειακής επιχείρησης βρισκόμαστε εγώ με την αδελφή μου Μαρία. Στην κατηγορία του αβγού η επιχείρηση καλλιεργεί περίπου 800 στρέμματα σιτηρά για ζωοτροφή, έχει 12 παραγωγικές μονάδες συνολικής δυναμικότητας 130.000 ορνίθων, μύλο ζωοτροφών, ένα πρότυπο κέντρο συσκευασίας και Logistics στη Νεοχωρούδα, μια σύγχρονη μονάδα παστερίωσης αβγού, ένα κέντρο διανομής για τη νότια Ελλάδα στην Αθήνα, ένα ιδιόκτητο πανελλαδικό δίκτυο διανομής με περισσότερα από 40 οχήματα και περίπου 70 εργαζομένους. Επίσης, συνεργαζόμαστε στρατηγικά και με πολλούς τοπικούς παραγωγούς αβγών, κυρίως οικογενειακές επιχειρήσεις, οι οποίοι παράγουν τα αβγά τους σύμφωνα με τις προδιαγραφές μας και εμείς τα τυποποιούμε και τα διαθέτουμε στην αγορά, δραστηριότητα την οποία σκοπεύουμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τα επόμενα χρόνια μέσω πολυετούς συμβολαιακής γεωργίας. Παράλληλα με τα αβγά, από το 2014 δημιουργήσαμε την Premium μπράντα δημητριακών πρωινού Le Petit Dejeuner. Παράγουμε στη Θεσσαλονίκη και τροφοδοτούμε επιλεγμένα καταστήματα και όλες τις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων στην Ελλάδα, ενώ επίσης εξάγουμε σε αρκετές χώρες του εξωτερικού, με κύριες αγορές τη Ρωσία, τα ΗΑΕ και τις χώρες της Βαλτικής.
Τελικά υπάρχει σήμερα ελληνική γεωργία – κτηνοτροφία;
Η παγκοσμιοποίηση και η πίεση των τιμών και της φορολογίας γονάτισαν τους Έλληνες παραγωγούς, αλλά νομίζω πως υπάρχει ελπίδα. Το κλειδί είναι να φύγουμε από την πεπατημένη και να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε υπεραξία στα παραγόμενα προϊόντα μας, μέσα από νέες ιδέες και πρακτικές. Σε αυτό το εγχείρημα θα πρέπει να έχουμε σύμμαχο το κράτος, που με οργανωμένο πλάνο θα μας παράσχει τα εργαλεία που χρειαζόμαστε ώστε να γιγαντωθούν ξανά η ελληνική γεωργία και η κτηνοτροφία.
«Δούλεψε σκληρά στη σιωπή. Ασε την επιτυχία να κάνει τον θόρυβο». Τι σημαίνει αυτό για σένα; Πώς το νιώθεις;
Αυτό είναι ένα μότο που μου αρέσει και προσπαθώ να με χαρακτηρίζει. Έχουμε πολύ πλούσια γλώσσα, αλλά τα λόγια είναι φτωχά όταν δεν συνοδεύονται από πράξεις και αποτελεσματικότητα. Κάνε σωστά αυτό που πρέπει να κάνεις και η καταξίωση και η δόξα θα σε βρουν.
Στη ζωή σας σπάτε αβγά;
Ειδικότητά μας! (γελάει). Αν δεν σπάσεις αβγά άλλωστε, ομελέτα δεν κάνεις! Αυτό το ξέρουν όλοι.
Υπάρχει κάποιος στον οποίο θα λέγατε «κάτσε στα αβγά σου»;
Μεταξύ σοβαρού και αστείου εν μέσω πανδημίας όλοι μας πρέπει να το εφαρμόζουμε αυτήν την περίοδο και να ακολουθούμε τις κατευθύνσεις των ειδικών. Εφόσον για να προφυλάξουμε τη δημόσια υγεία και την υγεία των ανθρώπων μας επιβάλλεται, οφείλουμε «να καθίσουμε στα αβγά μας».
Πώς καταφέρνει ένας 26χρονος να διοικεί μια τέτοια επιχείρηση; Ποια τα συν και τα πλην της ζωής σας;
Στα 36 μου έχω τη χαρά να αντιμετωπίζω τη δουλειά μου όχι διεκπεραιωτικά, αλλά δημιουργικά. Απολαμβάνω την ομαδική δουλειά με τους συνεργάτες μου, την αίσθηση της σωστής εξυπηρέτησης της αγοράς και την καταξίωση των προϊόντων μας στη συνείδηση των καταναλωτών. Φυσικά, ο σκοπός του επιχειρείν είναι το κέρδος, αλλά χαίρομαι πολύ που μέσα από τη δραστηριότητά μας δημιουργούμε θέσεις εργασίας και ζουν άμεσα ή έμμεσα από αυτήν κι άλλες οικογένειες.
Έρωτας, οικογένεια υπάρχει ή βρίσκεται στα σκαριά;
Εδώ πάμε στα πλην τού να διοικεί ένας 36χρονος μια τέτοια επιχείρηση! Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η δουλειά μου δεν σταματάει στις 4-5-6 η ώρα, αλλά έχει ρόλο και στην προσωπική μου ζωή. Η πίεση και οι ευθύνες είναι μεγάλες και είναι αδύνατο να γυρίσω τον διακόπτη μπαίνοντας σπίτι. Το έχω εντοπίσει το πρόβλημα όμως και θα το λύσω.
Ποια είναι η καλύτερη συνταγή μαγειρέματος για αβγά;
Τα αβγά είναι πολύ νόστιμα όπως και αν μαγειρευτούν. Είναι πραγματικά το μοναδικό είδος διατροφής που είναι το ίδιο θρεπτικό και χρήσιμο για τον οργανισμό είτε ως πρωινό είτε ως μεσημεριανό ή ως βραδινό. Υποκειμενικά εντελώς, μου αρέσουν τα αβγά ποσέ ή αλλιώς Benedict.
Τελικά «η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα»; Ποια η άποψη ενός ειδικού που ασχολείται και με τα δύο;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί σαφώς εδώ και δεκάδες χρόνια. Έχω διαβάσει μελέτες που υποστηρίζουν ότι η κότα έκανε το αβγό, άλλες που υποστηρίζουν το αντίθετο και τελευταία, μια μελέτη που υποστηρίζει και τα δύο ταυτόχρονα, βασιζόμενη στην κβαντική μηχανική που λέει ότι η κότα κάνει το αβγό και το αβγό την κότα σε μια αιωνίως επαναλαμβανόμενη διαδικασία! Οπότε, μάλλον θα συνεχίσει να παραμένει μυστήριο…
